Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2013r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 listopada 2013r. w O.

sprawy z odwołania M. B. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania M. B. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 01.03.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje M. B. (1) prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01.02.2013r. do 31.01.2015r.;

2.  stwierdza odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt III U 569/13

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 22.03.2013r. M. B. (1) złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 1.03.2013r., znak (...), odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu stwierdził, że uznanie go za zdolnego do pracy jest krzywdzące, bowiem w dalszym ciągu jest osobą z widocznym kalectwem. Jako osoba z niepełnosprawną ręką i wykształceniem ślusarza mechanika nie może znaleźć pracy poza zakładem, w którym warunkiem zatrudnienia jest posiadanie uprawnień rentowych i gdzie wykonuje jedynie czynności porządkowe i wymagające pomocy innych współpracowników.

Odwołujący wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie mu renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że zarówno Lekarz Orzecznik ZUS jak i Komisja Lekarska ZUS nie uznały odwołującego za niezdolnego do pracy, a tym samym nie spełnia on przesłanek do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Decyzją ZUS z dnia 3.12.2003r. M. B. (1) uzyskał prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1.10.2003r. do 30.11.2004r. Podstawą przyznania tego świadczenia było orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS, który uznał odwołującego za osobę częściową niezdolną do pracy na wskazany powyżej okres.

Uprawnienia do renty z tytułu niezdolności do pracy były następnie sukcesywnie przedłużane M. B. (1), po raz ostatni decyzją ZUS z dnia 28.01.2009r. na okres do 31.01.2013r.

W dniu 12.12.2012r. odwołujący złożył w Oddziale ZUS kolejny wniosek o ustalenie dalszych uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W związku z koniecznością ustalenia, czy ubezpieczony w dalszym ciągu jest osobą niezdolną do pracy, ZUS skierował go na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS.

Lekarz Orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 28.01.2013r. uznał, że odwołujący nie jest niezdolny do pracy. Po rozpoznaniu sprzeciwu ubezpieczonego także Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 26.02.2013r. ustaliła, że M. B. (1) nie jest niezdolny do pracy.

W oparciu o powyższe ustalenia ZUS wydał zaskarżoną decyzję z dnia 01.03.2013r., w której odmówił odwołującemu prawa do renty na dalszy okres.

W ocenie Sądu odwołanie M. B. (1) od w/w decyzji ZUS jest zasadne.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące przesłanki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a jego niezdolność do pracy powstała w okresach przewidzianych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ich ustania. Osobą niezdolną do pracy, zgodnie z art. 12 ust. 1-3 powoływanej ustawy, jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Zgodnie zaś z art. 61 w/w ustawy prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy.

W świetle cytowanych wyżej przepisów należy uznać, że skuteczność odwołania M. B. (1) zależała od ustalenia, czy w dalszym ciągu jest on osobą częściowo niezdolną do pracy zarobkowej oraz czy niezdolność ta ma charakter okresowy lub trwały.

W celu ustalenia tych okoliczności Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy z zakresu ortopedii, neurologii i gastrologii.

W opinii z dnia 25.05.2013r. biegli: ortopeda C. K., neurolog T. P. i gastrolog W. J. - po przeprowadzeniu badania odwołującego oraz po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną rozpoznali u niego: znaczne upośledzenie funkcji ręki prawej po przebytym wielotkankowym uszkodzeniu przedramienia prawego z uszkodzeniem tętnicy promieniowej i łokciowej, nerwu łokciowego i pośrodkowego, zginaczy powierzchniowych i głębokich palców oraz mięśnia zginacza łokciowego nadgarstka w 2003r., chorobę wrzodową dwunastnicy w wywiadzie oraz chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa L-S bez cech podrażnienia korzeni nerwowych.

Zdaniem biegłych rozpoznane schorzenia czynią odwołującego częściowo niezdolnym do pracy na okres 2 lat od dnia wstrzymania renty przez ZUS, tj. od 1.02.2013r. do 31.01.2015r.

Biegli wskazali, że odwołujący w 2003r. przebył wielotkankowe uszkodzenie przedramienia prawego z uszkodzeniem tętnicy promieniowej i łokciowej, nerwu łokciowego i pośrodkowego, zginaczy powierzchniowych i głębokich palców oraz mięśnia zginacza łokciowego nadgarstka. Pomimo zastosowania leczenia operacyjnego oraz zabiegu rekonstrukcji opozycji kciuka prawego utrzymuje się znaczne upośledzenie funkcji chwytnej ręki prawej. Ręka ustawiona jest w przykurczu zgięciowo-wyprostnym palców II-V, chwyt siłowy i precyzyjny jest znacznie upośledzony. Biegli wskazali, że w toku badania stwierdzili u odwołującego zaburzenia unerwienia nerwu łokciowego i pośrodkowego oraz znaczne zaniki mięśniowe ręki i przedramienia prawego. Ich zdaniem w związku z tak istotnym upośledzeniem funkcji ręki prawej uzasadnione jest orzeczenie częściowej niezdolności do pracy.

Biegli zwrócili nadto uwagę na fakt, że przez wiele lat stwierdzany stan funkcjonalny ręki prawej był podstawą orzekania przez ZUS odwołującemu renty z tytułu częściowej niezdolności od pracy, a stan zdrowia odwołującego w ciągu tych lat nie uległ zmianie. Biegli dodali, iż sam fakt zatrudnienia odwołującego na stanowisku pomocniczym nie daje podstawy do wstrzymania renty, bowiem M. B. (1) jest jedynie częściowo niezdolny do pracy a nie całkowicie.

Z opinii wynika, że pozostałe schorzenia nie powodują niezdolności do pracy.

Do powyższej opinii zastrzeżenia zgłosił organ rentowy. W piśmie z dnia 06.08.2013r. (k. 40a.s.). wskazał, że wprawdzie odwołujący od wielu lat miał rentę, lecz jest zaadoptowany do niepełnosprawności, o czym świadczy m.in. fakt jego pracy jako pracownika pomocniczego pełnym wymiarze czasu pracy. W konkluzji wniósł o dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii biegłych z zakresu neurologii i ortopedii.

Sąd oddalił powyższy wniosek uznając, że materiał zgromadzony w aktach stanowi wystarczającą podstawę do oceny zasadności odwołania.

Sąd w całości podziela stanowisko i wnioski zawarte w opinii biegłych. Opinia została wydana przez lekarzy specjalistów, biegli oparli się na bezpośrednim badaniu odwołującego oraz zgromadzonej dokumentacji medycznej. Opinia jest spójna i wyczerpująca, zawiera odniesienie do stwierdzonych schorzeń, a w szczególności do schorzenia prawej ręki oraz wskazuje stopień uszkodzenia tej ręki i jego wpływ na możliwość wykonywania pracy zgodnej z kwalifikacjami odwołującego.

M. B. (1)z zawodu jest ślusarzem-mechanikiem, przez ponad 25 lat pracował w zakładzie (...) Sp. z o.o.w W.na stanowisku montera-mechanika, operatora i montera a zawody te wymagają sprawnych obu rąk, gdyż wiążą się m.in. z podnoszeniem ciężkich przedmiotów i obsługą maszyn.

Odwołujący w 2003r. doznał poważnego urazu - przebył wielotkankowe uszkodzenie przedramienia prawego z uszkodzeniem tętnicy promieniowej i łokciowej, nerwu łokciowego i pośrodkowego, zginaczy powierzchniowych i głębokich palców oraz mięśnia zginacza łokciowego nadgarstka. Z opinii biegłych jednoznacznie wynika, iż do chwili obecnej prawa ręka jest niesprawna, bowiem ustawiona jest w przykurczu zgięciowo-wyprostnym palców II-V, chwyt siłowy i precyzyjny jest znacznie upośledzony, występują zaburzenia unerwienia nerwu łokciowego i pośrodkowego oraz znaczne zaniki mięśniowe ręki i przedramienia prawego.

Podkreślić trzeba, że częściowa niezdolność do pracy dotyczy niezdolności do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami a wobec tak znacznego uszkodzenia prawej ręki M. B. (1) nie może wykonywać pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

Przeciwna argumentacja organu rentowego nie znajduje uznania Sądu, organ rentowy nie przedstawił bowiem żadnych nowych okoliczności które miałyby wpływ na ocenę zdolności do pracy odwołującego a wręcz przeciwnie, sam przyznał, że odwołujący posiada niepełnosprawną prawą rękę. Zwrócić należy też uwagę na fakt, iż organ rentowy nie kwestionuje rodzaju i stopnia uszkodzeń prawej ręki M. B. (1), a swoje zarzuty motywuje jedynie tym, iż odwołujący zaadoptował się już do niepełnosprawności oraz pracuje jako pracownik pomocniczy w pełnym wymiarze czasu pracy.

Istotnie, z akt rentowych wynika, że odwołujący jest zatrudniony w zakładzie (...) s.j. w K. jako pracownik pomocniczy, lecz zatrudnienie tam podjął już od dnia 01.05.2011r., a więc to zatrudnienie nie stanowiło przeszkody do przyznawania mu dotychczas renty przez organ rentowy. Należy też wspomnieć, iż odwołujący ma obecnie 56 lat, jego przekwalifikowanie jest więc niecelowe.

Zauważyć nadto należy, iż przepisy ustawy o emeryturach i rentach nie zawierają zakazu wykonywania pracy osobie częściowo lub całkowicie niezdolnej do pracy, gdyż nie należy traktować podjęcia pracy przez taką osobę jako nagłego wyzdrowienia i przywrócenia pełnej sprawności fizycznej. Sąd popiera stanowisko judykatury wyrażone w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 17.01.2002r. (III UKN 709/00), że nawet całkowita niezdolność do pracy i jednoczesne wykonywanie pracy zarobkowej nie są przesłankami uniemożliwiającymi nabycie prawa do renty, a tym samym wykonywanie pracy przez osobę z częściową niezdolnością do pracy nie może ograniczać tego prawa.

Sąd oceniając zasadność zarzutów ZUS miał również na uwadze fakt, że odwołujący do ponad 10 lat – aż do 31.01.2013r., otrzymywał świadczenie rentowe, przyznane mu z tytułu tej samej ułomności organizmu w postaci niedowładu prawej ręki a stan zdrowia ubezpieczonego przez te wszystkie lata nie uległ polepszeniu, na co biegli zwrócili uwagę w opinii i czego ZUS nie kwestionuje.

Mając na uwadze całokształt w/w okoliczności Sąd uznał, iż opinia biegłych lekarzy jest wiarygodna i może stanowić podstawę rozstrzygnięcia, zaś stan zdrowia odwołującego w dalszym ciągu uniemożliwia mu wykonywanie pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami, a tym samym wykazał on spełnienie przesłanki częściowej niezdolności do pracy.

Z tych względów Sąd na mocy art. 477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał M. B. (1) prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres wskazany w opinii biegłych, tj. od 1.02.2013r. (ustania pobierania renty) na dalszy okres 2 lat.

Stosownie do treści art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd był zobowiązany, przyznając odwołującemu się prawo do renty, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego co do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki do obciążenia odpowiedzialnością organ rentowy za nieprzyznanie odwołującemu prawa do renty już na etapie postępowania przed ZUS. Zgromadzony przez ZUS materiał dowodowy zdaniem Sądu wystarczał do rzetelnej oceny stanu zdrowia odwołującego oraz przyznania mu prawa do renty. Sąd miał na uwadze, że w postępowaniu sądowym nie pojawiły się żadne nowe dowody, dotyczące stanu zdrowia odwołującego a biegli w opinii opierali się na tej samej dokumentacji medycznej M. B. (1), którą dysponował Lekarz Orzecznik ZUS i Komisja Lekarska ZUS.. Nadto z akt rentowych wynika, że zarówno Lekarz Orzecznik ZUS, jak i Komisja Lekarska ZUS przy ocenie niezdolności do pracy odwołującego nie odnosili się do możliwości wykonywania przez odwołującego pracy zgodnej z kwalifikacjami, lecz opierali się na fakcie kontynuowania przez niego zatrudnienia na stanowisku pomocniczym. Zwrócić należy uwagę na fakt, że już na etapie postępowania w ZUS w toku badania odwołującego stwierdzano zaniki mięśni ręki prawej, ograniczenie zgięcia dłoniowego prawego nadgarstka, cechy częściowego uszkodzenia nerwu, brak zginania kciuka i tylko częściową chwytność ręki. Mimo tego stwierdzono, iż odwołujący jest zdolny do pracy, chociaż wcześniej ten sam stan był podstawą do uznawania jego niezdolności do pracy. Nieprawidłowa ocena stanu zdrowia odwołującego była więc spowodowana błędnym orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS i Komisji Lekarskiej ZUS. Jest to okoliczność, za którą odpowiedzialność ponosi organ rentowy, co skutkuje uznaniem odpowiedzialności organu rentowego co do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji i w konsekwencji co do opóźnienia w przyznaniu i wypłacie świadczenia.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.