Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 775/17

POSTANOWIENIE

Dnia 3 października 2017r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Piotr Rajczakowski

Sędziowie: SO Aleksandra Żurawska

SO Maciej Ejsmont

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2017r. w Świdnicy na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku M. U. przy udziale R. L. o wpis hipoteki przymusowej

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 9 marca 2017r., DZ.KW./ (...)

p o s t a n a w i a:

I.  zmienić zawiadomienie Sądu Rejonowego w Wałbrzychu o wpisie, Dz.KW./ (...) w ten sposób, że w rubryce „Zestawienie rubryk – danych o wnioskach i chwili wpisu” w polu 1 „Chwila wpływu” wpisać w miejsce adnotacji „2017 – 03-10 14:35:00” adnotację „2016-09-07 09:01:17”, zaś w polu 4 „czy z urzędu” wpisać w miejsce adnotacji „tak” adnotację „nie”;

II.  oddalić dalej idącą apelację.

(...)

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 9 marca 2017r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu wpisał w dziale IV księgi wieczystej nr (...) hipotekę przymusowa do kwoty 500.140 zł i w pozostałym zakresie wniosek oddalił. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że wnioskodawca wniósł o wpis we wskazanej wyżej księdze hipoteki przymusowej do kwoty 500.140 zł celem zabezpieczenia należności głównej i odsetek za okres od dnia 20 lutego 2013 r. do 26 lipca 2016 r., wynikającej z pkt IV postanowienia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 1 marca 2012 r. ( w sprawie (...)) oraz o wpis hipoteki przymusowej do kwoty 686.784 zł celem zabezpieczenia roszczenia o wydanie składników majątku zgodnie z pkt V tegoż postanowienia.

Sąd Rejonowy uznał za zasadny wniosek w części żądania wpisu hipoteki przymusowej do kwoty 500.140 zł. W pozostałym zakresie oddalił tenże wniosek, wskazując, że z art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece wynika, że hipoteka przymusowa służy zabezpieczeniu wyłącznie wierzytelności pieniężnych, nie zaś roszczenia o wydanie rzeczy.

W zawiadomieniu o dokonanym wpisie Sąd Rejonowy w rubryce Zestawienie rubryk – danych o wnioskach i chwili wpisu w polu 1 „Chwila wpływu” wpisał „2017 – 03-10 14:35:00”, zaś w polu „czy z urzędu” wpisał „tak”.

Apelację od powyższego postanowienia wniósł wnioskodawca. Zaskarżył je:

- w zakresie oddalenia wniosku o wpis hipoteki przymusowej celem zabezpieczenia roszczenia o wydanie składników majątku zgodnie z pkt V postanowienia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 1 marca 2012 r. ( w sprawie (...));

- w zakresie zawiadomienia o dokonanym wpisie w części, w jakiej Sąd Rejonowy w rubryce Zestawienie rubryk – danych o wnioskach i chwili wpisu w polu 1 „Chwila wpływu” wpisał „2017 – 03-10 14:35:00”, zaś w rubryce „czy z urzędu” wpisał „tak”.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest w przeważającej części bezzasadna.

Trafne jest stanowisko Sądu Rejonowego, że hipoteka (w tym hipoteka przymusowa) jest ograniczonym prawem rzeczowym służącym zabezpieczeniu wyłącznie wierzytelności pieniężnej, nie zaś niepieniężnej. Wynika to jasno z art. 68 § 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 707, ze zm.) Hipoteka przymusowa jest jedynie rodzajem hipoteki, statuowanym w art. 109 § 1 cytowanej wyżej ustawy, której wyróżnikiem jest wyłącznie „przymusowy” jej charakter. Nie stanowi ona ograniczonego prawa rzeczowego o zasadniczo odmiennym charakterze niż hipoteka „nieprzymusowa”. Oznacza to, że również ona może być ustanowiona wyłącznie dla zabezpieczenia wierzytelności pieniężnej. Wierzytelności niepieniężne nie mogą być zabezpieczone hipoteką, nawet jeżeli mają majątkowy charakter i są związane z nieruchomością (vide: postanowienie SA we Wrocławiu z dnia 10 maja 2012 r., (...),LexisNexis nr 3949626). Niewątpliwie, żądanie wnioskodawcy miało na celu, w zakresie objętym oddaleniem wniosku, zabezpieczenie wierzytelności niepieniężnej. Jej przedmiotem było bowiem wydanie nieruchomości i ruchomości opisanych w pkt V oraz pkt I ppkt 4 postanowienia Sądu Rejonowego Wałbrzychu z dnia 1 marca 2012 r. Wierzytelność taka nie ma z całą pewnością charakteru pieniężnego. Wierzytelność ma bowiem charakter pieniężny, gdy odnosi się do świadczenia polegającego na przeniesieniu przez dłużnika na wierzyciela pewnej liczby jednostek pieniężnych, czy to gotówką, czy to w pieniądzu bezgotówkowym (tak: Tomasz Czech w komentarzu do art. 68 ustawy o księgach wieczystych i hipotece). Słusznie zatem uznał Sąd Rejonowy, że nie jest dopuszczalne uwzględnienie wniosku w analizowanej części i oddalił go.

Zasadne były natomiast zarzuty skarżącego wskazującego na wadliwość zawiadomienia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu o wpisie doręczonego skarżącemu. Wbrew treści tegoż zawiadomienia, wpis hipoteki został dokonany nie z urzędu, ale na wniosek, zaś datą złożenie owego wniosku był dzień 7 września 2016 r. godzina 09:01:17. Wbrew zarzutom apelacji, nie był to dzień 27 lipca 2016 r. Co prawda, tego właśnie dnia został pierwotnie złożony wniosek w tym przedmiocie (vide: nadruk daty k. 197). A. zapomina jednak, że zarządzeniem Referendarza sądowego z dnia 9 sierpnia 2016 r. (k. 209) zwrócono tenże wniosek . M. U. złożył, co prawda, skargę na to zarządzenie (k. 216), lecz następnie – pismem z dnia 30 września 2016 r. (k. 229) - cofnął powyższą skargę. W konsekwencji, postanowieniem z dnia 5 października 2016 r. (k. 230) umorzono postępowanie w przedmiocie skargi. Tego postanowienia apelant nie zaskarżył i stało się ono prawomocne. Wniosek został wpisany pod nowy numer w dniu 7 września 2016 r., o czym M. U. został poinformowany. Jak wyżej wskazano, cofnął on skargę na zarządzenie z dnia 9 sierpnia 2016 r. W konsekwencji, przyjąć należało, że wniosek w niniejszej sprawie złożony został w dniu 7 września 2016 r., o godzinnie 09:01:17 (vide: nadruk daty k. 197).

Uwzględniając powyższe okoliczności, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., orzeczono jak na wstępie.

(...)