Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 88/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lipca 2016 roku

Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Piotr Górecki

Sędziowie: SA Małgorzata Gulczyńska

SA Małgorzata Kaźmierczak

Protokolant: st. sekr. sąd. (...)

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2016 r. w (...)

na rozprawie

sprawy z powództwa J. O., małoletnich P. O. i M. O. reprezentowanych przez przedstawiciela ustawowego J. O.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Okręgowego w (...)

z dnia 27 października 2015 r. sygn. akt (...)

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od każdej z powódek na rzecz pozwanego po 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Małgorzata Kaźmierczak Piotr Górecki Małgorzata Gulczyńska

(...)

UZASADNIENIE

[Przewodniczący sprawozdawca] ...wygłoszenie uzasadnienia. Wyrokiem z 27 października 2015 roku Sąd Okręgowy w (...) zasądził od pozwanego na rzecz powódki J. O. kwotę 45000 złotych z ustawowymi odsetkami od 5 listopada 2013 roku, zasądził od pozwanego na rzecz małoletniej powódki P. O. 45000 złotych z ustawowymi odsetkami od 5 listopada 2015 roku. Zasądził od pozwanego na rzecz małoletniej powódki M. O. 45000 złotych z ustawowymi odsetkami od 5 listopada 2013 roku. W pozostałym zakresie oddalił powództwa, zniósł wzajemne między stronami koszty procesu i nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w (...)7367 złotych i 94 grosze tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. Motywy rozstrzygnięcia Sąd I instancji przedstawił w pisemnym uzasadnieniu, pozostającym na kartach 206-212 akt. Apelację od powyższego rozstrzygnięcia w części oddalającej powództwo, co do kwoty 35000 złotych z ustawowymi odsetkami od 5 listopada 2013 roku wniosły powódki, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie przepisu artykuł 448 kodeksu cywilnego, poprzez jego nieprawidłową wykładnię, polegającą na uwzględnieniu kwot wypłaconych przez stronę pozwaną tytułem stosownego odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej z artykułu 446 paragraf 3 kodeksu cywilnego w kwocie 25000 złotych na rzecz J. O. i kwot po 35000 złotych na rzecz M. i P. O., przy miarkowaniu sumy zadośćuczynienia jako odpowiedniej do rozmiaru doznanej krzywdy, podczas gdy świadczenie to jest rodzajowo odmienne od zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych z artykułu 448 oraz naruszenie przepisu artykułu 448 kc poprzez zasądzeniu na rzecz powódek kwot zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w kwotach rażąco zaniżonych, podczas gdy w ustalonym stanie faktycznym, odpowiednią kwotą zadośćuczynienia dla powódek byłyby kwoty po 80000 złotych. W konkluzji apelujące wniosły o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz każdej z apelujących po 80000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 5 listopada 2013 roku do dnia zapłaty oraz zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie dotyczącym kosztów postępowania, jak również zasądzenie na rzecz z każdej z powódek kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych. Pozwany domagał się oddalenia apelacji i zasądzenia od powódek na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych. Sąd apelacyjny zważył, iż apelacja okazała się nieuzasadniona. Sąd Apelacyjny podziela w całości ustalenia faktyczne i wywody prawne Sądu I instancji i przyjmuje je za własne, uznając zarzuty apelacji za pozbawione uzasadnionych podstaw. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy nieuzasadniony okazał się zarzut naruszenia przepisu artykułu 448 kc przez niewłaściwą wykładnię, polegającą na uwzględnieniu przy ustalaniu kwot zadośćuczynienia należnego powódkom, kwot wypłaconych powódkom przez pozwanego tytułem odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej z artykułu 446 paragraf 3. Nie ulega wątpliwości, że roszczenie o zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych w postaci zerwania więzi rodzinnych, którego dochodzą powódki w oparciu o przepis artykułu 448 kc w związku z artykułem 24 paragraf 1 kc nie jest tożsame z roszczeniem o zapłatę odszkodowania na podstawie przepisu artykułu 446 paragraf 3 kc, którego powódki dochodziły w sprawie (...) przed Sądem Rejonowym w (...). Niemniej jednak z uzasadniania wyroku Sądu Rejonowego w (...)z dnia 30 marca 2009 roku w sprawie (...) wynika w sposób niebudzący wątpliwości, że ustalając wysokość odszkodowania za znaczne pogorszenie się sytuacji życiowej powódek po śmierci A. O., Sąd brał pod uwagę także krzywdy niemajątkowe, jakich doznały powódki wskutek utraty męża i ojca. W szczególności Sąd ten uwzględniał w stosunku do powódki J. O. utratę pomocy i wsparcia osoby bliskiej, a w stosunku do małoletnich powódek, pozbawienie troski i opieki ojca. Skoro zatem powyższe aspekty niematerialne, które zostały także przywołane w przedmiotowej sprawie, były uwzględnione w ramach przyznanego odszkodowania w sprawie (...) to zasadnie Sąd I instancji uwzględnił zasądzone wówczas kwoty przy określaniu wysokości zadośćuczynienia, mającego charakter kompensacyjny. Przy czym w takich okolicznościach nie ma znaczenia wykładnia przepisu artykułu 446 paragraf 3 kodeksu cywilnego, która ulegała zmianie po wprowadzeniu przepisu artykułu 446 paragraf 4 kodeksu cywilnego, skoro aspekt niematerialny był uwzględniany przez Sąd w sprawie o odszkodowanie. Nie mają także racji apelujące wskazując, iż zasądzone zadośćuczynienia są rażąco zaniżone. Ustalenie jaka kwota w konkretnych okolicznościach jest odpowiednia, należy do sfery uznania sędziowskiego. Korygowanie przez Sąd II instancji zasądzonego zadośćuczynienia może być aktualne tylko wtedy, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, mających wpływ na jego wysokość, jest ono nieodpowiednie, to jest na przykład rażąco niskie. Taka sytuacja nie zachodziła w rozpoznawanej sprawie, Sąd I instancji uwzględnił wszystkie okoliczności w odniesieniu do każdej z powódek, wpływające na poczucie krzywdy po stracie odpowiednio ojca i męża, w tym wszystkie okoliczności wskazane w apelacji. Wskazać należy, że pomoc psychologiczna w odniesieniu do powódki J. O., która miała miejsce bezpośrednio po wypadku, zakończyła się w styczniu 2009 roku, powódka powróciła do pracy, do normalnego funkcjonowania. Natomiast u małoletnich powódek śmierć ojca i stres z tym związany, nie spowodował uszczerbku na zdrowiu psychicznym, obie powróciły także do normalnego funkcjonowania. W tych warunkach należy wskazać, że zasądzone przez Sąd kwoty zadośćuczynienia należy uznać za odpowiednie w rozumieniu przepisu artykułu 448 kodeksu cywilnego. Z przedstawionych względów apelacja jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu na podstawie przepisu artykułu 385 kodeksu cywilnego, konsekwencją tego rozstrzygnięcia było rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego, które zasądzono na podstawie przepisu artykułu 98 kpc i artykułu 105 paragraf 1 kpc w związku z paragrafem 12 ustęp 1 punkt b, paragrafem 6 punkt 5 rozporządzenia z 28 września 2002 roku w związku z paragrafem 21 rozporządzenia z 22 października 2015 roku przy uwzględnieniu formalnego współuczestnictwa po stronie powodowej. Zakończono uzasadnienie.

[koniec części ]