Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt: V GC 1286/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 02 sierpnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: SSR Magdalena Berczyńska - Bruś

Protokolant: Anna Woźniakowska

po rozpoznaniu w dniu 02 sierpnia 2017 roku w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa – Ł. T.

przeciwko – (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1. oddala powództwo,

2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 759,50 złotych (siedemset pięćdziesiąt dziewięć złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz kwotę 377,00 złotych (trzysta siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

SSR Magdalena Berczyńska - Bruś

Sygn. akt V GC 1286/16

UZASADNIENIE

Powód Ł. T. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) we W. wniósł do Sądu Rejonowego dla Wrocławia –Fabrycznej we Wrocławiu w dniu 11 maja 2016r. pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1.410,67 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 6 września 2015r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powód prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wynajmie i dzierżawie samochodów osobowych i furgonetek. W dniu 20 lipca 2015r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której został uszkodzony pojazd marki F. (...) o nr rejestracyjnym (...), stanowiący własność (...) K. S., M. S. Sp.J. S. została zgłoszona pozwanemu, który nadał jej numer (...). W dniu 27 lipca 2015r. poszkodowany podpisał z powodem umowę najmu, na mocy której powód wynajął poszkodowanemu pojazd zastępczy marki P. (...) nr rej.(...). Strony ustaliły wynagrodzenie za każdą dobę wynajmu na kwotę 350 zł +VAT. Powód wydał poszkodowanemu pojazd w dniu 27 lipca 2015r. Pojazd został powodowi zwrócony w dniu 3 sierpnia 2015r. Najem pojazdu trwał siedem dób. Poszkodowany w dniu 27 lipca 2015r. upoważnił powoda do rozliczenia bezgotówkowego wynajmu pojazdu zastępczego w Towarzystwie (...) sprawcy oraz do załatwienia wszelkich spraw formalnych w zakresie dochodzenia od pozwanego należności za wynajem pojazdu oraz do odbioru odszkodowania za szkodę w zakresie wynajmu samochodu. W dniu 6 sierpnia 2015r. powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę (...) na kwotę 2.834,68 zł netto. Do tej kwoty należy doliczyć 50% kwoty podatku VAT w wysokości 325,99 zł. W dniu 6 sierpnia 2015r. powód wystąpił do pozwanego o wypłatę odszkodowania za szkodę w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego. Pozwany przyznał odszkodowanie z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego w kwocie 1.750 zł uznając roszczenie powoda co do tej kwoty. W dniu 6 sierpnia 2015r. poszkodowany na mocy umowy cesji wierzytelności scedował na powoda wszelkie prawa przysługujące od pozwanego w związku ze szkodą z tytułu OC sprawcy posiadającego polisę ubezpieczeniową wykupioną u pozwanego, celem zaspokojenia roszczeń z tytułu wynajmu na czas naprawy samochodu zastępczego marki P. (...) nr rej. (...) za okres od dnia 27 lipca 2015r. do dnia 3 sierpnia 2015r.

Postanowieniem z dnia 24 maja 2016r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu stwierdził swą niewłaściwość i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Kaliszu.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zwrot kosztów postępowania. W ramach zawartej umowy ubezpieczenia pozwany przyjął odpowiedzialność za powstałą szkodę i wypłacił na rzecz powoda za najem pojazdu zastępczego kwotę 1.750 zł. Pozwany zakwestionował stawkę pojazdu zastępczego za okres 7 dni w kwocie 2.450 zł netto podwyższonej o 23% podatek VAT w wysokości 563,50 zł. Ponadto faktura VAT zawierała koszt podstawienia i odbioru samochodu do klienta w wysokości po 192,34 zł +VAT. Pozwany uznał za zasadny 7 dniowy okres najmu pojazdu niezbędny do technologicznej naprawy uszkodzonego pojazdu korygując wysokość dobowej stawki najmu w kwocie 350 zł netto do kwoty 250 zł netto.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 lipca 2015r. (...) K. S., (...) Spółka Jawna w K. reprezentowany przez dyrektora G. K. zawarł z powodem umowę najmu samochodu nr (...). Przedmiotem umowy był samochód P. (...) nr rej (...). Cenę wynajmu wskazano na kwotę 350 zł + 23% VAT. Samochód zwrócono w dniu 3 sierpnia 2015r.

Dowód: umowa najmu z dnia 27.07.2015r. (k. 16 akt)

W dniu 27 lipca 2015r. K. S. upoważnił powoda do rozliczenia bezgotówkowego wynajmu pojazdu zastępczego w Towarzystwie (...) sprawcy zdarzenia. Złożył również oświadczenie, że zmuszony jest wynająć samochód zastępczy na czas naprawy. Samochód zastępczy jest mu niezbędny do prowadzenia działalności gospodarczej.

Dowód: upoważnienie z dnia 27.07.2015r. (k. 17 akt), oświadczenie z dnia

27.07.2015r. (k. 24 akt)

Samochód poszkodowanego był naprawiany w serwisie od 27 lipca 2015r. do 3 sierpnia 2015r.

Dowód: oświadczenie warsztatu (...) S.A. w K. (k.31 akt)

W dniu 6 sierpnia 2015r. powód wystawił wobec S. K. S., M. S. Sp. J. w K. fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.486,66 zł ( 2.834,68 zł netto) za wynajem samochodu zastępczego P. (...) nr rej. (...) - 7 dób, podstawienie samochodu do klienta i odbiór samochodu od klienta. W uwagach wpisano datę najmu 27.07.- 03.08.2015r., nr umowy (...).

Dowód: faktura VAT nr (...) z 6.08.2015r. (k. 18 akt)

W dniu 6 sierpnia 2015r. powód przesłał pozwanemu droga mailową wezwanie do zapłaty kwoty 3.486,66 zł wynikającej z załączonej faktury VAT nr (...), upoważnienie, oświadczenie o konieczności wynajmu pojazdu zastępczego i umowę najmu.

Dowód: wezwanie do zapłaty z 6.08.2015r. (k. 19 – 20 akt)

W dniu 6 sierpnia 2015r. K. S. zwany cedentem zawarł z Ł. T., cesjonariuszem, umowę cesji, w której oświadczył, że na warunkach określonych w umowie przelewa na Cesjonariusza swoją wierzytelność, tj. prawo do dochodzenia zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego przysługującego mu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 16 lipca 2015r., nr szkody (...), likwidowaną przez (...) – ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy ww. szkody, celem zaspokojenia wierzytelności cesjonariusza z tytułu wynajmu auta zastępczego, wynikającej z faktury nr (...) z dnia 6 sierpnia 2015r. w wysokości 3.486,66 zł. Umowa została podpisana przez K. S., bez wskazania że reprezentuje (...) K. S., (...) Spółkę Jawną w K..

Dowód: umowa cesji wierzytelności z 6.08.2015r. (k. 23 akt)

W dniu 11 sierpnia 2015r. pozwany przyznał odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego i zgodnie z dyspozycją poszkodowanego zdecydował o wypłacie powodowi kwoty 1.750 zł. Kwota ta wpłynęła na rachunek bankowy powoda w dniu 11 sierpnia 2015r.

Dowód: decyzja pozwanego z 11.08.2015r. (k. 21 akt), potwierdzenie operacji

bankowej (k. 22 akt)

W piśmie z dnia 20 sierpnia 2015r. pozwany poinformował powoda, że koszty najmu wynikające z faktury (...) zostały ograniczone do kwoty 1750 zł netto. Po zweryfikowaniu faktury uznano w całości okres, w którym wynajmowany był pojazd zastępczy, natomiast ograniczono koszt wynajmu pojazdu zastępczego do 250 zł za dobę. Przyznana kwota za wynajem pojazdu zastępczego ustalona została na podstawie średnich cen stosowanych przez podmioty oferujące tego typu usługi.

Dowód: pismo pozwanego do powoda z 20.08.2015. (akta szkody)

Średnia dobowa stawka wypożyczenia samochodu klasy K na rynku lokalnym w sierpniu 2015r. wynosiła 201,16 zł za dobę.

Dowód: opinia biegłego sądowego K. F. (k. 112-117 akt)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dokumentów oraz opinii biegłego sądowego K. F..

Sąd zważył co następuje:

Podstawą niekwestionowanej przez pozwanego odpowiedzialności za szkodę wywołaną przez sprawcę kolizji drogowej w dniu 3 października 2015r. była umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zgodnie z którą pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom trzecim wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony (art. 822 § 1 kodeksu cywilnego).

Odpowiedzialność sprawcy szkody wynika z przepisu art. 436 § 1 k.c., zgodnie z którym odpowiedzialność określoną w art. 435 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. W art. 435 §1 kodeksu cywilnego przewidziano odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie zaś z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2013r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2013r., poz. 392 ze zm.) ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. W art. 36 ust. 1 ustawy wskazano, że odszkodowanie ustala się w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Oznacza to, że o rodzaju i wysokości świadczeń należnych od zakładu ubezpieczeń decydują przepisy kodeksu cywilnego, a w szczególności art. 361-363 oraz 444 – 447.

Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 8 ust. 4 ustawy o działalności ubezpieczeniowej). Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody, na zasadach określonych w kodeksie cywilnym. Odpowiada więc za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. W tych granicach naprawienie szkody powinno obejmować wszystkie straty, które poszkodowany poniósł wskutek zaistnienia szkody (art. 361 § 2 k.c.). Przedstawione reguły nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej uszkodzenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego w sytuacji jego uszkodzenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem samochodu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu.

W toku likwidacji szkody pozwany uznał zasadność wynajmu pojazdu zastępczego przez okres 7 dni, przyjmując stawkę netto 250 zł za dobę. .

Obowiązek pozwanego pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego wynika również z wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego. Zgodnie z rekomendacją (...) z dnia 1.12.2009r. poszkodowany może żądać pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres, w którym nie było możliwe korzystanie z pojazdu, który uległ uszkodzeniu. Okres najmu winien być uzasadniony. Długość tego okresu warunkowana jest lojalnym zachowaniem się poszkodowanego wobec ubezpieczyciela.

W toku sporu ustalono, że zachodziła konieczność wynajmu samochodu zastępczego, bowiem samochód uszkodzony w wyniku wypadku komunikacyjnego był samochodem z którego korzystał poszkodowany właściciel pojazdu i za pomocą którego wykonywał działalność gospodarczą.

Okres najmu pojazdu zastępczego nie był sporny. Pozwany uznał okres najmu wynikający z umowy i faktury wystawionej wobec poszkodowanego. Postępowanie dowodowe potwierdziło natomiast stanowisko pozwanego, że zastosowana przez powoda stawka najmu była znacznie wyższa od stawek najmu na rynku lokalnym poszkodowanego. Poszkodowany miał możliwość wynajęcia pojazdu zastępczego w K., na terenie jego siedziby. Średnia stawka najmu w tym okresie była niższa nawet od stawki uwzględnionej przez pozwanego. Należy stwierdzić, że czynsz najmu, którego domaga się powód przekracza koszty najmu jakie poszkodowany poniósłby korzystając z wypożyczalni znajdującej się w pobliżu siedziby poszkodowanego. Uwzględnienie żądań powoda prowadziłoby do zwiększenia rozmiarów szkody i należałoby przyjąć, że przyczyniło by się do tego działalnie poszkodowanego.

Sytuacja, gdy doszło do poniesienia przez poszkodowanego wydatków na uzyskanie pojazdu zastępczego w okresie remontu uszkodzonego pojazdu albo przez okres niezbędny do nabycia nowego pojazdu stanowi wydatki poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które by nie powstały bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty (art. 361 § 2 k.c.). Przeważa w piśmiennictwie stanowisko, że muszą to być wydatki zmierzające do wyłączenia lub ograniczenia szkody i niewątpliwie są nimi koszty wynajmu pojazdu zastępczego w celu kontynuowania działalności gospodarczej lub zawodowej, ponieważ zapobiegają utracie określonych dochodów (art. 361 § 2 k.c.) S. stanowią również konieczne wydatki związane ze zdarzeniem szkodzącym. Przy takim ujęciu, stratą w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. są objęte także wydatki, które służą ograniczeniu (wyłączeniu) negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia ) pojazdu. Zwrotowi mogą podlegać tylko wydatki rzeczywiście poniesione na taki najem…. (OSNC 2012/3/28, LEX nr 1011468, Biul.SN 2011/11/5).

Zdaniem Sądu poszkodowanemu nie przysługiwała wierzytelność względem pozwanego o wypłatę odszkodowania za najem pojazdu zastępczego ponad kwotę otrzymaną od pozwanego. Powód nie mógł się więc stać wierzycielem pozwanego na skutek przelewu wierzytelności.

Zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Należy również zwrócić uwagę, że umowa przelewu wierzytelności nie została zawarta z poszkodowaną spółką jawną, a jedynie z jej wspólnikiem.

Odpowiedzialność pozwanego względem powoda z tytułu przelanej wierzytelności jest taka sama jak wobec cedenta.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania Sąd oddalił w całości powództwo.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, obciążając nimi w całości przegrywającego spór powoda.

Na koszty podlegające zwrotowi powodowi przez pozwanego złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego ustalone w oparciu o § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2016r., poz. 1667) wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

/-/ SSR Magdalena Berczyńska-Bruś