Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2016r.

Sąd Rejonowy w R a c i b o r z u, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Jerzy Domagała

Ławnicy: --------------

Protokolant: Krzysztof Mika

w obecności Prokuratora Mariusza Klekotki

po rozpoznaniu w dniu: 15/11/2016

sprawy:

I. D.

c. H. i I.

ur. (...) w R.

oskarżonej o to, że:

w dniu 30 listopada 2015r. w R. na ulicy (...) nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że prowadząc pojazd marki M. o nr rej. (...) niewłaściwie obserwowała przedpole jazdy i nie utrzymała niezbędnego odstępu w celu uniknięcia zderzenia z poprzedzającym ją pojazdem, w wyniku czego doprowadziła do najechania na tył samochodu marki V. (...) o nr rej. (...) prowadzonego przez T. D., czym spowodowała powstanie u kierującego V. (...) o nr rej. (...) obrażeń ciała w postaci: skręcenia kręgosłupa szyjnego, które to obrażenia doprowadziły do naruszenia czynności narządów jego ciała na czas powyżej siedmiu dni w myśl art. 157 § 1 kk;

tj. o przestępstwo z art. 177§1 kk

1.  na podstawie art. 66 § 1 i 2 kk i art. 67 § 1 kk warunkowo umarza postępowanie

p-ko oskarżonej I. D. o czyn z art. 177 § 1 kk na okres próby wynoszący 1 (jeden) rok;

2.  na podstawie art. 67 § 3 kk orzeka od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonego T. D. zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 3,500 (trzy tysiące pięćset) złotych;

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego T. D. kwotę 420,00 (czterysta dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

4.  na podstawie art. 627 kpk i art. 629 kpk zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące wydatki w kwocie 230,58 (dwieście trzydzieści i 58/100) złotych i opłatę w kwocie 60,00 (sześćdziesiąt) złotych.

Sędzia:

Sygn. akt II K 580/16

UZASADNIENIE

W oparciu o zgromadzony materiał dowodowy Sąd dokonał następujących ustaleń faktycznych:

W dniu 30.11.2015r. po godzinie 16:00 pokrzywdzony T. D. – mieszkaniec K. przebywał wraz z kolegą P. P. w R.. Po mieście poruszali się samochodem należącym do ojca pokrzywdzonego marki V. (...) o nr rej. (...). Po godzinie 16:00 wymienieni jechali od restauracji (...) w kierunku na wyjazd z miasta do miejscowości P.. Kiedy przejeżdżali ulicą (...)na wysokości Galerii (...) pokrzywdzony zatrzymał swój samochód by umożliwić przejście pieszym po pasach. W tym momencie został uderzony przez jadący za nim samochód marki M. o nr rej. (...) kierowany przez oskarżoną I. D.. W wyniku tego uderzenia doszło do uszkodzenia tylnego zderzaka w samochodzie pokrzywdzonego, który po opuszczeniu samochodu poprosił oskarżoną o zjechanie na pobliski parking znajdujący się naprzeciwko przy sklepie (...). Po zjechaniu na wspomniany parking doszło do wymiany zdań pomiędzy T. D. a oskarżoną na temat okoliczności zaistniałego zdarzenia. Ponieważ nie doszło do konsensusu pomiędzy stronami pokrzywdzony zdecydował się powiadomić o wypadku miejscową komendę policji oraz swojego ojca A. D.. Po przyjeździe na miejsce funkcjonariusze policji dokonali oględzin miejsca zdarzenia i zakończyli interwencję nałożeniem mandatu na oskarżoną. Następnego dnia po zdarzeniu pokrzywdzony odczuwał silne bóle w okolicy szyi połączone z bólem głowy. W efekcie tych dolegliwości w dniu 04.12.2015r. T. D. zgłosił się na konsultację do Ambulatorium Szpitala (...) w R. gdzie po dokonaniu zdjęć został poddany konsultacji medycznej. W wyniku badań stwierdzono skręcenie kręgosłupa w odcinku szyjnym z nadmiernym napięciem mięśni przykręgosłupowym w odcinku szyjnym. Do poradni ortopedycznej zgłosił się w dniu 22.12.2015r. gdzie badaniem tego dnia stwierdzono stan po skręceniu kręgosłupa szyjnego z ograniczeniem ruchów kręgosłupa szyjnego w rotacji prawej i lewej. Nie stwierdzono obecności patologicznych objawów neurologicznych. W trakcie wizyty w dniu 16.01.2016r. u pokrzywdzonego stwierdzono ograniczenie ruchu w obrębie kręgosłupa szyjnego bez niepokojących objawów neurologicznych. W trakcie tej wizyty odnotowano fakt zdjęcia kołnierza S. oraz zalecono zabiegi fizjoterapeutyczne. Ostatnia wizyta pokrzywdzonego miała miejsce 23.02.2016r. podczas której stwierdzono pełną ruchomość w obrębie kręgosłupa szyjnego. W związku z zaistniałym zdarzeniem ojciec pokrzywdzonego A. D. uzyskał od ubezpieczyciela odszkodowanie które przeznaczył na naprawę uszkodzonego samochodu. Dowód:

- zeznania pokrzywdzonego T. D. k. 10, k. 103,

- zeznania P. P. k. 104;

- zeznania E. D. k. 104;

- zeznania A. D. k. 104;

- obdukcja lekarska k. 4

- karta zdarzenia drogowego k. 6

- opinia sądowo – lekarska i obdukcja k. 4 k. 18, k. 69;

- dokumentacja medyczna k. 11, k. 32, k. 35, k. 66;

Biegły lekarz sądowy dr W. M. w opinii sporządzonej w dniu 05.03.2016r. wskazał we wnioskach, że w wyniku zaistniałego 30.11.2015r. wypadku pokrzywdzony T. D. doznał skręcenia kręgosłupa w odcinku szyjnym, skręcenie kręgosłupa szyjnego wymagało czasowego obciążenia kręgosłupa w ortopedycznym kołnierzu S.. Kołnierz zdjęto po wizycie przeprowadzonej w dniu 12.01.2016r. Obrażenia te zdaniem biegłego mogły powstać w podawanym czasie i okolicznościach czyli w wyniku silnego wygięcia głowy ku tułowiu. Opisane obrażenia doprowadziły do rozstroju zdrowia na czas przekraczający dni 7 w rozumieniu art. 157 § 1 kk – dowód opinia biegłego k. 4.

Podobne stanowisko zawarł w opinii z dnia 11.04.2016r. biegły sądowy specjalista chirurgii urazowej i ortopedii dr Z. P. wskazując we wnioskach, że T. D. w dniu 30.11.2015r. doznał skręcenia kręgosłupa szyjnego, które obrażenie spowodowało naruszenie czynności narządów jego ciała na czas powyżej 7 dni w myśl art. 157 § 1 kk. Do powstania stwierdzonych obrażeń wg biegłego mogło dojść w chwili zderzenia dwóch pojazdów – dowód opinia biegłego k. 18. Swoje stanowisko biegły podtrzymał w opinii uzupełniającej z dnia 14.07.2016r. wskazując jednocześnie, że hospitalizacja pokrzywdzonego na przestrzeni miesięcy ma- czerwca 2016r. nie miała bezpośredniego związku z zaistniałym wypadkiem – dowód opinia uzupełniająca k. 69.

Oskarżona I. D. zarówno na etapie postępowania przygotowawczego jak i w trakcie rozprawy sądowej nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. W trakcie przesłuchania w dniu 05.05.2016r. skorzystała z prawa do odmowy składania wyjaśnień. Podobne stanowisko zaprezentowała w trakcie przesłuchania w dniu 31.05.2016r.

Dowód – wyjaśnienia oskarżonej złożone na etapie postępowania przygotowawczego k. 26-27, k. 41. W tracie rozprawy sądowej w dniu 15.11.2016r. oskarżona ponownie potwierdziła, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego jej przestępstwa. Zdaniem oskarżonej w wyniku zaistniałego zdarzenia nie mogło dojść do żadnych obrażeń ciała u pokrzywdzonego. Wskazała także, że w samochodzie kierowanym przez T. D. nie było żadnych uszkodzeń a on sam wraz z kolegą zachowywał się w sposób, który wg niej nastawiony był wyłącznie na uzyskanie roszczeń finansowych. Na miejscu zdarzenia wg oskarżonej pokrzywdzony nie skarżył się na żadne dolegliwości. Po przyjeździe policji oskarżona przyjęła zaproponowany jej mandat tłumacząc swoją decyzję chęcią szybkiego załatwienia sprawy – dowód wyjaśnienia oskarżonej k. 102.

Sąd uznał, że tak złożone wyjaśnienia i postawa oskarżonej w świetle zgromadzonego materiału dowodowego stanowią wyłącznie jej linię obrony, której celem jest zminimalizowanie odpowiedzialności karnej lub jej wyłączenie.

Po analizie materiału dowodowego zgromadzonego zarówno na etapie postępowania przygotowawczego oraz w trakcie przewodu sądowego Sąd uznał, że w dniu 30.11.2015r. oskarżona I. D. wyczerpała swoim zachowaniem znamiona przestępstwa określonego w dyspozycji art. 177 § 1 kk. Przekonuje o tym w szczególności analiza zeznań przesłuchanych świadków zwłaszcza logiczna i konsekwentna relacja pokrzywdzonego. T. D. szczegółowo zrelacjonował okoliczności poprzedzające zaistnienie wypadku, opisał zachowanie swoje i oskarżonej po przyjeździe policji oraz zrelacjonował elementy dotyczące jego leczenia i rehabilitacji które spowodowało to zdarzenie. Relacja pokrzywdzonego jest precyzyjna, wskazuje na oskarżoną jako sprawcę uderzenia w jego samochód, czemu nie przeczy w swoich wyjaśnieniach sama I. D.. Zeznania pokrzywdzonego zarówno składane w dochodzeniu jak i przed Sądem są zbieżne, a jedyną wątpliwość nasunęła kwestia tego czy samochód zatrzymał bezpośrednio przed pieszymi przechodzącymi przez pasy czy też przed innymi samochodami. Relacja pokrzywdzonego znajduje pełne wsparcie w zeznaniach bezpośredniego świadka zdarzenia – pasażera samochodu marki V. (...) P. P.. W swoich zeznaniach potwierdził on sam fakt, że w samochód jego kolegi wjechała jadąca za nim oskarżona. Wskazał, iż to jego kolega wraz z I. D. na miejscu przeprowadzali rozmowy dotyczące okoliczności zdarzenia i formy załatwienia sprawy a jego udział był w tych rozmowach marginalny. Zeznania przesłuchanych w charakterze świadków rodziców pokrzywdzonego E. D. i A. D. sprowadzają się wyłącznie do potwierdzenia faktu leczenia i rehabilitacji syna. A. D. zeznał także, iż otrzymał gotówkowo odszkodowanie za uszkodzony samochód nie kojarząc kwoty, które przeznaczył na naprawę samochodu. Istotnym dowodem, który pozwoliły Sądowi na ustalenie, że pokrzywdzony T. D. doznał uszkodzeń ciała pozostając w bezpośrednim związku przyczynowym zaistniałym w dniu 30.11.2015r. wypadkiem były opinie przeprowadzonych w sprawie przez biegłych lekarzy sądowych dr W. M. i dr Z. P.. Opinie te zostały w pełni zaakceptowane przez Sąd jak również korespondowały z poczynionymi przez Sąd ustaleniami faktycznymi. Reasumując powyższe Sąd uznał, że oskarżona I. D. w dniu 30.11.2015r. w R. na ul. (...) w sposób nieumyślny naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że prowadząc pojazd marki M. o nr rej. (...) niewłaściwie obserwowała przedpole jazdy i nie utrzymała niezbędnego odstępu w celu uniknięcie zderzenia z poprzedzającym ją pojazdem w wyniku czego doprowadziła do najechania na tył samochodu marki V. (...) o nr rej. (...) prowadzonym przez T. D. powodując u niego obrażenia w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, które to obrażenia doprowadziły do naruszenia czynności jego ciała na czas powyżej 7 dni w myśl art. 157 § 1 kk – tj. o popełnienie przestępstwa z art. 177 § 1 kk.

Sąd zważył co następuje:

Przedmiotem ochrony przestępstwa określonego w art. 177 kk jest bezpieczeństwo życia i zdrowia ludzi, uczestniczących w sytuacjach, obejmowanych nazwą zbiorczą – ruchem lądowym, wodnym lub powietrznym. W przeciwieństwie do przestępstw powszechnego narażenia na niebezpieczeństwo w komunikacji (art. 173 kk i art. 174 kk) art. 177 kk jest typem przestępstwa, do którego istoty należy nie tylko zagrożenie dla życia lub zdrowia, ale także naruszenie tych dóbr. Jest to więc przestępstwo skierowane wprost przeciwko życiu lub zdrowiu w sytuacji uczestniczenia w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Podmiotem czynu zabronionego określonego w art. 177 kk może być każdy uczestnik ruchu drogowego, wodnego lub powietrznego, do którego adresowane są zasady bezpieczeństwa obowiązujące w danej dziedzinie ruchu. Obok reguł skodyfikowanych, na zasady bezpieczeństwa składają się reguły nieskodyfikowane, a wynikające jedynie z przepisów i z istoty bezpieczeństwa w ruchu. Zachowuje swoją aktualność stanowisko Sądu Najwyższego, iż „kierowca ma obowiązek nie tylko prowadzić pojazd zgodnie z obowiązującymi nakazami i zakazami, lecz winien on także zachować bezpieczną prędkość, czyli dostosować ją do konkretnych warunków atmosferycznych, widoczności, nawierzchni i predyspozycji kierowcy (OSNPG 1984, z. 4, poz. 24). Szczególna ostrożność polega na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu się do warunków i sytuacji na drodze w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie. Przestępstwo z art. 177 § 1 kk jest przestępstwem nieumyślnym w znaczeniu art. 9 § 2 kk. Jednakże jego strona podmiotowa może różnić się nieco od innych przestępstw nieumyślnych. Sprawca przestępstwa z art. 177 § 1 kk naruszył zasady ostrożności w ruchu drogowym, nie miał jednak zamiaru spowodowania skutków, o których mowa w tym przepisie, w sytuacji, gdy nastąpienie tego skutku przewidywał albo mógł przewidzieć.

Mając na uwadze okoliczności popełnienia zarzucanego czynu, które nie budzą wątpliwości, jak również postawę oskarżonej zaprezentowaną podczas prowadzonego postępowania, dotychczasową niekaralność oskarżonej Sąd uznał, że stopień społecznej szkodliwości nie jest znaczny, w związku z czym na mocy art. 66 § 1 i 2 kk w zw. z art. 67 § 1 kk warunkowo umorzył postępowanie przeciwko I. D. na okres próby wynoszący 1 rok. Warunkowe umorzenie jest szczególnym środkiem odpowiedzialności karnej, polegającym na poddaniu próbie sprawcy przestępstwa, co zakłada stwierdzenie jego popełnienia, a więc i winy sprawcy. Przesłanki stosowania warunkowego umorzenia postępowania określa art. 66 § 1 i 2 kk. Najistotniejszą z nich jest wymaganie, aby wina sprawcy i społeczna szkodliwość czynu nie były znaczne. Słusznie podkreśla się w orzecznictwie SN, iż ustalenie, że wina sprawcy nie jest znaczna, wymaga najpierw uznania, że sprawca w ogóle ponosi winę, a więc jej przypisania (zob. wyr. SN z 09 stycznia 2002 r., III KKN 303/00, Orz. Prok. i Pr. 2003, nr 2). Wskazane w art. 66 § 1 kk właściwości i warunki osobiste sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego postawa i dotychczasowy sposób życia stanowią odrębną przesłankę warunkowego umorzenia postępowania. Trzeba zatem przyjąć, że przesłanka ta wchodzi w grę dopiero po ustaleniu, iż społeczna szkodliwość czynu i wina sprawcy nie są znaczne. Pozytywna ocena postawy oskarżonego oraz jego dotychczasowego życia ma charakter prognostyczny, prowadząc Sąd do przekonania, że mimo warunkowego umorzenia postępowania – sprawca będzie przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa (art. 66 § 1 kk in fine). Jeżeli chodzi o kolejną przesłankę – braku wątpliwości co do popełnionego czynu, to ustawa wymaga jedynie, aby zachodził brak wątpliwości co do popełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu czynu i okoliczności tego czynu – w aspekcie wskazanych w art. 66 kk przesłanek tej instytucji. W przedmiotowej sprawie wątpliwości co do popełnionego przez oskarżoną czynu nie występują, co potwierdza zebrany w sprawie materiał dowodowy. Z przepisu art. 66 § 2 kk wynika, że warunkowego umorzenia postępowania nie stosuje się w sprawach o przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat, co dotyczy tak występków umyślnych, jak i nieumyślnych. Przepis ten ustanawia „górną granicę” stosowania tej instytucji. Czyn popełniony przez oskarżoną ma górną granicę zagrożenia na poziomie kary pozbawienia wolności do lat 3. Warunkowe umorzenie można orzec na okres próby wynoszący od 1 roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia.

W opinii Sądu dotychczasowy tryb życia oskarżonej, uprzednia niekaralność oraz jej warunki osobiste pozwalają na uznanie, że pomimo warunkowego umorzenia postępowania oskarżona będzie przestrzegała porządku prawnego i nie popełni ponownie przestępstwa.

Na mocy art. 67 § 3 kk Sąd orzekł od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonego T. D. zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 3500 zł. Orzekając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze rozmiar cierpień psychicznych i fizycznych, jakich doznał pokrzywdzony w związku ze zdarzeniem Oceniając rozmiar doznanej krzywdy Sąd wziął pod uwagę całokształt okoliczności zdarzenia, a więc nie tylko rodzaj i stopień odniesionych przez pokrzywdzonego obrażeń w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Ł.z dnia 14 lipca 2015 r., sygn. akt (...) oceniając rozmiar doznanej krzywdy należy wziąć pod uwagę również intensywność cierpień i czas i trwania, nieodwracalność następstw doznanego uszczerbku, konieczność prowadzenia określonego trybu życia. Jak podał pokrzywdzony do lekarza zgłosił się dopiero następnego dnia. Po przeprowadzonych badaniach zalecono rehabilitację, która trwała około 2 tygodni i była prowadzona w ramach świadczeń NFZ. W tym czasie uczęszczał do szkoły w systemie zaocznym. Nie korzystał ze zwolnienia lekarskiego. Zdaniem Sądu te okoliczności czyniły niemożliwym orzeczenie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie żądanej przez pokrzywdzonego. Na uwagę zasługuje również fakt, iż pokrzywdzony otrzymał odszkodowanie tytułem ubezpieczenia oraz Sąd uwzględnił wysokość rachunków dołączonych do akt sprawy.

Nadto Sąd zasądził od oskarżonej na rzecz T. D. kwotę 1200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego po uwzględnieniu zażalenia pełnomocnika pokrzywdzonego.

Na podstawie art. 627 kpk i art. 629 kpk Sąd zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące wydatki w kwocie 230,58 zł i opłatę w kwocie 60 zł.

Sędzia: