Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Pz 38/17

POSTANOWIENIE

Dnia 18 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Płocku w Płocku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Hanna Parzybut – Dan

SSO Jadwiga Klonowska

SSO Ewa Komosińska

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 18 października 2017 r.

sprawy z powództwa I. W.

przeciwko Zakładowi (...) Sp. z o.o. w D.

o zapłatę ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, o odprawę

na skutek zażalenia pełnomocnika powódki na postanowienie Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 07 sierpnia 2017 r., sygn. akt IV P 91/17, zawarte w punkcie IV wyroku

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego w Ciechanowie IV Wydział Pracy z dnia 7 sierpnia 2017 r., sygn. akt IV P 91/17, zawarte w punkcie IV wyroku w ten sposób, że zasądza od pozwanego Zakładu (...) Sp. z o.o. w D. na rzecz powódki I. W. koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2. 717 zł (dwa tysiące siedemset siedemnaście złotych),

2.  zasądzić od pozwanego Zakładu (...) Sp. z o.o. w D. na rzecz powódki I. W. koszty postępowania zażaleniowego w wysokości 930 zł (dziewięćset trzydzieści złotych).

SSO Hanna Parzybut – Dan SSO Jadwiga Klonowska SSO Ewa Komosińska

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 07 sierpnia 2017 r., sygn. akt IV P 91/17 Sąd Rejonowy w Ciechanowie zasądził od pozwanego Zakładu (...) Sp. z o.o. w D. na rzecz powódki I. W. kwotę 4. 032,84 zł tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 maja 2017 r. do dnia zapłaty. W punkcie II wyroku Sąd umorzył postępowanie w zakresie odprawy oraz wyrokowi w punkcie I nadał rygor natychmiastowej wykonalności (punkt III). W punkcie IV tegoż wyroku nie obciążył pozwanego Zakładu (...) Sp. z o.o. w D. kosztami procesu na rzecz powódki I. W. oraz w punkcie V tegoż wyroku przejął koszty sądowe na rachunek Skarbu Państwa.

Rozstrzygnięcie w punkcie IV powyższego wyroku w zakresie kosztów procesu zaskarżył pełnomocnik powódki. Wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 2. 717 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pełnomocnik wskazał, że powódka miała prawo oczekiwać, że oprócz ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop przysługuje jej jeszcze od pracodawcy odprawa pieniężna. Takie prawo wskazane było w świadectwie pracy, zaś pracodawca nie sprostował w tym zakresie świadectwa pracy, chociaż miał taką możliwość. Nadto pełnomocnik zarzucił, że Sąd Rejonowy nie uzasadnił na czym miałaby polegać trudna sytuacja finansowa pozwanego, która uzasadniałaby odstąpienie od obciążania pozwanego kosztami procesu. Natomiast strona pozwana nie wykazała żadnych dowodów na okoliczność wiedzy powódki o ilości zatrudnionych pracowników, okoliczność ta miała znaczenie dla wystąpienia w pozwem o odprawę. Tym samym uznać należy, że powódka przegrała częściowo proces (cofnęła powództwo co do odprawy pieniężnej), ale wynikało to z wprowadzenia jej w błąd przez samego pracodawcę poprzez zamieszczenie nieprawdziwych informacji w wystawionym świadectwie pracy. Pełnomocnik podkreślił także, że I. W. jako słabsza strona postępowania w sporze z pracodawcą, nie może ponosić negatywnych konsekwencji jego nierzetelnego wykonywania obowiązków poprzez wydanie świadectwa pracy z nieprawidłowymi informacjami.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesione zażalenie okazało się zasadne, co skutkować musiało zmianą części zaskarżonego rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu zawartego w wyroku Sądu Rejonowego.

Powódka wniosła o zasądzenie kwoty łącznej 10 032,84 zł. od pozwanego Zakładu (...) Sp. z o.o. w D., na którą to kwotę składało się: kwota 4. 032,84 zł tytułem ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz kwota 6 000 zł tytułem odprawy pieniężnej.

Podczas rozprawy przed Sądem Rejonowym w Ciechanowie w dniu 7 sierpnia 2017 r. pełnomocnik powódki ograniczył powództwo do kwoty 4. 032,84 zł., zaś co do żądania odprawy cofnął powództwo bez zrzeczenia się roszczenia. Pozwany uznał powództwo co do kwoty 4 032,84 zł oraz wyraził zgodę na cofnięcie powództwa w zakresie odprawy. Sąd Rejonowy nie obciążył pozwanego kosztami procesu, powołując się na treść art. 102 k.p.c. i argumentując, że w niniejszej sprawie powódka zasadniczo przegrała proces w zakresie roszczenia o zapłatę odprawy. Cofnięcie powództwa w tej części nie było bowiem wynikiem zapłaty w toku procesu należnej pracownikowi kwoty odprawy. Dodatkowo powódka nie uzasadniła w żaden sposób swojej decyzji o cofnięciu pozwu co do części roszczeń. Sąd Rejonowy wziął pod uwagę także trudną sytuację finansową pozwanego, w jakiej od dłuższego czasu się znajduje, a o której ma wiadomości z urzędu w związku z licznymi toczącymi się przed tym Sądem postępowaniami.

Stanowisko Sądu Rejonowego uznać należy za niezasadne.

Wskazać należy, że przepis art. 102 k.p.c. ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu jest rozwiązaniem szczególnym, niepodlegającym wykładni rozszerzającej, wykluczającym stosowanie wszelkich uogólnień, wymagającym do swego zastosowania wystąpienia wyjątkowych okoliczności. Nie konkretyzuje on pojęcia "wypadków szczególnie uzasadnionych", pozostawiając ich kwalifikację, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy, sądowi (por. m.in. postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 r., II CZ 210/73, Lex, nr 7366).

Przy decydowaniu o kosztach procesu w niniejszej sprawie winien mieć zastosowanie art. 100 k.p.c., wyrażający zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów. Zgodnie z tym przepisem w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań, koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, by pozwany nie mógł pokryć kosztów procesu, w tym kosztów jakie poniosła druga strona w związku z ustanowieniem profesjonalnego pełnomocnika. Za trafny uznać należy pogląd, zgodnie z którym sama sytuacja ekonomiczna strony, nawet niekorzystna, nie stanowi podstawy zwolnienia od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, chyba, że na rzecz tej strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności. Sąd Rejonowy takich ustaleń nie poczynił. W uzasadnieniu swojego stanowiska, Sąd Rejonowy wskazał jedynie, że sytuacja ekonomiczna strony zadecydowała o nieobciążaniu pozwanego kosztami zastępstwa procesowego. Sąd Okręgowy nie umniejsza stwierdzeniom Sądu I instancji, że sytuacja ekonomiczna pozwanego jest niekorzystna, gdyż Sąd Rejonowy ma szerszy wgląd w toczące się przed tym Sądem postępowania. Jednakże, w ocenie Sądu Okręgowego, to pozwany winien udokumentować, że jego sytuacja ekonomiczna jest zła i rzeczywiście uzasadnia odstąpienie od obciążenia go kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej konkretnej sprawie. W aktach niniejszej sprawy nie znajduje się żadne potwierdzenie sytuacji finansowej pozwanego, zaś z przedłożonej jedynie deklaracji ZUS z dnia 01 marca 2017 r. nie można wysnuwać bezpośredniego wniosku, że sytuacja finansowa pozwanego jest dla niego niekorzystna.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał za zasadne obciążenie pozwanego Zakładu (...) Sp. z o.o. w D. kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego, zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów, gdyż istotnie powódka przegrała proces w części dotyczącej odprawy pieniężnej, jednakże było to efektem wprowadzenia w błąd przez samego pozwanego. Pozwany w świadectwie pracy powódki wskazał, iż odprawa jest jej należna, zaś dopiero przed Sądem przedstawił dokument, z którego wynikało, że pozwany zatrudniał tylko jedną osobę, a w związku z tym żądanie odprawy okazało się niezasadne i Sąd Rejonowy umorzył postępowanie w tym zakresie.

Zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015 r., poz. 1804 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia powództwa, Sąd zasądził od pozwanego Zakładu (...) Sp. z o.o. w D. na rzecz powódki I. W. kwotę 2. 700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2 powyższego rozporządzenia, stawki minimalne w sprawcach z zakresu prawa pracy w wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż wymienione w pkt 4 wynosi 75% stawki minimalnej obliczonej na podstawie § 2 od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania będącego przedmiotem sprawy. Zgodnie zaś z § 2 rozporządzenia, stawki minimalne przy wartości przedmiotu sporu mieszczącego się w graniach powyżej 10 000 złotych do 50 000 złotych wynoszą 4.800 zł (wartość przedmiotu sporu w dniu wniesienia pozwu wynosiła 10 032,84 zł.). 75% z kwoty 4.800 zł daje kwotę 3.600 zł. Powódka żądała zaś w zażaleniu 2.700 zł. Do tej kwoty Sąd doliczył także kwotę 17 złotych tytułem zwrotu poniesionych kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Sąd nie mógł wyjść ponad żądanie wnioskowanych kosztów na podstawie art. 321 k.p.c., toteż zasądził zwrot kosztów zastępstwa prawnego w kwocie 2.717 zł.

O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd orzekł na podstawie § 10 ust. 2 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2016 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2016, poz. 1667 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia zażalenia. Zgodnie z § 10 ust. 2 pkt. 1 powyższego rozporządzenia, stawki minimalne za prowadzenie spraw w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem Okręgowym wynoszą 25% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam radca prawny – 50% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 120 złotych. W takim przypadku 25% tej kwoty stanowi 900 złotych. Sąd do tej kwoty doliczył także kwotę 30 złotych tytułem wniesionej opłaty sądowej od zażalenia.

Z tych względów Sąd orzekł jak w sentencji.

SSO Hanna Parzybut – Dan SSO Jadwiga Klonowska SSO Ewa Komosińska