Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 1203/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Zenon Węcławik

Protokolant: Magdalena Mastej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 września 2017 r. w K.

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I  powództwo oddala,

II  zasądza od powoda D. W. na rzecz strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 1.217,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

sygn. akt I C 1203/16

UZASADNIENIE

Powód D. W. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 1.834,43 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 5.06.2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając żądania naprowadził, że nabył w drodze przelewu z dnia 21.05.2015 r. wierzytelność poszkodowanego R. W. wynikającą z wypadku drogowego z dnia 4.05.2015 r., w wyniku której uszkodzony został pojazd marki F. (...), nr rej. (...), stanowiący własność cedenta. Pojazd sprawcy wypadku miał u strony pozwanej obowiązkowe ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wynajmował poszkodowanemu w okresie 4.05.2015 r. – 21.05.2015 r. pojazdy zastępcze marki O. (...) i C. (...) oraz naprawił uszkodzony wypadkiem pojazd za co wystawił fakturę na łączną kwotę 9.599,97 zł. Dochodzone pozwem świadczenie pieniężne stanowi różnicę pomiędzy kwotą 9.599,97 zł i wypłaconym odszkodowaniem w wysokości 7.765,54 zł, w tym kwoty 6.085,54 zł tytułem zwrotu kosztów naprawy pojazdu i kwoty 1.680,00 zł za najem pojazdu zastępczego.

Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając swoje stanowisko podała, że prowadziła postępowania likwidacyjne wskutek zgłoszenia szkody przez R. W. i wypłaciła poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości łącznej 7.765,54 zł, w tym kwotę 6.085,54 zł tytułem zwrotu kosztów naprawy pojazdu i kwotę 1.680,00 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Uznała stawkę najmu pojazdu zastępczego przyjętą przez powoda na poziomie 150,00 zł netto dziennie za zawyżoną i zweryfikowała ją do kwoty 105,00 zł netto dziennie. Koszty naprawy uszkodzonego pojazdu przyjęła – za kalkulacją rzeczoznawcy – na kwotę 6.085,54 zł. Podniosła, że wystawiona poszkodowanemu przez powoda faktura za najem pojazdu zastępczego i naprawę uszkodzonego wypadkiem pojazdu nie może być miarodajna odnośnie ustalenia wysokości rzeczywistej szkody, gdyż powód uzgodnił z R. W., że wszelkie jego roszczenia z powyższego tytułu skieruje przeciwko ubezpieczycielowi po ich nabyciu od poszkodowanego. Skonstatowała ostatecznie, że roszczenie objęte pozwem przekraczające wypłacone odszkodowanie nie zostało przez powoda wykazane.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4.05.2015 r. doszło do szkody komunikacyjnej w samochodzie osobowym marki F. (...), nr rej. (...), należącym do R. W.. Sprawca szkody posiadał w (...) S.A. z siedzibą w W. obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy lub kierujących pojazdami mechanicznymi. W dniu 4.05.2015 r. poszkodowany zawiadomił pozwanego ubezpieczyciela o zaistniałej szkodzie.

( dowód: akta szkodowe nr (...) na k. 38 i 46 akt )

Od kilkudziesięciu lat powód D. W. prowadzi działalność gospodarczą między innymi w zakresie naprawy pojazdów mechanicznych i wynajmu pojazdów zastępczych.

( dowód: zaświadczenie z (...) na k. 6 akt i zeznania powoda D. W. z dnia 8.09.2017 r. na k. 52v. akt )

W dniu 4.05.2015 r. poszkodowany R. W. zlecił powodowi D. W. naprawę swojego uszkodzonego pojazdu marki F. (...). W umowie ustalono, że rozliczenie kosztów naprawy samochodu nastąpi pomiędzy stronami umowy bezgotówkowo, to jest w ten sposób, że D. W. będzie dochodził tych kosztów od ubezpieczyciela sprawcy szkody komunikacyjnej. Samochód został przez D. W. naprawiony i w dniu 21.05.2015 r. poszkodowany odebrał swoje auto po naprawie.

( dowód: zlecenie naprawy na k. 7 akt, protokół odbioru samochodu z naprawy na k. 11 akt, upoważnienie do pobierania danych na k. 8 akt i zeznania powoda D. W. z dnia 8.09.2017 r. na k. 52v. akt )

W okresie od dnia 4.05.2015 r. do dnia 21.05.2015 r. poszkodowany R. W. najmował u powoda D. W. kolejno pojazdy zastępcze O. (...) i C. (...), przy stawce odpłatności 150,00 zł netto za jeden dzień.

( dowód: umowy dzierżawy samochodu na k. 9 i 10 akt, oświadczenie poszkodowanego na k. 13 akt, protokoły zwrotu pojazdów na k. 14 i 15 akt i zeznania powoda D. W. z dnia 8.09.2017 r. na k. 52v. akt )

W dniu 21.05.2015 r. powód D. W. wystawił poszkodowanemu R. W. fakturę na kwotę 9.599,97 zł za naprawę pojazdu poszkodowanego i wynajmowanie mu pojazdów zastępczych. Za naprawę pojazdu policzył łącznie 6.352,77 zł, zaś za wynajem pojazdów zastępczych policzył łącznie 3.247,20 zł, przy stawce 150,00 zł netto za jeden dzień i wliczeniu kwoty 295,20 zł za czynności obsługowe i dodatkowe, takie jak: przyjęcie i wydanie pojazdu zastępczego oraz jego ustawienie na stanowisku parkingowym, udzielenie poszkodowanemu informacji dotyczących likwidacji szkody, przygotowanie dokumentacji szkodowej i monitorowanie likwidacji szkody oraz inne.

( dowód: faktura na k. 16 - 17 akt i zeznania powoda D. W. z dnia 8.09.2017 r. na k. 52v. akt )

Umową z dnia 21.05.2015 r. poszkodowany R. W. przelał na powoda D. W. wierzytelności objęte fakturą z dnia 21.05.2015 r. odnoszące się do naprawy pojazdu poszkodowanego i wynajmu mu pojazdów zastępczych, związane ze szkodą komunikacyjną z dnia 4.05.2015 r.

( dowód: umowa przelewu wierzytelności na k. 12 akt i zeznania powoda D. W. z dnia 8.09.2017 r. na k. 52v. akt )

Decyzjami z dnia 15.05.2015 r., 22.05.2015 r. i 28.05.2015 r. strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. wypłacił poszkodowanemu R. W. odszkodowanie w wysokości łącznej 7.765,54 zł, w tym 6.085,54 zł tytułem zwrotu kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu i 1.680,00 zł za najem pojazdu zastępczego.

( dowód: decyzje odszkodowawcze na k. 18-20 akt, akta szkodowe nr (...) na k. 38 i 46 akt oraz odpis KRS na k. 40-41 akt )

Sąd zważył co następuje:

W niniejszej sprawie bezspornym było, że w dniu 4.05.2015 r. doszło do szkody komunikacyjnej w samochodzie osobowym marki F. (...), nr rej. (...), należącym do R. W.. Sprawca szkody posiadał w (...) S.A. z siedzibą w W. obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy lub kierujących pojazdami mechanicznymi.

Odpowiedzialność strony pozwanej Towarzystwa (...) w W. opiera się na art. 822 § 1 k.c. zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Istotą opisywanego ubezpieczenia jest wejście ubezpieczyciela na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w sytuację prawną ubezpieczającego, w zakresie ponoszonej przez niego odpowiedzialności odszkodowawczej.

Sama zasada odpowiedzialności (...) S.A. za szkodę, do jakiej doszło w dniu 4.05.2015 r. w samochodzie osobowym marki F. (...), nr rej. (...), należącym do R. W. była w sprawie bezsporna. (...) S.A. uznało tę odpowiedzialność i wypłaciło poszkodowanemu świadczenie z tytułu odpowiedzialności cywilnej za sprawcę wypadku w kwocie 7.765,54 zł, w tym 6.085,54 zł tytułem zwrotu kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu i 1.680,00 zł za najem pojazdu zastępczego. Ustalenia w sprawie poczynione na bazie zaoferowanych przez strony procesu dowodów dają podstawę do oceny, iż jest to świadczenie pokrywające w pełni doznaną szkodę. Zgodnie z regułą wynikającą z art. 361 k.c. na gruncie odpowiedzialności odszkodowawczej, obowiązuje zasada pełnego odszkodowania, a zatem odszkodowanie powinno pokryć w pełni doznaną szkodę, zobowiązany zaś do naprawienia szkody, ponosi przy tym odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Sposób naprawienia szkody, czy to przez przywrócenie do stanu poprzedniego, czy też zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej zależy od wyboru poszkodowanego ( art. 363§1 k.c.). Przy tym odszkodowanie jest wymagalne niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy i czy w ogóle zamierza ją naprawić.

Zawarta umowa przelewu wierzytelności z poszkodowanego R. W. na rzecz powoda D. W. nie budziła wątpliwości, co do swojej ważności, jednak zakres jej skuteczności był ograniczony do rzeczywistej wysokości szkody. Wierzytelność została co prawda w wystarczający sposób sprecyzowana i zgodnie z art. 510 § 1 k.c. przeniesiona na powoda D. W. - dzięki czemu był on legitymowany czynnie w niniejszym procesie – to jednak po myśli art. 509 § 1 i 2 k.c., przedmiotem przelewu może być co do zasady wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać ( tak też E. Łętowska (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 1, s. 904 ). Innymi słowy, cesjonariusz nie może nabyć więcej praw niż miał ich sam cedent.

Reguły przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c. nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Poszkodowanemu z tytułu poniesienia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, co do zasady przysługiwało odszkodowanie. Jednakże stawka zastosowana przez powoda – bez konieczności jej poniesienia przez poszkodowanego – nie została zweryfikowana dowodowo w toku procesu, zwłaszcza na tle ofert rynkowych. Stawki w przedłożonych przez powoda cennikach najmu pojazdów ( k. 47 akt ), przy ich kwestionowaniu przez pozwanego, nie mogły bowiem stanowić miarodajnego dowodu zasadności wynagrodzenia policzonego przez powoda w tej mierze, niezależnie nawet od niekorzystnych dla powoda wydruków komentarzy elektronicznych ( k. 42-44 akt ). Okoliczności te, w razie ich kwestionowania przez stronę przeciwną, powinny zostać wykazane przez powoda odpowiednimi dowodami, zgodnie z ciężarem dowodu wynikającym z art. 6 k.c.

W niniejszej sprawie obowiązywała zasada kontradyktoryjności, zgodnie z którą strony są zobowiązane do wskazania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Wynika to z przepisu art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c., które nakładają obowiązek wykazania takich twierdzeń.

Ustalenia umowne dotyczące kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu i wysokości wynajmu pojazdu zastępczego zostały dokonane z wyłączeniem strony pozwanej, a więc podmiotu obowiązanego do zapłaty tych kosztów, Sąd zatem był uprawniony do weryfikacji tych ustaleń w toku procesu. Z tego punktu widzenia umówione wynagrodzenie objęte fakturą z dnia 21.05.2015 r. podlegało ocenie Sądu. W tym względzie ważne było czy koszty te były konieczne. Możliwość takiej kontroli wynika z ciążącego na wierzycielu, wywodzonego z art. 354 § 2, art. 362 i art. 826 § 1 k.c., obowiązku zapobiegania i zmniejszania rozmiarów szkody. Należy w tym kontekście podkreślić, że powód nie domagał się przeprowadzenia dowodu z zeznań poszkodowanego, ani dowodu z własnej dokumentacji lub też dowodu z opinii biegłego celem miarodajnego ustalenia rzeczywistej szkody, w tym niezbędnego okresu naprawy pojazdu i należnego wynagrodzenia za najem pojazdów zastępczych. W związku z powyższym - przy zachowaniu reguł dowodowych i przyjęciu niekwestionowanego przez pozwanego okresu najmu pojazdu zastępczego - pozostało Sądowi uznanie za adekwatne stawek najmu pojazdów na poziomie przyjętym przez pozwanego ubezpieczyciela i podzielić jednocześnie jego zastrzeżenia względem kosztów dodatkowych w kwocie 295,20 zł za takie czynności jak: przyjęcie i wydanie pojazdu zastępczego oraz jego ustawienie na stanowisku parkingowym, udzielenie poszkodowanemu informacji dotyczących likwidacji szkody, przygotowanie dokumentacji szkodowej i monitorowanie likwidacji szkody oraz inne. Nie pozostawały one w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem, a ponadto niektóre z nich pozostawały w sposób naturalny związane z wynajęciem pojazdu zastępczego i nie powinny być policzane osobno. Zaprezentowane wyżej stanowisko należało również odnieść do kosztów naprawy samochodu poszkodowanego.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania powoda D. W.. Były one jasne, logiczne i korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Miały one jednak mniejszą wartość dowodową w zakresie odnoszącym się poniesionych kosztów naprawy samochodu z uwagi na niedostateczną precyzję przekazu w tej kwestii. W oparciu o zeznania powoda i dokumenty przyjęte w sprawie za dowód możliwe było ustalenie istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności.

Mając powyższe ustalenia i rozważania na uwadze, na mocy art. 6 k.c. oraz art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 Ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych ( Dz.U.Nr 1214, poz. 1152 ze zm. ) w związku z art. 436 k.c., art. 805 § 1 i 2 k.c. oraz art. 822 § 1 k.c., orzeczono, jak w punkcie I wyroku.

O kosztach procesu w punkcie II wyroku rozstrzygnięto na podstawie art. 98 k.p.c. Pozwany sprawę wygrał i należał się mu od powoda zwrot kosztów procesu w kwocie 1.217,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.