Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 października 2017 roku

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący - SSO Wacław Banasik

Sędziowie - SO Renata Wanecka (spr.)

SO Joanna Świerczakowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Gątarek

po rozpoznaniu na rozprawie 11 października 2017 r. w P.

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Sierpcu z 6 czerwca 2017 r.

sygn. akt I C 1574/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz P. S. kwotę 4.000 (cztery tysiące) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 06 września 2014 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz P. S. kwotę 650 (sześćset pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję.

Sygn. akt IV Ca 524/17

UZASADNIENIE

P. S. w pozwie złożonym 4 listopada 2015r. do Sądu Rejonowego w Sierpcu wniósł o zasądzenie na jego rzecz od (...) Spółki Akcyjnej w W. zadośćuczynienia w wysokości 14.000 zł z odsetkami ustawowymi od 6 września 2014r.

Pozwany nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z 6 czerwca 2017r. Sąd Rejonowy w Sierpcu oddalił powództwo i nie obciążył powoda kosztami procesu.

Sąd Rejonowy ustalił:

W dniu 8 kwietnia 2014 roku w S. doszło do wypadku drogowego, podczas którego kierujący pojazdem M. o numerze rejestracyjnym (...), nie udzielając pierwszeństwa, doprowadził do zderzenia z motorowerem marki Y. o nr rej (...), kierowanym przez małoletniego wówczas S. O..

W wyniku kolizji powód doznał obrażeń ciała w postaci złamania nadgarstka prawego i ogólnych potłuczeń ciała. W dniu 10 kwietnia 2014 roku w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym Szpitala w P. powodowi unieruchomiono kończynę prawą w opatrunku gipsowym przedramienno -dłoniowym. S. O. 29 kwietnia 2014 roku był na wizycie kontrolnej w (...) w Szpitalu w P.. Następnie 20 maja 2014 roku poszkodowanemu zdjęto opatrunek gipsowy. W badaniu kontrolnym w dniu 16 czerwca 2014 roku stwierdzono pełen zakres ruchów i uznano leczenie ortopedyczne za zakończone.

S. O. nie korzystał z pomocy psychologa ani psychiatry, nie odczuwał lęków ani stanów niepokoju związanych z tym wydarzeniem.

Obecnie powód posiada prawo jazdy kategorii B. Korzystał ze zwolnienia z lekcji wychowania fizycznego w roku szkolnym, w którym wydarzył się wypadek, w okresie od 10 kwietnia 2014 roku do końca maja 2014r. Obecnie odzyskał pełną sprawność i ćwiczy na zajęciach sportowych. W okresie, gdy powód miał założony opatrunek gipsowy, przy myciu i ubieraniu się pomagała powodowi mama.

S. O. nie doznał długotrwałych skutków wypadku komunikacyjnego z 8 kwietnia 2014 roku, stąd nie stwierdzono u niego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Obecnie została przywrócona pełna funkcja kończyny prawej. Z punktu widzenia psychologicznego, powód również nie doznał rozstroju stanu zdrowia.

P. S. ma 18 lat. Jest uczniem III klasy technikum. Pozostaje na wyłącznym utrzymaniu rodzice, którzy są rozwiedzeni. Ojciec płaci alimenty w wysokości po 350 zł miesięcznie. Nie posiada majątku ani dodatkowego źródła dochodu.

Pojazd, którym kierował sprawca zdarzenia posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w towarzystwie pozwanego. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodowi 1.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 56,98 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia i 632,96 zł tytułem zwrotu kosztów opieki.

Dokonując oceny prawnej, Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 444 kc i 445 kc, zadośćuczynienie pieniężne może być przyznane m.in. w przypadku uszkodzenia ciała i wywołania rozstroju zdrowia, spowodowanych czynem niedozwolonym. Są to okoliczności uzasadniające żądanie zadośćuczynienia za krzywdę. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną, jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości), cierpienia psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia).

W przypadku, gdy sprawcą jest kierujący pojazdem mechanicznym, a szkodą powstałą w związku z ruchem tego pojazdu, zobowiązanym do wypłacenia świadczeń i odszkodowań za szkodę na mieniu i na osobie jest zakład ubezpieczeń, z którym sprawca szkody zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Sąd Rejonowy podniósł, że (...) S.A. w W. uznał swój obowiązek, przyznając powodowi zadośćuczynienie w jego ocenie odpowiednie do rozmiaru uszczerbku na zdrowiu, okresu choroby i doznanych przez powoda cierpień. Przedmiotem oceny w niniejszym procesie było zatem zbadanie, czy przyznana suma jest odpowiednia do doznanej przez powoda krzywdy.

Określając wysokość zadośćuczynienia, mającego skompensować niewymierną z natury rzeczy szkodę niemajątkową, Sąd nie ma obowiązku posługiwania się jedynie odpowiednimi jednostkami przeliczeniowymi np. określonymi rodzajami wynagrodzenia, najniższego lub średniego. Jednocześnie zasądzona suma zadośćuczynienia ma być odpowiednia i zależy od uznania Sądu, co wymaga rozważenia wszystkich okoliczności sprawy, w szczególności rodzaju naruszonego dobra i rozmiaru doznanej krzywdy (w tym wieku poszkodowanego i czasu trwania jego cierpień), intensywności naruszenia , skutków tego naruszenia.

Sąd Rejonowy podkreślił, że bezspornym jest, iż w wyniku wypadku powód doznał obrażeń ciała w postaci złamania kości promieniowej ręki prawej oraz ogólnych potłuczeń ciała. Biegły z zakresu ortopedii stwierdził, że w związku z doznanym złamaniem powód nie doznał stałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Złamanie nie było skomplikowane, bez przemieszczenia, tym samym uległo wygojeniu w granicach anatomicznych kości, nie uległa zaburzeniu oś kości, leczenie zakończyło się w połowie czerwca 2014 roku. Nie było podstaw do określenia u powoda długotrwałego uszczerbku na zdrowiu (0%). Ponadto opinia biegłego sądowego z zakresu psychologii wskazuje, że obrażenia, jakich doznał P. S., nie skutkowały jakimkolwiek uszczerbkiem na zdrowiu w zakresie psychologicznym. Proces kształtowania osobowości u powoda kształtuje się prawidłowo, psycholog nie stwierdził u niego aktualnie ani w przeszłości cech świadczących o obecności zaburzeń lękowych, depresyjnych czy psychotycznych.

Z tych względów, w ocenie Sądu I instancji powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Zadośćuczynienie, jakie zostało wypłacone w wysokości 1.000 zł czyni zadość cierpieniom i bólowi, jakiego doznał on w wyniku wypadku komunikacyjnego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc.

Apelację od wyroku złożył P. S., zaskarżając go w części oddalającej powództwo w części ponad 4.000 zł i zarzucił naruszenie:

- art. 445 § 1 kc poprzez błędną wykładnię i nieprawidłowe przyjęcie, że zadośćuczynienie na poziomie 1.000 zł przyznane w toku tzw. postępowania likwidacyjnego jest w okolicznościach sprawy odpowiednie do krzywdy, jaką wywołał u powoda wypadek z 10 kwietnia 2014r. w sytuacji, gdy prawidłowa wykładnia powinna prowadzić do wniosku, iż kwotą odpowiednią jest łącznie 5.000 zł;

- art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie swobodnej oceny dowodów i brak wszechstronnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym nierozważenie całokształtu okoliczności faktycznych poprzez ograniczenie się do braku stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przy ocenie rozmiaru krzywdy doznanej przez powoda, skutkujący umniejszeniem krzywdy powoda i oddaleniu powództwa w całości.

Mając na uwadze powyższe, powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda 4.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 6 września 2014r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu za obie instancje.

(...) S.A. w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że Sąd Rejonowy w uzasadnieniu kilkakrotnie wskazał nieprawidłowo imię i nazwisko powoda, jako S. O., podczas gdy zadośćuczynienia dochodzi P. S. . Dlatego też Sąd II instancji nie podziela tej części ustaleń faktycznych, w których opis zdarzenia i jego następstwa odnoszą się do S. O., niebędącego stroną w niniejszym procesie.

Sąd Okręgowy nie akceptuje również poglądu Sądu I instancji, że suma zadośćuczynienia przyznana P. S. w postępowaniu likwidacyjnym w wysokości 1.000 zł, w pełni kompensuje jego krzywdę. Okoliczność, że powód nie doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jak również nie wymagał wsparcia psychologa, nie oznacza, że wystarczające jest przyznanie mu zadośćuczynienia w wysokości symbolicznej.

P. S. podczas wypadku komunikacyjnego, do którego nie przyczynił się w żadnym stopniu, bezpośrednio zetknął się z siłą pojazdu mechanicznego. W wyniku zderzenia jego motorower przewrócił się, a powód przeleciał ponad sterem i stracił na chwilę przytomność. Zatem same okoliczności kolizji musiały stanowić duże przeżycie dla nastolatka. Jeśli nawet nie musiał korzystać z fachowej pomocy psychologa, to nie sposób uznać, iż nie jest to sytuacja istotnie obciążająca psychikę młodego człowieka.

Ponadto konieczność korzystania z pomocy matki w wykonywaniu codziennych czynnościach życiowych z pewnością stanowiła dyskomfort dla dorastającego chłopca. Nie ma wątpliwości, że korzystanie z takiego wsparcia w rodzinie jest naturalne, niemniej jednak biorąc pod uwagę wiek powoda, należy uznać, że potrzeba pomocy na co dzień w czynnościach, które dotychczas wykonywał samodzielnie, mogły wywoływać u niego skrępowanie.

Nie bez znaczenia jest fakt, że w związku z unieruchomieniem ręki, P. S. miał trudności z wypełnianiem arkuszy testowych na egzaminie gimnazjalnym. Powód jest osobą praworęczną, a podczas egzaminu był zmuszony pisać lewą ręką.

W okresie, w którym powód miał rękę w gipsie, nie mógł jeździć na rowerze ani uprawiać innych sportów. Ograniczenie w korzystaniu z tego typu rozrywek, atrakcyjnych dla nastolatka, także należało wziąć pod uwagę. P. S. nie wyjechał wówczas na wakacje, mimo że wcześniej miał takie plany.

Podsumowując, Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że w wypadku krzywdy, jaka dotknęła P. S. w wieku 16 lat, nie można ograniczać się jedynie do ustalenia, czy doznał on długotrwałego uszczerbku na zdrowiu i czy wymagał pomocy psychologa. Psychika nastolatka dopiero się kształtuje, a wrażliwość na niespodziewane negatywne zdarzenia życiowe jest większa niż w przypadku osoby dorosłej. Dlatego też należało wziąć pod uwagę również takie skutki wywołane zdarzeniem, jakie mają znaczenie dla gimnazjalisty, a które nie miałyby większego znaczenia dla dorosłego mężczyzny. Należą do nich nie tylko ból i ewentualnie długotrwały uszczerbek na zdrowiu, czy konieczność pomocy psychologa, ale też ograniczenia utrudniające prowadzenie trybu życia, właściwego dla zdrowego chłopca w tym wieku.

W ocenie Sądu II instancji, przytoczone wyżej okoliczności wskazują na to, że sumą, która może zrekompensować krzywdę P. S., jest 5.000 zł. Dlatego też, uwzględniając wypłaconą przez ubezpieczyciela kwotę 1.000 zł, należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda 4.000 zł.

Ponieważ przyczyną zasądzenia odsetek ustawowych jest niespełnienie świadczenia w terminie, Sąd uznał za zasadne zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie, stosując art. 481 kc. Datą wymagalności jest dzień następny po wydaniu przez pozwanego decyzji o przyznaniu zadośćuczynienia w niepełnej wysokości, tj. od 6 września 2014r.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 kpc.

O kosztach procesu za II instancję Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 kpc). Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powoda została ustalona zgodnie z § 10 ust. 1 pkt. 1 w zw. z § 2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (w brzmieniu obowiązującym od 27 października 2016r.).

Renata Wanecka Wacław Banasik Joanna Świerczakowska