Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2017 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SR Ewelina Iwanowicz

Protokolant: Patrycja Łuczak

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2017 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z powództwa Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K.

przeciwko J. J.

o zapłatę

1.  zasądza od J. J. na rzecz Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w K. kwotę 295,50 (dwieście dziewięćdziesiąt pięć 50/100) złotych
z odsetkami ustawowymi od dnia 16 lipca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od J. J. na rzecz Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w K. kwotę 140,40 (sto czterdzieści 40/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nadaje wyrokowi w puncie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 618/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 października 2016 roku wniesionym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie Kancelaria (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. wystąpiła
o zasądzenie od J. J. kwoty 811,19 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 16 lipca 2015 roku do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania. Uzasadniając swoje żądanie, powód wskazał, iż w dniu 22 lutego 2016 roku (...) sp. z o.o. dokonała na rzecz powoda przelewu wierzytelności przysługującej spółce od pozwanego z tytułu umowy pożyczki
na kwotę 400 zł zawartej w dniu 15 maja 2015 roku za pośrednictwem platformy kredytowej należącej do cedenta. Przed wypłaceniem środków pieniężnych przez pożyczkodawcę, pozwany dokonał potwierdzenia swoich danych osobowych i akceptacji warunków umowy. Cedent w dniu 15 maja 2015 roku wypłacił na rzecz pozwanego środki pieniężne zgodnie
z zawartą umową pożyczki, na podstawie której strony umowy uzgodniły i zaakceptowały,
iż całkowity koszt pożyczki, którą pozwany zobowiązał się zwrócić do 15 lipca 2015 roku, wynosi 811,19 zł. Na wskazaną kwotę składa się: kapitał pożyczki w kwocie 400 zł i prowizja za udzielenie pożyczki w wysokości 515,69 zł. Pozwany dokonał wpłat na rachunek cedenta w łącznej kwocie 104,50 zł.

(pozew – k. 2-8)

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził wątpliwości co do tożsamości pozwanego i prawidłowości jego adresu wskazanego w pozwie oraz przekazał rozpoznanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Zgierzu.

(postanowienie – k. 9-10)

W piśmie, które wpłynęło do tutejszego Sądu w dniu 10 kwietnia 2017 roku, powód sprecyzował, iż od 1 stycznia 2016 roku dochodzi odsetek ustawowych za opóźnienie.

(pismo – k. 13-13v)

Na rozprawie w dniu 2 października 2017 roku żadna ze stron nie stawiła się. Powód zażądał przeprowadzenia rozprawy pod swoją nieobecność. Pozwany, mimo zawiadomienia
o terminie rozprawy, nie stawił się, nie złożył żadnych wyjaśnień, ani nie żądał przeprowadzenia rozprawy podczas swojej nieobecności.

(protokół – k. 40)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. J. zawarł z (...) sp. z o.o. przez Internet umowę pożyczki
na kwotę 400 zł, którą to kwotę spółka przelała na rachunek bankowy pozwanego dnia
15 maja 2015 roku.

(bezsporne, nadto kopia potwierdzenia przelewu – k. 28)

J. J. wpłacił na poczet spłaty przedmiotowej pożyczki kwotę 104,50 zł.

(bezsporne)

W dniu 22 lutego 2016 roku Kancelaria (...) S.A. z siedzibą w K. zawarła
z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę przelewu wierzytelności, mocą której spółka przeniosła na rzecz powoda wierzytelności określone w Załączniku nr 1
do umowy.

(bezsporne, nadto kopia umowy – k. 15-17)

Powód wysłał do pozwanego zawiadomienie z dnia 22 lutego 2016 roku o dokonaniu przelewu i wezwał go do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem.

(bezsporne, nadto kopia zawiadomienia z fragmentem kopii książki nadawczej – k. 18-19)

Przedmiotowy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranego materiału dowodowego w postaci dokumentów.

Powód przedłożył również kopię „umowy kredytu, umowy linii pożyczkowej”
(k. 20-27v). Kopia ta stanowi jedynie wydruk bez podpisów żadnej ze stron umowy. Jest to zatem jedynie swoisty projekt umowy pozbawiony mocy dowodowej w niniejszym postępowaniu. Zwłaszcza, że brak jest również, wbrew treści uzasadnienia pozwu, jakiegokolwiek innego dowodu potwierdzającego zaakceptowanie przez pozwanego warunków w/w umowy ramowej.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w części.

W pierwszej kolejności należało wskazać, że w niniejszej sprawie istniały podstawy do wydania wyroku zaocznego stosownie do art. 339 § 1 k.p.c., zgodnie z którym, jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się
nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku przyjmuje się
za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa (§ 2).

Zgodnie z tym przepisem sąd - jeżeli nie ma uzasadnionych wątpliwości
- zobligowany jest do uznania podanej przez powoda podstawy faktycznej (tj. twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych) za zgodną z prawdą bez przeprowadzania postępowania dowodowego.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy Sąd ustalił, iż pozwany zawarł z pierwotnym wierzycielem (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę pożyczki, mocą której otrzymał od spółki kwotę 400 zł, co wynika z potwierdzenia przelewu. Stosownie
do przepisu art. 720 k.c., pozwany zobowiązany był do zwrotu pożyczonej kwoty.

Powód nie wykazał jednakże w żaden sposób, na jakiej podstawie obciążył pozwanego prowizją w kwocie 515,69 zł i na jakiej podstawie zaliczył wpłatę dokonaną przez pozwanego w wysokości 104,50 zł na poczet tejże prowizji. Ponadto brak jest jakiegokolwiek dowodu na poparcie twierdzeń powoda, iż pożyczka miała być zwrócona do 15 lipca 2015 roku. Gdyby nawet uznać, wbrew stanowisku Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, iż kserokopia umowy kredytu/linii pożyczkowej bez podpisów obu stron lub choćby akceptacji jej warunków w innej formie, ma walor wiarygodnego dowodu, to z analizy treści owej „umowy” także nie wynika zobowiązanie w powyższej wysokości. Choć w umowie jest mowa o prowizji za udzielenie pożyczki, to pomijając nawet wątpliwości co do podstaw jej naliczania obok odsetek za udzielenie pożyczki (kapitałowych), trudno jest, zdaniem Sądu, zweryfikować wysokość tejże prowizji, zwłaszcza że przewyższa ona kwotę kapitału pożyczki.

Oczywistym jest przy tym, że zasadności roszczenia powoda w pełnej wysokości
nie można wywieźć z samego faktu wezwania do zapłaty. Dokument ten stanowi jedynie jednostronne oświadczenie powoda o istnieniu i wysokości długu i jako takie może stanowić stanowisko strony w sprawie, natomiast samo w sobie (nie potwierdzone innymi dokumentami) nie stanowi wiarygodnego dowodu co do dochodzonego roszczenia (jego istnienia i wysokości).

Dodać należało, że dyspozycja art. 339 § 2 k.p.c. nie oznacza, że powód zwolniony jest w całości od obowiązku przedstawienia dowodów na okoliczności, z których wywodzi skutki prawne. Przepis art. 339 § 2 k.p.c. łagodzi bowiem jedynie rygory procesowe
w zakresie kwestii uznania określonej okoliczności za udowodnioną, nie oznacza jednak,
że powód może w ogóle nie przedstawić jakichkolwiek dowodów na określoną okoliczność
i uzyskać wyrok korzystny dla siebie.

Na rzecz powoda należało zatem zasądzić kwotę 295,50 zł, która stanowi różnicę pomiędzy kwotą 400 zł wypłaconą pozwanemu, a kwotą 104,50 zł spłaconą dobrowolnie przez pozwanego, co wynika z treści pozwu. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

O obowiązku zapłaty odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.p.c., zasądzając odsetki od dnia 16 lipca 2015 roku zgodnie z żądaniem pozwu.

Mając jednakże na uwadze, iż wyrok w niniejszej sprawie został wydany w dacie obowiązywania znowelizowanych przepisów w zakresie odsetek określonych w Kodeksie Cywilnym, niezbędnym było uwzględnienie przedmiotowych zmian w treści wyroku. Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015/1830) art. 481 k.c. otrzymał, począwszy od jego § 2, następujące brzmienie: Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe
za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego
i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Nadto,
w dodanych § 2 ¹-2 ⁴ powołanego przepisu, wskazano, iż: maksymalna wysokość odsetek
za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie) (§ 2 ¹); jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie (§ 2 ²); postanowienia umowne nie mogą wyłączać
ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy (§ 2 ³); Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie
(§ 2 ⁴).

W dotychczasowym brzmieniu powołanego art. 481 k.c., wskazywano jedynie,
iż odsetki za opóźnienie, w przypadku, gdy ich wysokość nie była z góry oznaczona, równe są wysokości odsetek ustawowych. W przypadku natomiast, gdy wierzytelność była oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel mógł żądać odsetek
za opóźnienie według tej wyższej stopy.

W myśl art. 56 powołanej ustawy nowelizującej do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Zgodnie natomiast z art. 57 tejże ustawy, z wyjątkiem art. 50, art. 51 i art. 54, wchodzi ona w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku.

Powyższe rozróżnienie odsetek zasądzonych w wyroku jest tym bardziej uzasadnione, iż do 31 grudnia 2015 roku Kodeks cywilny posługiwał się jednakowym pojęciem odsetek ustawowych na oznaczenie odsetek kapitałowych (art. 359 § 2 k.c.) i odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 i § 2 k.c.) oraz miały one jednakową wysokość, podczas gdy od 1 stycznia 2016 roku funkcjonują w tej ustawie dwa pojęcia, a mianowicie odsetek ustawowych i odsetek ustawowych za opóźnienie, a nadto drugie z nich są wyższe od pierwszych.

Mając na uwadze powyższe, koniecznym było zasądzenie odsetek począwszy
od wskazanej powyżej daty do dnia 31 grudnia 2015 roku (tj. dnia poprzedzającego wejście
w życie przedmiotowej ustawy nowelizującej, w zakresie przepisów dotyczących odsetek określonych w kodeksie cywilnym) w wysokości odsetek ustawowych, określonych
w art. 481 k.c. w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2016 roku, które wynosiły 8 % rocznie,
a od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, odsetek ustawowych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 k.c. w aktualnym brzmieniu, które wynoszą obecnie 7 % w skali roku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. Powód wygrał proces
w 36 %. Poniósł koszty procesu w kwocie 30 zł opłaty sądowej i 360 zł wynagrodzenia pełnomocnika (§ 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu sprzed
27 października 2016 roku, Dz. U. 2015/1804). W niniejszej sprawie zastosowanie znajduje przepis § 2 pkt 2 w brzemieniu sprzed 27 października 2016 roku z uwagi na § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku (wejście w życie 27 października 2016 roku, Dz. U. 2016/1667), zgodnie z którym, do spraw wszczętych
i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji. Na rzecz powoda należało zatem zasądzić od pozwanego 36 % z 390 zł, co daje 140,40 zł.

Nadto, Sąd nadał wyrokowi w zakresie uwzględnionej części powództwa rygor natychmiastowej wykonalności stosownie do art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c.