Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 sierpnia 2017r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 sierpnia 2017r. w Suwałkach

sprawy K. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

w związku z odwołaniem K. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 28 marca 2017 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przywraca K. S. (1) prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 lutego 2017r. do dnia 31 lipca 2017r.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 28.03.2017r. odmówił K. S. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu decyzji wskazał na art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016r. poz. 887), zgodnie z treścią którego renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zgodnie z ustępem 2 tego przepisy ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Natomiast zgodnie z art. 58 ust. 1 ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3) 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4) 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Zakład odmówił K. S. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ponieważ w dziesięcioleciu od daty złożenia wniosku o rentę do dnia powstania częściowej niezdolności do pracy tj. od dnia 28.01.2007r. do dnia 01.03.2017r. wnioskodawca nie udowodnił 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie 10 miesięcy 25 dni. Ponadto od ustania ubezpieczenia do powstania niezdolności do pracy minęło więcej niż 18 miesięcy.

W odwołaniu od tej decyzji K. S. (1) domagał się jej zmiany. Nie zgodził się ze stanowiskiem organu rentowego i wskazała, iż przez ostatnie lata przebywał na rencie z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Suwałkach ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie należało uznać za uzasadnione.

Odwołujący się od dnia 01.10.2008r. był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. Do tego świadczenia był uprawniony do dnia 31.01.2017r. Po złożeniu wniosku o ponowne ustalenie prawa do tego świadczenia lekarz orzecznik uznał odwołującego się orzeczeniem z dnia 07.02.2017r. nadal za częściowo niezdolnego do pracy do lipca 2017r., ale wskazał, że niezdolność ta nie pozostaje w związku z chorobą zawodową. W tych okolicznościach decyzją z dnia 24.02.2017r. organ rentowy odmówił K. S. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. Odwołujący się złożył odwołanie od tej decyzji, jednak w oparciu o art. 477 ⁹ §3 ¹ i 3 ³ kpc zostało odrzucone przez Sąd Okręgowy w Suwałkach postanowieniem z dnia 09.05.2017r. w sprawie III U 172/17, gdyż odwołujący się nie złożył sprzeciwu do komisji lekarskiej.

W dniu 14.03.2017r. K. S. (2) złożył wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia.

Zważywszy na powyższe w sprawie bezsporne było, że odwołujący się jest częściowo niezdolny do pracy. O istnieniu takiej niezdolności przesądza bowiem stanowisko lekarza orzecznika Zakładu, który stwierdził, że odwołujący się jest osobą nadal niezdolną do pracy do dnia 31.07.2017r., jednak nie z powodu choroby zawodowej, od orzeczenia którego organ rentowy również nie złożył sprzeciwu. W związku też ze stwierdzoną chorobą zawodową odwołujący się przez wiele lat do 31.01.2017r. pobierał świadczenie rentowe. Z uwagi na to organ rentowy stał na stanowisku, że skoro niezdolność nie ma już związku z chorobą zawodową, to uprawnienia K. S. (2) do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia, należy badać na nowo (staż, istnienie niezdolności, datę jej powstania) w oparciu o art. 57 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1383). Organ rentowy wychodził z założenia, że jest to wniosek pierwszorazowy, a nie żądanie przywrócenia prawa do renty na dalszy okres. Sąd jednak nie podziela takiego stanowiska organu rentowego.

Przede wszystkim wniosek odwołującego o przyznanie prawa do rety z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia należało rozpoznać w trybie art. 61 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1383) . Zgodnie z treścią tego przepisu prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy. W niniejszej sprawie należało przyjąć, iż odwołujący nabył prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia, gdyż podstawową przesłanką wskazaną w powyższym przepisie – niezdolność od pracy – istnieje nadal. Jak wyższej wskazano, okoliczność ta była bezsporna. Zatem należało przyjąć, że odwołujący się ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia, bez konieczności spełniania innych przesłanek, w tym wykazywania stażu ubezpieczeniowego.

W tym zakresie Sąd wziął pod uwagę również stanowisko Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wyrażone w wyroku z dnia 06.12.2015r. sygn. III AUa 1155/15, w którym stwierdził, iż przepis art. 61 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS stanowi odrębną od art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej podstawę przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, gdyż dotyczy ubezpieczonych, którzy mieli już przyznane prawo do tego świadczenia na dany okres i w związku z jego upływem złożyli ponowny wniosek o ustalenie uprawnień do świadczenia rentowego na dalszy okres. Wykładnia zaś gramatyczna art. 61 ustawy emerytalnej wskazuje, że renta przywrócona oznacza to samo świadczenie, do którego prawo poprzednio ustało. Wyjątkowość bowiem instytucji przywrócenia renty polega na tym, że wyłączną przesłanką „odżycia" prawa do świadczenia jest ponowne zaistnienie tylko jednej z przesłanek warunkujących prawo do renty tj. niezdolności do pracy.

Gdyby jednak tak nie uznać to wskazać należy, że odwołujący się posiada 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu, czy to od daty złożenia wniosku o rentę, czy to powstania niezdolności do pracy. Trzeba bowiem zauważyć, że zgodnie z art. 58 ust. 2 wskazanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej. W konsekwencji, jak wskazał to Sąd Najwyższy w tezie i uzasadnieniu swego wyroku z dnia 22.02.2017r. sygn. III UK. 82/16, okresy pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej wstecznie wydłużają te dziesięcioletnie okresy. W przypadku odwołującego się nie będzie więc liczony okres od 01.10.2008r. do 31.01.2017r. Zatem dziesięcioletni okres będzie mu liczony od 01.10.1998r. do 01.10.2008r., a w tym okresie, jak wynika z dokumentacji dotyczącej zatrudnienia i pobierania zasiłku dla bezrobotnych, posiada 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych (raport ustalania uprawnień do świadczenia k. 97-99 akt ZUS t.III).

Sąd nie uważał, aby w tym przypadku datą złożenia wniosku była data 14.03.2017r. Miał bowiem na uwadze treść §34 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe (Dz. U. z 2011r. Nr 237, poz. 1412), zgodnie z którym w razie odmowy prawa do świadczenia, o którego przyznanie zainteresowany zgłosił wniosek, organ rentowy informuje zainteresowanego o możliwości ubiegania się o inne świadczenie lub świadczenie ustalane przez organ rentowy na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli z akt sprawy wynika, że miałby do niego prawo. Jeżeli zgłoszenie wniosku o inne świadczenie na warunkach określonych w ust. 1 nastąpi przed dniem, w którym decyzja odmowna stała się prawomocna, za datę zgłoszenia tego wniosku przyjmuje się datę zgłoszenia poprzedniego wniosku, jeżeli zainteresowany tego zażąda. Odwołujący się wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia zgłosił zaś przed uprawomocnieniem się decyzji odmownej co do nieprzyznania prawa do renty z tytułu choroby zawodowej, bo jeszcze przed odrzuceniem odwołania od decyzji odmawiającej przyznania prawa do renty z tytułu choroby zawodowej. Wniosek zaś o przywrócenie prawa do renty z tytułu choroby zawodowej zgłosił 17.01.2017r. W związku jednak z tym, iż rentę z tytułu choroby zawodowej otrzymywał do 31.01.2017r., rentę z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia należało mu przyznać od 01.02.2017r.

Mając więc powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ §2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i przywrócił K. S. (1) prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia od dnia 01.02.2017r. do dnia 31.07.2017r., zgodnie ze stanowiskiem lekarza orzecznika Zakładu wyrażonym w jego orzeczeniu.

PW/mt