Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2017 r. w Szczytnie

sprawy z powództwa (...) S.A. w B.

przeciwko R. B.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego R. B. na rzecz powoda (...) S.A. w B. kwotę 4.043,50 zł (cztery tysiące czterdzieści trzy złote 50/100)

II.  zasądza od pozwanego R. B. na rzecz powoda (...) S.A. w B. kwotę 3884,22 zł (trzy tysiące osiemset osiemdziesiąt cztery złote 22/100)

III.  w pozostałej części powództwa w połączonych sprawach oddala,

IV.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2222 zł (dwa tysiące dwieście dwadzieścia dwa złote) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego,

V.  nadaje wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 1104/17

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. w B. w pozwie, który wpłynął do tut. Sądu w dniu 11 lipca 2017 roku domagał się zasądzenia od R. B. kwoty 4.043,50 złotych wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 23 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Sprawę tę zarejestrowano pod sygn. I C 1104/17.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwany poprzez podpisanie w dniu 2 lipca 2015 roku weksla in blanco zobowiązał się do zapłaty w dniu 22 czerwca 2017 roku kwoty wskazanej na wekslu tj. 4.043,50 złotych. Powód w dniu 23 maja 2017 roku wezwał pozwanego do wykupu weksla. Powód domagał się również zgodnie z pkt 13.1. umowy odsetek umownych za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

Następnie w dniu 28 lipca 2017 roku do tut. Sądu wpłynął kolejny pozew (...) S.A. w B. przeciwko R. B. o zapłatę kwoty 3.884,22 złotych wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 12 lipca 2017 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Sprawę tę zarejestrowano pod sygn. I C 1186/17.

W dniu 20 września 2017 roku Sąd Rejonowy w Szczytnie postanowił połączyć do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę I C 1186/17 ze sprawą z powództwa (...) S.A. w B. przeciwko R. B. prowadzoną pod sygnaturą I C 1104/17 i dalej prowadzić postępowanie pod jedną sygnaturą.

Pozwany R. B. zawiadomiony o terminie rozprawy nie stawił się na termin rozprawy, nie usprawiedliwił swoje nieobecności, nie złożył odpowiedzi na pozew i nie zajął żadnego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 02 lipca 2015 roku pozwany R. B. zawarł z (...) S.A. w B. umowę pożyczki o nr (...). Zabezpieczenie spłaty zaciągniętego zobowiązania stanowił weksel in blanco wystawiony przez pozwanego w dniu zawarcia umowy.

Powód (...) S.A. w B. był w posiadaniu weksla in blanco podpisanego przez R. B. w dniu 2 lipca 2015 roku. Weksel wypełniono na kwotę 4.043,50 złotych, płatną dnia 22 czerwca 2017 roku.

Powód pismem z dnia 23 maja 2017 roku wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki o nr (...) i wezwał do wykupu weksla do dnia 22 czerwca 2017 roku.

(dowód: weksel k.5, wypowiedzenie umowy pożyczki k. 6)

W dniu 9 października 2015 roku pozwany R. B. zawarł kolejną umowę pożyczki o nr (...) z (...) S.A. w B.. Zabezpieczenie spłaty zaciągniętego zobowiązania stanowił weksel in blanco wystawiony przez pozwanego w dniu zawarcia umowy.

Powód (...) S.A. w B. był w posiadaniu weksla in blanco podpisanego przez R. B. w dniu 9 października 2015 roku. Weksel wypełniono na kwotę 3.959,22 złotych, płatną dnia 11 lipca 2017 roku.

Powód pismem z dnia 11 czerwca 2017 roku wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki o nr (...) i wezwał do wykupu weksla do dnia 11 lipca 2017 roku.

(dowód: weksel k.5, wypowiedzenie umowy pożyczki k. 6)

Sąd zważył, co następuje:

Sąd w sprawie niniejszej wydał wyrok zaoczny, albowiem pozwany R. B. zawiadomiony o terminie rozprawy nie stawił się na termin rozprawy i nie wypowiedział się co do żądań pozwu. W myśl przepisu art. 339 § 2 k.p.c. wydając wyrok zaoczny sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Wydanie wyroku zaocznego nie zwalnia więc sądu od badania roszczenia pod kątem jego zgodności z prawem. Sąd Najwyższy w stanowisku wyrażonym w wyroku z dnia 31 marca 1999 roku (I CKU 176/97 , LEX nr 37430), podkreślił, że domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda przewidziane w art. 339 § 2 k.p.c. dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Obowiązkiem sądu rozpoznającego sprawę w warunkach zaoczności jest zawsze rozważenie, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania.

W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwot 4.043,50 złotych oraz 3.884,22 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP odpowiednio od dnia 23 czerwca 2017 roku oraz 12 lipca 2017 do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. Dochodzone pozwem należności wynikały z weksli, które zostały wystawione jako weksle in blanco, zabezpieczające wykonanie umowy pożyczki z dnia 2 lipca 2015 roku oraz 9 października 2015 roku. Zatem do procesu prowadzonego na podstawie tak wystawionego weksla wypełnionego później przez wierzyciela wekslowego i nie puszczonego w obieg w drodze indosu, do odpowiedzialności pozwanego i zakresu postępowania zastosowanie mieć będzie art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku Prawo Wekslowe (j.t. Dz.U. 2016r., poz. 160).

Zobowiązanie wekslowe jest zobowiązaniem samodzielnym i abstrakcyjnym. Polega ono na oderwaniu weksla od stosunku podstawowego, co oznacza, że brak, nieważność lub wadliwość stosunku kauzalnego nie ma wpływu na ważność zobowiązania wekslowego. Z chwilą wystawienia weksla in blanco i wręczenia go wierzycielowi następuje zawarcie porozumienia między wystawcą weksla, a osobą, której ten weksel zostaje wręczony określające sposób jego uzupełnienia. Porozumienie takie jest umową zawieraną pomiędzy odbiorcą weksla, a wystawcą weksla lub akceptantem, do której stosuje się przepisy kodeksu cywilnego.

Zaciągnięcie abstrakcyjnego zobowiązania wekslowego powoduje dla dotychczasowego wierzyciela z zobowiązania kauzalnego uzyskanie nowej wierzytelności. Zapłata weksla skutkuje wygaśnięciem obu zobowiązań, ale uiszczenie należności w ramach stosunku kauzalnego takiego skutku nie wywołuje; w tym m.in. przejawia się abstrakcyjność zobowiązania wekslowego. Tak więc pod względem prawnym, wystawienie i wręczenie wierzycielowi weksla in blanco pociąga za sobą powstanie między stronami nowego, samodzielnego stosunku materialno-prawnego opartego na przepisach prawa wekslowego. Posiadacz weksla ma roszczenie wekslowe, choćby przy powstaniu zobowiązania wekslowego nie było żadnego szczególnego tytułu zobowiązania (causa), choćby ten tytuł był nieważny lub zgasł. W stosunku jednak pomiędzy wystawcą, a remitentem samodzielność tego zobowiązania ulega znacznemu osłabieniu z uwagi na możliwość podniesienia przez wystawcę zarzutów ze stosunku podstawowego bez ograniczeń. Spór przenosi się wówczas na płaszczyznę stosunku podstawowego, który w związku z zarzutami wystawcy podlega badaniu przez Sąd oceniający zasadność wydania nakazu zapłaty. Zgodnie jednak z art. 10 ustawy to wystawca winien udowodnić, iż weksel wypełniono niezgodnie z porozumieniem wekslowym.

Weksle przedłożone przez powoda były wekslami ważnymi, a ich treść nie nasuwała wątpliwości, co do swej prawdziwości, tak w zakresie osnowy, jak i stanu dokumentu. Weksle te spełniają w zakresie swej treści wymagania, o których mowa w 101 pkt 1-7 ustawy, a zatem zawiera nazwę ,,weksel” w samym tekście dokumentu, przyrzeczenie bezwarunkowej zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej (kwot 4.043,50 złotych oraz 3.884,22 złotych), zawierają wskazanie terminu płatności (tj. dzień 22 czerwca 2017 roku oraz 11 lipca 2017 roku), miejsce płatności (B.) określenie podmiotu, na rzecz którego zapłata ma być dokonana (tj. (...) S.A. w B.) datę i miejsce wystawienia weksla (B., 2 lipca 2015 roku oraz 9 października 2015 roku), czytelny podpis wystawcy weksla (R. B.). Pozwany nie zgłosił zarzutów wskazujących na wypełnienie weksli niezgodnie z porozumieniem wekslowym, nie podniósł również zarzutów dotyczących ważności weksli. Pozwany nie odniósł się w ogóle do roszczeń zgłoszonych przez stronę powodową.

W konsekwencji, Sąd zasądził na rzecz powoda kwoty 4.043,50 złotych oraz 3.884,22 złotych dochodzone pozwem, uznając, że należności wekslowe w tym zakresie istnieją i nie zostały spełnione.

Sąd oddalił natomiast powództwo w zakresie żądania odsetek umownych za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Zgodnie z art. 5 ustawy Prawo wekslowe w wekslu, płatnym za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu, może wystawca zastrzec oprocentowanie sumy wekslowej. W każdym innym wekslu zastrzeżenie takie uważa się za nienapisane. Stopa odsetek powinna być określona w wekslu, w braku jej określenia zastrzeżenie oprocentowania uważa się za nienapisane. Odsetki biegną od daty wystawienia wekslu, jeżeli nie wskazano innej daty. Zastrzeżenie oprocentowania sumy wekslowej może umieścić tylko wystawca lub osoba, która zgodnie z porozumieniem z wystawcą uzupełniła weksel in blanco. Umieszczenie zaś klauzuli oprocentowania przez inną osobę jest zmianą treści weksla. Wskazać w tym miejscu należy, iż na wekslu wówczas należy wpisać wysokość odsetek lub oznaczyć sposób ich określenia, przy czym stopa odsetek powinna być zgodna z przepisami dotyczącymi ich maksymalnej wysokości. W przedmiotowej sprawie powód nie zaznaczył odsetek na wekslach, wobec czego Sąd w tym zakresie powództwo oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.222 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1.800 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, 203 i 195 zł wniesionych opłat oraz opłatę od pełnomocnictwa.

Sąd zgodnie z przepisem art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c. nadał wyrokowi w części zasądzającej, rygor natychmiastowej wykonalności.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S., dnia 17 listopada 2017 roku