Pełny tekst orzeczenia

IX Ka 10/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

14 lutego 2017r.

Sąd Okręgowy w Toruniu w IX Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO L.Gutkowski

Protokolant: st.sekr.sąd. M.Kozłowski

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2017r. sprawy:

P. K., obwinionego z art.87§1a kw,

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 14 października 2016r.

sygn. akt XII W 3661/15,

I.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt III w ten sposób, że podwyższa wynagrodzenie obrońcy do kwoty 309,96 (trzysta dziewięć 96/100) zł;

II.  w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia obwinionego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych należnych za drugą instancję i wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciąża Skarb Państwa;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu na rzecz adw. A. D. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) zł brutto tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu obwinionego w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IX Ka 10/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 14 października 2016 r. Sąd Rejonowy w Toruniu, sygn. akt XII W 3661/16, uznał P. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, stanowiącego wykroczenie z art. 87 § 1a kw, wymierzając mu za to, na podstawie w/w przepisu, karę 400 zł grzywny oraz na podstawie art. 87 § 4 kw orzekając środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów rowerowych w ruchu lądowym na okres 8 miesięcy.

Orzekając o kosztach, zwolnił obwinionego od ponoszenia opłaty sądowej, obciążając wydatkami postępowania Skarb Państwa, od którego zasądził na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. A. D. kwotę 257,40 zł brutto tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą obronę udzieloną obwinionemu z urzędu.

Wyrok ten zaskarżył w całości obrońca obwinionego wywodząc, że został on wydany z naruszeniem reguł swobodnej oceny dowodów z uwagi na to, że zapadł bez odebrania od obwinionego wyjaśnień przez sąd. Zakwestionował też prawidłowość orzeczenia o zwrocie kosztów obrony z urzędu udzielonej obwinionemu. Wskazując na powyższe uchybienia skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie obwinionego od popełnienia zarzucanego mu czynu oraz zasądzenie wynagrodzenia za obronę według obowiązujących aktualnie w tym względzie przepisów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy obwinionego w zasadniczej części nie zasługiwała na uwzględnienie.

Brak było podstaw do zmiany orzeczenia o odpowiedzialności obwinionego. Skarżący bezpodstawnie twierdził, że zaskarżony wyrok skazujący go za popełnienie wykroczenia z art. 87 § 1a kw, jako wydany z naruszeniem reguł oceny dowodów, nie mógł się ostać. Niezasadnie kwestionował on prawidłowość dokonanych ustaleń, wskazując na fakt, że zostały poczynione bez przesłuchania obwinionego przez sąd na rozprawie.

Powyższe nie uzasadniało stwierdzenia, że zaskarżony wyrok zapadł z naruszeniem - mającego na podstawie art. 82 kpow zastosowanie w postępowaniu w sprawie o wykroczenia - art. 410 kpk. Obraza wspomnianego przepisu zachodzi jedynie wówczas, gdy przy wyrokowaniu sąd opiera się na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej oraz gdy opiera się na części materiału ujawnionego.

Zastosowany przez sąd orzekający art. 71 § 4 kpow przewiduje natomiast wprost możliwość wyrokowania w oparciu o ujawnione na rozprawie relacje obwinionego z wcześniejszego etapu postępowania w sytuacji, gdy – tak, jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie – mimo prawidłowego wezwania, bez usprawiedliwienia nie stawia się on na rozprawę. W razie nieusprawiedliwionej nieobecności obwinionego na rozprawie w sprawie o wykroczenie ustawodawca zezwala na wyrokowanie pod nieobecność obwinionego (a więc bez jego przesłuchania bezpośrednio przez sąd) nawet wtedy, gdy obwiniony nie był wcześniej przesłuchany w toku czynności wyjaśniających. Jedynym warunkiem jest, aby taki sposób procedowania nie zagrażał prawidłowości rozstrzygnięcia (wówczas sąd, uznając obecność obwinionego za niezbędną, odracza rozprawę, tak, by móc osobiście go przesłuchać). W świetle zebranych w przedmiotowej sprawie dowodów bezpośrednie przesłuchiwanie obwinionego, który składając wyjaśnienia na wcześniejszym etapie postępowania zaprezentował swoje stanowisko wobec stawianego mu zarzutu, nie jawiło się jako czynność niezbędna do prawidłowego rozstrzygnięcia o jego odpowiedzialności. Zgodne zeznania nie mających interesu w pomawianiu obwinionego funkcjonariuszy policji, protokół z badania trzeźwości, przeprowadzonego wyposażonym w aktualne świadectwo legalizacji, urządzeniem pomiarowym oraz wyjaśnienia obwinionego nie stwarzały wszak żadnych wątpliwości co do tego, czy na pewno dopuścił się on zarzucanego mu wykroczenia z art. 87 § 1a kw. Mimo, że wyrok zapadł bez przesłuchania go przez sąd nie mogło być więc mowy ani o naruszeniu jego prawa do obrony, ani o wydaniu wyroku w oparciu niekompletny, niewystarczający do rozstrzygnięcia sprawy, materiał dowodowy.

Zastrzeżeń nie budziło również – jako zgodne z art. 33 kw – orzeczenie o karze.

Za wadliwe rzeczywiście uznać należało natomiast orzeczenie o wynagrodzeniu obrońcy za pomoc udzieloną przez niego z urzędu obwinionemu w postępowaniu pierwszoinstancyjnym. Do ustalenia wysokości kosztów obrony za ten etap postępowania zastosowanie – w związku z tym, że przedmiotowa sprawa była w toku w momencie wejścia w życie „nowego” rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.) – znaleźć winny zgodnie z § 22 w/w rozporządzenia przepisy „stare”, a więc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. Zważywszy na to, że wykonując swoje obowiązku obrońca brał udział w trzech terminach rozprawy za udzieloną obronę należało mu się – po myśli § 14 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 16 owego rozporządzenia - wynagrodzenie w kwocie brutto 309,96 zł (180zł + 2x36zł + VAT), a nie 257, 40 zł. Kierując się powyższym, sąd odwoławczy podwyższył wynagrodzenie obrońcy zasądzone w pkt III zaskarżonego wyroku do kwoty 309,96 zł.

W trakcie analizy akt sprawy pod kątem zaistnienia przesłanek z art. 104 kpw i art. 440 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień, które skutkować musiałyby uchyleniem zaskarżonego orzeczenia niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów.

O kosztach zastępstwa procesowego obwinionego w postępowaniu odwoławczym, prowadzonym w czasie obowiązywania „nowych” przepisów przewidujących ustalania wynagrodzenia za obronę z urzędu, orzeczono w oparciu o przepis § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.).

Mając na uwadze sytuację materialną obwinionego, który osiągał z prac dorywczych dochód rzędu 1200 zł, na podstawie art. 119 kpow w zw. z art. 634 kpk w zw. z art. 624 kpk, sąd odwoławczy zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych należnych za II instancję, wydatkami postępowania odwoławczego obciążając Skarb Państwa.