Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Górnik

Protokolant: stażysta Edyta Osińska

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2017 r. na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu w całości przy czym ich szczegółowe wyliczenie pozostawia referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt VIII GC 405/16

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 13 lipca 2012 r. powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. domagała się zasądzenia od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. następujących kwot:

1)  17.469,59 euro z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie liczonymi w następujący sposób:

-

od 13.166,65 euro od 14 sierpnia 2010 r.,

-

od 4.302,94 euro od 14 października 2010 r.,

2)  261.797,24 zł z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie liczonymi w następujący sposób:

-

od 9.205,16 zł od 12 października 2010 r.,

-

od 3.458,03 zł od 13 października 2010 r.,

-

od 41.189,70 zł od 16 października 2010 r.,

-

od 58.036,80 zł od 28 grudnia 2010 r.,

-

od 434 zł od 21 czerwca 2011 r.,

-

od 68.371,17 zł od 6 grudnia 2011 r.,

-

od 81.102,38 zł od dnia wniesienia pozwu,

wraz z kosztami procesu, w tym kosztami postępowania procesowego.

Dochodzone roszczenie opierała na umowie sprzedaży zboża nr (...) zawartej z pozwaną 21 maja 2010 r., zgodnie z którą pozwana miała dostarczyć powódce 1.000 t pszenicy konsumpcyjnej. Umowę tę strony zawarły w ramach stałej współpracy gospodarczej. Strony dokonywały między sobą kolejnych uzgodnień co do wykonania umowy i dalszej współpracy. W ramach tych uzgodnień powódka nabyła zboże od podmiotu trzeciego i obciążyła pozwaną kwotą 400.000 zł notą obciążeniową z 30 września 2010 r. nr (...) (...) (...). Strony dokonywały dalszych uzgodnień w związku z wzajemnymi wierzytelnościami w ramach kontynuowanej współpracy. Ostatecznie strony dokonywały między sobą potrąceń, przy czym w ramach kompensaty z 6 grudnia 2011 r. pozwana zakwestionowała zasadność potrącenia należności wynikających z noty obciążeniowej. Pozwana zaprzestała regulowania swoich zobowiązań w stosunku do powódki, kwestionując istnienie obowiązku zapłaty. Powódka wskazała, że na kwotę dochodzoną pozwem składają się należności wynikające z niezapłaconych w terminie faktur VAT wraz z odsetkami umownymi w wysokości 20% w skali rocznej, kwota 81.102,38 zł wynikająca z wystawionych przez powódkę not odsetkowych, 68.371,17 zł z tytułu części nieskompensowanej w pełnej wysokości noty obciążeniowej z odsetkami umownymi w wysokości 20%, kwota 434 zł z tytułu poniesionej opłaty sądowej oraz opłaty od pełnomocnictwa (związane z ustanowieniem zastawu rejestrowego) wraz z odsetkami umownymi w wysokości 20%. Żądanie odsetek umownych w podanej wysokości powódka uzasadniła treścią zawartej przez strony umowy kredytu kupieckiego. W uzasadnieniu powoływała się przy tym na uznanie przez pozwaną długu poprzez podpisywanie dokumentów sporządzanych w ramach rozliczeń stron, a zatytułowanych „potwierdzenie sald”.

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na jej rzecz zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że przedmiotem zawartej umowy było wytworzenie i sprzedaż pszenicy konsumpcyjnej ze zbiorów w 2010 r. Podniosła, że zawarta umowa była umową kontraktacji (art. 619 k.c.). W tym kontekście wskazała, że nie było możliwe wywiązanie się przez nią z zawartej umowy przez wzgląd na warunki atmosferyczne (ponadprzeciętne opady deszczu). Stąd na podstawie art. 622 k.c. nie ponosi odpowiedzialności za niezrealizowanie umowy. W konsekwencji nota obciążeniowa opiewająca na 400.000 zł jest całkowicie bezzasadna, jak również pozbawione podstaw jest obciążenie pozwanej obowiązkiem zapłaty odsetek od tej kwoty. W uzasadnieniu ustosunkowała się również do przedstawionego przez powódkę sposobu wzajemnych rozliczeń, kwestionując ich prawidłowość i skuteczność. Zarzuciła, że nie uznała długu, a takie twierdzenie jest sprzeczne z art. 5 k.c. Nadto jej zdaniem powódka nie wykazała poniesionej szkody. Jednocześnie oświadczyła o potrąceniu wzajemnych wierzytelności.

Po rozpoznaniu przedmiotowej sprawy Sąd Okręgowy w Szczecinie dnia 3 kwietnia 2015 r. wydał wyrok (sygn. akt VIII GC 227/12), od którego obydwie strony wniosły apelacje. Sąd Apelacyjny w Szczecinie wyrokiem z 21 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I ACa 1160/15) uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka i pozwana są przedsiębiorcami. W zakresie działalności gospodarczej współpracowały ze sobą – powódka nabywała od pozwanej płody rolne, a pozwana od powódki np. środki ochrony roślin czy nasiona zbóż do wysiewu.

W rejestrze przedsiębiorców wobec pozwanej dokonano wpisu, zgodnie z którym przedmiotem jej działalności gospodarczej są m.in. uprawa zbóż, warzyw, roślin przemysłowych, chów i hodowla zwierząt (bydła, świń drobiu etc.), a nadto działalność usługowa oraz wynajem maszyn i urządzeń rolniczych.

Niesporne, a nadto dowód:

-

odpis aktualny z rejestru przedsiębiorców (k. 174-175);

-

wykaz transakcji (k. 854-857);

-

zeznania w charakterze powódki T. R. (k. 258-259) oraz I. P. (k. 260, 895-896, 898, transkrypcja – k. 899-901v);

-

zeznania w charakterze pozwanej A. P. (k. 261-262) oraz B. S. (k. 400-403).

Pozwana posiada na terenie gminy Ś. (powiat (...) w województwie (...)) własne pola, na których prowadzi uprawę roślin. W zakresie prowadzonej działalności zawiera umowy dotyczące jej własnych upraw, nie zajmuje się pośrednictwem polegającym na zakupie i odsprzedaży produktów rolnych od innych producentów rolnych.

Dowód:

-

zeznania w charakterze powódki T. R. (k. 258-259) oraz I. P. (k. 260, 895-896, 898, transkrypcja – k. 899-901v);

-

zeznania w charakterze pozwanej A. P. (k. 261-262), B. S. (k. 400-403) oraz P. G. (k. 896-898, transkrypcja – k. 901v-903).

Dnia 21 maja 2010 r. powódka (wówczas (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) oraz pozwana zawarły umowę nr (...), określając ją w tytule jako umowę „kupna pszenicy”.

Zgodnie z umową pozwana miała sprzedać, a powódka kupić 1.000 t pszenicy „ze zbiorów w roku 2010” (k. 25). W umowie strony określiły, że ziarno pszenicy winno być zdrowe, czyste, dojrzałe, dobrze wykształcone, wolne od uszkodzeń termicznych, grzybów etc. Ponadto określono szczegółowe parametry jakościowe, jakim powinna odpowiadać pszenica, w tym m.in. wilgotność – nie więcej niż 14,5%, białko – nie mniej niż 12%, gluten – nie mniej niż 26%, liczba opadania – nie mniej niż 220 s, czy gęstość – nie mniej niż 76 kg/hl.

W umowie zastrzeżono, że za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy uważa się w szczególności niewydanie powódce przez pozwaną pszenicy stanowiącej przedmiot umowy lub wydanie pszenicy w ilości mniejszej niż przewidziana w umowie, uchybienie terminowi postawienia pszenicy do dyspozycji, czy postawienie przez pozwaną do dyspozycji powódki pszenicy o innych parametrach, niż określone w umowie. W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania przez pozwaną zobowiązań wynikających z umowy powódka mogła, według własnego wyboru żądać od pozwanej zapłaty na pierwsze wezwanie kary umownej w wysokości 30% łącznej ceny sprzedaży lub podjąć negocjacje w celu obniżenia ceny przy jednoczesnym prawie odmowy odbioru postawionej do dyspozycji powódki pszenicy. W przypadku niezawarcia porozumienia co do obniżenia ceny w terminie 7 dni, licząc od dnia złożenia przez powódkę pozwanej propozycji obniżenia ceny, powódka była uprawniona do odstąpienia od umowy. Niezależnie od ustalonej kary umownej oraz w innych wypadkach niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania powódka mogła dochodzić od pozwanej odszkodowania uzupełniającego do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody.

Projekt umowy sporządzała powódka. Przy zawieraniu umowy powódka dysponowała odpisem z rejestru przedsiębiorców pozwanej. Dla powódki istotne było, aby dostarczone przez pozwaną zboże pochodziło ze żniw w 2010 r.

Dowody:

-

umowa nr (...) z 21 maja 2010 r. (k. 25-27);

-

zeznania w charakterze powódki T. R. (k. 258-259) oraz I. P. (k. 260, 895-896, 898, transkrypcja – k. 899-901v);

-

zeznania w charakterze pozwanej A. P. (k. 261-262), B. S. (k. 400-403) oraz P. G. (k. 896-898, transkrypcja – k. 901v-903).

Pozwana nie wykonała umowy nr (...) z uwagi na fakt, że posiadana przez nią pszenica nie spełniała wymagań pszenicy konsumpcyjnej, została zakwalifikowana jako pszenica paszowa. Powódka odebrała tą pszenicę od pozwanej przy przyjęciu, że była ona przedmiotem odrębnej umowy sprzedaży pomiędzy stronami.

Dnia 30 sierpnia 2010 r. powódka i pozwana zawarły umowę nr (...), na podstawie której powódka nabyła od pozwanej 500 t pszenicy paszowej ze zbioru w 2010 r. Cena została określona na 610 zł/t netto.

Dowody:

-

umowa nr (...) z 30 sierpnia 2010 r. (k. 169);

-

zeznania w charakterze powódki T. R. (k. 258-259) oraz I. P. (k. 260, 895-896, 898, transkrypcja – k. 899-901v);

-

zeznania w charakterze pozwanej A. P. (k. 261-262), B. S. (k. 400-403) oraz P. G. (k. 896-898, transkrypcja – k. 901v-903).

W czasie zawierania przez strony umowy nr (...) pola uprawne pozwanej były już obsiane materiałem siewnym zakupionym przez pozwaną od powódki, w tym odmianami pszenicy H., (...), C. oraz A.. Zboże było w okresie wegetacji, dojrzewało do żniw.

Warunki atmosferyczne na terenie województwa (...) w okresie wegetacyjnym 2010 r. były trudne. Występowała nadmierna ilość opadów, do zbioru zbóż przystępowano ze znacznym opóźnieniem. Sierpień 2010 r. był miesiącem skrajnie wilgotnym, charakteryzował się wyjątkowo dużą ilością dni z opadem. W powiecie (...), na terenie gminy Ś., gdzie pozwana posiada pola uprawne, w dniach 3, 7, 8, 12, 16, 18, 22, 30 sierpnia dobowe ilości opadów wynosiły powyżej 10 l/m ². Ilość miesięcznych opadów wynosiła 67-176 l/m ², przez co znacznie przewyższała wartość przeciętną.

W okresie od czerwca do września 2010 r. producenci rolni z województwa (...) zgłosili 808 wniosków o oszacowanie strat w gospodarstwach rolnych, wynikających z opadów deszczu nawalnego i gradu. W odniesieniu do upraw pszenicy procent zniszczeń wynosił 35-100%. Z uwagi na powyższe okoliczności ceny pszenicy, pochodzącej ze żniw w 2010 r. znacznie wzrosły. Także na giełdzie zboża M. od lipca 2010 r. ceny pszenicy wynoszące poniżej 150 euro/t wzrosły w przeciągu miesiąca (do sierpnia 2010 r.) do 200 euro/t i utrzymywały się na poziomie ponad 200 euro/t.

Warunki atmosferyczne występujące w okresie żniw w 2010 r. na terenie województwa (...) uniemożliwiły pozwanej wyprodukowanie pszenicy o parametrach jakościowych ustalonych w umowie nr (...) z 21 maja 2010 r. Pozwana nie miała przy tym możliwości, aby zabezpieczyć zasiewy w taki sposób przed warunkami atmosferycznymi, aby osiągnąć plony o jakości odpowiadającej parametrom pszenicy chlebowej.

Dowody:

-

opinia biegłego sądowego w zakresie rolnictwa J. Ł. (k. 438-443, 506-510, 908-918, 941-943);

-

informacje na temat opadów atmosferycznych (k. 176-179)

-

informacje ze strony internetowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...) (k. 180-183)

-

informacje na temat wstępnych szacunków szkód w rolnictwie po powodzi (k. 184-185)

-

informacje prasowe (k. 186-191)

-

wykresy obrazujące ceny pszenicy (k. 192-193)

-

informacja (...) Ośrodka Doradztwa Rolniczego w B. (k. 289)

-

ekspertyza Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (k. 309-377),

-

wykres cen pszenicy (k. 847),

-

wydruki stron internetowych (k. 848-853),

-

ogólne warunki handlu zbożem (k. 858-865);

-

wykaz transakcji (k. 854-857),

-

zeznania w charakterze powódki T. R. (k. 258-259) oraz I. P. (k. 260, 895-896, 898, transkrypcja – k. 899-901v);

-

zeznania w charakterze pozwanej A. P. (k. 261-262), B. S. (k. 400-403) oraz P. G. (k. 896-898, transkrypcja – k. 901v-903).

Dnia 21 maja 2010 r. pomiędzy powódką a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. (dalej: spółka (...), (...) sp. z o.o.) zawarta została umowa sprzedaży nr (...). Zgodnie z postanowieniami umowy spółka (...) miała nabyć od powódki 1.000 t pszenicy konsumpcyjnej. W umowie określono pochodzenie zboża („polskie, zbiór 2010, non (...)) oraz parametry jakościowe (m.in. wilgotność – maks. 14,5%, gęstość – min 76 kgs/hl, liczba opadania – min. 230 s). Termin wysyłki miał przypadać w okresie 1-31 sierpnia 2010 r. Za pszenicę spółka miała zapłacić powódce 530 zł/t powiększoną o podatek VAT. Spółka (...) miała zamiar następnie odsprzedać nabyte od powódki zboże.

Dnia 29 września 2010 r. pomiędzy powódką a spółką (...) zawarta została umowa sprzedaży nr (...). Zgodnie z umową powódka miała nabyć od spółki (...).000 t pszenicy paszowej, której pochodzenie określono jako europejskie. Cenę ustalono na poziomie 870 zł/t powiększoną o podatek VAT. Termin wysyłki miał wystąpić w przedziale 29-30 września 2010 r.

Umowa nr (...) zawarta między powódką a spółką (...) była zmieniana przez strony. Zgodnie z aneksem nr (...) z 27 sierpnia 2010 r. termin dostawy został ustalony na okres 1 sierpnia-17 września 2010 r. Kolejnym aneksem z 29 września 2010 r. ustalono, że powódka zapłaci spółce (...) kwotę 340.000 zł, co stanowi różnicę pomiędzy aktualną ceną rynkową, a ceną ustaloną przez strony. Jednocześnie zrezygnowano z fizycznej dostawy towaru w ramach umowy oraz uzgodniono, że powyższe ustalenia są końcowe i oznaczają pełne wywiązanie się powódki z zawartych umów (...). Płatność miała nastąpić najpóźniej 7 dni po otrzymaniu poprawnie wystawionej faktury VAT.

Dnia 30 września 2010 r. spółka (...) wystawiła powódce fakturę VAT nr (...) na kwotę 340.000 zł netto (414.800 zł brutto). W opisie wskazała zamknięcie kontraktu zakupu ZZ- (...) poprzez zawarcie kontraktu sprzedaży nr ZS- (...). Jako nazwę towaru/usługi wskazano „wash-out”. Dnia 11 października 2010 r. powódka zapłaciła spółce (...) kwotę 340.000 zł tytułem powyższej faktury VAT.

Dowody:

-

umowa nr (...) z 21 maja 2010 r. (k. 28);

-

aneks z 27 sierpnia 2010 r. (k. 29);

-

umowa nr (...) z 29 września 2010 r. (k. 30);

-

aneks z 29 września 2010 r. (k. 31);

-

faktura VAT nr (...) (k. 32);

-

wydruk transakcji (k. 866);

-

zeznania świadka T. J. (k. 238-240);

-

zeznania w charakterze powódki T. R. (k. 258-259) oraz I. P. (k. 260, 895-896, 898, transkrypcja – k. 899-901v);

-

zeznania w charakterze pozwanej A. P. (k. 261-262), B. S. (k. 400-403) oraz P. G. (k. 896-898, transkrypcja – k. 901v-903).

W związku ze sprzedażą na rzecz pozwanej środków produkcji rolnej powódka wystawiła na rzecz pozwanej następujące faktury:

-

dnia 30 lipca 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 13.166,65 euro brutto z terminem płatności 13 sierpnia 2010 r.,

-

dnia 29 września 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.302,94 euro brutto z terminem płatności 13 października 2010 r.,

-

dnia 26 sierpnia 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 10.351,50 zł brutto z terminem płatności 15 października 2010 r.,

-

dnia 26 sierpnia 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 30.838,20 zł brutto z terminem płatności 15 października 2010 r.,

-

dnia 27 września 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.224,34 zł brutto z terminem płatności 11 października 2010 r.,

-

dnia 27 września 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 5.980,82 zł brutto z terminem płatności 11 października 2010 r.,

-

dnia 28 września 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.458,03 zł brutto z terminem płatności 12 października 2010 r.,

-

dnia 13 grudnia 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 29.018,40 zł brutto z terminem płatności 27 grudnia 2010 r.,

-

dnia 13 grudnia 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 29.018,40 zł brutto z terminem płatności 27 grudnia 2010 r..

Faktury zostały odebrane przez pozwaną.

Dowody:

-

faktury VAT z dokumentami dostawy lub wydania towaru lub specyfikacją wysyłkowa (k. 44-63).

W związku z wykonaniem umów łączących strony pozwana wystawiła powódce następujące faktury:

-

dnia 14 grudnia 2009 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 47.314,08 zł z terminem płatności 30 grudnia 2009 r.,

-

dnia 2 września 2010 r. fakturę VAT nr (...) (...) na kwotę 209.363,57 zł brutto z terminem płatności 15 września 2010 r.,

-

dnia 30 listopada 2010 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 248.012,16 zł brutto z terminem płatności 10 grudnia 2010 r. (kompensata),

-

dnia 12 października 2011 r. fakturę VAT nr (...) (...) na kwotę 428.050 zł brutto z terminem płatności 19 października 2010 r. (kompensata).

Dowody:

-

faktury VAT wraz z zestawieniem dostaw (k. 125-129, 170-173).

Dnia 30 września 2010 r. powódka wystawiła pozwanej notę obciążeniową (...) (...) (...), na podstawie której obciążyła pozwaną kwotą 400.000 zł za niewywiązanie się z ilości kontraktowej dostarczonej pszenicy, odwołując się do ilości określonej w umowie nr (...) z 21 maja 2010 r. Termin płatności określiła na 7 października 2010 r.

Dowód:

-

nota obciążeniowa nr (...) (...) (...) z 30 września 2010 r. (k. 33, 65)

Dnia 20 kwietnia 2011 r. powódka i pozwana zawarły umowę kredytu kupieckiego.

Powódka udzieliła pozwanej kredytu kupieckiego do wysokości nieprzekraczającej 695.000 zł z przeznaczeniem na zakup u powódki środków produkcji rolnej z odroczonym terminem płatności – na zasadach szczegółowo określonych w umowie. Powódka upoważniła pozwaną do pobierania towarów bez potrzeby równoczesnej zapłaty ceny za te towary, jednakże do kwoty nie wyższej niż powyższa kwota. Należność za każdą sprzedaną partię towarów miała być płatna na podstawie wystawionej przez powódkę faktury VAT. Pozwana obowiązana była zapłacić w terminie i na rachunek bankowy powódki wskazany każdorazowo w fakturze. W przypadku niedotrzymania warunków umowy powódka miała prawo naliczyć pozwanej odsetki umowne od niespłaconych należności w wysokości 20% w skali roku oraz obciążyć pozwaną wszelkimi kosztami dochodzenia tych należności, w tym także kosztami poniesionymi w związku z ich windykacją przez osoby trzecie.

Dowód:

-

umowa kredytu kupieckiego z 20 kwietnia 2011 r. (k. 34-36).

Również 20 kwietnia 2011 r. strony zawarły umowę ustanowienia rejestrowego zastawu na pożytkach naturalnych z rzeczy. Celem jej zawarcia było zabezpieczenie istniejących wierzytelności powódki wobec pozwanej wynikających z umów sprzedaży środków produkcji rolnej, a także przyszłych wierzytelności powódki wobec pozwanej wynikających ze sprzedaży środków produkcji rolnej na rzecz pozwanej na podstawie umowy kredytu kupieckiego z 20 kwietnia 2011 r.

W umowie wskazano, że na dzień podpisania umowy z tytułu dokonanej sprzedaży środków produkcji rolnej oraz not odsetkowych powódce przysługują wierzytelności, których zestawienie zawiera dokument „potwierdzenie sald” na dzień 20 kwietnia 2011 r. w łącznej kwocie 694.399,19 zł. Umowa miała zabezpieczać należność główną wraz z należnymi powódce odsetkami z tytułu opóźnienia w płatności oraz kosztami zaspokojenia powódki, zarówno w przypadku wierzytelności istniejących na dzień zawarcia umowy, jak i wierzytelności mogących powstać w przyszłości na podstawie umowy.

Pozwana ustanowiła na rzecz powódki zastaw rejestrowy do najwyższej sumy zabezpieczenia w wysokości 938.000 zł, a powódka przyjęła zastaw na stanowiących własność pozwanej przedmiotach zastawu. Przedmiotem zastawu były rzeczy przyszłe – płody rolne, których cechy oraz miejsce położenia zostały szczegółowo wskazane w załączniku nr 3 do umowy, stanowiącym jego integralną część.

Umowa podlegała wpisowi do rejestru zastawów, a koszty wpisu, zmian i wykreślenia zastawu rejestrowego miała ponosić pozwana.

Załącznik nr 2 do umowy stanowiło potwierdzenie sald, w którym zwrócono się do pozwanej o potwierdzenie zgodności sald figurujących w księgach na dzień 20 kwietnia 2011 r. Saldo opiewało na 694.399,19 zł. Zostało opatrzone pieczęcią firmową pozwanej oraz pieczęcią i podpisem prezesa zarządu pozwanej A. P..

Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin–Centrum w Szczecinie z 31 maja 2011 r. wpisano do rejestru zastawów zastaw na pożytkach naturalnych z rzeczy na pszenicy ozimej i zbożu. Na podstawie postanowienia z 2 czerwca 2011 r. zastaw ten wpisany został na rzepaku ozimym i innych płodach rolnych.

Dowody:

-

umowa z 20 kwietnia 2011 r. wraz z załącznikami (k. 37-40);

-

postanowienie z 30 maja 2011 r. (k. 41);

-

postanowienie z 2 czerwca 2011 r. (k. 42);

-

odpis aktualny z rejestru przedsiębiorców (k. 174-175);

-

zeznania w charakterze powódki T. R. (k. 258-259) oraz I. P. (k. 260, 895-896, 898, transkrypcja – k. 899-901v);

-

zeznania w charakterze pozwanej A. P. (k. 261-262), B. S. (k. 400-403) oraz P. G. (k. 896-898, transkrypcja – k. 901v-903).

Dnia 6 czerwca 2011 r. powódka wystawiła pozwanej notę obciążeniową (...), obciążając pozwaną kwotą 434 zł z tytułu poniesionych kosztów sądowych. Termin płatności określiła na 20 czerwca 2011 r.

Dowód:

-

nota obciążeniowa nr (...) z 6 czerwca 2011 r. (k. 64).

Powódka zwracała się do pozwanej o potwierdzenie zgodności sald na 30 listopada 2010 r. oraz 16 maja 2012 r.

Zgodnie z dokumentem „potwierdzenie sald w walucie transakcji” z na 30 listopada 2010 r. wysokość salda określono na 808.219,02 zł i 17.469,59 euro. Dokument został opatrzony pieczęcią i podpisem prezesa zarządu pozwanej A. P.. Na dokumencie dopisano, że potwierdzenie salda nastąpiło na podstawie pisma z 9 lutego 2011 r. po uwzględnieniu ustępu 2, dotyczącego podjęcia rozmów z powódką celem omówienia „wash-out” za niezrealizowany kontrakt na dostawę pszenicy. Adnotację tę opatrzył pieczęcią i podpisem A. P..

Dowody:

-

potwierdzenie salda na 30 listopada 2010 r. (k. 194-195);

-

potwierdzenie salda na 16 maja 2012 r. (k. 43);

-

odpis aktualny z rejestru przedsiębiorców (k. 174-175);

-

zeznania w charakterze powódki T. R. (k. 258-259) oraz I. P. (k. 260, 895-896, 898, transkrypcja – k. 899-901v);

-

zeznania w charakterze pozwanej A. P. (k. 261-262), B. S. (k. 400-403) oraz P. G. (k. 896-898, transkrypcja – k. 901v-903).

Powódka wystawiła pozwanej noty odsetkowe, w których przedstawiła odsetki za zwłokę należne od pozwanej w związku z nieuregulowaniem w wyznaczonym terminie należności z wystawionych przez powódkę faktur VAT:

-

dnia 8 listopada 2010 r. na 9.914,10 zł,

-

dnia 13 stycznia 2011 r. na 6.384,06 zł,

-

dnia 4 stycznia 2012 r. na 64.804,22 zł.

Dowody:

-

nota odsetkowa z 8 listopada 2010 r. (k. 66);

-

nota odsetkowa z 13 stycznia 2011 r. (k. 67);

-

nota odsetkowa z 4 stycznia 2012 r. (k. 68);

-

lista not odsetkowych (k. 69).

Dnia 1 lutego 2010 r. powódka sporządziła dokument kompensaty zobowiązań przysługujących jej względem pozwanej z tytułu sprzedaży środków do produkcji rolnej (wraz z odsetkami) oraz z tytułu noty obciążeniowej nr (...) (...)- (...), z zobowiązaniami przysługującymi pozwanej wobec powódki z tytułu sprzedaży zboża.

Do kompensaty przedstawiła wierzytelności wynikające z faktur o numerach: (...) z wierzytelnością pozwanej wynikającą z faktury VAT nr (...).

W związku z dokonaniem kompensaty wygenerowane zostały noty odsetkowe o numerach: (...) (...), (...) (...) oraz (...) (...).

Dowody:

-

kompensata z 1 lutego 2010 r. (k. 117)

-

faktury VAT objęte kompensatą z dnia 1.02.2010 r. (k. 82-84, 129)

-

lista not odsetkowych (k. 69);

-

kserokopia książki nadawczej (k. 533-537).

Dnia 8 listopada 2010 r. powódka sporządziła kolejną kompensatę, w której przedstawiła wierzytelności, wynikające z faktur o numerach (...) z wierzytelnością pozwanej wynikającą z faktury VAT nr (...) (...).

W związku z dokonaniem kompensaty wygenerowane zostały noty odsetkowe o numerach: (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...).

Dowody:

-

kompensata z 8 listopada 2010 r. (k. 118-119);

-

faktury VAT objęte kompensatą (k. 84-87, 125);

-

lista not odsetkowych (k. 69);

-

kserokopia książki nadawczej (k. 533-537).

Dnia 15 listopada 2010 r. powódka sporządziła dokument kompensaty, zgodnie z którym przedstawiła do kompensaty wierzytelności wynikające z faktur o numerach: (...) z wierzytelnością pozwanej wynikającą z faktury VAT nr (...) (...).

W związku z dokonaniem kompensaty wygenerowane zostały noty odsetkowe o numerach: (...) (...), (...) (...), (...), (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...).

Dowody:

-

kompensata z 15 listopada 2010 r. (k. 120);

-

faktury VAT objęte kompensatą (k. 70, 71, 79, 88-91, 97-98, 104, 125);

-

lista not odsetkowych (k. 69);

-

kserokopia z książki nadawczej (k. 533-537).

Dnia 13 stycznia 2011 r. powódka sporządziła dokument kompensaty, zgodnie z którym przedstawiła pozwanej do kompensaty wierzytelności wynikające z faktur o numerach: (...) z wierzytelnością pozwanej wynikającą z faktury VAT nr (...).

W związku z dokonaniem kompensaty wygenerowane zostały noty odsetkowe o numerach: (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...).

Dowody:

-

kompensata z 13 stycznia 2011 r. (k. 121-122);

-

faktury VAT objęte kompensatą (k.72-78, 80-81, 93-94, 98-100, 102, 103, 107-111, 125);

-

lista not odsetkowych (k. 69),

-

kserokopia książki nadawczej (k. 533-537).

Dnia 6 grudnia 2011 r. powódka sporządziła kolejny dokument kompensaty, zgodnie z którym przedstawiła pozwanej do kompensaty wierzytelności wynikające z faktur o numerach: (...), noty obciążeniowej nr (...) (...)- (...) z wierzytelnością pozwanej wynikającą z faktury VAT nr (...).

W związku z dokonaniem kompensaty wygenerowane zostały noty odsetkowe o numerach: (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...).

Dowody:

-

kompensata z 6 grudnia 2011 r. (k. 123-124);

-

faktury VAT objęte kompensatą (k. 95-96, 105-107, 112-116, 127);

-

lista not odsetkowych (k. 69);

-

kserokopia książki nadawczej (k. 533-537).

Pismem z 29 marca 2012 r. (nadanym faksem 4 kwietnia 2012 r.) powódka wezwała pozwaną do zapłaty w terminie do 6 kwietnia 2012 r. kwoty 17.469 euro oraz 261.707,24 zł wraz z odsetkami od niezapłaconej kwoty należności głównej od dnia wymagalności poszczególnych faktur.

W odpowiedzi z 6 kwietnia 2012 r. pozwana wskazała, że nie akceptuje wezwania do zapłaty i wielokrotnie informowała, że nie akceptuje noty N-POZB-10-09-0009. Poinformowała również, że przedstawione saldo zawiera pomyłki i z dokumentów pozwanej wynika, że to powódka jest winna pozwanej kwotę 100.000 zł.

Dowody:

-

pismo z 29 marca 2012 r. (k. 130);

-

pismo z 6 kwietnia 2012 r. (k. 135, 196).

Dnia 7 listopada 2016 r. pełnomocnik pozwanej przesłał powódce oświadczenie pozwanej o potrąceniu wierzytelności pozwanej w kwocie 331.610,13 zł wraz z odsetkami ustawowymi z tytułu pozostałej do zapłaty części faktury VAT nr (...) (...) z 12 października 2011 r. z wierzytelnością powódki w łącznej kwocie 213.117,04 zł z tytułu faktur VAT o numerach: (...). (...)10-12- (...), (...)10-12- (...), a także not odsetkowych i obciążeniowych o numerach: (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...) oraz (...).

Dowody:

-

oświadczenie z 7 listopada 2016 r. wraz z załącznikami i potwierdzeniem nadania (k. 872-878).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione w całości.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd związany był – na mocy art. 386 § 6 k.p.c. – oceną prawną dokonaną przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie, a zaprezentowaną w uzasadnieniu wyroku z 21 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I ACa 116/15).

Sąd Apelacyjny zważył, że powódka wykazała istnienie roszczenia w kwocie objętej pozwem (za pomocą przedłożonych faktur, czy potwierdzenia sald), a nadto pozwana nie weszła z powódką w spór co do innych kwestii aniżeli zasadność noty obciążeniowej z 30 września 2010 r. o numerze (...) (...) ( s. 31 i nast. uzasadnienia, k. 815 i nast.), wystawionej w związku z zawarciem przez strony dnia 21 maja 2010 r. umowy o numerze (...). Ta właśnie umowa stanowiła w istocie przedmiot sporu stron. Odnotować przy tym należy, że zgodnie z wiążącą oceną prawną dokonaną przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie umowa ta miała charakter umowy sprzedaży ( s. 37 i nast. uzasadnienia, k. 821 i nast.).

Uwzględniwszy wiążące wskazania Sądu Apelacyjnego w Szczecinie co do ponownego rozpoznania sprawy należało w pierwszej kolejności ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy zachodziły przesłanki zastosowania art. 495 § 1 k.c. oraz art. 475 § 1 k.c. Obydwa wskazane przepisy regulują kwestię następczej niemożliwości spełnienia świadczenia w przypadku, gdy świadczenie stało się niemożliwe na skutek okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Skutkiem następczej niemożliwości świadczenia jest wygaśnięcie zobowiązania do jego spełnienia. Innymi słowy, gdy świadczenie stanie się niemożliwe do spełnienia, dłużnik nie jest zobowiązany do jego spełnienia. W przypadku, gdy niemożliwość świadczenia dotyczy umowy wzajemnej, skutek wygaśnięcia dotyczy całego zobowiązania – nie tylko świadczenia jednej strony, które stało się niemożliwe, ale także świadczenia wzajemnego, które miała ta strona otrzymać ( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. akt I ACa 835/06, niepubl., vide M. Gutowski, w: Kodeks cywilny. Komentarz. T. II: art. 450-1088, red. M. Gutowski, Legalis, art. 495 k.c.).

Gwoli wyjaśnienia należy wskazać, że zarówno art. 495 § 1 k.c., jak i art. 475 § 1 k.c. posługują się pojęciem niemożliwości spełnienia świadczenia w sensie obiektywnym ( vide M. Gutowski, w: Kodeks cywilny. Komentarz. T. II: art. 450-1088, red. M. Gutowski, Legalis, art. 495 k.c.). W tym miejscu należy powielić wiążącą ocenę prawną Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, że niemożliwość świadczenia skutkująca wygaśnięciem zobowiązania obejmuje sytuacje, gdy po powstaniu zobowiązania zaistnieje stan zupełnej, trwałej i obiektywnej niemożności zachowania się dłużnika w sposób wynikający z treści zobowiązania. Uzupełniająco przytoczyć należy, że zupełność polega na tym, że wierzyciel nie może zostać zaspokojony w jakikolwiek sposób, a trwałość, iż taki stan niemożliwości jest niezmienny w czasie wchodzącym w rachubę z punktu widzenia wierzyciela, względnie z uwagi na naturę zobowiązania. Wreszcie obiektywność takiej niemożliwości rozumieć należy w ten sposób, że nie tylko dłużnik, ale także każda inna osoba nie jest w sanie zachować się w sposób zgodny z treścią zobowiązania, ponieważ z przyczyn o charakterze powszechnym lub dotyczących sytuacji dłużnika świadczenie jest niewykonalne.

W realiach niniejszej sprawy strona pozwana wygaśnięcia zobowiązania wynikającego z umowy z 21 maja 2010 r. o numerze (...) (a w konsekwencji całej umowy) upatrywała w tym, że jej zobowiązanie sprzedaży na rzecz powódki towaru stało się niemożliwe z przyczyn obiektywnych, dotyczących warunków atmosferycznych. Odnotować przy tym należy, że zgodnie z wiążącym stanowiskiem wyrażonym przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie powyższa umowa miała charakter umowy sprzedaży, na podstawie której pozwana była zobowiązana do sprzedania na rzecz powódki określonej ilości pszenicy z zastrzeżeniem, że przedmiot umowy ma pochodzić ze zbiorów powódki (i to w dodatku ze zbiorów w 2010 r.), a nie z dowolnego źródła ( s. 35-41 uzasadnienia, k. 819-826). Strona powodowa po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania wprawdzie usiłowała wykazać, że stanowisko Sądu Apelacyjnego w Szczecinie jest nieprawidłowe, jednakże art. 386 § 6 k.p.c. stał na przeszkodzie rozważeniu zapatrywań prawnych powódki, bowiem ocena prawna wyrażona przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie miała charakter wiążący.

Strona pozwana wywodziła, że niemożliwość spełnienia świadczenia – sprzedaży umówionej ilości zboża pochodzącego ze zbiorów pozwanej w 2010 r. o określonych parametrach jakościowych – nastąpiła na skutek niespodziewanych, ponadstandardowych opadów w 2010 r. W zakresie, w jakim konieczne było ustalenie warunków atmosferycznych panujących w 2010 r. na terenie gminy Ś., w której położone są pola uprawne pozwanej, postępowanie dowodowe obejmowało zgromadzone w aktach sprawy dokumenty oraz zeznania stron. Decydujące znaczenie dla poczynienia w tym zakresie ustaleń faktycznych miała jednak ekspertyza sporządzona przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut (...), w której wskazano, że sierpień 2010 r. był okresem skrajnie wilgotnym – obejmował 21-24 dni z opadem atmosferycznym, z czego w 8 dni ilość opadów przekraczała 10l/m ², zaś miesięczna suma opadów (67l/m ²-176l/m ² znacznie przewyższała przeciętną wartość opadów wynoszącą 70l/m ²-80l/m ². Istotnym jest, że okoliczności te nie mogły stanowić samoistnej podstawy dla stwierdzenia, że świadczenie pozwanej stało się niemożliwe. Ocena tych warunków atmosferycznych w kontekście uprawy zboża wymagała wiedzy specjalnej, w związku z czym, kierując się art. 278 k.p.c., przeprowadzony został dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rolnictwa J. Ł., który miał za zadanie ocenić przez pryzmat wiedzy specjalnej, czy pozwana obiektywnie miała możliwość sprzedaży umówionej ilości pszenicy, o określonych parametrach, pochodzącej z jej zbiorów w 2010 r.

Biegły sądowy w sporządzonej przez siebie opinii ustalił, że w realiach pogodowych podczas żniw w 2010 r. pozwana nie miała możliwości wyprodukowania pszenicy odpowiadającej parametrom jakościowym ustalonym w umowie z 21 maja 2010 r. o numerze (...). Jednocześnie, uwzględniwszy stanowisko i twierdzenia powódki co do odmiennego stanu rzeczy w przypadku zabezpieczenia zasiewów albo zastosowania innego materiału siewnego, biegły stwierdził, że w niniejszej sprawie nie ma podstaw do stwierdzenia, aby pogorszenie jakości pszenicy pozwanej mogło nastąpić z winy pozwanej (omyłkowo określonej w opinii powódką), w tym ze względu na wykorzystane odmiany nasion siewnych. Również biegły sądowy ocenił, że pozwana (omyłkowo nazwana w opinii powódką) nie miała możliwości zabezpieczenia zasiewów w jakikolwiek sposób przed ulewnymi deszczami i osiągnięcia w stosunku do swoich plonów parametrów jakościowych dla pszenicy chlebowej.

Opinię biegłego należało ocenić jako w pełni wiarygodną i mającą dla sprawy szczególnie istotne znaczenie. Biegły sądowy dokonał rzetelnej analizy akt sprawy, przedstawił zagadnienia teoretyczne istotne dla rozstrzygnięcia powierzonych mu zagadnień (w tym m.in. przedstawił wpływ opadów na plony pszenicy i ich jakość) oraz wyjaśnił przedstawione w opinii wnioski. W ocenie Sądu złożona w sprawie opinia była pełna i nie zachodziły jakiekolwiek podstawy do jej uzupełnienia czy przeprowadzenia dodatkowego dowodu z opinii innego biegłego sądowego. Wbrew stanowisku strony powodowej biegły ustosunkował się do wszystkich zastrzeżeń do sporządzonej opinii, w tym również w zakresie stosowanej odmiany pszenicy oraz terminu żniw, które strona powodowa zgłosiła w piśmie procesowym z 5 lipca 2017 r. W uzupełnieniu sporządzonej opinii ( opinia biegłego, k. 941-943) biegły sądowy w sposób wyczerpujący i klarowny przedstawił stanowisko co do zastrzeżeń, a jego wyjaśnienia dawały podstawę ku konstatacji, że sporządzona opinia wyjaśnia wszystkie relewantne dla rozstrzygnięcia zagadnienia z zakresu wiedzy specjalnej.

Zgodnie z powyższym świadczenie strony pozwanej dotyczące sprzedaży powódce 1.000 t pszenicy o określonych parametrach jakościowych ze zbioru w 2010 r. stało się – po zawarciu przez strony 21 maja 2010 r. o numerze (...) – niemożliwe w rozumieniu art. 495 § 1 w zw. z art. 475 § 1 k.c., przez co zawarta przez strony umowa wygasła. Opinia biegłego sądowego uzasadniała ocenę, że warunki atmosferyczne w okresie żniw uniemożliwiały na terenie pól uprawnych pozwanej otrzymanie plonów odpowiadającym parametrom jakościowym wskazanym w umowie stron. Taka niemożliwość dotyczyłaby w zasadzie każdego producenta rolnego będącego w sytuacji powódki. Nie wynikała ona, jak wskazał biegły sądowy, z zaniedbania podjęcia jakichś działań prewencyjnych czy zastosowania innej odmiany materiału siewnego. Jak wyjaśnił, pozwana nie miała jakiejkolwiek możliwości zapobiec skutkom ówczesnej sytuacji atmosferycznej.

W związku z wygaśnięciem zobowiązania ze względu na następczą niemożliwość świadczenia strony pozwanej powódka nie miała podstaw do obciążenia pozwanej kwotą 400.000 zł z tytułu niewywiązania się przez pozwaną z ilości kontraktowej pszenicy zgodnie z umową z 21 maja 2010 r. o numerze (...) r. Obciążenie pozwanej tą kwota na podstawie spornej noty obciążeniowej z 30 września 2010 r. o numerze (...) (...) było w konsekwencji pozbawione podstaw, albowiem umowa, na podstawie której powódka mogłaby obciążyć pozwaną taką kwotą wygasła. W tym miejscu, nawiązując do wskazań Sądu Apelacyjnego w Szczecinie co do czynności przy ponownym rozpoznaniu sprawy, należy zaakcentować, że wobec braku podstaw do obciążenia pozwanej przez powódką powyższą kwotą bez znaczenia dla rozstrzygnięcia było przeprowadzenie oceny, czy roszczenie spółki (...) wobec powódki uległo przedawnieniu. Niezależnie od powyższego wskazać należy, że zgodnie z przedstawionym przez powódkę potwierdzeniem transakcji bankowej (k. 866) powódka zaspokoiła spółkę (...) w zakresie roszczenia stwierdzonego fakturą VAT z 30 września 2010 r. o numerze FS- (...) co do kwoty 340.000 zł. Niemniej powyższe w żadnej mierze nie wpływało na wzajemne zobowiązania stron niniejszego procesu, bowiem wobec wygaśnięcia umowy powódka nie miała podstaw do obciążenia pozwanej ani karą umowną ani odszkodowaniem z tytułu zakupu zboża u innego podmiotu po wyższej cenie niż ustalona z pozwaną.

Dalszą konsekwencją oceny, że świadczenie pozwanej stało się niemożliwie i umowa wygasła było zaburzenie stosowanego przez stronę powodową procesu kompensat wzajemnych wierzytelności. Mianowicie dokument kompensaty sporządzony 6 grudnia 2011 r. nie był skuteczny z tego względu, że uwzględniał w swojej treści wierzytelność przysługującą powódce od pozwanej z tytułu – jak wyjaśniono powyżej – bezpodstawnie wystawionej noty obciążeniowej z 30 września 2010 r. o numerze (...) (...).

Przedmiotowy dokument kompensaty stanowił w istocie oświadczenie o potrąceniu, przy czym zgodnie z art. 498 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym (§1), a wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (§2). Zarazem trzeba wskazać, że stosownie do art. 499 k.c. potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie, a oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. Mając na uwadze treść przywołanych przepisów należy stwierdzić, że kompensata z 6 grudnia 2011 r. nie mogła skutkować wzajemnym umorzeniu wierzytelności stron objętych jej treścią, albowiem uwzględniała wierzytelność, której powódka względem pozwanej nie miała. Powyższe skutkowało zaś oceną, że dalsze rozliczenia stron również były objęte wadliwością, ponieważ uwzględniały skuteczność powyższej kompensaty.

Postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie skutkowało ustaleniem, że to pozwana na podstawie oświadczenia z 7 listopada 2016 r. dokonała skutecznego potrącenia wierzytelności w kwocie 331.610,13 zł wynikającymi z faktury VAT z 12 października 2011 r. o numerze (...) (...) skorygowanej fakturą VAT z 30 grudnia 2011 r. o numerze 2011/12/8 na kwotę 428.050 zł wraz z odsetkami od tej faktury (termin zapłaty wyznaczono na 19 października 2010 r., w związku z czym odsetki były pozwanej należne zgodnie z art. 481 k.c. od dnia następnego) z wierzytelnością pozwanej wynikającą z faktur oraz not obciążeniowych wyszczególnionych przez powódkę w pozwie – z wyłączeniem kwoty 68.371,17 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości 20% od 6 grudnia 2011 r., której powódka dochodziła tytułem nieskompensowanej części noty obciążeniowej z 30 września 2010 r. o numerze (...) (...).

Uwzględniwszy kwoty i terminy początkowe naliczania odsetek podane przez powódkę w pozwie oraz termin zapłaty określony w fakturze z 12 października 2011 o numerze (...) (...) należy uznać, że potrącenie wierzytelności stało się możliwe 19 października 2010 r. i na ten dzień oświadczenie pozwanej jest skuteczne. W konsekwencji bezzasadne były odsetki, których powódka dochodziła za okres po 19 października 2010 r. Potrąceniu z przedstawioną przez pozwaną wierzytelnością uległy zatem następujące kwoty dochodzone pozwem: 17.469,59 euro (z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie liczonymi w następujący sposób: od 13.166,65 euro od 14 sierpnia 2010 r. do 19 października 2010 r., a także od 4.302,94 euro od 14 do 19 października 2010 r.), a także łączna kwota 193.426,07 zł (z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie liczonymi w następujący sposób: od 9.205,16 zł od 12 do 19 października 2010 r., od 3.458,03 zł od 13 do 19 października 2010 r., a także od 41.189,70 zł od 16 do 19 października 2010 r.).

Przedstawiona przez pozwaną do potrącenia wierzytelność przewyższała wierzytelności powódki, co prowadziło do umorzenia dochodzonej pozwem wierzytelności powódki z wyjątkiem wierzytelności w 68.371,17 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości 20% od 6 grudnia 2011 r., której powódka dochodziła tytułem nieskompensowanej części noty obciążeniowej z 30 września 2010 r. o numerze (...) (...), która była powódce nienależna. Powyższe prowadziło do konstatacji, że dochodzone pozwem roszczenie jest niezasadne, co skutkowało oddalenie powództwa w całości, o czym orzeczono w punkcie I sentencji wyroku.

Wobec oddalenia powództwa w pełnym zakresie powoda należało uznać za stronę przegrywającą w rozumieniu art. 98 k.c. Konsekwencją takiej oceny było rozstrzygnięcie zawarte w punkcie II sentencji, zgodnie z którym przesądzono, że powódka jest obowiązana do zwrotu pozwanej kosztów procesu. Szczegółowe rozliczenie kosztów pozostawiono referendarzowi sądowemu zgodnie z art. 108 § 1 zdanie drugie k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

- (...)

- (...)

3.  (...)

(...)