Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

6 kwietnia 2017r.

Sąd Okręgowy w Toruniu w IX Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO L.Gutkowski (spr)

Sędziowie SO: B.Plewińska

P.Szadkowski

Protokolant: st.sekr. sąd. M.Kozłowski

przy udziale przedst. K. P.. U. (...) w T. B. D.

po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2017r. sprawy:

1.  T. P., oskarżonej z art.84§1 kks,

2.  R. K., oskarżonego z art.85§1 kks,

z powodu apelacji wniesionej przez U. w B.

od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 20 grudnia 2016r.

sygn. akt VIII W 137/16

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IX Ka 160/17

UZASADNIENIE

T. P. została oskarżona o to, że będąc wspólnikiem firmy (...) Sp. J. z siedzibą w T. T. i z tego tytułu będąc zobowiązaną do nadzoru nad przestrzeganiem reguł obowiązujących w swojej działalności, naruszyła je, w ten sposób, że w dniu 30.03.2016r. w T., przy ul (...) na stacji paliw należącej do ww spółki, dopuściła do dokonania, przez swojego pracownika, sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej, tj. o wykroczenie skarbowe z art. 84 § 1 kks

R. K. został oskarżony o to, że będąc wspólnikiem firmy (...) Sp. J. z siedzibą w miejscowości T. i z tego tytułu będąc zobowiązanym do nadzoru nad przestrzeganiem reguł obowiązujących w swojej działalności, naruszył je, w ten sposób, że w dniu 30.03.2016 r. w T., przy ul. (...) na stacji paliw należącej do ww. spółki, dopuścił do dokonania, przez swojego pracownika, sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej, tj. o wykroczenie skarbowe z art. 84 § 1 kks

Sąd Rejonowy w Toruniu wyrokiem z dnia 20 grudnia 2016 r. (sygn. akt VIII W 137/16) uniewinnił oskarżonych od popełnienia zarzucanych im czynów, kosztami procesu obciążając Skarb Państwa

Od powyższego wyroku apelację wniósł oskarżyciel skarbowy i powołując się w niej na błędne przekonanie, że oskarżonym nie można przypisać winy w żadnej postaci za czyn z art. 84 § 1 kks, domagał się uchylenia wyroku i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżyciela skarbowego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Podzielając ocenę dowodów dokonaną przez Sąd Rejonowy oraz akceptując wynikające z niej ustalenia faktyczne a także ocenę prawną zachowania oskarżonych, nie można się zgodzić zarzutami skarżącego. Ocena dowodów jest rzetelna, logiczna i rozsądna, a sąd odwoławczy nie doszukał się w niej błędów i uchybień przywołanych w apelacji.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego i rozsądnej analizy zachowania oskarżonych T. P. i R. K., sąd I instancji słusznie uznał, że nie wyczerpali oni znamion zarzucanego im czynu mającego polegać na nie dopełnieniu obowiązku nadzoru nad przestrzeganiem reguł obowiązujących w działalności swojego przedsiębiorstwa i dopuszczeniu się w związku z tym czynu zabronionego polegającego na dokonaniu, przez swojego pracownika, sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej. W okolicznościach sprawy nie sposób przyjąć by odpowiedzialność za to zachowanie jednego z pracowników stacji paliw na ulicy (...) w T., ponosili oskarżeni.

Bezsprzecznie do sprzedaży paliwa bez zarejestrowania na kasę fiskalną doszło. Ów fakt nie powoduje jednak, że oskarżonych należy automatycznie obarczyć winą za tą nieprawidłowość. Czyn będący przedmiotem zarzutów a/o nie należy do kategorii zachowań objętych świadomością ani winą oskarżonych. Było to samowolne zaniechanie M. G. - jednego z zatrudnionych przez spółkę pracowników, który naruszył swoje obowiązki przy wykonywaniu powierzonych mu zadań. Został zresztą za to ukarany mandatem. Oskarżeni nie mogli temu w żaden sposób zapobiec czy tego zdarzenia uniknąć. Spółka oskarżonych zajmuje się prowadzeniem aż 45 stacji paliw na terenie całego kraju. Już chociażby z tego względu wykluczone jest, by oskarżeni byli w stanie bezpośrednio nadzorować czynności każdego zatrudnionego przez siebie pracownika czy też osobiście czuwać nad prawidłowością każdego podejmowanego przez pracowników działania, tudzież przewidywać ekstraordynaryjne i naruszające przepisy prawa ich zachowania. Co ważne, w celu sprawowania pieczy nad organizacją miejsca pracy na poszczególnych stacjach paliw oskarżeni zatrudniali kierownika stacji i to jemu przekazali zadania z zakresu bezpośredniego nadzoru nad zatrudnianymi pracownikami, w tym obligowali do przeprowadzania szkoleń pracowników w zakresie obsługi kasy fiskalnej i uświadamiania obowiązków z tym związanych. Fakt scedowania tych obowiązków potwierdziła kierowniczka stacji paliw na (...) w T. J. K., wskazując nadto, że prowadziła szkolenie m.in. M. G..

Zaakcentowana w apelacji okoliczność, że na przestrzeni roku czasu (od 16.07.2015 r. do 17.08.2016 r.) U.w B. nałożył na zatrudnionych przez oskarżonych pracowników 11 mandatów karnych w związku z niedopełnieniem przez nich obowiązków w zakresie ewidencjonowania obrotów na kasach fiskalnych nie świadczy bynajmniej o winie oskarżonych w zakresie uchybienia stanowiącego podstawę zarzutu a/o. Po pierwsze, ilość mandatów (11), która według prokuratora jest liczbą dużą i ma świadczyć o sprawowaniu przez oskarżonych wadliwego nadzoru nad przestrzeganiem reguł w prowadzonej spółce, wcale takiego wniosku nie uzasadnia. Należy bowiem uwzględnić, że oskarżeni prowadzą aż 45 punktów obsługi (stacji paliw) i zatrudniają odpowiednio dużo pracowników. Tak więc jedenaście wykrytych przez u. na przestrzeni roku czasu nieprawidłowości w zakresie ewidencjowania sprzedaży, w stosunku do wielkości obrotu firmy, nie może być poczytane za przejaw występowania jakiejś tendencji czy praktyki wynikających z niedopełnienia przez oskarżonych swoich obowiązków. Rozsądna ocena materiału sprawy nie daje żadnych podstaw do ustalenia by oskarżeni dopuszczali się nadużyć uzasadniających przypisanie im winy za czyn z art. 84 §1 kks. Poza tym skarżący konsekwentnie ignoruje, że oskarżeni zatrudniali kierowników poszczególnych stacji paliw i to na nich spoczywał (przekazany im i przyjęty przez nich) obowiązek bieżącego i bezpośredniego nadzorowania zatrudnianych w każdej stacji pracowników oraz organizowania miejsca pracy. Oskarżyciel nie przywołuje żadnych obiektywnych, rzeczowych okoliczności mających świadczyć o tym, by to właśnie z powodu wadliwego prowadzenia przez oskarżonych działalności i ich niestarannego działania, doszło do tego rodzaju nieprawidłowości. Ignoruje zaś, że M. G. przyznał, że sprzedaż paliwa poza kasą nastąpiła wskutek jego przeoczenia, co skłania do wykluczenia by sprzedaż poza kasą w przypadku M. G. wynikała z jakichś błędów w organizacji pracy czy niedostatków szkoleń pracowników czy wreszcie z niedostatecznego nadzoru nad jego pracą przez oskarżonych. Oskarżyciel akcentuje jedynie, że oskarżeni powinni tak prowadzić działalność gospodarczą by uniknąć zdarzeń naruszających przepisy prawa, jednakże takie założenie nie jest wystarczające by wysuwać wnioski co do negatywnego nastawienia oskarżonych do obowiązków podatkowych. Nic nie wskazuje by oskarżeni ponosili winę za zachowanie M. G., podlegającego nadzorowi bezpośredniego przełożonego - J. K.. W naruszeniu przez M. G. przepisów prawa nie można się dopatrzeć elementu zawinienia oskarżonych.

Mając na uwadze powyższe, sąd odwoławczy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy uznając apelację oskarżyciela skarbowego za nieuzasadnioną.

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 118 §2 kpw, obciążając nimi Skarb Państwa.