Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2017r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anita Wolska

Protokolant: Monika Flejszar

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2017r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nad O.” w S.

przeciwko P. K.

o zapłatę

I.oddala powództwo.

II. zasądza od powoda Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nad O.” w S. na rzecz pozwanego P. K. kwotę 2.434 zł ( dwa tysiące czterysta trzydzieści cztery złote ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Anita Wolska

Sygn. akt I C 79/17

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 28 listopada 2008r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w S. wniosła o zasądzenie solidarnie na jej rzecz od pozwanych: H. K., Z. K., T. K., P. K. i M. K. (1) kwoty 27.356,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów procesu według złożonego spisu kosztów.

W uzasadnieniu wskazano, że w toku niniejszego postępowania powód dochodzi od pozwanych zapłaty kwoty 16.245,58 zł z tytułu bezumownego korzystania z lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...), kwoty 3.867,72 zł z tytułu czynszu i innych opłat oraz kwoty 7.242,86 zł tytułem odsetek ustawowych. Nadto podano, że powód wypowiedział łączącą go z pozwanymi umowę najmu ze skutkiem na dzień 29 lutego 2000r. z uwagi na brak uiszczania należnych opłat. Następnie wystąpił z powództwem o eksmisję, uzyskując wyrok eksmisyjny z dnia 28 września 2001r. w sprawie II C 1022/00, także z powództwami o zapłatę ( sygn. akt II C 1020/00, sygn. C 2132/00, sygn. II Nc 937/04). Następnie zawarł z pozwaną H. K. umowę najmu na czas określony od dnia 21 czerwca 2005r. do dnia 30 lipca 2006r. Podniesiono, że pozwani zaprzestali płacenia czynszu najmu i innych opłat od stycznia 2006r.( k.2-3).

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 4 grudnia 2008 r. ( k.36) orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

Przedmiotowy nakaz uprawomocnił się w stosunku do pozwanych: H. K., Z. K., T. K. i M. K. (1) w dniu 14 stycznia 2009r. ( k.47). Korespondencja skierowana do pozwanego P. K. na adres ul. (...) w S. została zwrócona z adnotacją nie podjęto w terminie w dniu 30 grudnia 2008r. Doręczenie to nie było doręczeniem skutecznym z uwagi na okoliczność nie zamieszkiwania pod wskazanym adresem.

Natomiast pozwany P. K. w sposób skuteczny wywiódł od niniejszego orzeczenia sprzeciw datowany 25 listopada 2016r. ( k.55-56v). Wniósł w nim o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 zł oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu wskazał, że z lokalu numer (...) przy ul. (...) w S. wyprowadził się około 2004 r. Przyznał równocześnie, że w lokalu tym był w dalszym ciągu zameldowany, jednakże podkreślił, że dla uzyskania ochrony prawnej swojego roszczenia powódka winna była wykazać, że w okresie od stycznia 2006 r. do listopada 2008 r. P. K. faktycznie zamieszkiwał w spornym lokalu. Dodał, że w lokalu tym nie pozostawił swoich rzeczy i przebywał w nim jedynie sporadycznie celem odwiedzin zamieszkujących tam rodziców. Jednakże od momentu wyprowadzenia się w 2004 r. zamieszkiwał w trzech miejscach. Najpierw w lokalu przy ul. (...). B. X 31/2 w S. wraz z konkubiną M. K. (2), następnie w latach 2008/2009 w Holandii, a aktualnie przy ul. (...) w S..

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa w piśmie z dnia 8 marca 2017 r. (k. 93-96) sprecyzowała, iż podstawą dochodzonego przez powódkę roszczenia było zajmowanie przez pozwanych, należącego do niej lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w S. przy ul. (...) i nieuiszczanie przez pozwanych opłat za użytkowanie lokalu w okresie od stycznia 2006r. do listopada 2008r. Nadto wskazała, że zgromadzone w sprawie dowody wskazują, iż pozwany P. K. zamieszkiwał w spornym lokalu, aż do momentu wymeldowania się z niego w 2011r. Dodał, że na okoliczność tę wskazuje chociażby okoliczność wskazania w 2005r. przez matkę pozwanego H. K. w umowie najmu, iż lokal ten zamieszkuje m. in. P. K.. Zakwestionowała przy tym moc dowodową przedłożonych przez pozwanego kopii faktur jako dowodu mającego wykazać, że pozwany w 2007r. zamieszkiwał pod adresem (...). B. X 31/2 w S.. Powołała się nadto na postanowienie Prezydenta Miasta S. z dnia 9 stycznia 2012r. jako wykazujące, że pozwany wymeldował się dopiero w 2011 r., tj. kiedy faktycznie wyprowadził się ze spornego lokalu do aktualnie zajmowanego mieszkania, uwidoczniając te dane w systemie meldunkowym.

Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2017r. ( k.120-125) pełnomocnik powoda wskazał, że podtrzymuje dotychczasowe stanowisko albowiem zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w żaden sposób nie potwierdziłby w latach objętych pozwem, iż lokal przy ulicy (...) nie stanowił miejsca zamieszkania pozwanego i jego ośrodka życiowego. Dodał, że zeznania świadków i pozwanego są wzajemnie ze sobą sprzeczne, wykluczają się wzajemnie i są niespójne, a jako takie nie zasługują na przypisanie im waloru wiarygodności, m.in chodzi o częstotliwość wizyt pozwanego w przedmiotowym lokalu, okresu, w których miał się on wyprowadzić i przebywać poza granicami kraju, także miejsc, do których miał wrócić po powrocie z zagranicy, a także, co do tego czy po powrocie z zagranicy w lokalu przy ulicy (...) zamieszkał sam czy z partnerką. Z ostrożności procesowej wskazał, że gdyby sąd przyjął zasadność twierdzeń sprzeciwu wnosi o odstąpienie obciążenia strony powodowej kosztami postępowania albowiem odpowiedzialność za to, że pozwany nie wymeldował się, ponosi wyłącznie pozwany. Zauważył, że działając w zaufaniu do zapisów meldunkowych powódka wystąpiła z niniejszym pozwem także przeciwko pozwanemu, co świadczy o tym, że dochowała staranności w zakresie ustalenia kręgu osób zamieszkujących w lokalu. Powołał się przy tym na względy słuszności. Pełnomocnik pozwanego podtrzymał natomiast wniosek o oddalenie powództwa w całości względem pozwanego. Zauważył, że skoro powódka dochodzi odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania, uznać należy, że podstawową przesłanką dla bytu tego roszczenia jest okoliczność faktycznego korzystania z rzeczy, w tym przypadku faktycznego zajmowania określonego lokalu. Dowód, co do tej okoliczności obciąża zaś stronę powodową. Dodał, że powódka nie sprostała obowiązkowi wykazania tej okoliczności, zaś materiał dowodowy zgromadzony w niniejszym postępowaniu pozwala wykluczyć jej zaistnienie. Strona powodowa nie przedstawia dowodów wskazujących na faktyczne zamieszkiwanie pozwanego, nie jest nim bowiem umowa najmu, w której pozwany został wskazany do zamieszkiwania. Nie są też takimi dowodami dokumenty potwierdzające uchybienie obowiązkowi meldunkowemu. Zauważył przy tym, że kwestie zameldowania i zamieszkiwana nie są tożsame i nie mogę być do siebie zredukowane. Dodał, że stanowisko strony powodowej oparte jest jedynie na przesłankach negatywnych, iż powódka nie otrzymała informacji o niezamieszkiwaniu pozwanego, jak też, że nie otrzymała informacji zwrotnej o braku podjęcia korespondencji w związku niezamieszkiwaniem pozwanego. Podkreślił, że powódka nie przedstawiła natomiast żadnego pozytywnego dowodu, że pozwany zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu, chociażby w postaci odbioru korespondencji pod tym adresem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Lokal numer (...) przy ul. (...) w S. stanowi własność Spółdzielni Mieszkaniowa (...) w S.. Składa się on z trzech pokoi, kuchni i łazienki z toaletą o łącznej powierzchni 50,50 m ².

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w S. zawarła w dniu 1 listopada 1998r. ze Z. K. umowę najmu lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w S. przy ul. (...). Zgodnie z umową do zamieszkiwania w tym lokalu poza najemcą uprawnione były następujące osoby: H. K. (żona) oraz ich dzieci: A. K., P. K., M. K. (1) i T. K.. Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

Z uwagi na powstałą po stronie najemców zaległość w opłatach czynszowych Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w sposób skuteczny wypowiedziała umowę najmu ze skutkiem na 29 lutego 2000r.

W dniu 28 września 2001r. w sprawie II C 1022/00 zapadł wyrok częściowo- zaoczny przeciwko pozwanym : Z. K., H. K.,T. K., małoletnim M. K. (1), A. K. i P. K. nakazujący im opróżnić przedmiotowy lokal mieszkalny i wydać go powódce Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nad O.” w stanie wolnym ( zaoczny wobec T. K.). Jednocześnie ustalono , iż pozwanym z wyj. T. K. przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego.

W dniu 07 grudnia 2000r. w sprawie II C 1020/00 został wydany wyrok zaoczny przeciwko pozwanym : Z. K., H. K. na rzecz powodowej Spółdzielni, zasądzający solidarnie kwotę 1.574,03 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 06 października 2000r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w kwocie 1.129 zł.

W dniu 25 października 2001r. w sprawie C 2132/00 został wydany wyrok przeciwko pozwanym : Z. K., H. K. na rzecz powodowej Spółdzielni, zasądzający solidarnie kwotę 4.403,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 06 października 2000r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w kwocie 2.355,30 zł. Orzeczenie uprawomocniło się.

W dniu 13 września 2004r. w sprawie II Nc 937/04 został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanym : Z. K., H. K., T. K., P. K. na rzecz powodowej Spółdzielni, zasądzający solidarnie kwotę 21.093,26 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 lipca 2004r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w kwocie 2.836,86 zł. Orzeczenie uprawomocniło się.

W dniu 21 czerwca 2005r. – z uwagi na wniosek H. K. – Spółdzielnia ponownie zawarła umowę najmu dotyczącą tego lokalu mieszkalnego, jednakże na czas oznaczony do 30 czerwca 2006r. W treści tej umowy wskazano jako osoby uprawnione do zamieszkiwania: Z. K., A. K., P. K., M. K. (1) i T. K..

W związku z korzystaniem z lokalu przez najemców ponownie jednak powstały zaległości wobec powodowej Spółdzielni.

Dowód:

- rozliczenia k. 10-14,

- wezwanie do zapłaty z 15.12.1999r. k.33,

- wezwanie do zapłaty z 11.06.2004r. wraz z potwierdzeniem nadania k.18 -21v,

- wezwanie do zapłaty z 29.03.2006r. wraz z potwierdzeniem nadania k.22-22v,

- pismo z dnia 20.01.2000r. wraz z potwierdzeniem nadania k.30-32,

- umowa najmu z 01.11.1998r. k. 34-35,

- umowa najmu z 21.06.2005r. k.23-24, k.98-99,

- kopia wyroku z 28.09.2001r. k.28,

- kopia nakazu zapłaty z 13.09.2004r. k.26,

- kopia wyroku z 25.10.2001r. k.27,

- kopia wyroku zaocznego z dnia 07.12.200r. k.29,

- pismo z 8.06.2005 r. k. 25.

Pismem z dnia 20 listopada 2008r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) tytułem nieuregulowanych należności wezwała H. K., Z. K., T. K., P. K. i M. K. (1) do zapłaty kwoty 39.922,93 zł.

Wezwanie to wysłane sformułowane zostało zbiorczo w jednym piśmie i wysłane do wszystkich najemców łącznie w dniu 20 listopada 2008 r.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z 20.11.2008r. wraz z potwierdzeniem nadania k. 15-17.

Lokal numer (...) przy ul. (...) w S. stanowił od 1998r. dom rodzinny dla P. K., urodzonego w dniu (...) Zamieszkiwał on w nim wraz ze swoimi rodzicami i trójką rodzeństwa.

W 2004r. P. K., mając 20 lat, wyprowadził się z przedmiotowego lokalu. Zamieszkał on ze swoją ówczesną dziewczyna M. K. (2) w mieszkaniu przy ul. (...). B. X 31/12 w S.. Do zamieszkiwania w tym lokalu uprawnienia miała matka M., która wyraziła zgodę na ich wspólne zamieszkiwanie. Lokal ten przez kilka lat stanowił centrum życia P. K. i M. K. (2), zamieszkiwali go jedynie we dwójkę.

Zamieszkując w tym lokalu pozwany P. K. zawarł umowę z (...) w zakresie telewizji, internetu i telefonu.

Fakt wyprowadzenia się z domu rodzinnego P. K. był znany wszystkim najbliższym członkom jego rodziny, a jego wujek M. R. pomagał mu w przeprowadzce. Po wyprowadzce P. K. utrzymywał kontakty z rodzicami i rodzeństwem, jednak od tamtego momentu jego centrum życiowe stanowił mieszkanie zajmowane wraz z M. K. (2), do którego przeniósł wszystkie swoje osobiste rzeczy.

W latach 2008-2009 P. K. wraz z M. K. (2) przebywał w celach zarobkowych w Holandii, później zaś w Anglii, skąd powrócili w 2011r. Po powrocie ponownie zamieszkali w mieszkaniu przy ul. (...). B. X 31/12 w S..

Dowód:

- rachunki k. 57-58,

- specyfikacja wynagrodzenia k. 59-60,

- zeznania świadka M. R. k. 117-118,

- zeznania świadka T. N. k. 116-117,

- wniosek k. 97-97v,

- pismo z 12.03.2009 r. k. 100,

- zeznania pozwanego P. K. k. 120-122.

Rodzice P. Z. K. i H. K. wyprowadzili się z lokalu przy ul (...) w S. pod koniec 2011r. bez spisywania protokołu zdawczo-odbiorczego. W dniu 03 stycznia 2012r. powód zwrócić się do Urzędu Miasta w S. o wymeldowanie wszystkich osób zameldowanych w przedmiotowym lokalu, w tym pozwanego P. K.. W dniu 09 stycznia 2012r. zapadło orzeczenie w stosunku do pozwanego P. K. o odmowie wszczęcia postępowania w tym przedmiocie albowiem dopełnił on obowiązku meldunkowego.

Dowód:

- oferta zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego z 3.11.2011r. k. 101,

- notatka służbowa k. 102-103,

- pismo z 3.01.2012 r. k. 104,

- postanowienie z 09.01.2012r. k. 105.

Od dnia 21 listopada 2011r. P. K. uzyskał uprawnienie do zamieszkiwania w lokalu socjalnym położonym w S. przy ul. (...). W lokalu tym zamieszkał wraz z partnerką M. K. (2).

W dniu 2 grudnia 2011r. P. K. wymeldował się z lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w S. i zameldował się w lokalu mieszkalnym numer (...) położonym w S. przy ul. (...).

W 2012r. P. K. rozstał się z M. K. (2), która wyprowadziła się z lokalu przy ul. (...) w S..

Powód przed wytoczeniem niniejszego powództwa wystąpił z wnioskiem do Urzędu Miasta w S. o udostępnienie danych w zakresie osób zameldowanych w przedmiotowym lokalu mieszkalnym.

Dowód:

- pismo z 3.04.2017 r. k. 111,

- pismo z 5.04.2017 r. k. 112,

- kopia wniosku k.97-97v.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wywiedzione przeciwko P. K. okazało się nieuzasadnione w całości.

W tym miejscu stwierdzić należy, iż w odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa t.j. w piśmie z dnia 8 marca 2017 r. (k. 93-96) sprecyzowała, iż podstawą dochodzonego przez powódkę roszczenia było zajmowanie przez pozwanych, należącego do niej lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w S. przy ul. (...) i nieuiszczanie przez pozwanych opłat za użytkowanie lokalu w okresie od stycznia 2006r. do listopada 2008r. Mając na względzie „zakres czasowy” żądania strony powodowej wskazać należy, iż z uwagi na powstałą zaległość w opłatach czynszowych Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w sposób skuteczny wypowiedziała umowę najmu zawartą w dniu 01 listopada 1998r. ze Z. K. ze skutkiem na 29 lutego 2000r. Po tej dacie, aż do dnia 20 czerwca 2005r. pozwani, o ile zamieszkiwali w przedmiotowym lokalu mieszkalnym zajmowali go bez tytułu prawnego. W dniu 21 czerwca 2005r. – z uwagi na wniosek H. K. – Spółdzielnia ponownie zawarła umowę najmu dotyczącą tego lokalu mieszkalnego, jednakże na czas oznaczony do dnia.30 czerwca 2006r. W tym okresie uzyskali ponownie tytuł prawny do zamieszkiwania w tymże lokalu, który utracili z upływem terminu końcowego jej zawarcia t.j. z dniem 01 lipca 2006r.

Tym samym częściowo żądanie pozwu dotyczyło zapłaty należności czynszowych za okres od stycznia 2006r. do dnia 30 czerwca 2006r., a po tym okresie odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego.

Zdaniem Sądu podstawy prawnej dochodzonego pozwem roszczenia w zakresie bezumownego korzystania z przedmiotowego lokalu mieszkalnego upatrywać należało w przepisach ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy oraz o zmianie kodeksu cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 31 poz. 266, ze zm.), a w szczególności w przepisach art. 18 ust. 1 i 2 tej ustawy. Zgodnie, bowiem z art. 1 tej ustawy reguluje ona zasady i formy ochrony praw lokatorów. Zgodnie, natomiast z zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy definicją - „lokatorem” jest wyłącznie najemca lokalu lub osoba używająca lokal na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności. Lokatorem w przytoczonym znaczeniu zgodnie z jednolitym poglądem judykatury jest nie tylko najemca lub osoba używająca lokal na podstawie każdego innego tytułu prawnego do lokalu, który nie jest prawem własności, ale także były najemca i osoba która w przeszłości używała go w oparciu o tytuł prawny nie będący prawem własności (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 14.10.2002 r., I CKN 1074/00, Lex 74504).

Pomiędzy stronami nie stanowiło przedmiotu sporu, iż pozwanemu przysługiwało prawo do zamieszkiwania w spornym lokalu, jak też, że prawo to utracił wskutek nie przedłużenia umowy z dnia 21 czerwca 2005r. W konsekwencji w stosunku do pozwanego, jako byłego lokatora (w rozumieniu ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego – dalej ustawa o.p.l.), dochodzić można odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości jedynie w oparciu o zasady ustanowione cytowaną wyżej ustawą, a zatem na podstawie art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o.p.l., stosownie do którego osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie w wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu, zaś jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego. Za bezprzedmiotowe z przytoczonych względów należało uznać natomiast ewentualne poszukiwanie podstawy prawnej dochodzonego roszczenia w treści art. 225 w zw. z art. 224 § 2 k.c. Przepis ten ma, bowiem charakter ogólny. Natomiast art. 18 ustawy o.p.l. jest przepisem szczególnym, który reguluje przypadki bezumownego korzystania z lokalu mieszkalnego, ustanawiając w tym zakresie rozwiązania istotnie odmienne.

Roszczenie oparte na przytoczonej podstawie prawnej jest roszczeniem zbliżonym do roszczenia odszkodowawczego. Dla jego skuteczności konieczne jest wykazanie przez stronę powodową zgodnie z art. 6 k.c., iż strona pozwana korzysta z lokalu bez tytułu prawnego, przez co pozbawia jego właściciela możliwości uzyskania określonych korzyści z tytułu oddania nieruchomości do odpłatnego korzystania innej osobie. W niniejszym procesie pomiędzy stronami niespornym pozostawała okoliczność, że sporny lokal stanowi własność powodowej Spółdzielni. Spór dotyczył natomiast tej okoliczności, czy pozwany P. K. w objętym sporem okresie w nim zamieszkiwał, przez co pozbawił powódkę możliwości uzyskiwania przychodu z tytułu jego odpłatnego oddania do używania innej osobie.

W takim stanie sprawy rozważeniu Sądu podlegało, czy i w jakim zakresie roszczenie objęte powództwem zasługiwało na zaspokojenie.

Oczywistym przy tym jest, iż ciężar dowodu (art. 6 k.c.), co do ewentualnej możliwej do uzyskania kwoty tytułem czynszu spoczywa na właścicielu, a zatem w realiach przedmiotowej sprawy na powodzie.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie kodeksu cywilnego odszkodowanie za korzystanie z lokalu bez tytułu prawnego ma charakter świadczenia okresowego albowiem osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego do dnia jego opróżnienia zobowiązane są uiszczać odszkodowanie co miesiąc. Z upływem ostatniego dnia danego miesiąca, w przypadku braku zapłaty odszkodowania, popadają w opóźnienie i zgodnie z art. 481 § 1 k.c. wynajmujący ma prawo od tego dnia naliczać odsetki chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Natomiast żądanie w pozostałym zakresie odnosiło się do regulacji zawartej w art. 688 ¹§ 1 k.c., który stanowi, iż za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie. Dotyczyło to okresu od stycznia 2006r. do czerwca 2006r. gdy matka pozwanego – H. K. zawarła z powodową Spółdzielnią umowę najmu przedmiotowego lokalu na czas określony od dnia 21 czerwca 2005r. do dnia 30 czerwca 2006r.

W niniejszej sprawie powódk wywodził, że pozwany P. K. zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu w „dochodzonych okresie”, jednak nie przedstawił żadnego dowodu w tym względzie. Okoliczność ta natomiast została w sposób skuteczny zakwestionowana przez pozwanego, który wywodził, iż w lokalu tym nie zamieszkuje od 2004r. Znalazła ona potwierdzenie w zeznaniach świadków zawnioskowanych przez niego w osobie M. R. oraz T. N.. Sąd meriti nie znalazł podstaw do odmówienia im wiarygodności, pomimo pewnych nieścisłości na które wskazał pełnomocnik powoda. Świadek T. N. zeznał , iż „jest przyjacielem pozwanego od 2003r. i, że pozwany wyprowadził się pod koniec 2003r. lub na początku 2004r. do mieszkania przy ul. (...). Bywał w tym mieszkaniu, były tam rzeczy pozwanego i jego centrum życiowe, bo w tym czasie był w nieformalnym związku z M. K. (2), a mieszkanie należało chyba do jej matki. Zamieszkiwał tam do końca 2007r., gdy wyjechali razem do Holandii, po ok.1,5 roku powrócili do tego lokalu”. „ Od 2011 roku zamieszkuje w lokalu przy ul. (...)”. „ Nie pamięta czy pozwany wyprowadził się z ul. (...) i zamieszkał już przy ul. (...)”. Natomiast drugi ze świadków jest byłym mężem cioci pozwanego i zeznał, iż pomagał mu w wyprowadzce z przedmiotowego lokalu do lokalu przy ul. (...) i tam go odwiedzał. Kupował mu prezent na to mieszkanie ( wieszak stojący) i tam widział jego rzeczy, a nadto pozwany kupił do tego mieszkanie zmywarkę do naczyń. Nadto wyjechał do Holandii, a potem do Anglii do pracy. Gdy wrócił spotykali się już w mieszkaniu przy ul. (...), w którym jeszcze początkowo zamieszkiwał z M.. Te zeznania korespondują z zeznaniami pozwanego, które są bardziej konkretne w zakresie dat i okresów, w których zamieszkiwał w mieszkaniu przy ul. (...) oraz jego pobytu zagranicą t.j. w Holandii i Anglii. Sąd dał wiarę tym zeznaniom, bo korespondują także z dowodami z dokumentów ( k.57-59). Skoro pozwany zawarł umowę o korzystanie z telewizji, telefonu i internetu i otrzymywał rachunki w 2007r. na adres ul. (...) to - to miejsce w tym okresie stanowiło jego centrum życiowe na co wskazuje doświadczenie życiowe, zwłaszcza biorąc pod uwagę znaczną wysokość tychże opłat. Także specyfikacja wynagrodzenia pozwanego w lipcu 2008r. potwierdza tą okoliczność, iż pozwany wyjechał za pracą zagranicę i podjął tam zatrudnienie w tym czasie.

Tym samym sąd dokonał w oparciu o powyższe dowody ustaleń, opierając się także na zeznaniach samego pozwanego, iż w spornym okresie nie zamieszkiwał on w przedmiotowym lokalu mieszkalnym. Podsumowując sąd uznał, że wykazane w sprawie zostało, iż pozwany co najmniej od 2004r. nie zamieszkiwał w lokalu mieszkalnym przy ul. (...) w S.. Z uwagi na treść wyżej powołanego art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c. zd. 1 w brzmieniu: Strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, zasadnym było uznanie, że ciężar dowodu wykazania, że pozwany zamieszkiwał w spornym lokalu w momencie, kiedy powód był właścicielem przedmiotowego lokalu i we wskazanym w pozwie okresie został przerzucony na stronę powodową.

W tym miejscu zaznaczyć należy, iż uzyskanie przez powoda danych co do zameldowania pozwanego w spornym okresie w przedmiotowym lokalu mieszkalnym nie było wystarczające do przyjęcia, iż ta okoliczność stanowi podstawę do wytoczenia powództwa także przeciwko niemu. W sytuacji gdy przywołane powyżej przepisy wyraźnie i jednoznacznie odnoszą się do ”osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego” oraz osoby pełnoletniej „ z najemcą stale zamieszkującej”. Zgromadzone dowody z dokumentów zaproponowane przez powoda odnosiły się do „zameldowania”, a nie faktycznego zamieszkiwania w przedmiotowym lokalu, a oczywistym jest, iż pojęcia te nie są tożsame. Strona powodowa poprzestała na wykazaniu tej okoliczności, a to nie ona jest przesłanką dochodzonych roszczeń w niniejszym postępowaniu. Natomiast incjatywa dowodowa pozwanego zmierzała w tym kierunku, aby wykazać, iż pozwany od 2004r. nie zajmował ani nie zamieszkiwał w tymże lokalu mieszkalnym. I. ta w ogóle nie musiała zostać podjęta przez pozwanego zgodnie z przytoczonymi przepisami w zakresie zasad rozkładu ciężaru dowodowego. Pozwany mógł więc przyjąć postawę bierną i oczekiwać jedynie na „działania dowodowe” strony powodowej. Okoliczność, iż w umowie najmu z dnia 21 czerwca 2005r. wskazano, iż pozwany P. K. ma prawo do wspólnego zamieszkiwania z najemcą nie przesądza, iż faktycznie zamieszkiwał on w tym lokalu w dochodzonym pozwie okresie t.j. od stycznia 2006r. do listopada 2011r. Nadto nie wiadomo z czyjej incjatywy zapis taki znalazł się w treści niniejszej umowy i czy był jedynie konsekwencją zapisów poprzedniej umowy z dnia 01 listopada 1998r.

Tym samym sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia żądania pozwu wobec pozwanego P. K. i oddalił powództwo w stosunku do niego.

Kosztami postępowania sąd obciążył po myśli art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. stronę powodową. Sąd za zasadne uznał obciążenie powoda kosztami zastępstwa radcy prawnego, jakie wydatkowała strona pozwana w związku z koniecznością podjęcia czynności obronnych w sprawie. W tym przypadku to na powodzie spoczywał ciężar wykazania, że wystąpienie z pozwem było niezbędne do celowego dochodzenia praw lub celowej obrony. Powód w ocenie sądu już przed wszczęciem postępowania miał możliwość sprawdzenia, czy pozwany P. K. zamieszkuje w spornym lokalu, a okoliczność braku jego zamieszkiwania wynikała z faktu wyprowadzenia się z przedmiotowego lokalu już w 2004r. Natomiast na poniesione przez pozwanego koszty wynoszące w sumie 2.434 zł składała się kwota 2.400 zł tytułem wynagrodzenia radcy prawnego w wysokości określonej w stosunku do wartości przedmiotu sporu na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163 poz. 1349 ze zm.] z zaznaczeniem, iż w aktach sprawy znajdują się nadto dowody uiszczenia dwóch kwot po 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego radcy prawnemu pełnomocnictwa oraz od pełnomocnictwa substytucyjnego. Stąd orzeczenie jak w pkt.II wyroku.

Jak stanowi natomiast art. 102 k.p.c. – „W wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami”. Przepis art. 102 k.p.c. ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Jest rozwiązaniem szczególnym, niepodlegającym wykładni rozszerzającej, wykluczającym stosowanie wszelkich uogólnień, wymagającym do swego zastosowania wystąpienia wyjątkowych okoliczności. Nie konkretyzuje on pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, pozostawia ich kwalifikację, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy, sądowi (por. m.in. postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 r., II CZ 210/73, LEX nr 7366). Do okoliczności branych pod uwagę przez sąd przy ocenie przesłanek zastosowania dyspozycji omawianego przepisu według doktryny zaliczyć można nie tylko te związane z samym przebiegiem postępowania, lecz także dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Za trafny należy natomiast uznać pogląd, zgodnie z którym sama sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona bez uszczerbku dla utrzymania własnego i członków rodziny nie byłaby w stanie ponieść kosztów, nie stanowi podstawy zwolnienia - na podstawie art. 102 - z obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, chyba że na rzecz tej strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności, które same mogłyby być niewystarczające, lecz łącznie z trudną sytuacją ekonomiczną wyczerpują znamiona wypadku szczególnie uzasadnionego. ( postanowienie SN z dnia 8 grudnia 2011 r., IV CZ 111/11, LEX nr 1119554). Powód powołał się z ostrożności procesowej na powyższą regulację z uzasadnieniem, iż strona powodowa działając w zaufaniu do zapisów meldunkowych wystąpiła z niniejszym pozwem i dochowała należytej staranności w zakresie ustalenia kręgu osób zamieszkujących w lokalu. Jednakże sąd zauważa, iż w przypadku samodzielnego działania powodowej Spółdzielni ( bez udziału profesjonalnego pełnomocnika) być może to uzasadnienie mogłoby być rozważane w kontekście zastosowania art. 102 k.p.c. Natomiast w niniejszym sporze od początku powód był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, któremu z przyczyn oczywistym powinna być znana podstawa prawna roszczenia i przesłanki leżące u podstaw żądania pozwu, również reguły dotyczące postępowania dowodowego i rozkładu ciężaru dowodu. Takich szczególnych okoliczności zastosowania art. 102 k.p.c. sąd w okolicznościach niniejszej sprawy nie dopatrzył się, a argumentacja strony powodowej nie jest zasadna.

SSR Anita Wolska

I C 79/17

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. powoda

3, akta z wpływem lub za 30 dni.

15.05.2017r.

SSR Anita Wolska