Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 860/16/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: stażysta Monika Kucharczyk

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2017 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) Sp. z o.o. w P.

przeciwko:

(...) S.A. w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w P. kwotę 5 346,68 zł (pięć tysięcy trzysta czterdzieści sześć złotych sześćdziesiąt osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 4 903,88 zł (cztery tysiące dziewięćset trzy złote osiemdziesiąt osiem groszy) od dnia 8 marca 2016 roku do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 285,00 zł (trzy tysiące dwieście osiemdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 860/16/3

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 maja 2016 r. powódka (...) sp. z o.o. w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej kwoty 5 346,68 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 4 903,88 zł od dnia 8 marca 2016 r., od kwoty 442,80 zł od dnia 12 maja 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że wskutek zdarzenia z dnia 5 lutego 2016 r., uległ uszkodzeniu samochód marki M. (...) o nr rej. (...). W dacie wypadku pojazd, którym kierował sprawca szkody, łączyła z pozwaną umowa ubezpieczenia OC. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanej, która przyznała odszkodowanie w wysokości 5 226,18 zł brutto. W ocenie powódki wysokość odszkodowania został zaniżona. Powódka uzyskała prywatną opinię techniczną, w której koszt naprawy pojazdu ustalono na kwotę 10 130,06 zł. W związku z powyższym w ocenie powódki pozwany zaniżył wartość szkody w pojeździe o kwotę 4 903,88 zł. Powódka wskazała, że za sporządzenie opinii technicznej powódka uiściła kwotę 442,80 zł. Powódka wskazała, że dochodzoną pozwem wierzytelność nabyła w drodze umowy cesji wierzytelność.

W dniu 14 lipca 2016 roku Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 1396/16/5 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana (...) S.A. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że przyznała i wypłaciła odszkodowanie w wysokości 5 226,18 zł. Pozwana wskazała, że pomiędzy stronami spornym jest koszt naprawy uszkodzonego pojazdu oraz koszt prywatnej opinii sporządzonej na zlecenie powoda. Pozwana podniosła, że powód nie wykazał aby przedmiotowy pojazd został naprawiony w oparciu o oryginalne części zamienne. Pozwany wskazał również, że powód nie przedłożył żadnych dokumentów na okoliczność dokonania naprawy, a tym samym nie wykazał kosztów przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. Pozwany podniósł ponadto, że koszt sporządzenia prywatnej opinii technicznej nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z przedmiotową szkodą i jako takie są nieuzasadnione. Pozwana zakwestionował również żądanie w zakresie odsetek naliczanych od dnia 8 marca 2016 r.

W piśmie z dnia 22 lutego 2017 r. pozwana podniosła zarzut braku legitymacji czynnej powoda wskazując, że poszkodowany dokonał wypowiedzenia umowy cesji zawartej z D. B. w związku z czym D. B. nie był uprawniony do przeniesienia wierzytelności z tytułu niniejszego zdarzenia szkodowego na rzecz T. M., a ten na rzecz powoda.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 5 lutego 2016 r., uległ uszkodzeniu samochód marki M. (...) o nr rej. (...). W dacie wypadku pojazd, którym kierował sprawca szkody, łączyła z pozwaną umowa ubezpieczenia OC. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanej, która przyznała odszkodowanie w wykosić 5 226,18 zł brutto.

Dowód: akta szkody (k. 66, 74-190), zeznania świadka G. G. (k. 207-208), decyzja (k. 24), akta szkody (k. 66, 74-190).

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 21 marca 2016 r. M. B. nabył od poszkodowanych G. G., P. G. oraz P. H. wierzytelność tj. prawa do pozostałej części odszkodowania, wraz z wszelkimi prawami z nią związanymi w związku ze szkodą z dnia 5 lutego 2016 r.

Dowód: umowy cesji wierzytelności (k. 34-35), informacja o cesji (k. 41), potwierdzenie nadania (k. 42), zeznania świadka G. G. (k. 207-208).

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 22 marca 2016 r. T. M. nabył od M. B., wierzytelność tj. prawa do pozostałej części odszkodowania, wraz z wszelkimi prawami z nią związanymi w związku ze szkodą z dnia 5 lutego 2016 r.

Dowód: umowy cesji wierzytelności (k. 36-37), informacja o cesji (k. 40), potwierdzenie nadania (k. 44).

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 6 kwietnia 2016 r. (...) sp. z o.o. w P. nabyła od T. M., wierzytelność tj. prawa do pozostałej części odszkodowania, wraz z wszelkimi prawami z nią związanymi w związku ze szkodą z dnia 5 lutego 2016 r.

Dowód: umowy cesji wierzytelności (k. 38), informacja o cesji (k. 39), potwierdzenie nadania (k. 43).

Mailem z czerwca 2016 r. G. G., P. G. oraz P. H. złożyli oświadczenie o wypowiedzeniu umowy cesji z dnia 21 marca 2016 r.

Dowód: zeznania świadka G. G. (k. 207-208).

Koszt sporządzenia prywatnej opinia techniczno-ekonomiczna wyniósł 442,80 zł.

Dowód: faktura VAT (k. 33).

Biegły sadowy powołany w toku postępowania w swej opinii stwierdził, że koszt naprawy samochodu M. (...) o nr rej. (...) na okres zaistnienia szkody przy uwzględnieniu zamienników o najlepszej jakości wynosił 9 662,95 zł. Części zamienne tzn. zamienniki nie gwarantowałyby odpowiedniej jakości. Nie wykazano aby uszkodzone części były zamiennikami zatem naprawa powinna zostać dokonana przy części oryginalnych, które gwarantują przywrócenie pojazdu sprzed szkody.

Dowód: opinia biegłego sądowego (k. 215-233), kalkulacja naprawy (k. 16-22), opinia techniczno-ekonomiczna (k. 24-32).

Oceniając materiał dowody zgromadzony w sprawie, stwierdzić należy, że poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o nie budzące wątpliwości, merytoryczne dokumenty znajdujące się w aktach sprawy. Sąd dał im wiarę w całości.

Sąd oparł ustalenia faktyczne w oparciu o opinie biegłego sądowego M. D. która jest jasna, logiczna i rzetelna. Biegły dysponował odpowiednią wiedzą specjalistyczną niezbędną dla potrzeb jej wydania. Wnioski końcowe pisemnej opinii zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, kategoryczny, a nadto zostały należycie umotywowane.

Zeznania świadka G. G. były w ocenie Sądu wiarygodne. Zeznawała ona w sposób jasny, spójny i konsekwentny.

Sad oddalił wniosek dowód z zeznań świadka D. G. albowiem zeznania tego świadka nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w świetle zeznań drugiego świadka oraz dokumentów i opinii biegłego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...) sp. z o.o. w P. przeciwko (...) Spółki Akcyjnej zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.

Zgodnie z art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361-363 k.c.). W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.).

W toku procesu pozwana podniosła zarzut braku legitymacji czynnej powoda wskazując, że poszkodowany dokonał wypowiedzenia umowy cesji zawartej z D. B. w związku z czym D. B. nie był uprawniony do przeniesienia wierzytelności z tytułu niniejszego zdarzenia szkodowego na rzecz T. M., a ten na rzecz powoda.

W pierwszej kolejność należy wskazać, że zgodnie z art. 77 § 2 k.c. jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron, jak również odstąpienie od niej albo jej wypowiedzenie wymaga zachowania formy dokumentowej, chyba że ustawa lub umowa zastrzega inną formę. Umowa cesji wierzytelności z dnia 21 marca 2016 r. zawarta pomiędzy M. B. a G. G., P. G. oraz P. H. został zwarta w formie pisemnej, zatem dla skutecznego jej wypowiedzenia konieczne był również zachowanie formy pisemnej. W trakcie przesłuchania G. G. zeznała, że umowa cesji został wypowiedziana droga mailową. W związku z powyższym należy uznać, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy cesji z dnia 21 marca 2016 r. Ponadto trudno sobie wyobrazić wypowiedzenie jednym maile w imieniu wszystkich trzech współwłaścicieli pojazdu i zawierających umowę.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że powód w należyty sposób wykazał, iż skutecznie nabył przedmiotową wierzytelność.

Należy wskazać, iż w Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 czerwca 2003 r. o sygn. III CZP 32/03 wskazał, że odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. Nadto Sąd Najwyższy wskazał, iż przyjęcie cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależnie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte przez podmiot dokonujący naprawy były wyższe od przeciętnych (wyrok SN z 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004, nr 4, poz. 51).

Powołany w sprawie biegły sądowy M. D. w pisemnej opinii z dnia 17 marca 2017 r. wskazał, że koszt naprawy samochodu M. (...) o nr rej. (...) na okres zaistnienia szkody przy uwzględnieniu zamienników o najlepszej jakości wynosił 9 662,95 zł. Biegły stwierdził również, że części zamienne tzn. zamienniki nie gwarantowałyby odpowiedniej jakości. Nie wykazano aby uszkodzone części były zamiennikami zatem naprawa powinna zostać dokonana przy części oryginalnych, które gwarantują przywrócenie pojazdu sprzed szkody. Sąd w całości przychyla się do stanowiska biegłego. Zdaniem Sądu koszt naprawy samochodu M. (...) o nr rej. (...) na okres zaistnienia szkody wynosił 9 662,95 zł. Należy wskazać, że w sytuacji gdy nie ma dowodów na to, że w uszkodzonym samochodzie były zamontowane zamienniki części, to należy uznać za zasadne skorzystanie przy naprawie z części oryginalnych, gdyż wykorzystanie zamienników nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanych szkody.

W zakresie zarzutu pozwanej, iż powód nie przedłożył żadnych dokumentów na okoliczność dokonania naprawy, a tym samym nie wykazał kosztów przywrócenia pojazdu do stany sprzed szkody, należy wskazać, że już sama konieczność zaciągnięcia zobowiązania przez poszkodowanych stanowi szkodę związaną z wypadkiem i nie jest koniecznym udowodnienie przez poszkodowanych, iż przed wypłaceniem odszkodowania doszło już do faktycznej zapłaty za naprawę uszkodzonego pojazdu. Stanowisko Sądu znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego zgodnie, z którym pojęcie straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. obejmuje także wymagalne zobowiązanie poszkodowanego wobec osoby trzeciej” (SN III CZP 62/08). Natomiast zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego roszczenie o świadczenia należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana, wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia. Naprawa pojazdu przed uzyskaniem świadczeń z ubezpieczenia i jej faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na powyższy sposób ustalenia ich wysokości (SN I CR 151/88). Wobec powyższego należy stwierdzić, iż szkodą poniesioną, przez poszkodowanego jest sam fakt pogorszenia stanu należącego do niego pojazdu, a wysokość szkody uzależniona jest jedynie od ekonomicznych kosztów naprawy bez względu na to czy naprawa ta w ogóle nastąpiła lub ma nastąpić. Szkodą nie jest poniesiony przez poszkodowanego wydatek na naprawę pojazdu, lecz szacunkowa wysokość tych wydatków przy czym żadne przepisy prawa nie nakładają na poszkodowanego obowiązku naprawienia uszkodzonego pojazdu. Poszkodowany może również pojazd sprzedać bez uprzedniej naprawy, co nie zmienia faktu, iż odszkodowanie winno być równe kosztom naprawy pojazdu.

Pozwany podniósł również, zarzut iż koszt sporządzenia prywatnej opinii technicznej nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z przedmiotową szkodą i jako takie są nieuzasadnione.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2004 r. (sygn. akt III CZP 24/04) odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów może - stosownie do okoliczności sprawy - obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego.

W ocenie Sądu, na tle stanu faktycznego przedmiotowej sprawy, zgodzić należy się z istnieniem adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem - kolizją drogową, a szkodą w postaci, nie tylko wydatków związanych z naprawą uszkodzonego pojazdu, ale i kosztów prywatnej opinii rzeczoznawcy zleconej przez powódkę ( art. 361 k.c. ). W sytuacji, gdy zakład ubezpieczeń zaprzecza swojemu obowiązkowi wypłaty pełnej wysokości odszkodowania, strona poszkodowana niejako zmuszona zostaje do poparcia swoich roszczeń opinią rzeczoznawcy.

Zdaniem Sądu, w stanie faktycznym niniejszej sprawy koniecznym było więc przed wystąpieniem z powództwem zwrócenie się do osoby posiadającej wiedzę fachową o wydanie odpowiedniej ekspertyzy, w oparciu o którą powódka była w stanie określić wysokość wierzytelności, a w konsekwencji oznaczyć wysokość żądania pozwu. Koszt przedmiotowej ekspertyzy stanowi obecnie stratę w majątku powódki, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z działaniem sprawcy polegającym na spowodowaniu kolizji drogowej i odmowie zakładu ubezpieczeń wypłacenia pełnej wysokości odszkodowania poszkodowanemu (por. glosa E. Tomaszewskiej do uchwały SN z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04). Koszt sporządzenia prywatnej ekspertyzy, w której na żądanie powódki ustalono koszty naprawy uszkodzonego pojazdu, uznać należało zatem za ekonomicznie uzasadniony wydatek poniesiony w celu przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Odszkodowanie z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody za szkody spowodowane ruchem pojazdu mechanicznego powinno tym samym obejmować także i ten wydatek poniesiony przez powódkę.

Podkreślić przy tym należy, iż wydatek poniesiony przez powódkę, należało uznać za celowy i wystarczająco uzasadniony tak dla poszkodowanego, jak i dla powódki, która wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki zbywców wierzytelności, co wynikało z rodzaju zawartej przez poszkodowanych z powódką umowy – przelewu wierzytelności uregulowanej w art. 509 i nast. k.c. Zgodnie z art. 509 § 2 k.c. z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa. Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2006 r., sygn. akt IV CSK 232/06).

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku i zasądził od pozwanej ubezpieczalni na rzecz powodowej spółki kwotę 5 346,68 zł z odsetkami zgodnie z wnioskiem powoda z pisma z dnia 13.04.2017 r.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Mając powyższe na uwadze Sąd ustawowe odsetkami za opóźnienie liczone od kwoty 4 903,88 zł od dnia 8 marca 2016 roku do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty: 268 złotych tytułem opłaty od pozwu, 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, 2400 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego, 600 zł tytułem zaliczki na poczet sporządzenia opinii biegłego sądowego co daje łączną kwotę 3 285 zł. Pozostałe koszty opinii biegłego zostały potrącone z zaliczki uiszczonej przez przegrywającego proces pozwanego.

SSR Jolanta Brzęk