Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2017 r. w Kwidzynie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o. o. w K.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W.
na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w K. kwotę 1.363,12 zł (jeden tysiąc trzysta sześćdziesiąt trzy złote 12/100) z odsetkami:

⚫

w wysokości 8 % w stosunku rocznym od dnia 30 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 roku,

⚫

ustawowymi za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 pkt procentowych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W.
na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w K. kwotę 69,16 zł (sześćdziesiąt dziewięć złotych 16/100) tytułem zwrotu części opłaty od pozwu, kwotę 929,00 zł (dziewięćset dwadzieścia dziewięć złotych 00/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego i kwotę 760,00 zł (siedemset sześćdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego;

IV.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kwidzynie
od powoda (...) Sp. z o.o. w K. kwotę 11,09 zł (jedenaście złotych 09/100) i od pozwanego (...) S.A.
w W. kwotę 35,10 zł (trzydzieści pięć złotych 10/100), tytułem zwrotu wydatków wyłożonych ze Skarbu Państwa.

Sędzia Sądu Rejonowego

Halina Ostafińska - Kołacka

Sygn. akt I C 1008/16

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. wnosił o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na swoją rzecz kwoty 1.800,88 zł tytułem zwrotu kosztów poniesionych w związku z korzystaniem z pojazdu zastępczego wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wymagalności roszczenia (30 lipca 2015 r.) do dnia zapłaty i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 05 czerwca 2015 r. doszło do uszkodzenia pojazdu marki R. (...), będącego własnością poszkodowanego D. P.. Odpowiedzialność za powyższe zdarzenie ponosił kierowca ubezpieczony w firmie pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W okresie likwidacji przedmiotowej szkody poszkodowany korzystał z przysługującego pojazdu zastępczego, tj. od dnia 06 czerwca 2015 r. do dnia 16 czerwca 2015 r. Korzystanie z pojazdu zastępczego zostało zakończone po 10 dniach, tj. po zastąpieniu pojazdu wypożyczonego pojazdem zorganizowanym przez poszkodowanego we własnym zakresie od znajomego w celu ograniczenia rozmiarów szkody. W dniu 06 czerwca 2015 r. na podstawie umowy cesji poszkodowany przeniósł na powoda prawo do dochodzenia roszczenia wynikającego z refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego. Powód zwrócił się do pozwanego z roszczeniem dotyczącym zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w kwocie 1800,88 zł, udokumentowanych umową najmu, dokonując jednocześnie szczegółowego wyjaśnienia zasadności swoich roszczeń wraz ze wskazaniem częstotliwości użytkowania pojazdu przed zdarzeniem. Pozwany nie dokonał wypłaty i nie odniósł się w żaden sposób do pisma powoda.

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, kwestionując roszczenie pozwu co do zasady i wysokości. Zdaniem pozwanego wątpliwości budzą odpowiedzialność pozwanego za skutki przedmiotowej szkody, zasadność wynajęcia pojazdu zastępczego oraz dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego. Po wypłacie odszkodowania pozwany otrzymał informację, iż to to poszkodowany D. P. jest odpowiedzialny za spowodowanie zdarzenia, gdyż kierujący pojazdem ubezpieczonym u pozwanego cofnął złożone przez siebie oświadczenie, w którym uznał swoją odpowiedzialność. Pozwany wskazał również, że okres wynajmu przez poszkodowanego pojazdu zastępczego nie pokrywa się z datą uzyskania przez poszkodowanego informacji o sposobie rozliczenia szkody jako całkowitej, z dniem wypłaty odszkodowania ani z terminem zakupu nowego pojazdu przez poszkodowanego. Wobec powyższego w opinii pozwanego zasadność wynajmu pojazdu zastępczego nie została wykazana, gdyż brak jest podstaw do uznania, że poszkodowany nie mógł wypożyczyć pojazdu od znajomego we wcześniejszym okresie i zmniejszyć tym samym rozmiary szkody.

Zdaniem pozwanego zastosowana przez powoda stawka za 1 dobę najmu pojazdu zastępczego klasy B w kwocie 130 zł/netto (159 zł/brutto) jest stawką zawyżoną na tle innych podmiotów z rejonu K., tym bardziej, że poszkodowany nie musiał dokonywać wynajmu niezwłocznie po szkodzie, więc miał możliwość porównania ofert różnych firm. Pozwany podkreślił, że na terenie T. istnieje możliwość wynajmu pojazdu zastępczego klasy B nawet za cenę 50 zł/doba, więc tym bardziej wyboru firmy stosującej stawki 159 zł brutto za dobę nie można uznać za wybór oferty korzystnej. Pozwany zakwestionował również koszt opisany w dołączonej do pozwu fakturze pro forma nr (...) jako przejazd – refundacja 900 cm ³ i więcej określony na kwotę 201,88 zł brutto jako pozostający bez związku z przedmiotową szkodą. Szkoda miała miejsce w K. przy ul. (...), a poszkodowany zamieszkuje w K., zatem brak jest podstaw do pokrywania przez pozwanego kosztów usługi przejazdu.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 05 czerwca 2015 roku w K. doszło do wypadku komunikacyjnego. M. C. kierujący pojazdem marki O. (...) podczas wyjeżdżania z ulicy (...) nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu D. P., jadącemu ulicą (...) i prowadzącemu samochód marki R. (...) o nr rej. (...), w wyniku czego doszło do zderzenia się pojazdów. M. C. uznał swoją odpowiedzialność za spowodowanie zdarzenia komunikacyjnego i podpisał oświadczenie w tym przedmiocie. W pojeździe poszkodowanego uległy uszkodzeniu układ kierowniczy, zawieszenie, opona oraz drzwi pasażera przednie.

W toku przeprowadzonego postępowania wykroczeniowego M. C. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu wykroczenia. Sąd Rejonowy w Kwidzynie wyrokiem z dnia 19 października 2015 r., sygn. akt II W 1108/15 uznał w/w za winnego popełnienia wykroczenia z art. 86 § 1 kw i wymierzył mu karę grzywny w wysokości 50 zł. M. C. był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W..

Poszkodowany D. P. zwrócił się do powoda (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. o wynajem pojazdu zastępczego, ponieważ jego samochód nie nadawał się do dalszej jazdy. Powód oraz D. P. zawarli w dniu 06 czerwca 2015 r. umowę najmu pojazdu nr (...), która dotyczyła samochodu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Cena netto została określona na 130 zł za dobę, a cena brutto 159,90 zł za dobę.

W dniu 05 czerwca 2015 r. poszkodowany D. P. zgłosił szkodę pozwanemu, który decyzją z dnia 11 czerwca przyznał mu odszkodowanie w kwocie 3050,00 zł.

W dniu 06 czerwca 2015 r. powód oraz D. P. zawarli również umowę o cesję wierzytelności, na mocy której poszkodowany przelał na powoda swoje prawa majątkowe wynikające z roszczenia wobec pozwanego w przedmiocie zwrotu kosztów poniesionych w związku z wynajmem pojazdu zastępczego, potwierdzonych umową najmu pojazdu nr (...).

D. P. wynajmował pojazd od powoda w okresie od 06 czerwca 2015 r. do 16 czerwca 2015 r. Wykorzystywał go do dojazdów do lekarzy, do pracy oraz do dowożenia dzieci do szkoły i na zajęcia dodatkowe. W tym czasie nie dysponował żadnym innym pojazdem samochodowym. Następnie poszkodowany zaczął korzystać z samochodu pożyczonego od znajomego.

M. C. w wiadomości wysłanej drogą elektroniczną w dniu 15 czerwca 2015 r. odwołał swoje oświadczenie o spowodowaniu wypadku.

Powód pismem z dnia 30 czerwca 2015 r. zwrócił się do pozwanego z pismem o zapłatę kwoty 1.800,88 zł tytułem kosztów poniesionych przez poszkodowanego D. P. w związku z wynajmem pojazdu zastępczego. W dołączonym do powyższego pisma dokumencie finansowym, tj. „dokumencie proforma nr (...)” powód wskazał, że na żądaną kwotę składają się:

⚫

koszty wynajmu pojazdu za okres 10 dni według stawki brutto 159,90 zł za dobę, łącznie 1.599,00 zł;

⚫

refundacja przejazdu za odległość 196 km według stawki brutto 1,03 zł kilometr, łącznie 201,88 zł.

/ dowód: bezsporne, akta sprawy II W 1108/15, umowa najmu pojazdu – k. 18 – 20, umowa o cesję wierzytelności - k. 21, pismo powoda do pozwanego – k. 22-23, dokument proforma nr (...) – k.24, oświadczenie poszkodowanego D. P. – k. 44 – 45, zgłoszenie szkody – k. 46 – 48, oświadczenie M. C. – k. 49 – 50, decyzja o przyznaniu odszkodowania - k. 51, dokumentacja likwidacji szkody – k. 53 – 56, wydruk wiadomości M. C. wysłanej drogą elektroniczną – k. 52, pisemne oświadczenie M. C. – k. 57, akta szkody na płycie CD – k. 63, zeznania świadka D. P. – k. 75 verte – 76 verte, kserokopia dowodu rejestracyjnego wynajętego pojazdu – k. 80/

Na terenie powiatu K. w okresie wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego D. P., tj. 06.06.2015 r. – 16.06.2015 r. prowadziły działalność dwie firmy zajmujące się wynajmem samochodów osobowych, tj. powód (...) Sp. z o.o. oraz H. R.. Stawki stosowane przez powoda za wynajem pojazdu marki S. (...) za okres od 6 czerwca do 16 czerwca 2015 r. w wysokości 130 zł netto (159,90 zł brutto) przekraczają średnie stawki rynkowe stosowane przez firmy prowadzące profesjonalną działalność w zakresie zbliżonym do powoda, które za okres 10 dni za wynajem pojazdu o klasie odpowiadającej R. (...) mieszczą się przedziale netto za jeden dzień od 75 zł do 113,82 zł, czyli średnio 94,41 zł netto.

/ dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego W. Z. – k. 87 – 92, opinia uzupełniająca – k. 122 – 124/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy oraz aktach sprawy o wykroczenie II W 1108/15. Dokumenty te nie były przez strony kwestionowane, Sąd również nie znalazł podstaw, aby odmówić im wiarygodności.

Sąd dał wiarę również zeznaniom świadka D. P.. Zeznania te były bowiem spójne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, zaś świadek nie miał interesu, aby zeznawać nieprawdę w celu poparcia stanowiska którejkolwiek ze stron.

Podstawą rozstrzygnięcia Sądu była również opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego W. Z.. Opinia ta została bowiem sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje zawodowe, wiedzę i umiejętności, a ponadto przygotowana została w sposób rzetelny i staranny. Zauważyć należy, że biegły w odpowiedzi na zarzuty podniesione przez powoda nadesłał opinię uzupełniającą, w której zmodyfikował punkt określający przedział stawek rynkowych netto stosowanych przez firmy zajmujące się wynajmem pojazdów zastępczych. Do pozostałych zarzutów biegły ustosunkował się w sposób przekonujący.

Stan faktyczny był w niniejszej sprawie w zasadzie bezsporny. Spornymi kwestiami były odpowiedzialność pozwanego za skutki przedmiotowej szkody, zasadność wynajęcia pojazdu zastępczego przez poszkodowanego oraz czy dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego zastosowana przez powoda nie jest wygórowana w stosunku do cen stosowanych przez inne podmioty zajmujące się wynajmem pojazdów zastępczych.

W tym miejscu zauważyć należy, że odpowiedzialność M. C. za spowodowanie wypadku z dnia 05 czerwca 2015 r. została stwierdzona prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 19 października 2015 r., sygn. akt II W 1108/15. Ponadto zauważyć należy, że wiadomość elektroniczna, w której M. C. odwoływał swoje oświadczenie o spowodowaniu wypadku, została wysłana w dniu 15 czerwca 2015 r, zaś podczas przesłuchania na Policji w dniu 21 lipca 2015 r. w/w przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyraził chęć dobrowolnego poddania się karze. Wobec powyższego odwołania oświadczenia o spowodowaniu wypadku nie można uznać za wiarygodne, dlatego Sąd oddalił wniosek pozwanego o przesłuchanie w charakterze świadka M. C. jako bezzasadny w sprawie z uwagi na prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 19 października 2015 r., sygn. akt II W 1108/15 oraz przyznanie się M. C. do spowodowania wypadku w toku postępowania karnego.

Również konieczność wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego D. P. zdaniem Sądu nie budzi wątpliwości. Poszkodowany bowiem potrzebował samochodu w celu odbycia podróży z K. do G. oraz do dojazdów do lekarzy, do pracy oraz do dowożenia dzieci do szkoły i na zajęcia dodatkowe. D. P. zgodnie z zeznaniami złożonymi na rozprawie w dniu 30 listopada 2016 r. pomimo posiadania meldunku w K. faktycznie zamieszkuje i pracuje w G.. Również jego przesłuchanie w toku sprawy II W 1108/15 odbyło się na Komendzie Policji w G.. Stąd bezzasadny był zarzut pozwanego, jakoby refundacja kosztów przejazdu w kwocie 201,88 zł nie należała się powodowi. Wynajęty samochód marki S. (...) jest zbliżony pod względem technicznym i ekonomicznym do samochodu poszkodowanego, tj. R. (...), ponieważ zaliczany jest do identycznej klasy cenowej oraz segmentu B klasy wielkości pojazdów. Wynajęcie samochodu zatem z pewnością nie wpłynęło na podwyższenie standardu życia poszkodowanego.

Zauważyć należy, że w świetle art. 361 k.c. do poniesionej przez poszkodowanego szkody należy zaliczyć także koszty wynajęcia samochodu zastępczego dla poszkodowanego. Co do możliwości zaliczenia kosztów najmu pojazdu zastępczego do normalnych następstw uszkodzenia samochodu Sąd Najwyższy wypowiedział się w wyroku z dnia 08 września 2004 r., sygn. akt IV CK 672/03. W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd Najwyższy wskazał, że utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania.

Zasadny okazał się natomiast zarzut pozwanego, że stawki dobowe netto za wynajem pojazdu zastępczego wskazane przez powoda w pozwie są zawyżone. Stawki stosowane przez powoda za wynajem pojazdu marki S. (...) za okres od 6 czerwca do 16 czerwca 2015 r. w wysokości 130 zł netto (159,90 zł brutto) przekraczają bowiem średnie stawki rynkowe stosowane przez firmy prowadzące profesjonalną działalność w zakresie zbliżonym do powoda.

Ponieważ zasądzenie całości roszczenia dochodzonego pozwem prowadziłoby do bezpodstawnego wzbogacenia się powoda kosztem pozwanego, Sąd przy ustalaniu należnej kwoty zastosował średnią stawkę za wynajem pojazdu klasy odpowiadającej pojazdowi powoda R. (...) zaliczanego do klasy cenowej oraz klasy wielkości pojazdów małych, segment „B”, która wynosi 94,41 zł netto. Podkreślić należy, że zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego nie jest zwrotem kosztów faktycznie poniesionych. Koszty te są obliczane przez powoda na podstawie ustalanych przez niego stawek. Niezgodne z zasadami współżycia społecznego byłoby zasądzenie kwoty ustalonej w oparciu o stawki najmu pojazdu zastępczego przewyższające stawki rynkowe.

Koszty wynajmu pojazdu zastępczego ustalone zostały w oparciu o opinię biegłego sądowego W. Z. i za okres 10 dni wynoszą zatem 944,10 zł netto, a po doliczeniu 23 % podatku VAT - 1161,24 zł brutto, dlatego Sąd w punkcie I wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.363,12 zł, na którą składały się kwota 1161,24 zł tytułem zwrotu najmu pojazdu zastępczego oraz kwota 201,88 zł tytułem zwrotu przejazdu przedmiotowym samochodem na trasie 196 km. W pozostałej części Sąd oddalił powództwo.

Odsetki ustawowe należy zasądzić od daty wymagalności roszczenia. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Ponieważ powód poinformował pozwanego o swoim żądaniu pismem z dnia 30 czerwca 2015 r., tym samym należałoby zasądzić odsetki od dnia 30 lipca 2015 r. Powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem wnosił o zasądzenie odsetek od dnia 30 lipca 2015 r., co zostało sprecyzowane na rozprawie w dniu 30 listopada 2016 r., zatem Sąd powinien zasądzić odsetki zgodnie z żądaniem powoda w wysokości w tym dniu obowiązującej, tj. 8 % w stosunku rocznym.

Mając na uwadze zmiany w kodeksie postępowania cywilnego obowiązujące od dnia 1 stycznia 2016 r., powodowi od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 pkt procentowych.

W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 34 ust. 1 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst ujednolicony Dz.U. z 2016 r. poz. 2060) orzekł jak w punktach I i II.

Sąd omyłkowo w wyroku określił datę początkową płatności odsetek na dzień 05 lipca 2015 r. i dlatego należy w drodze postanowienia sprostować punkt I wyroku przez wskazanie prawidłowej początkowej daty wymagalności odsetek.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Na koszty poniesione przez powoda składały się opłata od pozwu w kwocie 91 zł, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 1200 zł (§ 6 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r.), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 1000 zł. Powód wygrał sprawę w 76 % i w takiej części pozwany winien zwrócić mu koszty postępowania, zatem zwrot obejmuje kwotę 69,16 zł tytułem części opłaty od pozwu, kwotę 929,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i kwotę 760,00 zł tytułem zwrotu zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego. Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie III.

Do rozliczenia pozostały również wydatki poniesione tymczasowo przez Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Kwidzynie. Na wydatki te składało się wynagrodzenie biegłego sądowego W. Z., przyznane postanowieniami Referendarza Sądowego z dnia 21 lutego 2017 r. w kwocie 727,47 zł oraz z dnia 24 maja 2017 r. w kwocie 318,72 zł. Wynagrodzenie to do kwoty 1000 zł zostało wypłacone z zaliczki uiszczonej przez powoda. O rozliczeniu pozostałej kwoty 46,19 zł pokrytej tymczasowo przez Skarb Państwa Sąd orzekł w punkcie IV wyroku.

Pozwany przegrał sprawę w 76 %, zatem powinien uiścić kwotę 35,10 zł (76 % x 46,19). Powód powinien uiścić pozostałe 24 %, tj. 11,09 zł (24% x 46,19).