Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 września 2017 r. w G.

sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G.

przeciwko D. S., P. S. i P. C.

o zapłatę

I.  uchyla wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 4 kwietnia 2017r. w zakresie pkt. I, III i IV;

II.  zasądza od pozwanych:

a)  P. C. na rzecz powoda kwotę 10.717,48 zł (dziesięć tysięcy siedemset siedemnaście złotych 48/100) z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, za okres od dnia 30 września 2011r. do dnia 18 listopada 2011r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 lutego 2017r. do dnia zapłaty,

b)  P. S. na rzecz powoda kwotę 5.358,74 zł (pięć tysięcy trzysta pięćdziesiąt osiem złotych 74/100) z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, za okres od dnia 30 września 2011r. do dnia 18 listopada 2011r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 lutego 2017r. do dnia zapłaty,

c)  D. S. na rzecz powoda kwotę 5.358,74 zł (pięć tysięcy trzysta pięćdziesiąt osiem złotych 74/100) z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, za okres od dnia 30 września 2011r. do dnia 18 listopada 2011r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 lutego 2017r. do dnia zapłaty,

z tym zastrzeżeniem, że pozwanym przysługuje prawo powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku po M. W.;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 753,84 zł (siedemset pięćdziesiąt trzy złote 84/100) tytułem kosztów procesu.

Sygnatura akt: I C 1456/16

UZASADNIENIE

W dniu 30 września 2011r. powód B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G. wniósł pozew przeciwko M. W. domagając się od pozwanego zapłaty kwoty 32.152,49 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości 20 % rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w jego księgach rachunkowych widnieje zadłużenie pozwanego obejmujące kwotę 18.393,50 zł z tytułu kapitału, kwotę 13.250,24 zł z tytułu odsetek oraz kwotę 508,75 zł z tytułu kosztów. Powyższa wierzytelność wynika z umowy pożyczki gotówkowej zawartej w dniu 15 lutego 2008r.

(pozew k. 3-4v)

Z uwagi na zgon pozwanego w toku niniejszego postępowania postępowanie zostało zawieszone. Postanowieniem z dnia 14 listopada 2016r. Sąd podjął postepowaniem z udziałem następców prawnych zmarłego pozwanego – E. W., D. S., P. S. i P. C..

(postanowienie k. 72)

W dniu 4 kwietnia 2017r. Sąd Rejonowy w Gdyni wydał wyrok zaoczny i zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 32.152,49 zł z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, za okres od dnia 30 września 2011r. do dnia 18 listopada 2011r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

a) w stosunku do E. W. - od dnia 26 stycznia 2017r. do dnia zapłaty

b) w stosunku do P. C. - od dnia 11 lutego 2017r. do dnia zapłaty

c) w stosunku do P. S. i D. S. - od dnia10 lutego 2017r. do dnia zapłaty, z tym zastrzeżeniem, że pozwanym przysługuje prawo powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku po M. W., natomiast w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

(wyrok zaoczny k. 100)

Pozwane wniosły sprzeciw od ww. wyroku zaocznego, wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa. W ocenie pozwanych roszczenie jest całkowicie bezzasadne, albowiem uległo przedawnieniu. Zdaniem pozwanych przedawnienie roszczenia w stosunku do dłużnika M. W. bez podejmowania przez wierzycieli (...) Bank (...) S.A. oraz przez powoda czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń nastąpiłoby zgodnie z art. 118 k.c. z dniem 1 grudnia 2008r., gdyż wierzytelność wynika z prowadzonej działalności gospodarczej wierzyciela. Nadto, błędne jest – zdaniem pozwanych – zasądzenie zapłaty solidarnie od pozwanych bez uwzględnienia częściowego podziału spadku określonego postanowieniem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 18 sierpnia 2016r. w sprawie VII Ns 2969/11.

(sprzeciw od wyroku zaocznego k. 112-114)

Pismem z dnia 17 maja 2017r. powód częściowo cofnął pozew i ostatecznie domagał się od P. C. kwoty 10.717,48 zł, P. S. kwoty 5.358,74 zł, zaś od D. S. kwoty 5.358,74 zł, a nadto od wszystkich pozwanych odsetek umownych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

(pismo powoda z dnia 17 maja 2017r. k. 130-131)

Postanowieniem z dnia 2 czerwca 2017r. Sąd uchylił wyrok zaoczny w stosunku do pozwanego E. W. i umorzył postępowanie w stosunku do niego.

(postanowienie k. 138)

Postanowieniem z dnia 19 września 2017r. Sąd umorzył postępowanie w części tj. w stosunku do pozwanych:

- D. S. ponad kwotę 5.358,74 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- P. S. ponad kwotę 5.358,74 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- P. C. ponad kwotę 10.717,48 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

(postanowienie k. 156)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Poprzednik prawny pozwanych M. W. zawarł w dniu 15 lutego 2008r. z (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę nr (...) na mocy której bank udzielił mu pożyczki gotówkowej w kwocie 18.750 zł. Pożyczkobiorca był zobowiązany do spłaty pożyczki w 60 ratach miesięcznych, w wysokości i terminach ustalonych w planie spłaty. W myśl § 11 umowy bank mógł wypowiedzieć warunki spłaty umowy, z zachowaniem 30 - dniowego terminu wypowiedzenia, m.in. w przypadku wystąpienia zaległości w spłacie dwóch rat pożyczki. Zgodnie z § 12 umowy w dniu następnym po upływie terminu wypowiedzenia, całość zadłużenia z tytułu umowy stawała się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym, od którego bank miał prawo naliczać i pobierać odsetki według zmiennej stopy procentowej, obowiązującej w (...) S.A. w okresie utrzymywania się zaległości, dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności. W dniu wniesienia pozwu stopa procentowa dla kredytów przeterminowanych wynosiła 20 % w stosunku rocznym.

Wobec braku spłaty rat pożyczki, pismem z dnia 1 grudnia 2008r. pożyczkobiorca został wezwany do spłaty zadłużenia w wysokości 3.847,16 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, z tym zastrzeżeniem, że w przypadku braku zapłaty, bank z upływem tego terminu wypowiada warunki spłaty umowy pożyczki.

(dowód: umowa pożyczki k. 16-20, wypowiedzenie k. 25)

W dniu 22 lipca 2009r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wystawiła bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) na kwotę 18.393,50 zł z tytułu należności głównej, 5.136,95 zł z tytułu odsetek za okres od 15 lutego 2008r. do 12 lipca 2009r. oraz 50 zł z tytułu kosztów. Postanowieniem z dnia 17 grudnia 2009r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt VII Co 3265/09 Sąd Rejonowy w Gdyni nadał ww. bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności przeciwko M. W. z ograniczeniem egzekucji do kwoty 28.125 zł.

(dowód: bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) k. 26, postanowienie k. 27, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności k. 29)

W marcu 2010r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. złożyła u Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni W. S. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko M. W.. Postanowieniem z dnia 5 lipca 2010r. komornik umorzył postępowanie egzekucyjne z uwagi na stwierdzenie bezskuteczności egzekucji.

(dowód: wniosek o wszczęcie egzekucji k. 31-32, postanowienie komornika k. 40)

W dniu 28 czerwca 2010r. (...) Bank (...) S.A. zawarła z powodem B. (...) Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w G. umowę przelewu wierzytelności przysługującej pożyczkodawcy w stosunku do M. W.. Pismem z dnia 21 lipca 2010r. bank zawiadomił pożyczkobiorcę o przelewie, zaś powód wezwał go do zapłaty.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 33-35, zawiadomienie o przelewie k. 39, wezwanie do zapłaty k. 36-37)

Na zadłużenie z tytułu ww. umowy składają się:

- kwota 18.393,50 zł z tytułu kapitału;

- kwota 13.250,24 zł z tytułu odsetek;

- kwota 508,75 zł z tytułu kosztów.

(dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych k. 41)

W dniu 18 listopada 2011r. M. W. zmarł.

(dowód: skrócony akt zgonu k. 12)

Postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2016r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt VII Ns 2969/11 Sąd Rejonowy w Gdyni stwierdził, że spadek po M. W. na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza:

- E. W. w 2/6 części spadku,

- D. S. w 1/6 części spadku,

- P. S. w 1/6 części spadku,

- P. C. w 2/6 części spadku.

Postanowienie uprawomocniło się w dniu 9 września 2016r.

(dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 18 sierpnia 2016r. k. 70-70v)

Pozew został pozwanym doręczony w następujących datach:

- P. C. per awizo ze skutkiem doręczenia na dzień 10 lutego 2017r.,

- P. S. i D. S. per awizo ze skutkiem doręczenia na dzień 9 lutego 2017r.

(dowód: zpo k. 84, koperty k. 85-87)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości na podstawie dokumentów przedłożonych przez stronę powodową. W ocenie Sądu brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej ww. dokumentów. Wszystkie dokumenty zostały przedstawione w odpisach prawidłowo uwierzytelnionych przez pełnomocnika powoda – radcę prawnego, a zgodnie z treścią art. 129 § 3 k.p.c. zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ma charakter dokumentu urzędowego. Nadto, należy wskazać, że żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, ani też nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi pismami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. Dodatkowo, należy wskazać, że dowody w postaci postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności czy postanowienia komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego – jako dokumenty urzędowe – korzystały z domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. W konsekwencji, w oparciu o przepis art. 233 § 1 k.p.c., Sąd dał wiarę wszystkim dokumentom dołączonym do pozwu i oparł na nich ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie.

Podstawę prawną powództwa stanowiły przepisy art. 720 k.c. w zw. z art. 509 k.c. Zgodnie z treścią art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Natomiast, jak stanowi art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż w sprzeciwie od wyroku zaocznego, pozwane podniosły zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując, że podjęcie postępowania z udziałem spadkobierców nastąpiło już po przedawnieniu roszczenia. W ocenie Sądu zarzut przedawnienia nie zasługiwał na uwzględnienie. Zgodnie z treścią art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. W wyroku z dnia 2 kwietnia 2008r. w sprawie o sygnaturze akt III CSK 302/07, OSN 2009 Nr B, poz. 37 Sąd Najwyższy wskazał, że „do zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia przewidzianego w art. 118 k.c. nie jest wymagane, aby obie strony stosunku prawnego, z którego wywodzi się roszczenie majątkowe, prowadziły działalność gospodarczą. Wystarczy, że działalność gospodarczą prowadzi tylko strona dochodząca roszczenia, które wiąże się z tą działalnością”. Bez wątpienia przedmiotowe roszczenie związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej przez poprzednika prawnego powoda (banku), jak i przez powoda, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się nabywaniem wierzytelności. Stąd też należało przyjąć trzyletni termin przedawnienia dla roszczenia będącego przedmiotem niniejszego postępowania, a wynikającego z umowy pożyczki gotówkowej. Według przepisu art. 120 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. W rozpatrywanym przypadku bieg terminu przedawnienia rozpoczynał się z chwilą upływu terminu wypowiedzenia umowy pożyczki. Zgodnie bowiem z treścią § 11 umowy bank mógł wypowiedzieć warunki spłaty umowy, z zachowaniem 30 - dniowego terminu wypowiedzenia, m.in. w przypadku wystąpienia zaległości w spłacie dwóch rat pożyczki. Zgodnie z § 12 umowy w dniu następnym po upływie terminu wypowiedzenia, całość zadłużenia z tytułu umowy stawała się zadłużeniem wymagalnym. Z przedłożonych do akt sprawy dokumentów wynika, że w dniu 1 grudnia 2008r. bank złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki na wypadek gdyby dłużnik w ciągu 7 dni od doręczenia mu wezwania nie zapłacił zaległych rat. Zatem, bieg 30 – dniowego terminu wypowiedzenia najwcześniej mógł rozpocząć się z dniem 9 grudnia 2008r. W związku z powyższym najwcześniej z dniem 9 stycznia 2009r. roszczenie mogło stać się wymagalne w związku z upływem terminu wypowiedzenia. Bez wątpienia roszczenie było już wymagalne w dniu 22 lipca 2009r, gdy (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wystawiła bankowy tytuł egzekucyjny nr (...).

W odpowiedzi na sprzeciw, strona powodowa powołała się na przerwanie biegu przedawnienia wskutek podjętych przez jego poprzednika prawnego (bank) czynności związanych z wystąpieniem do sądu o nadanie (...) sądowej klauzuli wykonalności oraz prowadzeniem egzekucji przeciwko dłużnikowi. Zważyć jednak należy, że zgodnie z aktualnym stanowiskiem Sądu Najwyższego nabywca wierzytelności nie będący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności art. 123 § 1 pkt 2 k.c. (por. uchwała SN z dnia 29 czerwca 2016r., III CZP 29/16, LEX nr 2067028). W uzasadnieniu wyżej wskazanej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że „wniosek o wszczęcie egzekucji wywołuje skutek przerwy wtedy, gdy pochodzi od wierzyciela wskazanego w tytule egzekucyjnym, na rzecz którego została wydana klauzula wykonalności; nie jest bowiem wystarczająca tożsamość wierzytelności lecz konieczna jest również identyczność osób, na rzecz których czynność ta została dokonana. Skutki prawne postępowania egzekucyjnego wszczętego na podstawie bankowego tytułu wykonawczego związane są więc tylko z podmiotami w nim uczestniczącymi na podstawie tego tytułu w granicach podmiotowych i przedmiotowych ukształtowanych treścią klauzuli wykonalności. Nie może umknąć uwadze, że przerwa biegu przedawnienia została spowodowana czynnością banku zmierzającą do egzekwowania roszczenia, podczas gdy nabywcy nie będącemu bankiem miałaby służyć do jego dochodzenia. Nabywca wierzytelności nie będący bankiem nabywa wierzytelność w swej treści i przedmiocie tożsamą z wierzytelnością zbywającego banku, ale nie wchodzi w sytuację prawną zbywcy wywołaną przerwą biegu przedawnienia i rozpoczęciem biegu na nowo. Czynność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank wywołuje materialnoprawny skutek przerwy biegu przedawnienia jedynie w stosunku do wierzyciela objętego bankowym tytułem wykonawczym, natomiast nabywca wierzytelności nie będący bankiem, nawet jeżeli nabycie nastąpiło po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. i rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia w stosunku do banku na nowo, nie może się powołać na przerwę biegu przedawnienia wywołaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela będącego bankiem. Wyjątkowość przywileju wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego prowadzi do wniosku, że skoro nie może on być podstawą egzekucji na rzecz innych osób, niż w nim wskazane za wyjątkiem następstwa prawnego po stronie wierzyciela innego banku, to również materialnoprawne skutki wszczęcia postępowania egzekucyjnego jako czynności wierzyciela - banku prowadzącej do przerwy biegu przedawnienia dotyczą wyłącznie tego wierzyciela i nie dotyczą nabywcy nie będącego bankiem”. W myśl przytoczonego judykatu niewątpliwie czynności podejmowane przez poprzednika prawnego powoda – bank (...) S.A. w postępowaniu klauzulowym i w postępowaniu egzekucyjnym nie skutkowały przerwaniem biegu terminu przedawnienia względem powoda niebędącego bankiem.

Pomimo powyższego jednak, w ocenie Sądu, nie doszło do przedawnienia roszczenia. W świetle poczynionych powyżej rozważań co do terminu wymagalności roszczenia, stwierdzić należy, że w przypadku, gdyby nie doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia, roszczenie powoda przedawniłoby się najwcześniej z dniem 9 stycznia 2012r. tj. z upływem trzech lat od dnia, w którym stało się wymagalne. Zważyć jednak należy, iż jeszcze przed upływem terminu przedawnienia doszło do przerwania jego biegu, zgodnie z treścią art. 123 § 1 pkt 1 k.c.. W dniu 30 września 2011r., a więc niewątpliwie przed upływem terminu przedawnienia, został bowiem wniesiony pozew w niniejszej sprawie przeciwko pożyczkobiorcy. Strona pozwana wywodziła, że data wniesienia pozwu w przypadku pozwanych nie ma żadnego znaczenia, gdyż podjęcie postępowania z udziałem spadkobierców nastąpiło dopiero w dniu 14 listopada 2016r., a więc już po upływie terminu przedawnienia. Twierdzenia strony pozwanej nie zasługują jednak na uwzględnienie. Zgodnie z treścią art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. Z powyższego wynika, że spadkobierca wstępuje z chwilą otwarcia spadku w sytuację prawną zmarłego i z tego względu skuteczne względem niego jest przerwanie biegu przedawnienia w związku z podjęciem przez wierzyciela spadkowego jednej z czynności określonych w art. 123 k.p.c. względem spadkodawcy. Z powyższych względów Sąd uznał, że zarzut przedawnienia za bezpodstawny.

Przesądziwszy powyższe, należy wskazać, że istnienie i wysokość zadłużenia z tytułu umowy pożyczki nie była przez stronę pozwaną kwestionowana i została przez powoda należycie wykazana za pomocą dowodów z dokumentów. Strona pozwana podniosła jedynie, że doszło do działu spadku, co wyłącza możliwość dochodzenia roszczenia solidarnie od wszystkich dłużników. Zważyć należy, iż zgodnie z treścią art. 1034 § 2 k.c. od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów. Z treści postanowienia spadkowego wynika, że pozwane D. S. i P. S. nabyły spadek w udziale w 1/6 części spadku, zaś P. C. w 2/6 części spadku. Dlatego też, stosownie do wysokości udziału spadkowego odpowiedzialność pozwanych D. S. i P. S. ogranicza się do kwot po 5.358,74 zł, zaś P. C. do kwoty 10.717,48 zł. Podzielając powyższy zarzut powód dokonał modyfikacji powództwa i częściowo cofnął pozew.

W związku z powyższym, na mocy art. 347 k.p.c. należało uchylić wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 4 kwietnia 2017r. w zakresie pkt. I, III i IV. i na mocy art. 720 k.c. w zw. z art. 509 k.c. zasądzić od pozwanych:

a) P. C. kwotę 10.717,48 zł z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, za okres od dnia 30 września 2011r. do dnia 18 listopada 2011r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 lutego 2017r. do dnia zapłaty,

b) P. S. kwotę 5.358,74 zł z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, za okres od dnia 30 września 2011r. do dnia 18 listopada 2011r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 lutego 2017r. do dnia zapłaty,

c) D. S. kwotę 5.358,74 zł z odsetkami umownymi w wysokości 20% rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, za okres od dnia 30 września 2011r. do dnia 18 listopada 2011r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 lutego 2017r. do dnia zapłaty.

Jednocześnie, zgodnie z treścią art. 319 k.p.c., Sąd zastrzegł, że pozwanym przysługuje prawo powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku po M. W..

Sąd nie uwzględnił natomiast roszczenia powoda o zasądzenie odsetek umownych w wysokości 20 % rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP za okres od dnia następnego po dniu śmierci pożyczkobiorcy tj. od dnia 19 listopada 2011r. do dnia zapłaty. Podkreślić należy, iż pozwane będące spadkobiercami pożyczkobiorcy nie były stroną umowy pożyczki, zaś dług wynikający z tej umowy nabyły wskutek spadkobrania z chwilą otwarcia spadku. Wskutek tego zdarzenia prawnego pozwane nie stały się jednak stroną umowy pożyczki, gdyż ta uległa rozwiązaniu z chwilą jej wypowiedzenia, a jedynie nabyły obowiązki zmarłego tj. obowiązek spłaty pożyczonej kwoty. Skoro pozwane nie były stroną umowy pożyczki, to nie można od nich żądać odsetek umownych w wysokości 20 % nie wyższej jednak niż czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Powód mógł domagać się odsetek umownych jedynie w stosunku do pożyczkobiorcy do dnia jego śmierci tj. do dnia 18 listopada 2011r. Niezależnie od powyższego w przedmiotowym przypadku naliczanie odsetek "przeterminowanych" pozostaje w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Powód domaga się bowiem obciążania pozwanych ujemnymi konsekwencjami zdarzenia, którego pozwane nie wywołały, nie miały na nie żadnego wpływu i nie mogły mu zapobiec. Takie działanie powoda, w ocenie Sądu, nie czyni zadość poczuciu sprawiedliwości i słuszności i nie zasługuje na ochronę prawną. W ustalonym stanie prawnym nie można pozwanym postawić zarzutu dotyczącego naruszenia stosunku obligacyjnego. Niezależnie jednak od powyższego powód może domagać się odsetek ustawowych za opóźnienie, ale dopiero od chwili wezwania pozwanych do zapłaty. Podkreślić należy, iż wezwanie do zapłaty stanowił dopiero pozew wniesiony w niniejszej sprawie. Pozew został doręczony P. C. w dniu 10 lutego 2017r., zaś P. S. i D. S. w dniu 9 lutego 2017r. Zatem zgodnie z treścią przepisu art. 455 k.c. roszczenie względem pozwanych stało się wymagalne niezwłocznie po wezwaniu ich do zapłaty tj. w dniu następnym po dniu doręczenia pozwu. Stąd też dopiero od tej daty można stwierdzić, że pozwane opóźniały się ze spełnieniem świadczenia (spłaty długu spadkowego).

W związku z powyższym – na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. a contrario – należało oddalić powództwo w powyższym zakresie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 5 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku o opłatach za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U.2013.490). Zważyć bowiem należało, iż powód wygrał niniejszą sprawę w 66 %, zaś pozwani w 34 % i w takim stosunku stronom należy się zwrot kosztów od przeciwnika. Strona powodowa poniosła koszty w postaci opłaty sądowej od pozwu (402 zł), wynagrodzenia fachowego pełnomocnika (2.400 zł), opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (17 zł) tj. w łącznej kwocie 2.819 zł, z czego należy jej się zwrot kwoty 1.860,54 zł. Z kolei pozwane poniosły koszty wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 2.400 zł, opłat skarbowych od pełnomocnictw (51 zł) oraz opłaty sądowej od sprzeciwu od wyroku zaocznego (804 zł) tj. w kwocie 3.255 zł, przy czym należy im się od powoda kwota 1.106,70 zł. Po skompensowaniu należności należało zasądzić od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 753,84 zł.