Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2017 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Jabłoński

Protokolant: Agata Zielińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 października 2017 roku sprawy

K. S., syna Z. i E. z domu R.,

urodzonego dnia (...) w G.,

oskarżonego o to, że:

w dniu 7 października 2015 roku na ul. (...) w G., w ruch lądowym prowadził samochód marki O. o nr rej. (...) znajdując się pod wpływem środka odurzającego, co potwierdzono badaniem krwi pobranej o ww. pakiet o nr i serii GD 14- (...) stwierdzającym obecność morfiny w stężeniu 109 ng/ml oraz kodeiny w stężeniu 17,14 ng/l, co upośledzało zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych na poziomie odpowiadającym stanowi nietrzeźwości, przy czym zarzuconego mu czynu dopuścił się będąc wcześniej prawomocnie skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 27 lipca 2007 roku, sygn. akt II K 560/07 za prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem środka odurzającego,

tj. o przestępstwo z art. 178a §4 k.k.,

I.  oskarżonego uznaje za winnego tego, że w dniu 7 października 2015 roku na ul. (...) w G., w ruch lądowym prowadził samochód marki O. o nr rej. (...) znajdując się pod wpływem środka odurzającego, co potwierdzono badaniem krwi pobranej o ww. pakiet o nr i serii GD 14- (...) stwierdzającym obecność morfiny w stężeniu 109 ng/ml oraz kodeiny w stężeniu 17,14 ng/l, co upośledzało zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych na poziomie odpowiadającym stanowi nietrzeźwości, czyn ten kwalifikuje jako występek z art. 178a §1 k.k. i za to na podstawie art. 178a §1 k.k., art. 34 §1, §1a pkt 1 k.k., art. 35 §1 k.k. skazuje oskarżonego na karę roku ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cel społeczny wskazanej przez Sąd w wymiarze 32 (trzydziestu dwóch) godzin w stosunku miesięcznym;

II.  na podstawie art. 42 §2 k.k., art. 43 §1 k.k. orzeka wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 (trzech) lat;

III.  na podstawie art. 43a §2 k.k. orzeka od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5.000 zł (pięć tysięcy złotych);

IV.  na podstawie art. 34 §3 k.k., art. 72 §1 pkt 5 k.k. w okresie wykonywania kary ograniczenia wolności zobowiązuje oskarżonego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu i używania innych środków odurzających;

V.  na podstawie art. 624 §1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w całości, w tym od opłaty przejmując poniesione w sprawie wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt II K 1193/16

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 października 2015 roku K. S. przebywał w swoim samochodzie marki O. (...) o nr rej. (...) zaparkowanym na parkingu przed sklepem (...) w G. przy ul. (...). W związku z podejrzeniem, że mężczyzna jest nietrzeźwy wezwana została Policja. Około godziny 12:30 na miejsce dotarł patrol w osobach M. R. (1) i P. J.. Gdy radiowóz podjechał na parking K. S. uruchomił pojazd i ruszył nim. Funkcjonariusze Policji udali się za pojazdem kierowanym przez K. S.. Po przejechaniu kilkunastu, kilkudziesięciu metrów mężczyzna został zatrzymany do kontroli drogowej przy wejściu do sklepu (...).

Dowód: zeznania świadka M. R. (1) k. 17, 155;

W czasie rozmowy z M. R. (1) K. S. mówił bełkotliwie. Wypowiadał się niespójnie. Jego źrenice były zwężone i nie reagowały na światło. W związku z tym został poddany badaniu na zawartość alkoholu we krwi. Wynik badania był negatywny. M. R. (1) zapytał czy K. S. zażywał środki działające podobnie do alkoholu. Ten odpowiedział, iż bierze lekarstwa przeciwbólowe. W toku przeszukania pojazdu funkcjonariusze Policji ujawnili około 10 strzykawek, igły, opalone denko od puszki i niebieskie zawiniątko z tworzywa sztucznego z zawartości białego proszku oraz różne sprawki papierów w reklamówce.

Dowód: zeznania świadka M. R. (1) k. 17, 155; protokół przeszukania pojazdu k. 8-10; protokół oględzin k. 12; płyta CD k. 58; oględziny k. 156;

K. S. został zatrzymany i przewieziony do siedziby G. (...). Tam pobrano od niego próbkę moczu. Bania przeprowadzone w (...) Laboratorium (...) w G. wykazały obecność opiatów w moczu.

Dowód: zeznania świadka M. R. (1) k. 17, 155; sprawozdanie z badań laboratoryjnych k. 4; protokół zatrzymania k. 2;

W związku z powyższym K. S. został przewieziony do Szpitala Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w G.. Tam o godzinie 15.45 została pobrana od niego krew do probówki nr (...)- (...).

Dowód: zeznania świadka M. R. (1) k. 17, 155; protokół pobrania krwi k. 68;

Krew K. S. zabezpieczona w probówce nr (...)- (...) została poddana badaniu na zawartość środków odurzających lub substancji psychotropowych. Przeprowadzający przedmiotowe badania biegli z Instytutu (...) w B. stwierdzili obecność we krwi morfiny w ilości 109 ng/ml o raz kodeiny w ilości 17,14 ng/ml. Stwierdzony we krwi K. S. stężenie morfiny oraz kodeiny upośledza zdolność do kierowania pojazdami mechanicznymi na poziomie odpowiadającym stanowi nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila alkoholu etylowego we krwi).

Dowód: opinia z zakresu badań kryminalistycznych k. 73;

Metalowa puszka i substancja w postaci proszku barwy białej ujawnione w samochodzie O. (...) zostały poddane badaniu przez biegłych z Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w G.. Na zabrudzeniach znajdujących się na powierzchni fragmentu metalowej puszki stwierdzono obecności heroiny. Natomiast zabezpieczona substancja koloru białego stanowiła kwasek cytrynowy.

Dowód: opinia Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w G. k. 53-54;

Poczytalność K. S. w odniesieniu do zarzucanego mu czynu nie budzi wątpliwości.

Dowód: opinia sądowo-psychiatryczna k. 115-117;

Oskarżony był uprzednio kilkukrotnie karany.

Dowód: informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego k. 135-137;

Przesłuchiwany w toku postępowania przygotowawczego K. S. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że nie miał zamiaru wyjeżdżać samochodem. Jedynie go „odpalił” Chciał sprawdzić, co się z nim dzieje. Od potencjalnego nabywcy dowiedział się bowiem, że samochód „przerywa”.

Vide: wyjaśnienia oskarżonego k. 88-89;

Przesłuchiwany na rozprawie oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że po „odpaleniu” przejechał jedynie 20-30 metrów w stronę wejścia do sklepu. Nie planował wyjazdu z parkingu na drogę. Chciał jedynie wyrzucić śmieci z samochodu. Odnośnie stwierdzonych w jego organizmie substancji podał, że uległ kiedyś wypadkowi. Spadł z rusztowania. Od tego czasu ma silne bóle kręgosłupa i pleców. Wskutek tego często przyjmuje leki przeciwbólowe. Ma je przy sobie, żeby zażyć w miarę potrzeby. Przed zatrzymaniem miał sile bóle kręgosłupa i przylepił plaster z morfiną oraz wziął tabletki zawierające kodeinę. Krótko po tym został zatrzymany przez Policję.

Vide: wyjaśnienia oskarżonego k. 154;

Sąd zważył, co następuje:

Ustalenia stanu faktycznego przedmiotowej sprawy Sąd oparł na wszystkich zebranych w sprawie dowodach. Jednocześnie Sąd nie znalazł podstaw dla zakwestionowania wyjaśnień oskarżonego.

Funkcjonariusz Policji M. R. (1) przedstawił swoje obserwacje dotyczące prowadzenia samochodu przez oskarżonego, zachowania K. S. po zatrzymaniu do kontroli drogowej, przedmiotów ujawnionych w pojeździe oraz czynności procesowych zrealizowanych wobec oskarżonego. Zeznania świadka są logiczne, spójne i konsekwentne a także korespondują z pozostałym materiałem dowodowym. Znajduje w szczególności potwierdzenie w protokole zatrzymania, protokole przeszukania, protokole oględzin a także fotografiach wykonanych w ramach oględzin pojazdu. W swoich wyjaśnieniach oskarżonych nie zaprzeczył okolicznościom podanym przez świadka a wręcz je potwierdził. Natomiast obserwacje świadka co do stanu oskarżonego (bełkotliwa mowa, niespójna wypowiedź, zwężone źrenice, brak reakcji źrenic na światło) korespondują z wynikiem badań laboratoryjnych (k. 4) oraz opinią z zakresu badań kryminalistycznych (k. 69-73). Wprawdzie w protokole badania krwi (k. 68) obserwacje były nieco inne, ale czynność tę przeprowadzono po trzech godzinach od zatrzymania. Część reakcji organizmu odbiegała jednak od normy. Reakcja źrenic na światło była spowolniona, chód niepewny oraz podnoszenie przedmiotów z ziemi były niepewne. Mając ogół powyższych okoliczności na uwadze Sąd uznał zeznania świadka M. R. (2) za wiarygodne w całości.

Ustalenia stanu faktycznego sprawy Sąd oparł na ujawnionych dokumentach urzędowych wskazanych we wstępnej części uzasadnienia. Zostały one sporządzone przez uprawnione do tego podmioty, w zakresie ich kompetencji i prawem przepisanej formie. Ich autentyczność ani prawdziwość treści nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Dlatego stanowią one obiektywne dowody zaświadczonych nimi okoliczności.

Nie miały znaczenia dla ustalenia stanu faktycznego sprawy inne ujawnione dokumenty.

Sąd uznał za rzetelne uzyskana w toku dochodzenia opinie – opinia Laboratorium Kryminalistycznego KWP (k. 53-54), opinia z zakresu badań kryminalistycznych (k. 69-73), opinia sądowo-psychiatryczna (k. 115-117). Zostały one przez biegłych posiadających wiedzę fachową z racji wykształcenia, specjalizacji i doświadczenia zawodowego. Sporządzone opinie są niesprzeczne, jasne i pełne. W treści opinii biegli wskazali na podstawy opinii oraz zastosowaną metodologię, a także zaprezentowali wnioski. W toku postępowania nie ujawniły się okoliczności poddające w wątpliwość fachowość czy bezstronność biegłych.

W kontekście całokształtu materiału dowodowego wyjaśnienia K. S. uznać należy za wiarygodne. W szczególności brak jest podstaw do zakwestionowania twierdzeń oskarżonego, iż nie prowadził pojazdu przez dłuższy czas ani, że nie miał zamiaru wyjeżdżać z parkingu. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie wskazuje także, w jaki dokładnie sposób oskarżony zażył środki zawierające morfinę i kodeinę. Dlatego nie można wykluczyć, iż było tak, jak opisywał to oskarżony.

Wyjaśnienia oskarżonego oraz prezentowana przez niego linia obrony nie mogła jednak skutkować uniewinnieniem K. S.. Wiedzą powszechną jest, że silne leki przeciwbólowe, w szczególności zawierające morfinę, upośledzają zdolność do kierowania pojazdami. Są to w istocie środki odurzające, których posiadanie może być legalne, jeżeli są zażywane i zakupione na podstawie zlecenia lekarskiego. Morfina jest środkiem odurzającym z grupy I-N (poz. 133) załącznika nr 1 do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii a kodeina środkiem odurzającym z grupy II-N (poz. 2). Skoro oskarżony zażywał przedmiotowe leki w związku z bólem, to niewątpliwie zdawał sobie sprawę z ich działania na swój organizm. Jego mowa była bełkotliwa, wypowiedź niespójna. Źrenice miał zwężone i nie reagujące na światło. W tym stanie niewątpliwie czuł, że funkcjonowanie jego organizmu jest poważnie zaburzone. Nie powinien więc uruchamiać pojazdu i pokonywać nim kilkunastu, kilkudziesięciu metrów.

Ustalony stan faktyczny stanowi podstawę do przypisania K. S. czynu z art. 178a § 1 k.k. Zebrany materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości co do tego, że to oskarżony prowadził na ul. (...), tj. w ruchu lądowym pojazd mechaniczny w postaci samochodu osobowego marki O. (...). Kierując tym pojazdem znajdował się pod wpływem środków odurzających w postaci morfiny i kodeiny wymienionych w załączniku do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, który określa środki odurzające. Ustalone na skutek badań stężenie narkotyków we krwi (109 ng/ml dla morfiny i 17,17 ng/ml dla kodeiny) upośledzała zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych na poziomie odpowiadającym stanowi nietrzeźwości.

Wobec faktu, że na etapie postępowania sądowego doszło do zatarcia skazania w sprawie II K 560/07 Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku za czyn z art. 178a §1 k.k. nie było podstaw do przypisania oskarżonemu czynu z art. 178a §4 k.k. Zaszła więc konieczność pominięcia odnośnego fragmentu z opisu czynu przypisanego wyrokiem.

W czasie popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu, nie zachodziła żadna okoliczność wyłączająca jego kryminalną bezprawność. Nie zachodziły również żadne okoliczności wyłączające winę oskarżonego. Nie był on w szczególności ograniczony w możliwości rozpoznania znaczenia i konsekwencji swoich czynów przez chorobę psychiczną, niedorozwój umysłowy lub czasowe zaburzenie czynności psychicznych. K. S. jest przy tym osobą dorosłą. Karalność i bezprawność przypisanego mu czynu jest powszechnie znana.

Stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu oceniany z uwzględnieniem dyrektyw z art. 115 §2 k.k. był niemały. Obserwacje M. R. (1) nie pozostawiają wątpliwości, iż zdolność psychomotoryczna K. S. w momencie prowadzenia pojazdu była głęboko zaburzona. Wprawdzie pokonał on jedynie niewielki odcinek na parkingu, ale zachowanie to rodziło realne niebezpieczeństwo. Prędkości rozwijane na parkingu nie są duże. Jest to jednak miejsce krzyżowania się ruchu pojazdów z ruchem pieszych. Stąd wobec dużego ryzyka potrącenia przechodzących konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności. Działanie środków odurzających niewątpliwie utrudnia lub uniemożliwia zachowanie takiej ostrożności. Zachowania K. S. rodziło więc realne niebezpieczeństwo dla przechodniów. Przypisanego mu czynu oskarżony dopuścił się w zamiarze ewentualnym niewątpliwie godząc się, że zażyte leki zawierające substancję odurzające zadziałają na jego organizm podobnie jak alkohol. Nie było przy tym żadnej obiektywnej potrzeby, aby sprawdzał on działanie swojego samochodu O. (...) znajdując się w takim stanie.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał oskarżonego za winnego przypisanego mu czynu i za to na podstawie art. 178a §1 k.k., art. 34 §1 i 1a pkt 1 k.k. oraz art. 35 §1 k.k. wymierzył mu karę roku ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez Sąd w wymiarze 32 godzin w stosunku miesięcznym. Wybierając rodzaj kary dla K. S. oraz ustalając jej wymiar Sąd kierował się dyrektywami z art. 53 §1 i 2 k.k. Do okoliczności obciążających uprzednią kilkukrotną karalność oskarżonego oraz fakt, że prowadzenia pojazdu na parkingu rodziło realne niebezpieczeństwo dla przechodniów. Na korzyść oskarżonego przemawiał natomiast fakt, że kierował on samochodem jedynie na odcinku kilkunastu – kilkudziesięciu metrów.

K. S. na przestrzeni kilku ostatnich lat był karany głównie za przestępstwa przeciwko mieniu jak oraz za czyn z art. 244 k.k. W ostatnim okresie odbywał orzeczoną wobec niego karę pozbawienia wolności. W kontekście zagrożenia karnego za przypisany oskarżonemu czynu oraz przy uwzględnieniu jego społecznej szkodliwości i stopnia winy (zamiar ewentualny) celowym jest wymierzenie oskarżonemu kary wolnościowej w postaci ograniczenia wolności. Umożliwi ona oddziaływanie na oskarżonego poza zakładem karnym. Konieczność wykonywania pracy uświadomi K. S. naganność jego postępowania i wdroży do przestrzegania obowiązującego porządku prawnego. Z uwagi na uprzednią kilkukrotna karalność okres tego oddziaływania musi być odpowiednio długi (kara w wymiarze roku) i intensywny (32 godziny prac społecznych w miesiącu, a więc 8 tygodniowo).

Dla wzmocnienia oddziaływania na oskarżonego na podstawie art. 34 §2 k.k. w zw. z art. 72 §1 pkt 5 k.k. konieczne było nałożenie na oskarżonego na okres wykonywania kary ograniczenia wolności obowiązku powstrzymywania się od nadużywania alkoholu oraz używania środków odurzających. Jakkolwiek oskarżony neguje uzależnienie w tym zakresie, to jednak zabrudzenia od heroiny na zabezpieczonej puszce wskazują, że może on zażywać tzw. „twarde” narkotyki niezależnie od przyjmowania lekarstw przeciwbólowych. Dlatego konieczne było wprowadzenie zobowiązania dotyczącego środków psychoaktywnych.

Resocjalizacja K. S. winna być realizowana poprzez prace na rzecz społeczności lokalnej, abstynencję od środków odurzających i substancji psychotropowych (za wyjątkiem lekarstw zaleconych zapisanych przez lekarza) oraz nienadużywanie alkoholu. Dopiero takie kompleksowe oddziaływanie może skutkować zmianą przez oskarżonego jego dotychczasowej postawy życiowej.

W punkcie II. wyroku Sąd na podstawie art. 42 §2 k.p.k. orzekł zakaz prowadzenia przez oskarżonego wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat a w punkcie III. wyroku zasądził od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5.000 zł. Orzeczenia te miały charakter obligatoryjny w związku ze skazaniem oskarżonego za czyn z art. 178a §1 k.k. Wymiar orzeczonych środków był najniższy przewidziany przez ustawę.

Wobec faktu, że K. S. był przez dłuższy czas pozbawiony wolności oraz, że musi uiścić wskazane powyżej świadczenia pieniężne Sąd na podstawie art. 624 §1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych uznając, że ich uiszczenie byłoby dla niego nazbyt uciążliwe.