Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 302/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 maja 2016 roku

Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie

Wydział IV

w składzie:

Przewodniczący SSO Robert Grygiel

Protokolant Karina Zbroińska

po rozpoznaniu w dniu 5 maja 2016 roku w Częstochowie na rozprawie

sprawy J. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o umorzenie należności

na skutek odwołania J. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.

z dnia 13 stycznia 2016 roku Nr (...)

oddala odwołanie

Sygn. akt IV U 302/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 stycznia 2016 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił J. H. umorzenia należności z tytułu składek:

1.  na ubezpieczenia społeczne za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku oraz od marca 2004 roku do maja 2005 roku w łącznej kwocie 19.788,00 zł, w tym z tytułu:

- składek 8.816,02 zł,

- odsetek liczonych na dzień 10 stycznia 2014 roku 10.945,58,00 zł,

- kosztów upomnienia 26,40 zł,

2.  na ubezpieczenie zdrowotne za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku oraz od marca 2004 roku do maja 2005 roku w łącznej kwocie 6.018,50 zł, w tym z tytułu:

- składek 2.705,10 zł,

- odsetek liczonych na dzień 10 stycznia 2014 roku 3.287,00 zł,

- kosztów upomnienia 26,40 zł,

3.  na Fundusz Pracy za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku oraz od marca 2004 roku do maja 2005 roku
w łącznej kwocie 1.456,43 zł, w tym z tytułu:

- składek 636,72 zł,

- odsetek liczonych na dzień 10 stycznia 2014 roku 793,31 zł,

- koszów upomnienia 26,40 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnił warunków umorzenia określonych w decyzji z dnia 31 stycznia 2014 roku, tj. przed upływem 12 miesięcy od uprawomocnienia się tej decyzji nie spłacił właściwemu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego należności niepodlegających umorzeniu, wobec czego należało orzec jak w sentencji decyzji.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł J. H., domagając się jej zmiany i umorzenia spornych należności.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony podniósł, że w dniu 29 stycznia 2014 roku uregulował składki, które nie podlegały umorzeniu i uważał że na tym sprawa się zakończyła. Jednocześnie przez cały okres prowadzenia działalności gospodarczej nigdy nie miał on żadnych zaległości względem Urzędu Skarbowego, stąd też nie wiedział że ich uiszczenie jest warunkiem umorzenia należności składkowych. Nadto odwołujący podniósł, że „dla świętego spokoju” uregulował koszty egzekucji w kwocie 75,50 zł i nie powinien być obecnie karany kwotą 20.000,00 zł.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 10 stycznia 2014 roku J. H., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 2012 roku o umorzeniu należności powstałych
z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012 roku, poz. 1551), złożył wniosek o umorzenie nieopłaconych należności na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe za cały okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Po rozpoznaniu powyższego wniosku, decyzją z dnia 31 stycznia 2014 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C. określił, że:

1.  według stanu na dzień 10 stycznia 2014 roku umorzeniu będą podlegały należności z tytułu składek na:

a.  ubezpieczenia społeczne za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku i od marca 2004 roku do maja 2005 roku w łącznej kwocie 19.788,00 zł, w tym z tytułu: składek 8.816,02 zł, odsetek 10.945,58 zł, kosztów upomnienia 26,40 zł;

b.  ubezpieczenie zdrowotne za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku i od marca 2004 roku do maja 2005 roku w łącznej kwocie 6.018,50, w tym z tytułu: składek 2.705,10 zł, odsetek 3.287,00 zł, kosztów upomnienia 26,40 zł;

c.  Fundusz Pracy za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku i od marca 2004 roku do maja 2005 roku
w łącznej kwocie 1.456,43 zł, w tym z tytułu: składek 636,72 zł, odsetek 793,31 zł, koszów upomnienia 26,40 zł;

2.  warunkiem umorzenia w/w należności jest spłata należności niepodlegających umorzeniu. Należności z tytułu składek za okres od 1 stycznia 1999 roku nieobjęte postępowaniem o umorzenie należy uregulować w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji, wraz z odsetkami naliczonymi do dnia wpłaty włącznie, zgodnie z zasadami określonymi
w ustawie z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych oraz wydanym na jej podstawie rozporządzeniu Rady Ministrów
z dnia 18 kwietnia 2008 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych
.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 10 i 11 ustawy z dnia 9 listopada 2012 roku, warunkiem umorzenia należności jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji umarzającej zaległości z tytułu składek na wszystkie fundusze obsługiwane przez ZUS oraz należnych odsetek za zwłokę opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia oraz opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału ZUS, naczelnika Urzędu Skarbowego lub komornika sądowego, niepodlegających umorzeniu. Powyższe należności podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji określającej warunki umorzenia należności. Warunek ten uznaje się za spełniony również w przypadku spłacania należności niepodlegających umorzeniu
w ramach zawartego układu ratalnego lub zawarcia układu ratalnego przed upływem 12 miesięcy od daty uprawomocnienia się niniejszej decyzji.

Odpis powyższej odwołujący otrzymał w dniu 11 lutego 2014 roku i w przepisanym terminie nie wniósł od niej odwołania, wobec czego uprawomocniła się ona w dniu 12 marca 2014 roku.

Pismem z dnia 25 kwietnia 2014 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. poinformował J. H., że w dniu 12 marca 2014 roku uprawomocniła się decyzja o warunkach umorzenia należności z dnia 31 stycznia 2014 roku oraz że warunkiem umorzenia wskazanych w niej należności jest spłata należności niepodlegających umorzeniu
w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji o warunkach umorzenia wraz z kosztami egzekucyjnymi naliczonymi przez Naczelnika Urzędu Skarbowego. Informacja o konieczności uiszczenia kosztów egzekucyjnych naliczonych przez Naczelnika Urzędu Skarbowego została zapisana przy użyciu pogrubionej czcionki. Odpis powyższego pisma odwołujący otrzymał w dniu 30 kwietnia 2015 roku.

Pismem z dnia 24 listopada 2015 roku organ rentowy zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w C. z prośbą o udzielenie informacji
o stanie zaległości z tytułu kosztów egzekucyjnych niepodlegających umorzeniu na dzień 12 marca 2015 roku.

W odpowiedzi na powyższe, pismem datowanym na dzień 3 grudnia 2015 roku Naczelnik (...) Urzędu Skarbowego w C. poinformował organ rentowy, że koszty egzekucyjne należne od J. H. na dzień 12 marca 2015 roku wynosiły 75,50 zł i zostały naliczone przez ZUS Oddział w C.
z tytułu doręczenia odpisów tytułów wykonawczych.

(v. akta rentowe)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny, w tym fakt niespłacenia przez J. H. do dnia 12 marca 2015 roku niepodlegających umorzeniu kosztów egzekucyjnych w kwocie 75,50 zł, jest między stronami niesporny, a rozstrzygnięcie niniejszej sprawy sprowadza się jedynie do dokonania jego właściwej oceny prawnej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2012 roku o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012 roku, poz. 1551), na wniosek osoby podlegającej w okresie od dnia 1 stycznia 1999 roku do dnia 28 lutego 2009 roku obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku nr 205, poz. 1585 ze zm.):

1)która przed dniem 1 września 2012 roku zakończyła prowadzenie pozarolniczej działalności i nie prowadzi jej w dniu wydania decyzji, o której mowa w ust. 8,

2)innej niż wymieniona w pkt 1

- umarza się nieopłacone składki na te ubezpieczenia za okres od dnia 1 stycznia 1999 roku do dnia 28 lutego 2009 roku oraz należne od nich odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe, a także koszty egzekucyjne naliczone przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego.

Umorzenie należności, o których mowa w ust. 1, skutkuje umorzeniem nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy za ten sam okres oraz należnych od nich, za ten sam okres, odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego (ust. 6).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję określającą warunki umorzenia,
w której ustala także kwoty należności, o których mowa w ust. 1 i 6, z wyłączeniem kosztów egzekucyjnych (ust. 8).

Warunkiem umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6, jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji, o której mowa w ust. 13 pkt 1, niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 stycznia 1999 roku, do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub płatnik składek,
o którym mowa w ust. 2, oraz należnych od tych składek odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego (ust. 10).

Niepodlegające umorzeniu należności, o których mowa w ust. 10, podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8 (ust. 11).

W przypadku, gdy w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji,
o której mowa w ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności, z wyłączeniem składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności, warunek,
o którym mowa w ust. 10, uważa się za spełniony po ich opłaceniu (ust. 12).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o:

1)umorzeniu należności, o których mowa w ust. 1 i 6 - po spełnieniu warunku,
o którym mowa w ust. 10, z uwzględnieniem ust. 7, 11 i 12, lub

2)odmowie umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6 - w przypadku niespełnienia warunku, o którym mowa w ust. 10, z uwzględnieniem ust. 7, 11
i 12 (ust. 13).

W niniejszej sprawie niesporne jest, że na dzień złożenia wniosku
o umorzenie należności oraz na dzień wydania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. decyzji z dnia 31 stycznia 2014 roku nr (...) J. H. posiadał niepodlegające umorzeniu zaległości z tytułu składek, wobec czego organ rentowy prawidłowo wydał decyzję warunkową, iż umorzeniu będą podlegały należności z tytułu składek na:

a.  ubezpieczenia społeczne za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku i od marca 2004 roku do maja 2005 roku w łącznej kwocie 19.788,00 zł, w tym z tytułu: składek 8.816,02 zł, odsetek 10.945,58 zł, kosztów upomnienia 26,40 zł;

b.  ubezpieczenie zdrowotne za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku i od marca 2004 roku do maja 2005 roku w łącznej kwocie 6.018,50, w tym z tytułu: składek 2.705,10 zł, odsetek 3.287,00 zł, kosztów upomnienia 26,40 zł;

c.  Fundusz Pracy za okresy od listopada 2001 roku do stycznia 2002 roku, od kwietnia do czerwca 2002 roku i od marca 2004 roku do maja 2005 roku
w łącznej kwocie 1.456,43 zł, w tym z tytułu: składek 636,72 zł, odsetek 793,31 zł, koszów upomnienia 26,40 zł,

pod warunkiem spłaty przez odwołującego, w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia się tej decyzji, należności niepodlegających umorzeniu.
O konieczności uiszczenia w/w należności, w tym kosztów egzekucyjnych naliczonych przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w C., odwołujący został dodatkowo powiadomiony przez organ rentowy pismem z dnia 25 kwietnia 2014 roku, w którego treści powyższa wzmianka zapisana została wytłuszczonym drukiem.

Pomimo powyższego, do dnia 12 marca 2015 roku ubezpieczony nie uiścił kosztów egzekucyjnych w kwocie 75,50 zł.

Skoro zatem ubezpieczony nie wypełnił w zakreślonym terminie warunków umorzenia zaległości składkowych określonych w decyzji ZUS z dnia 31 stycznia 2014, a wynikających wprost z przytoczonych powyżej przepisów ustawy z dnia
9 listopada 2012 roku o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność, to organ rentowy prawidłowo zaskarżoną decyzją z dnia 13 stycznia 2016 roku odmówił J. H. umorzenia należności z tytułu zaległych składek na mocy art. 1 ust. 13 pkt 2 w/w ustawy.

Na marginesie należy przy tym zauważyć, że wskazana przez odwołującego przyczyna nieuiszczenia w/w należności, tj. brak świadomości takiego obowiązku, stanowi w świetle treści pisma ZUS z dnia 25 kwietnia 2014 roku okoliczność przez niego zawinioną i jako taka nie uzasadniałaby ona przywrócenia mu terminu do uiszczenia tychże należności, nawet gdyby na obecnym etapie sprawy tego rodzaju przywrócenie terminu było możliwe.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. oraz przepisów powołanych w treści uzasadnienia, oddalił odwołanie J. H. jako bezzasadne.