Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2017 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XII Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Pijańska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Kinga Cieślik

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2017 roku w Poznaniu

sprawy z powództwa

R. P., P. (...)

przeciwko

(...) S.A. z siedzibą w P. Oddział wP., KRS (...)

o zapłatę

1.  tytułem zadośćuczynienia zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 82 000 ( osiemdziesiąt dwa tysiące) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 grudnia 2015 roku do dnia zapłaty;

2.  tytułem odszkodowania zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6 026,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 7 października 2016 roku do dnia zapłaty;

3.  w pozostałej części powództwo oddala;

4.  kosztami procesu obciąża pozwanego i na tej zasadzie:

a)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6 856 złotych;

b)  nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 5 230,20 zł.

SSO Ewa Pijańska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 czerwca 2016 r. powód R. P., reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna Oddział w P. z siedzibą w L. kwoty 92.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 11 października 2015 r. do dnia zapłaty oraz
o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 10 października 2015 r. uległ wypadkowi samochodowemu, w wyniku którego doznał znacznych obrażeń ciała w postaci: złamania dwóch kręgów szyjnych C2 i C5, złamania trzonu mostka, złamania stawów obojczykowo-mostkowych, stłuczenia płuc, rany w okolicy ciemieniowej, rany szarpanej okolicy lędźwiowej z odłamkami szkła oraz stwierdzono u niego płyn w obu jamach opłucnych. Powód nadał odczuwa silne bóle głowy, karku i kręgosłupa i ma problemy z oddychaniem. Pozwanym jest ubezpieczyciel sprawcy wypadku. Powód wyjaśnił, że domaga się zasądzenia od pozwanego kwoty 82.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 10.000 zł tytułem poniesionych kosztów oraz utraconego zarobku. (1-7 akt).

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2016 r. Sąd zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości. (k. 59 akt).

W odpowiedzi na pozew z dnia 7 lipca 2016 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał, że powód otrzymał od pozwanego łącznie kwotę 18.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Nadto pozwany zaprzeczył istnieniu związku przyczynowo - skutkowego między zdarzeniem a powstałą szkodą. Zaprzeczył także okoliczności, że powód przeprowadzał zabiegi rehabilitacyjne, co miało wpływ na stan zdrowia powoda. Nadto z ostrożności pozwany podniósł zarzut przyczynienia się do wystąpienia szkody przez powoda poprzez niepodjęcie prawidłowego leczenia, w szczególności rehabilitacji, co skutkowało wystąpieniem bądź zwiększeniem się zdrowotnych konsekwencji wypadku jakiemu uległ powód. Pozwany podniósł także, że dla oceny rozmiaru krzywdy powoda znaczenie powinna mieć także wielkość uszczerbku na zdrowiu powoda. W dalszej kolejności pozwany zakwestionował wysokość dochodzonej przez powoda kwoty tytułem odszkodowania. (k. 67-70 akt).

Pismem z dnia 9 sierpnia 2016 r. powód podtrzymał żądanie pozwu. (k. 120-120 v akt).

Pismem z dnia 13 września 2017 r. powód sprecyzował żądanie w zakresie zasądzenia odszkodowania podając, że domaga się zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda następujących kwot:

- 2.788,69 zł tytułem utraconego zarobku,

- 1.198,04 zł z tytułu kosztów leczenia, zgodnie z fakturami i paragonami załączonymi do pozwu,

- kwoty 900 zł z tytułu kosztów wizyt lekarskich,

- kwoty 270 zł z tytułu lekarstw zażytych w toku sprawy,

- kwoty 1.800 zł tytułem dojazdów do lekarzy i na rehabilitacje,

- kwoty 3.600 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki (2 miesiące, po 6 godzin dziennie, po 10 zł za godzinę) (k. 222-225 akt).

Na rozprawie z dnia 18 października 2017 r. strony podtrzymały swoje stanowiska
w sprawie. Pozwany wyjaśnił, że przyznał powodowi zadośćuczynienie w wysokości 10.000 zł oraz że pokrył świadczenie w kwocie 8.000 zł, którym obciążony został sprawca wypadku. (k. 243 akt).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód R. P. w październiku 2015 r. miał 34 lata i był zatrudniony w (...) Sp. z o.o Sp. k. z siedzibą w C. na stanowisku spawacza. Uzyskiwał wynagrodzenie minimalne czyli 1.286,16 zł netto miesięcznie.

Powód grał w piłkę nożną w drużynie zakładowej. W wolnych chwilach grał także
w piłkę nożną z synem. Powód był po rozwodzie, jego syn mieszkał wraz z byłą żoną powoda.

dowód: zaświadczenie od pracodawcy (k. 46 akt), zeznania świadka M. Ś. (k. 129-131 akt), zeznania powoda (k. 131-132 akt).

W dniu 11 października 2015 r. powód R. P. uległ wypadkowi komunikacyjnemu.

W wyniku wypadku doznał obrażeń ciała w postaci złamania dwóch kręgów szyjnych C2 i C5, złamania trzonu mostka, złamania stawów obojczykowo-mostkowych, stłuczenia płuc, rany w okolicy ciemieniowej i rany szarpanej w okolicy lędźwiowej z odłamkami szkła.

Powód został odwieziony do szpitala, początkowo był w szoku, skarżył się na dolegliwości bólowe całego ciała, pomimo stosowanych leków. Powód miał jak najwięcej leżeć. Wymagał pomocy we wszystkich czynnościach. W szpitalu przebywał 6 dni.

dowód: notatka urzędowa (k. 20 akt), dokumentacja medyczna powoda (k. 23-44 akt), fotografie (k. 45 akt), zeznania świadka M. Ś. (k. 129-131 akt), zeznania powoda (k. 131-132 akt).

Po hospitalizacji powód zamieszkał u swojej matki. Powód cały czas nosił kołnierz ortopedyczny i skarżył się na dolegliwości bólowe głowy, szyi i klatki piersiowej. Nie potrafił się sam podnieść, umyć, skorzystać z łazienki czy przygotować posiłku.

Po około dwóch miesiącach od wypadku powód zaczął się usamodzielniać, dostawał silniejsze leki przeciwbólowe i zaczął lepiej funkcjonować. Stan zdrowia powoda systematycznie się poprawiał, ale zdarzały się gorsze dni kiedy, powód w ogóle nie wstawał z łóżka, skarżył się na ból głowy i szyi.

Neurochirurg zalecił powodowi noszenie kołnierza ortopedycznego, z uwagi na zrastanie się kręgów szyjnych. Powód nie miał zleconej rehabilitacji.

Powód po wypadku bał się jeździć samochodem.

dowód: opinia biegłego neurochirurga (k. 145-147 akt), zeznania świadka M. Ś. (k. 129-131 akt), zeznania powoda (k. 131-132 akt).

Z uwagi na stan zdrowia powoda rozluźnieniu uległy jego relacje z małoletnim synem. Syn powoda nie chciał go odwiedzać.

dowód: zeznania świadka M. Ś. (k. 129-131 akt), zeznania powoda (k. 131-132 akt).

Pismem z dnia 18 listopada 2015 r. powód zgłosił szkodę pozwanemu - ubezpieczycielowi sprawcy wypadku. Jednocześnie wezwał go do zapłaty zadośćuczynienia w kwocie 100.000 zł.

dowód: zgłoszenie szkody (k. 54—54v akt).

W dniu 18 grudnia 2015 r. pozwany przyznał powodowi zadośćuczynienie
w wysokości 10.000 zł.

dowód: pismo pozwanego z dnia 18 grudnia 2015 r. (k. 57 akt),

Wina sprawcy wypadku L. M. została stwierdzona wyrokiem Sądu Rejonowego w Środzie Wielkopolskiej z dnia 11 lutego 2016 r.

W punkcie 2 wyroku Sąd orzekł wobec podejrzanego obowiązek częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę przez zapłatę kwoty 8.000 zł na rzecz pokrzywdzonego R. P..

dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Wielkopolskiej z dnia 11 lutego 2016 r.
o sygnaturze II K 671/15 (k. 19 -19v akt oraz k. 143-143v akt Sądu Rejonowego w Środzie Wielkopolskiej o sygnaturze akt II K 671/15), notatka urzędowa (k. 20 akt).

W dniu 16 maja 2016 r. pozwany przyznał powodowi kwotę 8.000 zł tytułem częściowego zadośćuczynienia. Powyższa kwota stanowiła refundację kwoty wynikającej z obowiązku naprawienia szkody, zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego w Środzie Wielkopolskiej sygn. akt II K 671/15.

dowód: pismo pozwanego z dnia 16 maja 2016 r. (k. 75 akt).

Powód lecząc się korzystał z prywatnych wizyt lekarskich oraz kupował leki, środki opatrunkowe, maści i ponosił koszty dojazdów do lekarzy. Koszty związane z leczeniem powoda wyniosły 1.196,04 zł.

Po wypadku powód wydawał ok. 200 zł miesięcznie na dojazdy do lekarzy.

Obecnie na leki powód wydaje ok. 30 zł miesięcznie (apap i ibuprom oraz maść naproxen) oraz wydaje 120 zł miesięcznie za wizytę u neurochirurga i 50 zł miesięcznie na dojazdy na wizyty lekarskie.

dowód : paragony i rachunki (k. 49-53, 121 akt), zeznania świadka M. Ś. (k. 129-131 akt), zeznania powoda (k. 131-132 akt).

Powód otrzymywał świadczenie rehabilitacyjne w wysokości 970 zł miesięcznie.

Z uwagi na niezdolność do pracy w okresie od 11 października 2015 r.
do 6 października 2016 r. utracił wynagrodzenie w łącznej kwocie 2.788,69 zł.

dowód : zaświadczenie od pracodawcy (k. 46 akt), orzeczenie lekarza orzecznika ZUS (k. 47-47 v akt), decyzja ZUS (k. 48-48v akt), historia rachunku powoda (k. 122-125 akt), zeznania powoda (k. 131-132 akt).

Od maja 2016 r. powód samodzielnie prowadzi samochód.

We wrześniu 2016 r. powód wyprowadził się z mieszkania matki.

W dniu 7 października 2016 r. powód podjął pracę.

dowód: opinia biegłej neurochirurg (k. 145-147 akt), zeznania powoda (k. 131-132 akt).

Powód cały czas odczuwa dolegliwości bólowe. Nadal cierpi na dolegliwości ze strony układu oddechowego i często ma bóle w klatce piersiowej. Miewa zawroty głowy, co ogranicza mu możliwość wykonywania czynności domowych. Powód jest leczony przez neurochirurga.

Po wypadku powód stał się zamknięty w sobie, nie może się odnaleźć, jest mniej aktywny. Obecnie nie może grać w piłkę i uprawiać żadnej dyscypliny sportowej. Nadal ma lęk przed podróżowaniem.

dowód: zeznania świadka M. Ś. (k. 129-131 akt), zeznania powoda (k. 131-132

Podczas badania powoda przez biegłego neurochirurga w dniu 12 grudnia 2016 r.
u powoda rozpoznano wstrząśnienie mózgu, złamanie dolnej części trzonu C2 bez przemieszczenia (załamanie kręgu szyjnego C2, któremu towarzyszy przemieszczenie często kończy się śmiercią w chwili wypadku) oraz złamanie wyrostka poprzecznego lewego oraz niestabilność pourazową kręgów C5-6. Nadto biegła rozpoznała u powoda urazowy zespół korzeniowy z odcinka szyjnego i złamanie trzonu mostka oraz stawów obojczykowo-mostkowych.

W trakcie wypadku powód doznał uszkodzeń głowy oraz odcinka szyjnego powodującego jego niezdolność do pracy przez okres 1 roku. Doznane wstrząśnienie mózgu spowodowało czasową utratę świadomości oraz bóle głowy we wczesnym okresie powypadkowym. Przeprowadzone przez biegłą badanie nie wykazało zmian urazowych w obrębie tkanki mózgowej. Doszło natomiast do złamań w zakresie odcinka szyjnego kręgosłupa: było to złamanie dolnej części trzonu C2 oraz lewego wyrostka poprzecznego, co wymagało stosowania unieruchomienia ortopedycznego w postaci kołnierza szyjnego na okres ok. 10 miesięcy. Doszło także do podwichnięcia przedniego trzonów C5-6, co świadczy o uszkodzeniu układu więzadłowego na tym poziomie. Z tego względu powód także nosił kołnierz szyjny. W sytuacji gdyby doszło do większego przemieszczenia kręgu C5 wobec C6, konieczne byłoby operacyjne leczenie stabilizujące.

W tym czasie powód cierpiał na znaczne bóle karku z promieniowaniem do kończyn górnych oraz ich drętwieniem. Drętwienie obu rąk utrzymuje się nadal.

Po roku od wypadku nadal utrzymują się ograniczenia w zakresie ruchomości odcinka szyjnego oraz bóle i drętwienia kończyn górnych jako wyraz zespołu korzeniowego z odcinka szyjnego, które prawdopodobnie mogą utrzymywać się na stałe.

Ból z okolic odcinka szyjnego kręgosłupa będzie towarzyszyć powodowi do końca życia. Uszczerbek na zdrowiu powoda wyniósł łącznie 23%

dowód: opinia biegłej neurochirurg (k. 145-147 akt), wyjaśnienia biegłej neurochirurg (k. 213-214 akt), dokumentacja medyczna powoda (k. 102-103 akt).

Skutkiem złamania mostka i obu stawów mostkowo – obojczykowych jest zauważalna deformacja klatki piersiowej, zwłaszcza po lewej stronie z przetrwałą bolesnością palpacyjną mostka, stawu mostkowo-obojczykowego lewego i mostkowo-żebrowych lewych.

W następstwie obrażeń doznanych przez powoda w wypadku komunikacyjnym wystąpił trwały uszczerbek na zdrowiu w postaci deformacji klatki piersiowej, któremu towarzyszy zespół bólowy, co stanowi 5% uszczerbek na zdrowiu.

Skutki urazów wywołały znaczne dolegliwości bólowe ze strony kręgosłupa szyjnego, a także klatki piersiowej i kończyn górnych. Obecnie nasilenie dolegliwości bólowych jest mierne. Następstwa obrażeń, których doznał powód utrudniały mu normalne funkcjonowanie w życiu codziennym, społecznym i zawodowym.

Powód nie wymagał rehabilitacji.

Rokowania co do wyzdrowienia i wyleczenia w zakresie skutków obrażeń mostka i stawów mostkowo- obojczyjkowych są dobre, ale deformacja klatki piersiowej jest zmianą trwałą.

Stłuczenie płuc i wstrząśnienie mózgu wygoiły się bez istotnych następstw.

Złamanie stawu mostkowo-obojczykowego prawego i złamanie mostka wygoiły się bez istotnych następstw funkcjonalnych.

dowód: opinia biegłej ortopedy i traumatologa narządu ruchu (k. 203- 205 akt), dokumentacja medyczna powoda (k. 112-113 akt)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie kserokopii dokumentów prywatnych i urzędowych zgromadzonych w aktach sprawy, opinii biegłych oraz zeznań świadka M. Ś. i powoda.

Sąd dał wiarę złożonym przez strony dokumentom, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich wiarygodności, a Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu. Mimo, że kserokopia nie jest dokumentem, a stanowi jedynie element twierdzenia strony o istnieniu dokumentu o treści odpowiadającej kserokopii, to w niniejszej sprawie żadna ze stron nie podniosła zarzutów kwestionujących istnienie określonych dokumentów prywatnych czy urzędowych.

Sąd ustalił stan faktyczny niniejszej sprawy w oparciu o opinię biegłej neurochirurg R. S. z dnia 12 grudnia 2016 r. oraz opinię biegłej ortopedy i traumatologa narządu ruchu B. M. z dnia 23 sierpnia 2017 r.

Pismem z dnia 11 stycznia 2017 r. powód zgłosił uwagi do opinii biegłej neurochirurg R. S., wskazując, że brak jest podstaw do posługiwania się
w postępowaniu cywilnym rozporządzeniem z dnia 18 grudnia 2002 r. dotyczącym zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu odnośnie wypadków przy pracy czy chorób zawodowych. Powód wskazał, że rozporządzenie nie uwzględnia zindywidualizowanego rozmiaru cierpień. Podniósł także, że biegła przy procentowym szacowaniu uszczerbku na zdrowiu powoda nie odniosła się do części obrażeń odniesionych przez powoda jak np. wstrząśnienia mózgu, stłuczenia płuc, czy ogólnych potłuczeń i otarć naskórka. Wskazał także, że zadośćuczynienie winno uwzględniać kwestie długotrwałości uszczerbku oraz że koszt opieki wynosi 10 zł za godzinę. (k. 156-160 akt).

Pismem z dnia 20 stycznia 2017 r. pozwany zakwestionował opinię biegłej neurochirurg R. S., wskazując, że biegła nie podała stopnia ograniczenia ruchomości kręgosłupa oraz brak odniesienia z jakiego poziomu występują objawy korzeniowe szyjne. (k. 174-174v akt).

Podczas rozprawy z dnia 6 września 2017 r. biegła R. S. szczegółowo odniosła się do zarzutów do opinii i złożyła szczegółowe wyjaśnienia.

Po zapoznaniu się wyjaśnieniami biegłej Sąd uznał jej opinię za w pełni wiarygodną i przydatną dla odtworzenia stanu faktycznego niniejszej sprawy.

Pismem z dnia 13 września 2017 r. powód zgłosił uwagi do opinii biegłej ortopedy i traumatologa narządu ruchu B. M., wskazując, że brak jest podstaw do posługiwania się w postępowaniu cywilnym rozporządzeniem z dnia 18 grudnia 2002 r. dotyczącym zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu odnośnie wypadków przy pracy czy chorób zawodowych. Powód wskazał, że rozporządzenie nie uwzględnia zindywidualizowanego rozmiaru cierpień. Podniósł także, że biegła przy procentowym szacowaniu uszczerbku na zdrowiu powoda nie odniosła się do części obrażeń odniesionych przez powoda jak np. wstrząśnienia mózgu, stłuczenia płuc, czy ogólnych potłuczeń i otarć naskórka. Wskazał także, że zadośćuczynienie winno uwzględniać kwestie długotrwałości uszczerbku. (k. 222-225 akt). Zauważyć należy, ze powód sformułował w istocie nie tyle zastrzeżenia do opinii biegłej, co zaznaczył, że kwestia ustalenia zadośćuczynienia winna obejmować także obrażenia, do których biegła się nie odniosła.

Pozwany nie zgłosił uwag do opinii biegłej B. M.. (k. 239 akt).

Biorąc zatem powyższe pod uwagę Sąd uznał opinie biegłych za pełni wiarygodne oraz przydatne dla ustalenia stanu faktycznego sprawy, biorąc pod uwagę, że opinie zostały sporządzone przez osoby kompetentne, dysponujące odpowiednim zasobem wiedzy w dziedzinie w której sporządzały opinie. Opinie były konsekwentne, jednoznaczne i stanowcze, a nadto zostały wydane z uwzględnieniem całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i badań własnych biegłych. Biegłe w sposób szczegółowy przedstawiły w swoich opiniach przesłanki, na których się oparły się formułując końcowe wnioski. Zaprezentowane w nich ustalenia poparte zostały rzeczową, logiczną i zgodną z zasadami poprawnego wnioskowania argumentacją, co pozwala stwierdzić, że ich autorki dysponują rzetelną wiedzą specjalistyczną w swojej dziedzinie i pozwala je uznać za pełne i kompletne.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał opinie biegłych w całości za wiarygodne i przydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka M. Ś. na okoliczność stanu zdrowia powoda po wypadku oraz w chwili obecnej, bowiem korespondują z opiniami biegłych oraz zeznaniami powoda. Sąd nie miał także wątpliwości co do wiarygodności zeznań świadka na okoliczność rozmiaru krzywdy jakiej doznał powód, w szczególności zeznań na okoliczność trybu życia powoda przed wypadkiem oraz tego jak zmieniła się sytuacja życiowa powoda w związku z obrażeniami jakich doznał podczas wypadku. Zeznania te korespondowały bowiem z treścią opinii biegłych z której wynika m.in. że
z dolegliwości bólowe mogą powodowi towarzyszyć na stałe.

Biorąc zaś pod uwagę całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie w tym przede wszystkim treść opinii biegłych oraz zeznania świadka M. Ś. Sąd w całości dał wiarę zeznaniom powoda zarówno na okoliczność stanu jego zdrowia przed wypadkiem jak i po nim oraz rozmiarowi krzywdy jakiej doznał powód.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie powód po sprecyzowaniu powództwa domagał się zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 82.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 10.000 zł tytułem odszkodowania od dnia 11 października 2015 r. do dnia zapłaty. Wniósł także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Bezsporna między stronami była kwestia odpowiedzialności pozwanego, który przed jego wszczęciem postępowania sądowego uznał swoją odpowiedzialność i wypłacił powodowi łączną kwotę 18.000 zł, na które składały się kwota 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwota 8.000 zł tytułem zasdośćuczynienia zasądzonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Środzie Wielkopolskiej z dnia 11 lutego 2016 r.

Zatem bezspornie powodowi przysługuje względem pozwanego roszczenie
o zadośćuczynienie, wobec doznania przez powoda szczegółowo opisanych wyżej obrażeń ciała (art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 § 1 kc). Wskazać należy, że odpowiedzialność pozwanego wynika z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2013 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( Dz.U.2013.392 j.t.), zgodnie z którym, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia, skoro bezspornie sprawcą wypadku był L. M., który posiadał stosowną polisę wystawioną przez pozwanego.

Zgodnie z art. 444 § 1 kc, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty (§ 2).

Natomiast stosownie do art. 445 § 1 kc, w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zadośćuczynienie to forma rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej. Podstawą jego żądania jest krzywda niemajątkowa w postaci ujemnych przeżyć związanych z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi, wynikająca z naruszenia wskazanych
w komentowanym przepisie dóbr osobistych. Wprawdzie szkody niemajątkowej nie sposób wyrównać za pomocą świadczeń pieniężnych, lecz świadczenia te mogą łagodzić ujemne przeżycia pokrzywdzonego poprzez dostarczenie mu środków pozwalających w szerszym stopniu zaspokoić jego potrzeby i pragnienia (por. A. Rzetecka –Gill, Komentarz do art. 445 kc). Zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego, mowa jest bowiem o odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, przyznawanej jednorazowo.

Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, wypracowało je natomiast orzecznictwo. Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze, że jego celem jest wyłącznie złagodzenie doznanej przez poszkodowanego krzywdy, wobec czego utrata zdolności do pracy zarobkowej może mieć wpływ na wysokość zadośćuczynienia tylko o tyle, o ile łączy się z poczuciem krzywdy spowodowanej niemożnością wykonywania wybranego i wyuczonego zawodu. Sama zaś utrata zarobków i innych korzyści osiąganych z pracy znajduje rekompensatę w należnej na podstawie art. 444 § 2 k.c. rencie odszkodowawczej. Krzywdą w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. będzie z reguły trwałe kalectwo poszkodowanego powodujące cierpienia fizyczne oraz ograniczenie ruchów i wykonywanie czynności życia codziennego. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia obowiązuje zasada umiarkowania wyrażająca się w uwzględnieniu wszystkich okoliczności oraz skutków doznanego kalectwa (wyrok SN z 3 maja 1972 r., I CR 106/72, LexPolonica nr 319827). Suma „odpowiednia” nie oznacza sumy dowolnej, a jej prawidłowe ustalenie wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności mogących mieć w danym przypadku znaczenie. Zarówno okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia, jak i kryteria ich oceny powinny być rozważane indywidualnie w związku z konkretną osobą pokrzywdzonego. Orzecznictwo opowiada się więc za zasadą wszechstronności i indywidualizacji, czyli z jednej strony oznacza to wymóg uwzględnienia wszystkich okoliczności sprawy, a z drugiej zaś indywidualnego podejścia do każdego przypadku.

Zadośćuczynienie z art. 445 § 1 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. We wcześniejszym orzecznictwie dodatkowo wyrażano stanowisko, iż „wysokość ta jednak nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach” (tak SN w wyroku z 26 lutego 1962 r., 4 CR 902/61, LexPolonica nr 316013, OSNCP 1963, nr 5, poz. 107; w wyroku z 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, LexPolonica nr 322944, OSPiKA 1966, poz. 92; por. też wyrok z 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, LexPolonica nr 321721).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy zauważyć, że w wyniku wypadku komunikacyjnego powód mający wówczas 34 lat doznał poważnych obrażeń ciała w postaci złamania dwóch kręgów szyjnych C2 i C5, złamania trzonu mostka, złamania stawów obojczykowo-mostkowych, stłuczenia płuc, rany w okolicy ciemieniowej i rany szarpanej okolicy lędźwiowej z odłamkami szkła. Złamaniu uległa dolna części trzonu C2 bez przemieszczenia (załamanie kręgu szyjnego C2, któremu towarzyszy przemieszczenie często kończy się śmiercią w chwili wypadku), co stanowi stan bezpośrednio zagrażający życiu. Nadto powód doznał wstrząśnienia mózgu. Po wypadku przebywał 6 dni w szpitalu. Z kolei po opuszczeniu szpitala przez okres 2 miesięcy był osobą niesamodzielną, wymagał opieki w sprawach życia codziennego, jak mycie, korzystanie z toalety i jedzenie posiłków. Mimo stopniowego usamodzielniania się powoda w czynnościach życia codziennego powód nadal odczuwał znaczne dolegliwości bólowe. Pozwany po roku od wypadku powrócił do pracy, jednakże nadal odczuwa ograniczenia w zakresie ruchomości odcinka szyjnego oraz bóle i drętwienia kończyn górnych jako wyraz zespołu korzeniowego z odcinka szyjnego, które mogą utrzymywać się na stałe. Nadto skutkiem wypadku jest deformacja klatki piersiowej powoda, któremu towarzyszy zespół bólowy. Powód nie jest w stanie obecnie uprawiać sportu- grać w piłkę nożną. Pozostaje pod opieką neurochirurga.

Biegli ocenili, że trwały uszczerbek na zdrowiu powoda będący skutkiem obrażeń wynosi łącznie 28 %.

Pozwany wypłacił dotychczas powodowi kwotę 18.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Biorąc pod uwagę dotychczasowy styl życia powoda i jego wiek, a także rozmiar doznanych cierpień psychicznych i fizycznych, w tym długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia, w tym skutki psychiczne, związane z następstwami wypadku i odczuwanym bólem, Sąd uznał, że najbardziej adekwatną do nich kwotą zadośćuczynienia jest będzie łącznie kwota 100 000 zł. Doznane obrażenia na stałe zmieniły funkcjonowanie powoda, który do czasu wypadku był osobą sprawną, aktywną i uprawiającą rekreacyjnie sporty. Doznane obrażenia i związana z nimi niesamodzielność i początkowo oszpecenie powoda, były tez przyczyną rozluźnienia się jego więzi z małoletnim synem.

Skoro zatem pozwany wypłacił już powodowi kwotę 18.000 zł, Sąd uwzględnił żądanie powoda w zakresie zadośćuczynienia w całości. Biorąc pod uwagę powyższe Sąd uznał, że zasądzenie zadośćuczynienie w wysokości 82.000 zł spełni swoją funkcję i złagodzi ujemne przeżycia powoda poprzez dostarczenie mu środków pozwalających w szerszym stopniu zaspokoić jego potrzeby i złagodzić następstwa wypadku.

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł w oparciu o treść art. 481 § 1 k.c. w zw. z art.
455 k.c., zasądzając je od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty. Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 1 ustawy o z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Zważywszy na to, że pozwany zgłoszenie szkody otrzymał w dniu 23 listopada 2015 r., odsetki należało zasądzić od dnia 24 grudnia 2015 r.

Wobec powyższego Sąd orzekł, jak w punkcie 1 wyroku.

Powód domagał się także zasądzenia odszkodowania w wysokości 10.000 zł, wskazując w uzasadnieniu pozwu, że do czasu jego wniesienia powód poniósł koszty leczenia wykazane rachunkami na kwotę 1 198,04 zł, do tego miesięcznie wydawał na dojazdy do placówek służby zdrowia po 200 zł miesięcznie, do dnia wniesienia pozwu utracił zarobek w wysokości ok. 2000 zł. W ocenie powoda do czasu wydania wyroku koszty z powyższych tytułów wzrosną do 10 000 złotych.

W toku procesu, pismem z dnia 13 września 2017 roku pełnomocnik powoda wskazał, że na dochodzone odszkodowanie składają się następujące kwoty:

- 2.788,69 zł tytułem utraconego zarobku,

- 1.198,04 zł z tytułu kosztów leczenia, zgodnie z fakturami i paragonami załączonymi do pozwu,

- kwoty 900 zł z tytułu kosztów wizyt lekarskich,

- kwoty 270 zł z tytułu lekarstw zażytych w toku sprawy,

- kwoty 1.800 zł tytułem dojazdów do lekarzy i na rehabilitacje,

- kwoty 3.600 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki ( 2 miesiące, po 6 godzin dziennie, po 10 zł za godzinę) (k. 222-225 akt).

Biorąc pod uwagę wyniki postępowania dowodowego Sąd uznał za wykazane, że powód na skutek wypadku utracił kwotę 2.788,69 zł tytułem utraconego zarobku, co wynika z zaświadczenia wystawionego przez pracodawcę powoda.

Sąd nie miał także wątpliwości, że koszty związane z leczeniem powoda do chwili wniesienia pozwu wyniosły 1.198,04 zł, co wynika z załączonych faktur, rachunków
i paragonów. Sąd ustalił, że powód na leki wydaje obecnie 30 zł – 40 zł miesięcznie, co w ocenie Sądu od dnia złożenia pozwu do chwili wydania wyroku stanowi kwotę 270 zł.

Nadto z zeznań powoda i świadka M. Ś. wynika, że powód na dojazdy do lekarzy wydawał pierwotnie kwotę 200 zł miesięcznie, a kolejnych miesiącach kwotę 50 zł miesięcznie. Tym samym Sąd uznał, że z uwagi na intensyfikację leczenia w okres 3 miesięcy po wypadku, koszty dojazdów na wizyty lekarskie w tym okresie istotnie wyniosły 200 zł miesięcznie (czyli łącznie 600 zł). W kolejnych 9 miesiącach, podczas których powód był niezdolny do pracy koszty z tego tytułu wyniosły nie więcej niż 50 zł miesięcznie (co zresztą wynika zeznań świadka M. Ś.) czyli łącznie 450 zł. Wobec powyższego brak było podstaw do uznania, że koszty z tego tytułu wyniosły 1.800 zł. Nadto bezsprzecznie powód nie korzystał z zabiegów rehabilitacyjnych, zatem trudno uznać, aby koszty z tego tytułu były zasadne.

Powód udowodnił także, że do sierpnia 2016 r. poniósł koszty wizyt lekarskich w wysokości 480 zł (4 wizyty). Powód w październiku 2016 r. wrócił do pracy. Tym samym skoro wizyty u neurochorurga miały miejsce co miesiąc Sąd uznał, że koszty z tego tytułu wyniosły 240 zł ( 2 wizyty we wrześniu i październiku). Jednocześnie wskazać należy w tym miejscu, że Sąd uznał za niewykazane, że powód poniósł z tytułu wizyt lekarskich koszt w wysokości 900 zł.

Odnośnie kosztów opieki zauważyć należy, że powód w pozwie nie zgłosił roszczenia w tym zakresie. Kwestia stawki za opiekę została nadmieniona w opinii biegłej neurochirurg z dnia 12 grudnia 2016 r. Powód pismem z dnia 13 września 2017 r., w którym ustosunkowywał się do opinii biegłej marginalnie wskazał, że domaga się także zasądzenia kosztów opieki nad powodem w kwocie 3.600 zł. Wobec powyższego Sąd uznał, że podstawa faktyczna pozwu nie obejmuje kosztów opieki, tym samym powyższe żądanie nie podlegało uwzględnieniu.

Wobec powyższego Sąd uznał, że udowodniona przez powoda wysokość kosztów związanych z leczeniem powoda oraz utraconym zarobkiem wyniosła 6.026,73 zł wraz z odsetkami od dnia 7 października 2016 r. do dnia zapłaty.

W punkcie III wyroku Sąd oddalił powództwo co do kwoty 4.530 zł tytułem odszkodowania z uwagi na przytoczone wyżej okoliczności. Nadto oddalił powództwo co do odsetek liczonych od kwoty 92.000 zł za okres od dnia 11 października 2015 r. do dnia 23 grudnia 2015 r. oraz od kwoty 10.556,73 za okres 11 października 2015 r. do dnia 6 października 2016 r.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 100 kpc, zgodnie z którym, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powód wygrał sprawę niemal w całości zatem Sąd uznał, że pozwany powinien zostać w całości obciążony kosztami procesu, za wyjątkiem tej części kosztów co do której powództwo zostało oddalone. Obciążenie w całości kosztami na podstawie art.100 zd. 2 k.p.c. oznacza, że strona ta ponosi koszty w zakresie w jaki przegrała proces, natomiast nie zasądza się na rzecz tej strony poniesionych przez nią kosztów w zakresie, w jakim proces wygrała.

Z uwagi na to, że powód wygrał proces w 95%, w punkcie 4 a sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.856 zł ( 95% z 7.217 zł).

Koszty sądowe w niniejszej sprawie wyniosły: 4 402 zł opłaty od pozwu i 871,76 zł – suma kosztów opinii i stawiennictwa biegłych.

Jednocześnie w punkcie 4b sentencji wyroku Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego kwotę 5.230,20 zł – na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. (Powód był zwolniony od kosztów sądowych)

Z uwagi na zastosowanie zasady z art. 100 zd. 2 k.p.c. ściągnięciu nie podlegają koszty sądowe, które byłyby należne od powoda.

SSO Ewa Pijańska