Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2017 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. we W.

przeciwko K. B.

o zapłatę

1.  Oddala powództwo.

2.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego 2417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Anna Kurzynowska - Drzażdżewska

Sygn. akt I C 1007/17 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. domagał się zasądzenia od pozwanego K. B. kwoty 16.488,26 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu. Roszczenie swoje wywiódł z faktu, iż jest następcą prawnym pierwotnego wierzyciela (...) Banku S.A. z siedzibą w K., z którym pozwany zawarł umowę kredytową. Argumentował, iż żądana kwota stanowi zadłużenie pozwanego wynikające z przedmiotowej umowy.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 4.07.2011 r. w postępowaniu upominawczym w sprawie VI Nc-e (...) Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie uwzględnił powództwo w całości (k. 3v).

Pozwany K. B. w sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty domagał się oddalenia powództwa w całości. Wniósł również o zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. Podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. Zdaniem pozwanego nadto powód nie wykazał istnienia wierzytelności, ani jej wysokości, stąd dochodzone roszczenie jest bezpodstawne. Argumentował przy tym, że nie został mu doręczony wydany w sprawie w/w nakaz zapłaty, bowiem od kilku lat nie mieszka w Polsce, a o toczącym się postępowaniu dowiedział się dopiero od komornika sądowego D. W., który wysłał pozwanemu pisma z dnia 13.01.2017 r.

Sąd ustalił, co następuje:

Na mocy umowy o kredyt gotówkowy nr (...) zawartej w dniu 15.02.2006 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w K. udzielił pozwanemu K. B. kredytu.

( dowód : okoliczności bezsporne)

Wobec braku spłaty należności w terminie kredytodawca wypowiedział umowę kredytu, zaś w dniu 11.01.2007 r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), któremu postanowieniem z dnia 23.01.2008 r. tut. Sąd w sprawie I Co 56/07 nadał klauzulę wykonalności na rzecz (...) Banku S.A. z siedzibą w K..

( dowód : okoliczności bezsporne)

W oparciu o wskazany tytuł wykonawczy Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Giżycku J. P. prowadził postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 92/08 z wniosku (...) Banku S.A. z siedzibą w K.. Postanowieniem z dnia 19.03.2008 r. w/w postępowanie zostało umorzone wobec jego bezskuteczności.

( dowód : postanowienia o umorzeniu – k. 29)

Na mocy umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 1.09.2008 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w K. zbył na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. szereg wierzytelności, w tym wierzytelność z tytułu umowy kredytu, zawartej z pozwanym.

( dowód : okoliczności bezsporne)

Pozwem wniesionym w dniu 31.05.2011 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 16.488,26 zł, wynikającej z zawartą z pozwanym przedmiotową umową kredytu, wraz z odsetkami i kosztami procesu.

Nakazem zapłaty z dnia 4.07.2011 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydanym w sprawie VI Nc-e (...) uwzględnił powództwo w całości.

Postanowieniem z dnia 15.09.2011 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie nadał w/w nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności.

( dowód : nakaz zapłaty- k. 3v, postanowienie- k. 5v)

W oparciu o w/w tytuł wykonawczy Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Giżycku A. K. prowadził postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 1158/11. Postanowieniem z dnia 21.02.2012 r. postępowanie zostało umorzone na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.

( dowód : nakaz zapłaty- k. 3v, postanowienie- k. 5v)

Obecnie na podstawie w/w tytułu wykonawczego toczy się postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Giżycku D. W. w sprawie Km 76/17. Postępowanie zostało wszczęte w dniu 13.01.2017 r.

( dowód : zajęcie wierzytelności- k. 10, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji- k. 11, żądanie udzielenia wyjaśnień- k. 12)

Postanowieniem z dnia 21.03.2017 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie przekazał sprawę do rozpoznania tut. Sądowi. W/w Sąd wskazał, że wobec podnoszonych przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty okoliczności nie rozpoczął biegu termin do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty. Jednocześnie uznał sprzeciw pozwanego za skutecznie złożony jeszcze przed rozpoczęciem biegu do wniesienia sprzeciwu.

( dowód : postanowienie- k. 14)

Sąd zważył, co następuje:

Bezsporny był ustalony wyżej stan faktyczny przedmiotowej sprawy. Owa bezsporność wynika z przedłożonych przez strony dokumentów, jak i z niekwestionowanych w tym zakresie twierdzeń stron. Wobec tego, że Sąd z urzędu nie powziął wątpliwości co do prawdziwości zgromadzonych dokumentów, a żadna ze stron ich nie kwestionowała, należało uznać je za podstawę ustaleń w sprawie.

Istota sporu sprowadzała się natomiast do ustalenia zasadności podnoszonego przez pozwanego zarzutu przedawnienia roszczenia oraz zasadności zarzutów pozwanego dotyczących nie wykazania istnienia wierzytelności, ani jej wysokości. Twierdzenia bowiem stron w tym zakresie wzajemnie się wykluczały. Z jednej strony pozwany twierdził, że dochodzone roszczenie jest przedawnione, z drugiej zaś powód podnosił, że owy zarzut w realiach tej sprawy nie może spotkać się z uznaniem, a to z uwagi na co najmniej dwukrotne przerwy biegu przedawnienia.

Analizę zdiagnozowanych wyżej kwestii spornych należy rozpocząć od zasadności podnoszonego przez pozwanego zarzutu przedawnienia roszczenia, bowiem jego ewentualne uwzględnienie skutkuje oddaleniem powództwa bez potrzeby ustalania czy zachodzą wszystkie materialnoprawne przesłanki pozwalające uwzględnić żądanie. W tym kontekście wskazać należy, że wedle art. 117 k.c. roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Termin przedawnienia wynosi dziesięć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Nie budzi wątpliwości, iż roszczenia banku wynikłe z udzielenia pozwanemu kredytu są roszczeniami związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, a zatem zastosowanie znajdzie trzyletni termin przedawnienia. Zgodnie natomiast z art. 120 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Może on zostać zawieszony lub przerwany w przypadku wystąpienia okoliczności wskazanych w art. 121 k.c. i 123 k.c.

Ponad wszelką wątpliwość skutki przerwy biegu przedawnienia wywołanej przez zbywcę wierzytelności odnoszą się co do zasady także do cesjonariusza. Nabywa on wierzytelność w takim kształcie, w jakim przysługiwała ona zbywcy, także pod względem „stanu” jej przedawnienia. W konsekwencji, jeżeli bieg terminu przedawnienia uległ przerwaniu, cesjonariusz - wstępując w tę samą sytuację, w której w chwili zbycia wierzytelności pozostawał cedent - zostaje objęty skutkami tej przerwy. Reguły te nie mają jednak zastosowania do przerwy biegu przedawnienia, która została spowodowana dochodzeniem roszczenia na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie zostało sformułowane wprost w uchwale z dnia 29 czerwca 2016r., III CZP 29/16. Przyjęto w niej, że nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.). Innymi słowy, w razie cesji wierzytelności przerwa biegu przedawnienia wywołana złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji zachowa swój skutek wyłącznie wobec tych cesjonariuszy, którzy sami mogliby posłużyć się bankowym tytułem egzekucyjnym. W pozostałych sytuacjach przerwę biegu przedawnienia uznaje się za niebyłą - bieg zaś terminu przedawnienia w stosunku do nabywcy wierzytelności określa się na zasadach ogólnych. Uzasadnia przyjęcie powyższego poglądu fakt, że uprawnienie do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przysługiwało jedynie bankom i tylko na ich rzecz mogła być nadana klauzula wykonalności. Nadanie klauzuli na rzecz cesjonariusza niebędącego bankiem nie było dopuszczalne (uchwały Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2004 r., III CZP 9/04, OSNC z 2005 r. Nr 6, poz. 98, z dnia 22 lutego 2006 r., III CZP 129/05, OSNC z 2007 r. Nr 1, poz. 4, z dnia 19 lutego 2015 r., III CZP 103/14). Cesjonariusz taki nie mógł więc kontynuować egzekucji wszczętej przez bank, bo w postępowaniu egzekucyjnym nie ma zastosowania art. 192 pkt 3 k.p.c., a więc fundusz sekurytyzacyjny, który nie mógł się powołać na bankowy tytuł egzekucyjny, przejście uprawnień i uzyskać klauzuli wykonalności na podstawie art. 788 § 1 k.p.c., musiał ustalić istnienie roszczenia w drodze procesu sądowego, uzyskać nowy tytuł wykonawczy i dopiero na jego podstawie egzekwować roszczenie. Nabywca wierzytelności nie będący bankiem nabywa zatem wierzytelność w swej treści i przedmiocie tożsamą z wierzytelnością zbywającego banku, ale nie wchodzi w sytuację prawną zbywcy wywołaną przerwą biegu przedawnienia i rozpoczęciem biegu na nowo. Czynność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank wywołuje materialnoprawny skutek przerwy biegu przedawnienia jedynie w stosunku do wierzyciela objętego bankowym tytułem wykonawczym, natomiast nabywca wierzytelności nie będący bankiem, nawet jeżeli nabycie nastąpiło po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. i rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia w stosunku do banku na nowo, nie może się powołać na przerwę biegu przedawnienia wywołaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela będącego bankiem. Wyjątkowość przywileju wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego prowadzi do wniosku, że skoro nie może on być podstawą egzekucji na rzecz innych osób, niż w nim wskazane za wyjątkiem następstwa prawnego po stronie wierzyciela innego banku, to również materialnoprawne skutki wszczęcia postępowania egzekucyjnego jako czynności wierzyciela - banku prowadzącej do przerwy biegu przedawnienia dotyczą wyłącznie tego wierzyciela i nie dotyczą nabywcy nie będącego bankiem.

W niniejszym stanie faktycznym dokumenty przedłożone przez stronę powodową nie pozwalają stwierdzić daty wymagalności roszczenia – powód nie wskazał bowiem daty rozwiązania umowy kredytu, zawartej ze stroną pozwaną. Sąd uznał zatem, iż roszczenie stało się wymagalne najpóźniej z dniem wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego – tj. 11.01.2007 r. Pokreślić przy tym należy, iż z uwagi na upływ znacznego okresu czasu precyzyjne określenie daty wymagalności roszczenia nie ma w przedmiotowej sprawie istotnego znaczenia. Przyjmując w/w datę wymagalności roszczenia na dzień 11.01.2007 r. oraz 3-letni termin przedawnienia, stwierdzić należy, że w dniu wniesienia pozwu, t.j. 31.05.2011 r. należność składająca się na wierzytelność główną była już przedawniona. Powyższe odnosi się również do odsetek za opóźnienie, bowiem Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 stycznia 2005 r. ( III CZP 42/04, OSN 2005, Nr 9, poz. 149) uznał za obowiązującą w prawie polskim zasadę, że wraz z przedawnieniem się roszczenia głównego przedawniają się także roszczenia o świadczenia uboczne, choćby termin ich przedawnienia jeszcze nie upłynął.

W ocenie Sądu konstatacji powyższej nie zmieniają powoływane przez stronę powodową okoliczności, w postaci wystąpienia przez pierwotnego wierzyciela z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 11.01.2007 r., a następnie złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji, na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego, zakończonej postanowieniem z dnia 19.03.2008 r. o jej umorzeniu, z powodu bezskuteczności. Czynności te zostały bowiem co prawda podjęte przed upływem 3 lat od dnia wymagalności roszczenia dochodzonego niniejszym pozwem, jednak w realiach przedmiotowej sprawy nie wywołały skutku określonego w art. 123 § 1 k.c. Ewentualny skutek wszczęcia postępowania egzekucyjnego w postaci przerwy biegu przedawnienia mógł więc dotyczyć wyłącznie pierwotnego wierzyciela – banku. Nie rozciągał się na stronę powodową, mimo wniesienia pozwu w okresie trzech lat od umorzenia postępowania egzekucyjnego. Sąd orzekający w niniejszej sprawie podzielając w/w pogląd Sądu Najwyższego uznał, że owe czynności nie przerwały biegu przedawnienia w odniesieniu do nabywcy wierzytelności (cesjonariusza), jako że nie jest on bankiem, lecz funduszem sekurytyzacyjnym. W przedmiotowej sprawie dokonanie przez bank cesji objętej tytułem wykonawczym należności na rzecz powoda - niemającego prawa do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych - skutkowało tym, że nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności na rzecz cesjonariusza było niedopuszczalne, a powód nie mógł kontynuować egzekucji wszczętej przez cedenta. Przerwa w biegu przedawnienia spowodowana wszczęciem egzekucji przez bank nie mogła odnieść zatem skutku względem nabywcy wierzytelności.

Biorąc pod uwagę powyższe w realiach tej sprawy zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego pozwem okazał się skuteczny. Z tych względów powództwo po myśli art. 117 § 2 k.c. należało oddalić, o czym Sąd orzekł jak w pkt I sentencji. Owa zasadność podnoszonego przez pozwanego zarzutu przedawnienia roszczenia spowodowała, iż rozważania dotyczące pozostałych podnoszonych przez pozwanego zarzutów jawiły się jako niecelowe, w związku z czym należało je pominąć.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, o czym orzeczono jak w pkt II sentencji. Na koszty poniesione przez pozwanego składały się: kwota 2.400 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.