Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 175/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 sierpnia 2016r.

Sąd Rejonowy w Łowiczu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Anna Czerwińska

Protokolant sądowy: Anna Rolewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 sierpnia 2016r. w Ł.

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko M. M. (1) i P. M.

o zapłatę kwoty 44.244,61 zł

1.  zasądza solidarnie od pozwanych M. M. (1) i P. M. na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 44.244,61 zł (czterdzieści cztery tysiące dwieście czterdzieści cztery złote sześćdziesiąt jeden groszy) wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 20.01.2016r. do dnia zapłaty od kwoty 43.385,63 zł (czterdzieści trzy tysiące trzysta osiemdziesiąt pięć złotych sześćdziesiąt trzy grosze), przy czym wysokość odsetek nie może przekraczać wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie oraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25.01.2016r. do dnia zapłaty od kwoty 843,98 zł (osiemset czterdzieści trzy złote dziewięćdziesiąt osiem groszy)

2.  zasądza solidarnie od pozwanych M. M. (1) i P. M. na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę (...),64 (jeden tysiąc czterdzieści sześć 64/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 175/16

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2016r. powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko M. M. (1) i P. M. o zapłatę solidarnie kwoty 43.385,63 zł wraz z odsetkami umownymi liczonymi od dnia 20 stycznia 2016r. do dnia zapłaty oraz kwoty 843,98 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 25 stycznia 2016r. do dnia zapłaty oraz kwoty 15 zł, a także o zasądzenie od pozwanych na jego rzecz kosztów sądowych oraz innych kosztów w wysokości 5,54 zł. W uzasadnieniu swojego stanowiska powód podniósł, iż pozwany M. M. (1) zawarł w dniu 25.01.201r1. z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę kredytu o numerze (...) zabezpieczoną poręczeniem i nie wywiązał się z ciążącego na nim zobowiązania terminowego dokonywania spłat w wysokościach ustalonych w zawartej umowie.

W związku z brakiem zapłaty zaległych rat powód wypowiedział przedmiotową umowę stawiając całą należność w stan wymagalności. Pozwani nie spłacili wymagalnej wierzytelności.

( k.3-4 - pozew)

Sąd Rejonowy w Łowiczu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w dniu 25.03.2016r. Pozwani złożyli sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie na ich rzecz od powoda kosztów postępowania według norm przepisanych. Podnieśli, że w umowie kredytu z dnia 25.01.2011r.ustanowiono zabezpieczenie spłaty kredytu w postaci przewłaszczenia na powodowy bank pojazdu marki S.. Wskutek wypowiedzenia umowy kredytu pojazd ten stał się w całości własnością powoda i pozwany M. M. (1) jest zobowiązany wydać ten pojazd na żądanie powoda. Pozwani podnieśli, że zwrot pojazdu pozwoli na uregulowanie należności z tytułu przedmiotowej umowy kredytu.

/ nakaz zapłaty –k. 45, sprzeciw od nakazu zapłaty –k.52-54/

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał powództwo w całości.

/ odpowiedź na sprzeciw–k.66-67/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany M. M. (1) w dniu 25.01.2011r. zawarł z powodem (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę kredytu o numerze (...), na mocy której bank udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 78.373,33 zł na okres 72 miesięcy na warunkach wskazanych w umowie na sfinansowanie m.in. zakupu pojazdu marki S. (...) (...) rok produkcji 2003. Jednocześnie strony ustaliły prawne zabezpieczenie kredytu w formie przewłaszczenia pojazdu marki S. (...) (...), nr nadwozia (...), rok produkcji 2003, wraz z jednoczesną cesją praw z umowy ubezpieczenia AC, odnawialną w całym okresie kredytowania. Na mocy aneksu do umowy kredytu samochodowego sporządzonego dnia 12.03.2014r. strony umowy postanowiły między innymi, że okres spłaty kredytu zostaje przedłużony do dnia 5.05.2017r., tj o 3 miesiące.

/ dowód: umowa kredytu-k.14-16, aneks do umowy-k.18-20, bezsporne /

Pozwany P. M. w dniu 25 stycznia 2011r. zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę poręczenia, na mocy której pozwany udzielił bankowi poręczenia za zobowiązanie z tytułu opisanej wyżej umowy kredytu w kwocie 78.373,33 zł wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania. W umowie tej postanowiono, że poręczyciel za zobowiązania kredytowe odpowiada solidarnie z kredytobiorcą.

/ dowód: umowa poręczenia-k.17, bezsporne /

W dniu 26.01.2011r. pozwany M. M. (1) zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, na mocy której M. M. (1) jako przewłaszczający przeniósł na bank udział w prawie własności pojazdu marki S. (...) (...), nr nadwozia (...), rok produkcji 2003 w części 49/100, w wyniku czego Bank stał się współwłaścicielem pojazdu. W umowie postanowiono, że w przypadku wypowiedzenia przez bank umowy kredytu, na bank przechodzi pozostała część udziału w prawie własności pojazdu wynosząca 51/100 przysługującego przewłaszczającemu, na co przewłaszczający wyraził bezwarunkową zgodę. Ustalono, że w przypadku wypowiedzenia umowy kredytu własność pozostałego udziału przechodzi na bank bez potrzeby składania odrębnego oświadczenia woli także przez bank. Zgodnie z przedmiotową umową, do czasu całkowitej spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami albo do otrzymania przez przewłaszczającego pisma z banku zawierającego żądanie wydania bankowi pojazdu, pojazd będzie używany przez przewłaszczającego. W przypadku wypowiedzenia przez Bank umowy kredytu przewłaszczający zobowiązuje się do niezwłocznego wydania pojazdu na żądanie banku lub osoby przez niego upoważnionej.

/ dowód: umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie-k.56-57, bezsporne /

Pismem z dnia 7.10.2015r. powód, w związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie, wypowiedział pozwanemu M. M. (1) umowę kredytu, określając termin wypowiedzenia na 30 dni. Jednocześnie w piśmie wskazano, że bank rozważy możliwość cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu w przypadku uregulowania w okresie wypowiedzenia całości zaległości obejmującej na dzień sporządzenia pisma kwotę 6.471,68 zł.

Jednocześnie, powód w związku ze złożonym oświadczeniem o wypowiedzeniu umowy zawiadomił pozwanego P. M. o powstaniu zaległości w spłacie z tytułu umowy kredytu numer (...).

/ wypowiedzenie umowy, zawiadomienie - k.21 -k.23v, bezsporne /

Pismem z dnia 14.04.2016r. pozwany M. M. (1) zwrócił się do powoda o podjęcie kroków zmierzających do ugodowego załatwienia sprawy w związku z wypowiedzeniem umowy kredytu. Pozwany w przedmiotowym piśmie potwierdził, że pojazd marki (...) pozostaje w jego dyspozycji i gotów jest wydać pojazd bankowi w celu rozliczenia należności z tytułu kredytu.

/ pismo-k.58-59/

Pismem z dnia 15.07.2016r. powód zwrócił się do pozwanego M. M. (1) z żądaniem zapłaty kwoty 47.646,54zł lub wydania pojazdu marki (...) wraz z kompletem dokumentów i kluczykami.

/ pismo-k.106/

Samochód marki (...) znajduje się nadal w posiadaniu pozwanego M. M. (1).

/ bezsporne/

Sąd dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie był bezsporny pomiędzy stronami. Pozwani przyznali okoliczności podniesione przez powoda w pozwie, nie kwestionowali przedstawionych przez powoda dokumentów, ani też wysokości i wymagalności należności oznaczonej w pozwie. Pozwani na rozprawie przyznali, że samochód marki (...) w dalszym ciągu znajduje się w posiadaniu pozwanego M. M. (1).

/ dowód: protokół rozprawy-k. 116/

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości, bowiem bezsporne jest, że należność dochodzona pozwem nie została zaspokojona przez pozwanych. Odpowiedzialność pozwanego P. M. względem powoda wynika z udzielonego przez niego poręczenia za spłatę kredytu zaciągniętego przez M. M. (1) w powodowym banku. Roszczenie powoda wobec pozwanego M. M. (1) wynika zaś z tejże umowy kredytu zabezpieczonej poręczeniem. Pozwani kwestionując zasadność powództwa powołali się na umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, zawartą pomiędzy M. M. (1) a powodowym bankiem na zabezpieczenie kredytu i podnieśli, iż wydanie bankowi pojazdu przez pozwanego M. M. (1) pozwoli na uregulowanie należności z tytułu przedmiotowej umowy kredytu. Decydujące zatem dla oceny zasadności stanowiska stron w sprawie niniejszej jest rozważenie, jakie skutki prawne rodzi zawarta przez strony umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie, w szczególności czy umarza ona wierzytelność, którą zabezpiecza.

Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie należy do kategorii umów nienazwanych. Jest to umowa zawierana na podstawie art. 353 1 k.c. pomiędzy właścicielem rzeczy –dłużnikiem, a jego wierzycielem, stosownie do której dłużnik przenosi na wierzyciela własność rzeczy w celu zabezpieczenia wykonania zobowiązania. Przewłaszczenie rzeczy w celu zabezpieczenia nie następuje z zamiarem trwałego wyzbycia się jej własności. Intencją stron umowy o przewłaszczenie na zabezpieczenie nie jest przeniesienie własności rzeczy celem zaspokojenia zobowiązania z umowy i przyjęcie przez wierzyciela świadczenia w postaci rzeczy na poczet długu z tytułu tejże umowy. Z istoty umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie wynika, że realizacja zamierzonego przez strony celu następuje w ten sposób, że w razie niespłacenia długu wierzyciel może, jako właściciel rzeczy, zaspokoić z niej swoją wierzytelność zgodnie z postanowieniami umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie. Zaspokojenie się wierzyciela z przewłaszczonej rzeczy następuje nie z chwilą nabycia przez wierzyciela własności rzeczy, ale z chwilą dokonania czynności powodującej zaspokojenie się wierzyciela z tej rzeczy i prowadzącej do umorzenia w całości lub w części zabezpieczonej wierzytelności. / por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2011r., V CSK 360/10 /

W sprawie niniejszej bezsporne było, że powodowy bank nie dokonał jeszcze czynności, wskutek których doszłoby do zaspokojenia roszczenia banku wynikającego z umowy kredytu poprzez zaspokojenie się wierzyciela z przewłaszczonej rzeczy, tj pojazdu marki (...). Pojazd ten nadal znajduje się w posiadaniu powoda M. M. (1), nie doszło do jego wydania powodowi pomimo zgłoszenia przez pozwanego M. M. (2) gotowości wydania pojazdu powodowi. Skoro nie doszło do zaspokojenia wierzyciela- powoda z przewłaszczonej rzeczy, to nadal aktualne jest zobowiązanie pozwanego P. M. z tytułu udzielonego przez niego poręczenia za spłatę kredytu. Udzielone przez pozwanego poręczenie rodzi bowiem zobowiązanie akcesoryjne, którego istnienie jest zależne od istnienia zobowiązania głównego. W myśl art. 876 § 1k.c. przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Zgodnie zaś z art. 879 § 1k.c. o zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika.

W umowie poręczenia, ani w umowie kredytu, ani też w umowie przewłaszczenia na zabezpieczenie strony umów nie postanowiły w jakiej kolejności powodowy bank ma realizować ustanowione zabezpieczenia umowy kredytu.

W uchwale z dnia 5 maja 1993r. Sąd Najwyższy stwierdził, że jeżeli przy ustanawianiu podwójnego zabezpieczenia kredytu przez przewłaszczenie na zabezpieczenie oraz przez umowę poręczenia - nie uzgodniono inaczej, to zarówno o kolejności, jak i zakresie realizacji zabezpieczeń decyduje kredytodawca. /uchwała z dnia 5 maja 1993r., III CZP 54/93,OSNC 1993/12/219/

Wobec niespłacenia kredytu powód będący kredytodawcą może domagać się spełnienia świadczenia z umowy kredytu zarówno od pozwanego kredytobiorcy, jak i od pozwanego poręczyciela. Może on zatem korzystać ze swych uprawnień w sposób, jaki uzna za właściwy, również przez domaganie się zapłaty nie spłaconej należności kredytowej od poręczyciela - przed realizacją zabezpieczenia wynikającego z umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, skoro w tym względzie nie zostały wprowadzone do umowy żadne ograniczenia co do kolejności, uwarunkowań i zakresu realizacji danego zabezpieczenia.

Mając powyższe na uwadze sąd uwzględnił powództwo w całości zasądzając dochodzoną pozwem należność solidarnie od pozwanych na rzecz powoda. Solidarna odpowiedzialność pozwanych ustalona została w umowie poręczenia.

Podstawę orzeczenia o odsetkach stanowi art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 482 § 1k.c.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi, na jego żądanie, koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony(koszty procesu).

Koszty poniesione przez powoda wyniosły 1.046,64 złotych (w tym kwota 1000zł- opłata od pozwu, 17 złotych – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 29,64zł-opłata notarialna za poświadczenie dokumentu).