Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I. (...) Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Ewa Zawacka

Protokolant stażysta Łukasz Tokarski

po rozpoznaniu w dniu 28 wrzesnia 2017 r. w T.

sprawy z powództwa L. B. (1)

przeciwko T. B.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego T. B. na rzecz powódki L. B. (1) rentę alimentacyjną w kwocie po 350 (trzysta pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatną do jej rąk poczynając od dnia 1 października 2017r., do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  nie obciąża powódki kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa,

IV.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego, poniesionymi przez stronę powodową;

V.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I. (...) RC 237/17

UZASADNIENIE

W dniu 4 kwietnia 2017r. L. B. (1) złożyła pozew o zasądzenie od pozwanego T. B. na jej rzecz alimentów w kwocie po 700 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że rodzicami powódki są pozwany oraz L. B. (2). Rodzice powódki żyją w rozłączeniu a pozwany zawarł kolejny związek małżeński. Powódka jest uczennicą I. (...) klasy liceum. Nie zamieszkuje razem z ojcem, ponieważ się nad nią znęcał. Powódka przebywa w internacie należącym do Zespołu Szkół (...), (...) i (...) w T.. W trakcie weekendów przenosi się do mieszkania koleżanki z licealnej klasy. Podano, że powódka jest bardzo uzdolnioną uczennicą, należy m.in. do członków (...) K. (...)przy (...) (...) w T. i w tym kierunku pragnie się rozwijać. L. B. (1) cierpi na problemy z tarczycą, w związku z czym musi przyjmować leki. Ma też zdiagnozowaną krótkowzroczność.

Na miesięczny koszt utrzymania powódki składają się następujące wydatki: bilet miesięczny 50 zł, opłaty za internat 283 zł, odzież 150-200 zł, środki higieny 100 zł, zajęcia kulturalne 100 zł, ksero, papier i książki 50-100 zł, lekarstwa 50 zł. Łączny koszt utrzymania wynosi ok. 900 zł. Udział matki powódki w kosztach jej utrzymania wynosi 200 zł. Kwota taka została ustalona na mocy ugody zawartej w dniu 25 listopada 2015 r. w sprawie I. (...) (...) Pozwany nie łoży na utrzymanie córki. Wszelki uzyskiwany przez niego dochód wpływał na konto powódki, albowiem pozwany obawiał się egzekucji komorniczej. Z wykształcenia jest (...) Obecnie pozwany pracuje „na czarno” z wynagrodzeniem ok. 11 zł za godzinę przez 6 dni w tygodniu. Pozwany posiada 2 samochody osobowe. Wraz z żoną wynajmuje dom. Łączny dochód gospodarstwa domowego pozwanego kształtuje się w okolicach kwoty (...) zł.

W odpowiedzi na pozew z dnia 1 czerwca 2017 r. pozwany uznał żądanie pozwu do kwoty po 100 zł miesięcznie i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

W uzasadnieniu wskazał, że jego rodzina składa się z 6 osób, w tym 4 małoletnich córek. Pracuje od niedawna a jego żona pozostaje na rencie inwalidzkiej z całkowitym zakazem pracy. Miesięczny dochód rodziny to ok. (...) zł i składają się na to wynagrodzenie pozwanego, renta jego żony, zasiłki rodzinne oraz zasiłki wychowawcze. Na koszty utrzymania rodziny składają się następujące opłaty: czynsz 600 zł, prąd 150 zł, gaz 60 zł, woda 150 zł, media 50 zł, wywóz śmieci 55 zł, leki żony 230 zł, opłata za przedszkole córki H. 140 zł.

W toku procesu powódka podtrzymała swoje stanowisko.

Na rozprawie w dniu 18 lipca 2017 r. pozwany uznał żądanie pozwu do kwoty po 150 zł miesięcznie.

Na rozprawie w dniu 28 września 2017 r. pozwany uznał żądanie pozwu do kwoty po 250 zł miesięcznie.

Sąd ustalił co następuje:

L. B. (1), ur. (...) w G. jest córką T. B. i L. B. (2).

Małżeństwo rodziców powódki zostało rozwiązane przez rozwód.

Dotychczas obowiązek alimentacyjny pozwanego względem powódki nie był ustalony.

/okoliczności bezsporne a nadto dowód:

odpis skrócony aktu urodzenia– k. 7/

L. B. (1) ma obecnie (...) lat. W kwietniu 2017 r. ukończyła (...) w T.. W październiku 2016 r. wyprowadziła się od ojca i podczas ostatniego roku nauki w liceum zamieszkiwała w internacie za który opłata wynosiła 283 zł miesięcznie. Od momentu wyprowadzki pozwany nie partycypował w żaden sposób w kosztach jej utrzymania.

/dowód: legitymacja szkolna – k. 7,

zaświadczenie z internatu – k. 9,

przesłuchanie L. B. (1) – k. 130-131/

Po ukończeniu liceum powódka zamieszkała u matki w Z.. W czasie wakacji pracowała w A. Zarobiła ok. (...) zł. W najbliższym czasie dostanie jeszcze ostatni przelew wynagrodzenia z tego tytułu, (...) zł.

Decyzją z dnia 27 lipca 2017 r. L. B. (1) została przyjęta na pierwszy rok studiów stacjonarnych na kierunku (...) (...). Wynajęła pokój w mieszkaniu, za który czynsz wynosi 700 zł miesięcznie. Wraz z opłatami płaci za pokój ok. 1.100 zł miesięcznie. Powódka zamierza jednak dzielić pokój z jeszcze jedną osobą tak, aby opłaty na nią przypadające wynosiły 550 zł miesięcznie. Powódka zamierza podjąć pracę dorywczą.

Matka powódki pomogła jej wyposażyć pokój na stancji w niezbędne rzeczy, m.in. pościel, naczynia. Przeznaczyła na to ok. 1.000 zł.

Na wyżywienie wydaje miesięcznie 560 zł, na ubrania ok. 130 zł miesięcznie, na artykuły higieniczne 100 zł miesięcznie, na dojazdy na uczelnię ok. 80 zł miesięcznie, na podręczniki akademickie oraz ksero ok. 80 zł miesięcznie. L. B. (1) cierpi na niedoczynność tarczycy. Przyjmuje leki, za które płaci 25 zł miesięcznie. Chodzi do endokrynologa prywatnie. Koszt wizyty to 120 zł. W 2017 r. u endokrynologa była tylko raz. Jest krótkowidzem, ma astygmatyzm. W lutym 2017 r. zakupiła nowe okulary za kwotę 482,10 zł.

Powódka robi obecnie kurs prawa jazdy, który kosztował 1.000 zł. Za kurs zapłaciła jej matka.

/ dowód: faktura za zakup okularów – k. 66

świadectwa szkolne – k. 69, 88,

umowa najmu – k. 112-114,

decyzja (...) – k. 128,

przesłuchanie L. B. (1) – k. 130-131/

Matka powódki, L. B. (2), jest detektywem sklepowym. Jej dochód w 2016 r. wyniósł 20.585,80 zł. Przekazuje 200 zł miesięcznie alimentów na córkę P. B..

/ dowód: przesłuchanie L. B. (1) – k. 130-131,

rozliczenia podatkowe – k. 89-96 /

T. B. ma obecnie (...) lat. Z zawodu jest (...), jednak nigdy nie pracował w wyuczonym zawodzie. W tym roku ukończył szkolenie z zakresu wykonywania niektórych czynności związanych z kierowaniem ruchem drogowym.

W okresie od 7 marca 2017 r. do 6 czerwca 2017 r. był zatrudniony jako pracownik drogowy w firmie (...) z wynagrodzeniem brutto (...) zł. Od 10 lipca 2017 r. podjął zatrudnienie w firmie (...) sp. z o.o. jako pomocnik magazyniera z wynagrodzeniem (...) zł brutto miesięcznie plus premia uznaniowa. Pracuje tam do chwili obecnej. W maju jego wynagrodzenie netto wyniosło (...) zł, w czerwcu ok.(...) zł, zaś w lipcu z uwagi na nadgodziny otrzymał do wypłaty ok. (...) zł.

/dowód: zaświadczenie (...) w B. – k. 54,

umowa o pracę – k. 55, 97, 123,

zaświadczenie o zarobkach – k. 64, 124, 126,

przesłuchanie T. B. – k. 131-131v./

Pozwany ze związku małżeńskiego z L. B. (2) oprócz powódki ma jeszcze córkę P. B., która pozostaje na jego utrzymaniu a na którą otrzymuje alimenty w kwocie 200 zł miesięcznie.

Obecnie pozostaje w związku małżeńskim z D. B.. Z tego związku małżeńskiego ma córkę H. B.. Żona pozwanego z poprzedniego związku ma dwie córki, Z. i Z., która pozostają na jej utrzymaniu, a na które otrzymuje alimenty w łącznej kwocie 400 zł miesięcznie.

/dowód: akt urodzenia P. B. – k. 119,

akt urodzenia H. B. – k. 120,

akty urodzenia pasierbic pozwanego – k. 121-122,

przesłuchanie T. B. – k. 131-131v./

Żona pozwanego, D. B., ma orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy. Otrzymuje rentę w wysokości ok. (...) zł. Leczy się na nadciśnienie, serce, padaczkę lekooporną, kłębuszkowe zapalenie nerek, ma też problemy neurologiczne. Na leki wydaje ok. 70 zł miesięcznie.

T. B. otrzymuje świadczenie wychowawcze 500+ na córki P. oraz H., zaś D. B. otrzymuje świadczenie wychowawcze 500+ na córki Z. i Z.. Pozwany otrzymuje zasiłek rodzinny na córkę P. w kwocie 124 zł miesięcznie, zaś jego żona otrzymuje zasiłki rodzinne na pozostałe dzieci w łącznej kwocie 467 zł miesięcznie.

Pozwany wraz z żoną i dziećmi wynajmuje dom, za który czynsz wynosi 600 zł. Do tego ponoszą miesięcznie opłaty za prąd ok. 200 zł, gaz ok. 60 zł, wodę ok. 150 zł, media 50 zł, wywóz śmieci 55 zł.

Pozwany jest zdrowy. Nie ma żadnego majątku.

/dowód: decyzje (...) do– k. 40-44,

orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 45-46,

dokumentacja medyczna D. B. – k. 47-52,

potwierdzenie przelewu – k. 53,

przesłuchanie T. B. – k. 131-131v./

T. B. nie posiada własnego rachunku bankowego ponieważ obawia się zajęcia komorniczego. Gdy powódka mieszkała wraz z pozwanym jego wynagrodzenie wpływało na jej konto. Obecnie wynagrodzenie pozwanego wpływa na konto jego drugiej córki, P..

/dowód: potwierdzenia przelewów – k. 12-19

wyciąg z konta P. B. – k. 80-81,

przesłuchanie T. B. – k. 131-131v./

Sąd zważył co następuje:

Stan faktyczny w sprawie sąd ustalił w oparciu o dowody z przesłuchania stron a także z dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy dołączonych przez strony.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron, bowiem potwierdzały je zebrane w sprawie dokumenty, strona przeciwna ich nie kwestionowała, zaś w ocenie Sądu były logiczne, spójne i korespondowały ze sobą.

Sąd uznał także za wiarygodne dowody z dokumentów przedłożonych przez strony, bowiem ich autentyczności ani prawdziwości zawartych w nich informacji nie zakwestionowano w toku postępowania.

Mając na uwadze ustalony stan faktyczny na podstawie zebranego i powyżej ocenionego materiału dowodowego Sąd uznał, że powództwo L. B. (1) zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z przepisami art. 128, 129, 133 § 1 oraz art. 135 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem jego syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, podręczników i przyborów szkolnych, części opłat mieszkaniowych za mieszkanie w którym przebywa, oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt IIICZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC Nr 3/1995, poz.43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP Nr 9/1995, poz.194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” Nr 4/1995, str.113).

Należy zaznaczyć, że obowiązek alimentacyjny rodziców wobec pełnoletniego dziecka wygasa z chwilą osiągnięcia samodzielności życiowej przez dziecko, co wiąże się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej i osiągania własnymi siłami środków niezbędnych do swojego utrzymania.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt I. (...) CKN 217/97 (Prokuratura i Prawo z 1998r., Nr 9, poz. 28) wskazano, iż:

„Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 krio). Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie, przy czym przyjmuje się, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego. Z tej przyczyny w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy pod uwagę to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowywania, a co najmniej znacznego utrudniania dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawianie go środków materialnych niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności, pozostawałoby zatem w sprzeczności ze wspomnianym wyżej podstawowym obowiązkiem rodzicielskim.”

Natomiast w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt I. (...) CKN 257/97 (OSNC z 1998r., Nr 4, poz. 70) stwierdzono, że przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki.

L. B. (1) ma (...) lat. Obecnie rozpoczęła naukę na I roku studiów stacjonarnych na Uniwersytecie (...).

Pomimo osiągniecia pełnoletniości nie jest ona w stanie utrzymać się samodzielnie, bowiem nie ma majątku przynoszącego dochód ani nie ma możliwości podjęcia stałej pracy, która pozwoliłaby jej na w pełni samodzielne utrzymanie się.

Jest oczywistym, że powódka ma prawo wyboru drogi życiowej, prawo do kontynuowania nauki i zdobycia kwalifikacji umożliwiających jej w przyszłości pracę i źródło utrzymania. Powódka nie nadużywa tego prawa. Jest zdolną osobą, bez opóźnień ukończyła liceum i natychmiast podjęła naukę na studiach zgodnych z jej dotychczasowymi zainteresowaniami.

W ocenie Sądu powódka, w miarę swoich możliwości, stara się we własnym zakresie uzyskiwać pieniądze na zaspokojenie swoich dodatkowych potrzeb, w wakacje podjęła pracę w. A. a zarobione pieniądze przeznaczyła w części na pokrycie kosztów wynajmu pokoju we W. oraz urządzenia pokoju.

Dlatego Sąd uznał, że mimo osiągnięcia pełnoletniości L. B. (1) nie jest w stanie w pełni utrzymać się samodzielnie i w związku z tym jej rodzice nadal pozostają zobowiązani do alimentacji w zakresie zaspokajania jej podstawowych potrzeb.

Na zakres usprawiedliwionych miesięcznych potrzeb powódki składają się koszty wynajmu przez nią pokoju na stancji ok. 550 zł (1/2 całkowitego kosztu wynajmu pokoju albowiem powódka wskazała, że zamierza przyjąć do pokoju współlokatora, z którym będzie dzielić opłaty), wyżywienia ok. 560 zł, koszty środków higienicznych i kosmetyków – ok. 100 zł, koszty leków ok. 25 zł, koszty dojazdów ok. 80 zł, koszty studiów ok. 80 zł (podręczniki, przybory, materiały, ksero). Ponadto koszty ubrań, fryzjera, zainteresowań – ok. 230 zł.

W ocenie Sądu usprawiedliwione potrzeby powódki mieszczą się w łącznej kwocie ok. 1600,- zł.

L. B. (1) zdaje sobie sprawę ze swojej sytuacji materialnej dlatego też w wakacje podjęła zatrudnienie w (...)Podczas przesłuchania również wskazała, że będzie musiała podjąć pracę dorywczą aby zaspokoić wszystkie swoje potrzeby. Dodatkowo ma też ona możliwość ubiegania się o stypendium socjalne.

Dlatego Sąd również uwzględnił, że powódka ma pewne, choć ograniczone możliwości zarobkowe.

Lecz fakt, że te możliwości zarobkowe są ograniczone – przy kontynuowaniu studiów dziennych w celu zdobycia wykształcenia i usamodzielnienia się – powoduje, że rodzice są dalej zobowiązani uczestniczyć w kosztach utrzymania powódki.

W ocenie Sądu w możliwościach zarobkowych pozwanego pozostaje płacenie alimentów w kwocie po 350 zł miesięcznie.

T. B. jest zatrudniony obecnie na umowę o pracę. Jego wynagrodzenie zasadnicze wynosi(...) zł brutto, tj. ok. (...) zł netto miesięcznie, jednak dodatkowo w skład wynagrodzenie wchodzi premia uznaniowa i jak wynika z przedłożonych zaświadczeń o zarobkach jego wynagrodzenie jest zawsze wyższe. Ustalając wysokość alimentów Sąd wziął jednak pod uwagę, że pozwany oprócz powódki ma na swoim utrzymaniu jeszcze dwójkę małoletnich córek: P. B. oraz H. B.. Ich koszty utrzymania z racji wieku, oraz tego że pozwany sprawuje nad nimi bieżącą pieczę są zdecydowanie niższe niż koszty utrzymania powódki, jednak nie zmienia to faktu, że pozwany jako ich ojciec musi w tych kosztach partycypować.

Nie należy też tracić z pola widzenia tego, że w kosztach utrzymania powódki poza pozwanym powinna też partycypować jej matka, L. B. (2). Jak wynika z zeznań powódki jej matka pracuje, a więc jest aktywna zawodowo. Nie przedstawiono żadnych dowodów które wskazywałyby na ograniczenie jej zdolności do pracy a więc należy przyjąć, że jest ona w stanie otrzymywać wynagrodzenie równe najniższemu krajowemu wynagrodzeniu, tj. ok.(...) zł miesięcznie i w zakresie swoich możliwości zarobkowych powinna też uczestniczyć w kosztach utrzymania L. B. (1).

Dlatego Sąd uwzględnił powództwo do kwoty po 350 zł miesięcznie poczynając od dnia 1 października 2017 r . , a w pozostałym zakresie – ponad kwotę 350 zł powództwo oddalił.

Sąd nie obciążał pozwanego kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego poniesionymi przez stronę powodową, korzystając z dyspozycji art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych.

O rygorze natychmiastowej wykonalności wyroku orzeczono na podstawie art. 333 § 1 k.p.c.