Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 167/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2017r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Grzegorz Olejarczyk

Protokolant st. sekr. sądowy Julita Anczewska

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2017r. w Kętrzynie sprawy

z powództwa R. P.

przeciwko F. P.

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

I.  Uchyla z dniem 01 października 2017r. alimenty od powoda R. P. płatne na rzecz pozwanego F. P. ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Kętrzynie z dnia 30.10.2012r. w sprawie III RC 398/12 w kwocie 900 zł.

II.  Nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi.

III.  Koszty procesu wzajemnie znosi.

SSR Grzegorz Olejarczyk

UZASADNIENIE

R. P. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego w wysokości 900 zł miesięcznie wobec pozwanego F. P. .

W uzasadnieniu pozwu podał, że stracił kontakt z pozwanym, który nie odbiera telefonów, nie odpowiada na korespondencję oraz zaniechał informowania powoda o swoim statusie na uczelni. Podniósł, że pozwany jest mężczyzną w wieku 22 lat, nie ma przeciwwskazań do podjęcia pracy i najpóźniej z chwilą ukończenia studiów zyskał możliwość samodzielnego utrzymania się. Ponadto pozwany prawdopodobnie nie jest już studentem i przebywa za granicą, gdzie mógł podjąć pracę. Nie ma żadnych przeszkód aby pozwany podjął pracę i kontynuował naukę w systemie zaocznym (k. 2-5).

F. P. w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa.

W uzasadnieniu podał, że powód nigdy nie dążył do utrzymywania z nim kontaktów, jedynie interesował się jego postępami w nauce, ze względu na ciążący na nim obowiązek alimentacyjny. Podał, że jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. W 2017r. skorzystał ze szkolenia organizowanego przez urząd pracy w zakresie prowadzenia pojazdów ciężarowych, nie posiada żadnego majątku. Podał, że od 1 października 2017r. będzie kontynuował naukę w Wyższej Szkole (...) w G. na kierunku logistyka inżynierska, gdyż chce podnieść swoje kwalifikacje, aby zwiększyć swoje szanse na rynku pracy. Aktualnie nie jest w stanie jeszcze utrzymać się samodzielnie, ma trudności z podjęciem pracy w zawodzie nauczyciela j. angielskiego (k. 29-33).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 30 października 2012r. w sprawie III RC 398/12 przed Sądem Rejonowym w Kętrzynie powód zobowiązał się płacić na rzecz pozwanego tytułem alimentów kwotę 900 zł miesięcznie poczynając od dnia 1 października 2012r. (k. 18 akt III RC 398/12).

R. P. pracuje jako księgowy, często wyjeżdża do pracy za granicę (zeznania J. P. k. 72).

F. P. ukończył naukę (licencjat) na kierunku filologia angielska i zdobył zawód nauczyciela języka angielskiego. W toku postępowania w niniejszej sprawie rozpoczął płatne studnia w systemie dziennym na kierunku logistyka w Wyższej Szkole (...) w G., (kserokopia zaświadczenia k. 35, 95). Zamieszkał na stancji w G. (kserokopia umowy najmu k. 96-100). Swój koszt utrzymania określił na ok. 1900-2300 zł miesięcznie tj. 600 zł opłata za stancję, 100 zł bilet miesięczny, opłata za studia 280 zł oraz koszty wyżywienia, ubrania, zakupu środków higienicznych. W bieżącym utrzymaniu pomaga mu matka, która wysyła mu ok. 300-400 euro miesięcznie (zeznania pozwanego k. 102).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się, o czym stanowi art. 133§1 kro.

Szczególnym przykładem zmiany stosunków w rozumieniu art. 138 kro jest wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka wskutek osiągnięcia przezeń samodzielności ekonomicznej w takim wymiarze, że może ono samodzielnie zaspokajać swoje potrzeby. Zdolność dziecka do samodzielnego utrzymywania się jest kryterium decydującym o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego rodziców (por. komentarz do art. 138 kro, Marek Andrzejewski, Lex 2013).

Orzekając w niniejszej sprawie, na podstawie całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego, zdaniem Sądu obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanego wygasł z dniem ukończenia przez pozwanego nauki na kierunku filologia angielska tj. z dniem 30 września 2017r.

W czasie orzekania w zakresie alimentów w 2012r. pozwany był małoletni, kontynuował naukę w liceum ogólnokształcącym. Konieczność tego obowiązku była wówczas oczywista i zasadna, a alimenty ustalono na kwotę 900 zł miesięcznie. Niemniej jednak, sytuacja życiowa i możliwości zarobkowe pozwanego od tego czasu znacząco zmieniły się. Pozwany we wrześniu 2017r. ukończył naukę na kierunku filologia angielska, zdobył zawód nauczyciela języka angielskiego, zatem ma możliwość samodzielnego utrzymania się. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby pozwany podjął pracę w wyuczonym zawodzie i dodatkowo podjął naukę w systemie zaocznym w celu podniesienia kwalifikacji zawodowych. Ponadto pozwany jest osobą młodą i nie ma przeciwskazań zdrowotnych do podjęcia jakiejkolwiek pracy.

Przede wszystkim podnieść należy, że pozwany traktował naukę na kierunku filologia jako podniesienie swoich kwalifikacji językowych. Rozpoczynając studia zakładał, że nie będzie pracował w zawodzie nauczyciela angielskiego, zamierzał w dalszej kolejności rozpocząć naukę na drugim kierunku, który byłby jego docelowym zawodem. Podał, że podejmie pracę dopiero po ukończeniu drugiego kierunku studiów (zeznania pozwanego k. 72-73). W tym celu od 1 października 2017r. wynajął mieszkanie w G. i rozpoczął naukę w systemie dziennym, na płatnych studiach, na kierunku logistyka w Wyższej Szkole (...) w G.. Planowany termin zakończenia studiów przypada na 2020r. (zeznania pozwanego k. 102). Pozwany, co należy zaznaczyć ma szeroki wachlarz zainteresowań. W odpowiedzi na pozew (k 32) podał, że zamierza kontynuować naukę na kierunku inżynieryjnym jako logistyk (k 35). W dokumentach na k 66 widać, że został przyjęty na studia na kierunku informatyka, gdyż interesuje go także bezpieczeństwo danych informatycznych i systemów (k 72). W toku rozprawy także dodał, iż składał dokumenty na (...), gdzie jednak się nie dostał (k 72v), a później na Akademię (...), na którą także się nie dostał (k 73). Podał, że chciał studiować sport (k 73). Żaden z tych kierunków nie jest nawet styczny z nauką języka angielskiego.

Prezentowana postawa pozwanego nie zasługuje na aprobatę Sądu, bowiem jest sprzeczna z zasadą obowiązku alimentacyjnego. Pozwany winien w pierwszej kolejności zmierzać do zdobycia zawodu, który umożliwi mu podjęcie pracy i samodzielne utrzymanie, a następnie dokształcać się w kierunku własnych zainteresowań. Nie może mieć miejsca sytuacja, jak w niniejszej sprawie, że osoba uprawniona do alimentów najpierw dokształca się, a potem zdobywa zawód.

Tymczasem pozwany, z góry założył, że nauka na kierunku filologia angielska to tylko po to aby poprawić swoje umiejętności językowe, a następnie podejmie naukę na drugim kierunku, który będzie jego docelowym zawodem. Zachowanie pozwanego, można zatem odczytać jako zmierzające do wydłużenia obowiązku alimentacyjnego. Trzyletnie studia licencjackie nie stanowią formy dokształcania w kierunku zainteresowań, a uprawniają do pracy w określonym zawodzie. Jeśli pozwany chciał podnieść swoje umiejętności językowe mógł dokształcać się w systemie wieczorowym, poprzez dodatkowe kursy czy szkolenia.

Podkreślić należy, że istotą obowiązku alimentacyjnego jest wspomożenie osoby uprawnionej do momentu osiągnięcia przez nią samodzielności. Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie, przy czym przyjmuje się, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego (por. wyrok SN z 14 listopada 1997r., sygn. akt. III CKN 217/97.

Niewątpliwie pozwany zdobył zawód i jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Natomiast jeżeli pozwany planuje zdobyć dodatkowy zawód winien podjąć pracę w zawodzie który posiada i samodzielnie sfinansować dalszą naukę w systemie zaocznym.

Należy stwierdzić, iż zasadne byłoby utrzymanie obowiązku alimentacyjnego, a zarazem oddalenie przedmiotowego powództwa w sytuacji, gdyby pozwany chciał kontynuować naukę na tym samym kierunku tj. filologia angielska na uzupełniających studiach magisterskich. Tymczasem pozwany rozpoczął kolejne studia, które mają trwać trzy i pół roku. Dlatego też, pozostawienie dotychczasowych alimentów doprowadziłoby do finansowego pokrzywdzenia strony powodowej. Powód wówczas płaciłby na utrzymanie pozwanego kolejne trzy i pół roku tj. do czasu zakończenia licencjatu na drugim kierunku studiów. Obowiązek alimentacyjny trwałby zatem o półtora roku dłużej niż w sytuacji, gdyby pozwany kontynuował naukę na uzupełniających – dwuletnich studiach magisterskich w aktualnym zawodzie. Dalsze przedłużanie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanego byłyby zatem rażąco niesprawiedliwe i sprzeczne z jego istotą.

Sąd dał wiarę zeznaniom powołanych świadków tj. I. K. i J. P. i również na nich oparł stan faktyczny w sprawie. Powołani świadkowie przedstawili obraz sytuacji majątkowej oraz możliwości zarobkowych stron.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, na podstawie powołanych przepisów Sąd uchylił z dniem 1 października 2017r. alimenty od powoda R. P. płatne na rzecz pozwanego F. P. ustalone ugoda zawarta przed Sądem Rejonowym w Kętrzynie z dnia 30 października 2012r w sprawie III RC 398/12 w kwocie 900 zł miesięcznie.

Na podstawie art. 102 kpc sąd nie obciążył pozwanego kosztami sądowymi (pkt II wyroku).

Natomiast zgodnie z dyspozycją art. 100 kpc, koszty procesu Sąd wzajemnie zniósł (pkt. III wyroku).

SSR Grzegorz Olejarczyk