Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Barbara Bojakowska

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2017 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. C.

przeciwko (...) Zakładowi (...) na (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 11 lipca 2017 roku, sygn. akt I C 119/17

oraz zażalenia powoda

na rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w punkcie 2 wyroku Sądu Rejonowego
w Łasku z dnia 11 lipca 2017 roku, sygn. akt I C 119/17

uchyla zaskarżony wyrok w całości, w tym rozstrzygnięcie o kosztach procesu i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Łasku, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za instancję odwoławczą.

Sygn. akt I Ca 477/17

I Cz 544/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 lipca 2017 r. Sad Rejonowy w Łasku zasądził od (...) Zakładu (...) na (...) SA w W. na rzecz K. C. 6000 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 16 lutego 2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądził na rzecz powódki zwrot kosztów procesu w wysokości 1517 zł.

Apelację od wyroku wniosła strona pozwana (...) Zakład (...) na (...) SA w W. zaskarżając wyrok w całości, zarzucając mu:

- naruszenie prawa materialnego art. 805 § 1 i 2 pkt. 2 kc w związku z § 18 ogólnych warunków dodatkowego ubezpieczenia na wypadek ciężkiej choroby, poprzez uznanie przez sąd, że pozwany nadużył swoich uprawnień i przerzucił obowiązek oceny ryzyka ubezpieczeniowego na powoda

- naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności poprzez uznanie, że postanowienia OWU na wypadek ciężkiej choroby są sformułowane ogólnie przez co mogą wprowadzać w błąd osoby ubezpieczone

- naruszenie art. 217 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, a tym samym pozbawienie pozwanego możliwości obrony swego stanowiska.

W konsekwencji postawionych zarzutów pozwany wniósł o zmianę zaskarżanego wyroku poprzez oddalenie powództwa i skorygowanie kosztów procesu oraz zasądzenie kosztów za drugą instancję.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów.

Od rozstrzygnięcia o kosztach procesu na pierwszą instancję powód złożył zażalenie, w których zarzucił naruszenie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. ( Dz. U. poz. 1800 z poz. zm.) w związku z art. 98 § 1 k.p.c. poprzez zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1200 zł, podczas gdy powinno być zasądzone 1800 zł.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest uzasadniona i zasługuje na uwzględnienie.

Należy bowiem zgodzić się z apelującym, że Sąd Rejonowy dokonując oceny § 18 ogólnych warunków dodatkowego ubezpieczenia na wypadek ciężkiej choroby naruszył prawo materialne art. 805 § 1 i 2 k.c.

Przepis art. 65 § 2 k.c. decyduje o tym, że każda umowa podlega wykładni sądowej, której celem jest ustalenie miarodajnego znaczenia czynności prawnej, koniecznego dla określenia praw i obowiązków jej stron. Proces wykładni rozpoczyna się od wykładni językowej, a kończy z chwilą uzyskania, w wyniku zastosowania kolejnych reguł wykładni, rezultatu w postaci ustalenia rzeczywistego znaczenia prawnego umowy. Do podstawowych cech prawidłowej wykładni należy uwzględnianie standardów ukształtowanych w praktyce w danej dziedzinie i respektowanie założenia racjonalności, a więc elementów koniecznych do uzyskania rozsądnego rezultatu wykładni. Uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie wskazuje na zastosowanie wynikających z art. 65 § 2 k.c. dyrektyw wykładni przez Sąd, który poprzestał na przytoczeniu postanowień umownych w ich dosłownym brzmieniu. Jednocześnie, ograniczając się do warstwy językowej. Nie można przy tym zgodzić się z sądem pierwszej instancji, że postanowienia OWU z § 18 wprowadzają ubezpieczonego w błąd, czy przerzucają na niego obowiązek oceny ryzyka ubezpieczenia. Trafnie zauważa apelujący, że w rozpoznawanej sprawie mamy do czynienia z ubezpieczeniem grupowym, a nie indywidualnym, natomiast rozważania Sądu w zakresie wymogów po stronie apelującego zdają się odnosić do tego drugiego rodzaju ubezpieczenia. Przy ubezpieczeniu grupowym każdy z pracowników ma obowiązek zapoznać się z OWU, co zostało potwierdzone na polisie, aby mieć wiedzę, z jakich powodów może nastąpić odmowa wypłaty odszkodowania. Sąd nie rozważył także całościowo OWU dodatkowego ubezpieczenia na wypadek ciężkiej choroby, ponieważ obejmuje ono nie tylko zawał serca, ale także inne ciężkie choroby wymienione w OWU. Żądanie przez Sąd od pozwanego obowiązku przedstawienia dokumentacji lekarskiej czy zaświadczeń o stanie zdrowia przed przystąpieniem do ubezpieczenia od wszystkich ubezpieczonych byłoby utrudnione, nadto narażałoby na koszty osoby przystępujące do tego ubezpieczenia. Poza tym wykluczałoby osoby, które leczą się na przykład na serce, ale stan zdrowia nie wyklucza ich od objęcia ubezpieczeniem ciężkiej choroby w pozostałym zakresie. Natomiast co uszło uwadze Sądu Rejonowego, powód podpisał oświadczenie 30 maja 2003 r., że nie leczył się z powodu między innymi niewydolności serca, czy choroby wieńcowej (oświadczenie k18) i jednocześnie potwierdził, że jest świadomy, iż objęcie ubezpieczeniem nie obejmuje choroby lub stanu, które wystąpiły u niego przed dniem objęcia ubezpieczeniem. Wprawdzie oświadczenie to dotyczy umowy pierwotnie zawartej z powodem, ale postanowienie o wyłączeniu odpowiedzialności z 2003 r. jest tożsame z obecnie obowiązującym § 18 OWU

W związku z brakiem podstaw do przyjęcia, że § 18 OWU został sformułowany niejasno, co mgło wprowadzać w błąd ubezpieczonego powoda, należy podzielić także zarzut naruszenia prawa procesowego, a mianowicie art. 217 k.p.c., polegającego na oddaleniu wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza kardiologa. Dopiero bowiem po zasięgnięciu wiadomości specjalnych będzie możliwe ustalenie, czy i jaki wpływ na wystąpienie ostrego zawału osierdziowego miały choroby , na które powód cierpiał już w 2001 r., przed przystąpieniem do ubezpieczenia dodatkowego.

Nie był natomiast słuszny zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. polegający na dowolnej ocenie OWU, ponieważ stan faktyczny sprawy na etapie wydawania wyroku nie był sporny, a tylko Sąd dokonał nieprawidłowej oceny OWU, co stanowi naruszenie prawa materialnego, a nie procesowego.

Sąd Okręgowy rozpoznając sprawę w postepowaniu uproszczonym nie ma możliwości przeprowadzania postępowania dowodowego ( art. 505 ¹¹ § 1 k.p.c. ), z tego też powodu należało zaskarżony wyrok uchylić do ponownego rozpoznania na podstawie art. 505 ¹² § 1 k.p.c.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd w pierwszej kolejności uzupełni dokumentację medyczną, poprzez zobowiązanie powoda do wskazania placówek w których leczył się przed 2016 r. a następnie dopuści dowód z opinii biegłego na okoliczności istotne z punktu ewentualnego wyłączenia odpowiedzialności pozwanego.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 108 § 2 k.p.c.

W związku z uchyleniem wyroku niemożliwe było rozstrzyganie zażalenia powoda, który kwestionował wysokość zasądzonego wynagrodzenia i także w tym zakresie sprawą podlega uchyleniu i skierowaniu do ponownego rozpoznania, ponieważ to od wyniku sprawy będzie zależało czy powodowi należy się zwrot kosztów procesu, co do zasady.