Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 października 2017 r. w O.

sprawy z powództwa (...) (...) z siedzibą w G.,

przeciwko A. K.,

o zapłatę,

I.  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) (...) (...)z siedzibą w G. kwotę 1.950,38 zł (tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt złotych 38/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01.04.2017 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 665,12 zł (sześćset sześćdziesiąt pięć złotych 12/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania,

IV.  wyrokowi w pkt. I i III nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

/-/ SSR Piotr Żywicki

Sygn. akt: I C 2227/17 upr

UZASADNIENIE

Powód E. (...) w G. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. K. kwoty 2.982,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2017r. do dnia zapłaty i kosztami procesu.

W uzasadnieniu swojego roszczenia wskazał, że dochodzona pozwem kwota wynika z zawartej przez pozwaną umowy pożyczki. Pozwana nie spełniła wynikającego z umowy zobowiązania. Powód nabył przedmiotową wierzytelność na mocy umowy cesji zawartej z pierwotnym wierzycielem. Na wartość przedmiotu sporu składają się następujące kwoty: 2.829,89 zł tytułem należności głównej, 90 zł tytułem odsetek umownych oraz 62,41 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia następnego po dniu cesji do dnia wniesienia powództwa (k. 14-15).

Pozwany A. K. nie stawiła się na rozprawę ani nie zajęła stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 7 września 2015 r. pozwany zawarł z (...) S.A. umowę pożyczki pieniężnej nr (...). Na mocy tej umowy pozwany otrzymał pożyczkę w kwocie 2.000 zł i zobowiązał się do zwrotu kwot łącznej 3.806,71 zł na którą składała się kwota udzielonej pożyczki wraz z oprocentowaniem w wysokości 10 % w skali roku tj. w kwocie 196,71 zł, prowizja w kwocie 560 zł, opłata przygotowawcza (40 zł) oraz opłata za (...) w kwocie 1.806,71 zł.

(dowód: umowa – k. 17 - 24).

Wierzytelność wynikająca z ww. umowy została zbyta na rzecz (...) spółka z siedzibą w L. a następnie w dniu 6 grudnia 2016 r. na rzecz powoda.

(dowód: umowa cesji wraz z załącznikami – k. 25 -57).

Sąd ustalił, co następuje:

Roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w części.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedstawionych przez powoda, których prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu. W sprawie wydany został wyrok zaoczny, w związku z niestawieniem się pozwanego na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, na podstawie art. 339 § 1 k.p.c. Zgodnie z art. 339 § 2 k.p.c. w powyższym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Odpowiedzialność pozwanej względem powoda wynika z art. 3 ust. 1. ustawy o kredycie konsumenckim, z dnia 12 maja 2011 r. (Dz.U.2011.126.715), w której przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, w zw. z art. 720 k.c., z którego wynika obowiązek zwrotu przez pożyczkobiorcę otrzymanych sum.

Z uwzględnieniem zastrzeżeń wynikających z przepisów wyżej wskazanych ustaw strony mogą, zgodnie z brzmieniem art. 353 ¹ k.c., ułożyć stosunek prawny według swojego uznania.

Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, pozwana do dnia wydania wyroku w sprawie nie zwróciła powodowi żądanej kwoty. Tym samym zgodnie z powołanymi wyżej przepisami obowiązek zwrotu kwoty wynikającej z zadłużenia co do zasady nie budzi wątpliwości. Jednakże żądanie powoda w zakresie dochodzenia kosztów tytułem „pakietu elastycznego” obejmującego wydanie gotówki, obsługę w domu oraz „elastycznego planu spłat” uznano za sprzeczne ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem prawa do wynagrodzenia (art. 5 kc).

Za naruszenie zasad współżycia społecznego należy rozumieć zawarcie umowy sprzecznej z uczciwością i rzetelnością kupiecką lub takiej, która kształtować będzie wzajemne stosunki między stronami w sposób ewidentnie urągający słuszności (tak Agnieszka Rzetecka-Gil, Kodeks Cywilny. Komentarz. Zobowiązania – część ogólna, LEX/el., 2011).

Należy także zauważyć, że obiektywnie niekorzystna dla jednej strony treść umowy spowoduje uznanie jej za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego dopiero wówczas, gdyby do ewidentnie krzywdzącego ukształtowania stosunków umownych doszło przy świadomym lub tylko spowodowanym niedbalstwem wykorzystaniu przez powoda swojej silniejszej pozycji. Wynika to z okoliczności, że umowa zawarta przez stronę działającą pod presją faktycznej przewagi kontrahenta nie może być uznana za wyraz w pełni swobodnej i rozważnie podjętej przez nią decyzji (podobnie wyrok SN z dnia 18 marca 2008 r., IV CSK 478/07).

W powyższej umowie wierzyciel pierwotny doskonale zdawał sobie sprawę ze swojej dominującej pozycji względem pewnej grupy pożyczkodawców i na tej podstawie zawarł z pozwanym umowę zawierającą dodatkowe opłaty za obsługę pożyczki domu. (...) ta, według twierdzeń powoda, w zasadzie powiązana jest z ilością wizyt u pozwanego, przy czym, brak jest jednak jakichkolwiek dokumentów potwierdzających te twierdzenia.

Sąd uznał zatem, że w niniejszej sprawie, w zakresie naliczenia przez wierzyciela pierwotnego wynagrodzenia z tytułu opłat za obsługę pożyczki w domu, doszło z całą pewnością do naruszenia zasad współżycia społecznego. Tak ustalona przez wierzyciela pierwotnego opłata jednoznacznie jawi się jako nienależna próba nałożenia na konsumenta dodatkowych obciążeń. Łączne koszty pozaodsetkowe byłyby w tym wypadku zbyt wysokie w stosunku do kwoty pożyczki, nieopowiadające nakładowi pracy poniesionego przez wierzyciela pierwotnego w związku z obsługą pożyczki. Wskazać bowiem należy, że dodatkowa opłata nazwana „pakietem elastycznym” stanowiła ponad połowę (tj. 1010 zł) kwoty udzielonej pożyczki (2.000 zł). Wynagrodzenie za udzielenie pożyczki jest przewidziane w postaci odsetek maksymalnych i musi rekompensować pożyczkodawcy wszystkie koszty związane z udzieleniem pożyczki. Koszty przekraczające wysokość odsetek maksymalnych mogą być przyznane wyjątkowo i jedynie po wykazaniu, że nie dochodzi w ten sposób do rażącego obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych. Tym samym o ile za zasadne można przyjąć żądanie oprócz odsetek w kwocie 196,71 zł oraz prowizji i opłaty przygotowawczej (odpowiednio 560 zł i 40 zł) o tyle dodatkowa kwota za „pakiet elastyczny” stanowiła kwotę rażąco wygórowaną i sprzeczną z art. 5 kc, a tym samym postanowienie umowy w tym zakresie było nieważne (art. 58 §1 i 3 kc).

Od kwoty dochodzonej w pozwie 2829,89 zł należało zatem odjąć kwotę 1.010 zł (tj. 2829,89 zł – 1010 zł = 1819,89 zł). Następnie do kwoty w ten sposób obliczonej należało dodać skapitalizowane odsetki naliczone przez wierzyciela pierwotnego w kwocie 90 zł (jak w pozwie k. 15) oraz kwotę skapitalizowanych odsetek od kwoty 1819,89 zł od dnia następnego po dniu zawarcia umowy cesji wierzytelności przez powoda do dnia wniesienia pozwu tj. kwotę 40,49 zł (a nie 60,41 zł jak w pozwie – k. 15).

W tych warunkach wobec braku innych twierdzeń i dowodów należało na podstawie zawartej umowy pożyczki oraz art. 720 kc i art. 519 kc zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1950,38 zł o czym Sąd orzekł w pkt I wyroku.

Od powyższego należało zasądzić odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia następnego po wniesieniu pozwu do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 i art. 482 k.c.

W pozostałym zakresie, na podstawie przedstawionej argumentacji, powództwo podlegało oddaleniu (pkt II wyroku).

O kosztach orzeczono w pkt III wyroku na podstawie art. 100 kpc, przy przyjęciu że powód wygrał sprawę w 65,40%. Tym samym należało zasądzić na rzecz powoda kwotę 665,12 zł.

Rozstrzygniecie w pkt IV wyroku oparto o art. 333 §1 pkt 3 kpc.

/-/ SSR Piotr Żywicki