Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 594/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 października 2017 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Włodzimierz Czechowicz

Protokolant: Paulina Filipkowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 października 2017 roku w Warszawie

sprawy G. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania G. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 9 marca 2015 roku znak (...)

1. zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 9 marca 2015 roku znak (...) w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu G. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 stycznia 2015 roku na stałe;

2. nie stwierdza odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji;

3. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz ubezpieczonego G. K. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

G. K. w dniu 24 marca 2015 r. wniósł odwołanie od decyzji z dnia
9 marca 2015 r., znak: (...). Odwołujący wskazał, że zgodnie z posiadanym wykształceniem i wyuczonym zawodem może podjąć zatrudnienie wyłącznie w charakterze pracownika fizycznego, natomiast z powodu pourazowych zmian oraz trwałych zmian martwiczych po oparzeniach odczuwa uporczywe dolegliwości przy dłuższym staniu lub dźwiganiu. Odwołujący stwierdził, że ma problemy ze snem i koncentracją, a przeżyty stres odbił się na wszystkich sferach jego życia ( k. 2 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi
na odwołanie wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. Organ rentowy wskazał, że odmówił odwołującemu świadczenia rentowego, gdyż Komisja Lekarska ZUS uznała go za osobę zdolną do pracy ( k. 5 a. s.).

Sąd postanowieniem z dnia 5 maja 2015 r. dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów ortopedy i neurologa celem ustalenia, czy w dniu wydania zaskarżonej decyzji odwołujący się był zdolny, czy też całkowicie lub częściowo niezdolny do pracy zarobkowej ze szczególnym wskazaniem daty powstania tej niezdolności, czy jest
to niezdolność trwała, czy okresowa, a jeżeli okresowa, to na jaki okres oraz jeżeli nastąpiła zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego, to na czym ona polegała ( k. 8 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

G. K. jest byłym pracownikiem huty, gdzie zatrudniony był jako operator urządzeń wykończeniowych. Odwołujący miał przyznane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. prawo do pobierania renty z tytułu częściowej do pracy w okresie od dnia 1 listopada 2011 r. do dnia 31 października 2013 r. ( k. 208 a. r., tom I).

W dniu 1 sierpnia 2013 r. odwołujący złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa
do renty z tytułu niezdolności do pracy ( k. 215 a. r., tom I). Organ rentowy decyzją z dnia
21 października 2013 r., znak: (...) odmówił odwołującemu prawa do pobierania świadczenia rentowego ( k. 232 a. r., tom I). Na skutek zaskarżenia tej decyzji przez G. K., tutejszy Sąd prawomocnym wyrokiem z dnia
30 lipca 2014 r. oddalił odwołanie ( k. 43 a. r., tom II).

Odwołujący w dniu 27 stycznia 2015 r. złożył kolejny wniosek o przyznanie prawa
do renty z tytułu niezdolności do pracy ( k. 240 a. r., tom I). Orzeczeniem z dnia 9 lutego
2015 r. lekarz orzecznik ZUS uznał, że odwołujący nie jest niezdolny do pracy ( k. 246 a. r.). Na skutek sprzeciwu odwołującego z dnia 19 lutego 2015 r., sprawa została skierowana
do Komisji Lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia 3 marca 2015 r. również uznała,
że odwołujący nie jest niezdolny do pracy ( k. 171 dok. lek. i k. 253 a. r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. w oparciu o własne ustalenia wydał zaskarżoną decyzję z dnia 9 marca 2015 r., znak: (...). Organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 3 marca 2015 r. nie stwierdziła u odwołującego niezdolności do pracy ( k. 257 a. r.).

Sąd na podstawie opinii biegłych sądowych ustalił, że u odwołującego rozpoznano:

- w zakresie ortopedycznym zniekształcenia palców stóp bez zaburzeń funkcji statyczno-ruchowych kończyn, zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa bez objawów niewydolności narządu osiowego oraz wygojone złamanie prawej pięty. Odwołujący
od 2013 r. nie był uznawany za częściowo niezdolnego do pracy i od tego czasu nie stwierdzano pogorszenia wydolności czynnościowej w zakresie narządów ruchu. Stan morfotyczno-czynnościowy narządów ruchu nie wskazuje na istnienie schorzenia, które naruszałoby prawidłowe funkcjonowanie organizmu w stopniu powodującym utratę zdolności do pracy w stopniu znacznym. Istniejące zniekształcenia palców stóp i prawej pięty
nie powodują zaburzeń funkcji chodu. Możliwy jest chód na palcach i piętach. Odwołujący nie wymaga stosowania pomocy ortopedycznych. Pełna sprawność czynnościowa kończyn górnych i dolnych oraz umiarkowane zaawansowanie choroby zwyrodnieniowo-dyskowej kręgosłupa o niepowikłanym przebiegu bez stwierdzanych obiektywnie przewlekłych dolegliwości bólowych, bez objawów niewydolności statyczno-ruchowej nie sprowadzają długotrwałej niezdolności do pracy z zakresu ortopedycznego ( k. 29-30 a. s.);

- w zakresie neurologicznym zespół bólowy kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego
w przebiegu dyskopatii bez powikłań neurologicznych, stan po rozległym oparzeniu kończyn w 2010 r. z następstwem przykurczów palców II-V stopy prawej bez istotnych zaburzeń funkcjonalnych. W badaniu neurologicznym nie odnotowano odchyleń od normy. Ruchy odcinka kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego odwołującego są w normie wieku.
Nie stwierdzono niedowładów, obecności istotnych objawów ubytkowych, korzeniowych, zespołu piramidowego oraz patologicznych. Stwierdzone przykurcze palców II-V stopy prawej bez istotnego upośledzenia funkcji lokomocyjnych. Chód symetryczny i sprawny. Stwierdzone schorzenia mogą wymagać dalszego leczenia oraz rehabilitacji, ale mogą być leczone w ramach czasowej niezdolności do pracy. Stan neurologiczny odwołującego
nie sprowadzał nigdy niezdolności do pracy, więc nie można zatem mówić o jego pogorszeniu lub poprawie ( k. 45-46 a. s.);

W związku z przedstawieniem przez odwołującego wyniku badania RTG kręgosłupa lędźwiowego, Sąd postanowieniem w dniu 18 grudnia 2015 r. dopuścił dowód z opinii łącznej lekarza medycyny pracy oraz ortopedy z wyjątkiem M. R.. Podczas badania rozpoznano u odwołującego chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa szyjnego i
lędźwiowo-krzyżowego w przebiegu dyskopatii bez dodatnich objawów korzeniowych, przebyte 14 lat temu oparzenie kończyn z rozległymi bliznami bez istotnego upośledzenia sprawności narządu ruchu, płaskostopie obu stóp ze zniekształceniem i przykurczem palców oraz przebyte złamanie kości piętowej prawej w 2002 r. Odwołujący był w dość dobrym stanie psychofizycznym. Przebyte 14 lat temu oparzenie tułowia i kończyn uległo zagojeniu,
a pozostałe blizny występujące na kończynach i płaskostopie obu stóp z palcami młotkowatymi stopy prawej nie upośledzają sprawności lokomocyjnej. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa może wymagać okresowej rehabilitacji, lecz nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy ( k. 68, 95-96 i 124 a. s.).

W związku z wnioskiem dowodowym odwołującego, Sąd postanowieniem z dnia
18 stycznia 2017 r. dopuścił dowód z opinii Centrum(...) w S. zważywszy na utrzymujące się skutki doznanych oparzeń. Następnie Sąd z uwagi na niedokładności i logiczne sprzeczności zachodzące w opinii, dwukrotnie dopuścił dowód z opinii uzupełniającej. Odwołujący z powodu przebytego ciężkiego oparzenia jest częściowo niezdolny do pracy od dnia 2 czerwca 2002 r. w rozumieniu art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Bliznowata skóra i tkanka podskórna pokrywająca kończyny dolne poprzez inną rozciągliwość, wchłanianie wody oraz reakcje wegetatywne na bodźce zewnętrzne niż skóra stale utrudniają poruszanie się i nie adaptują się do skrajnych warunków temperaturowych. Dopuszczalna jest praca biurowa, praca dozorcy czy praca w ochronie obiektów w warunkach umożliwiających systematyczne poruszanie się, mobilizując w ten sposób aparat więzadłowo-stawowy kończyn dolnych. Choroba odwołującego się jest w fazie przewlekłej, co oznacza, że nie powróci on już do stanu zdrowotności z okresu przed wypadkowego, a możliwe są okresowe zaostrzenia stanu chorobowego wymagające korzystanie z zasiłku chorobowego ( k. 140, 151, 166-168, 175, 209-210, 237 i 244 a. s.).

Organ rentowy wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych wskazanych specjalności w celu ustalenia, czy odwołujący jest niezdolny do pracy, a jeżeli tak,
to w jakim stopniu i w jakim okresie. Sąd na rozprawie oddalił wniosek dowodowy organu rentowego ( k. 265 i 273 a. s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału zgromadzonego w aktach rentowych i sądowych. Sąd oparł się na dokumentacji medycznej zawartej w aktach sprawy, na podstawie której ustalono stan zdrowia odwołującego. Sąd uznał za wiarygodne opinie sporządzone przez biegłych sądowych z zakresu ortopedii, neurologii, medycyny pracy, epidemiologii i higieny szpitalnej, anestezjologii i intensywnej terapii oraz chirurgii. Opinie wymienionych biegłych były wiarygodne, gdyż zostały sporządzone w oparciu o obiektywną dokumentacją lekarską znajdującą się w sprawie. Jednakże opinie różniły się w zakresie wystąpienia przesłanek umożliwiających przyznanie odwołującemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Sąd ustalił, że skutki ciężkich oparzeń spowodowanych wypadkiem 2002 r. należało uznać za główną przyczynę skutkującą możliwością zaliczenia odwołującego do grupy osób częściowo niezdolnych do pracy. Dlatego też Sąd uznał za niewystarczające opinie sporządzone przez ortopedę, neurologa oraz ortopedę w połączeniu ze specjalistą z zakresu medycyny pracy. Biegły ortopeda w swojej opinii zaakcentował, że odwołujący z przyczyn ortopedycznych nie jest osobą niezdolną do pracy. Biegły podniósł, że możliwy jest chód na palcach i piętach oraz, że odwołujący nie wymaga stosowania pomocy ortopedycznych. Jednak biegły nie ustalił wpływu stanu zdrowia odwołującego
na zakres prac, które mógłby on wykonywać zgodnie z jego wykształceniem. Biegły neurolog w konkluzji wskazał, że odwołujący nigdy nie był niezdolny do pracy z zakresu jego specjalności, a co za tym idzie Sąd ustalił, że opinia nie odnosiła się do jego faktycznych schorzeń. Biegli z zakresu ortopedii i medycyny pracy odnosząc się do blizn pooperacyjnych odwołującego, wskazali jedynie, że nie powodują one problemów lokomocyjnych. Biegli skupiając się na dołączonym do sprawie RTG kręgosłupa lędźwiowego wskazali, że choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa może wymagać okresowej rehabilitacji, lecz nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy. Biegli przy tym podnieśli ogólnie, że przebyte 14 lat temu oparzenie tułowia i kończyn odwołującego uległo zagojeniu. W związku z opiniami biegłych z zakresu ortopedii, neurologii i medycyny pracy, w których to nie odniesiono się
w sposób wyczerpujący do najistotniejszych schorzeń występujących u strony odwołującej, Sąd wystąpił do Centrum (...) o sporządzenie opinii uznając, że specjaliści pracujący w tej placówce mają większe doświadczenie w opiniowaniu spraw dotyczących schorzeń będących następstwem oparzeń. W skład Komisji Centrum Leczenia Oparzeń weszli specjaliści z zakresu chirurgii, anestezjologii i intensywnej terapii oraz epidemiologii i higieny szpitalnej. Biegli orzekli, że charakter schorzeń będących następstwem rozległych oparzeń spowodowanych wypadkiem daje podstawę do uznania odwołującego za częściowo niezdolnego do pracy. Biegli w sposób jednoznaczny stwierdzili, że odwołujący nie może pracować w warunkach ekstremalnych, wskazując przy tym takie miejsca jak huta czy chłodnia. Przy tym podniesiono, że odwołujący może wykonywać pracę związaną z możliwością systematycznego poruszania się. Jak ustalono w toku postępowania dowodowego odwołujący był zatrudniony w hucie jako operator urządzeń wykończeniowych. W związku z powyższym siedzący tryb życia dodatkowo uniemożliwiałby odwołującemu podjęcie pracy zarobkowej bez naruszenia sprawności organizmu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje: odwołanie G. K. jako zasadne podlegało uwzględnieniu.

W myśl przepisu art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 j. t.) zwanej dalej ,,ustawą’’, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje odwołującemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych wymienionych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Prawo do świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy przysługuje zatem
w wypadku wypełnienia wszystkich przesłanek z przepisu art. 57 ust. 1 ustawy. Kwestie związane ze spełnieniem przesłanek przez odwołującego, które zostały zawarte w dyspozycji przepisu art. 57 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy nie były kwestionowane przez organ rentowy
i pozostawały bezsporne na co wskazuje pobieranie uprzednio świadczenia rentowego.

Na podstawie dokonanych ustaleń faktycznych w oparciu o wnioski orzecznicze zawarte w opinii Centrum (...), Sąd przyznał odwołującemu prawo
do świadczenia rentowego z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe. Jak już zostało to wyżej podniesione, główne schorzenia, odwołującego były następstwem oparzeń powstałych na skutek oparzeń będących skutkiem wypadku w 2002 r. Sąd zważył, iż opiniujący w sprawie biegli sądowi specjaliści z zakresu ortopedii, neurologii i medycyny pracy uznali, iż odwołujący nie jest osobą niezdolną do pracy. Sąd zważył, że do przyznania świadczenia rentowego może wystarczyć pozytywna dla odwołującego opinia biegłego sądowego jednej specjalności. W ocenie Sądu opinie sporządzone przez biegłych sądowych w toku początkowego postępowania dowodowego przez poprzedniego referenta nie były ze sobą sprzeczne, pomimo ich odmiennych końcowych wniosków. Dominujące schorzenia odwołującego nie wynikają z przyczyn ortopedycznych ani neurologicznych, dlatego też Sąd oparł się głównie na opinii Centrum (...), w którego skład wchodzili lekarze specjaliści z zakresu chirurgii, anestezjologii i terapii oraz epidemiologii i higieny szpitalnej. Z uwagi na doświadczenie zawodowe i wiedzę tych lekarzy Sąd uznał sporządzoną ostatecznie opinię za najbardziej miarodajną i odnoszącą się do rzeczywistego stanu zdolności do pracy odwołującego się. Wobec tego Sąd jednocześnie uznając zastrzeżenia organu rentowego za nieuzasadnione, oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych sądowych. Sąd doszedł do przekonania, że zarzuty organu rentowego były lakoniczne i nietrafne. Organ rentowy wskazywał, że odwołujący mógłby pracować na stanowisku kasjera. Jednakże biegli w sposób jednoznaczny wskazali, że odwołujący może wykonywać jedynie prace, w których będzie mógł swobodnie i systematycznie poruszać się, gdzie mobilizowany w ten sposób będzie aparat więzadłowo-stawowy kończyn dolnych. W ocenie Sądu niemożliwym byłoby, aby odwołujący przemieszczał się będąc zatrudnionym na stanowisku kasjera. Odnośnie okresu przyznania prawa do renty Sąd oparł się na opinii biegłych z Centrum (...) z dnia 28 marca 2017 roku, którzy stwierdzili, że „choroba odwołującego się jest w fazie przewlekłej co oznacza, że odwołujący się nie powróci już do stanu zdrowotności z okresu przedwypadkowego”.

Sąd ustalając datę przyznania odwołującemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, miał na uwadze dyspozycję przepisu art. 129 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Stosownie do treści
tego przepisu, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania do nich prawa,
nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję
z urzędu. Sąd zważył, że świadczenia wypłaca się na wniosek odwołującego, poczynając
od dnia powstania prawa do renty, lecz nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Wniosek o ponowne przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy odwołujący się złożył w dniu 27 stycznia 2015 r. Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł, jak w pkt 1 sentencji wyroku.

Ponadto w pkt 2 wyroku Sąd stwierdził, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
W ocenie Sądu kwestia ustalenia, czy odwołujący jest osobą zdolną czy też niezdolną
do wykonywania pracy zarobkowej nie była oczywista w niniejszej sprawie. W toku postępowania Sąd dopuścił dowód z opinii czterech biegłych sądowych różnych specjalności
oraz lekarzy Centrum (...), które były ze sobą rozbieżne w zakresie wniosków dotyczących zdolności do pracy odwołującego. Biegli sądowi z zakresu ortopedii, neurologii i medycyny pracy wskazali odmiennie w porównaniu do biegłych sądowych z zakresu epidemiologii i higieny szpitalnej, anestezjologii i intensywnej terapii oraz chirurgii, że odwołujący jest zdolny do pracy. W związku z tym, iż sporządzone opinie nie były jednolite należało uznać, że stwierdzenie przesłanek co do stanu zdrowia odwołującego warunkujących przyznanie mu ponownie prawa do świadczenia rentowego nie było oczywiste i wymagało dopuszczenia dowodu z opinii biegłych sądowych kilku różnych specjalności. Zatem w ocenie Sądu organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za wydanie rozstrzygnięcia na podstawie badania przeprowadzonego przez lekarza orzecznika ZUS i Komisję Lekarską ZUS.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie 3 wyroku. Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz odwołującego kwotę
180,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Sąd orzekł na podstawie
§ 11 pkt 2 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz. U. z 2013 r., poz. 490 j.t.).

SSO Włodzimierz Czechowicz

Zarządzenie: (...)

(...)