Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Bożenna Zalewska

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Synak

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2017 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy P. R.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wyrównanie renty rodzinnej

na skutek odwołania P. R.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 23 marca 2017r. nr znak: 20/GRN/04137062-3

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawczyni P. R. rentę rodzinną w pełnej wysokości za październik 2016r., listopad 2016r., grudzień 2016r. oraz styczeń 2017r.

SSO Bożenna Zalewska

Sygn. akt VII U 3262/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 23 marca 2017 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przeliczył rentę rodzinną przysługującej ubezpieczonej P. R. po zmarłym w dniu 25 sierpnia 2014 roku S. (błędnie wskazanym jako S.) R., począwszy od 1 lutego 2017 roku do 30 czerwca 2017 roku.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczona P. R. domagała się wyrównania renty rodzinnej od momentu jej zawieszenia, tj. od października 2017 roku wskazując, iż przez cały czas kontynuuje naukę w szkole oraz nie prowadzi gospodarstwa rolnego.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, wskazując, iż na mocy zaskarżonej decyzji podjął wypłatę renty rodzinnej w pełnej wysokości od 1 lutego 2017 roku, tj. od miesiąca, w którym zostały przez ubezpieczoną wyjaśnione wszystkie okoliczności w sprawie.

Na rozprawie w dniu28 listopada 2017 roku ubezpieczona doprecyzowała odwołanie w ten sposób, iż wskazała, że nie została jej doręczona decyzja pozwanego o pomniejszeniu wypłaty części uzupełniającej renty rodzinnej, począwszy od 1 października 2016 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Rodzice ubezpieczonej D. i S. R. byli współwłaścicielami gospodarstwa rolnego o pow. 28,1749 ha, co stanowi 42,0499 ha przeliczeniowych, w miejscowości K., w gminie M..

Okoliczności bezsporne.

Decyzją z 19 września 2014 roku pozwany przyznał ubezpieczonej P. R. prawo do renty rodzinnej po zmarłym w dniu 25 sierpnia 2014 roku ojcu S. (błędnie wskazanym jako S.) R..

W dniu 9 października 2015 roku zmarła matka ubezpieczonej D. R..

Decyzją z 29 października 2015 roku pozwany dokonał ponownego ustalenia wysokości renty rodzinnej oraz przyznał ubezpieczonej dodatek dla sierot zupełnych, przy czym wskazał, że świadczenie rentowe przyznaje do 31 sierpnia 2016 roku.

Okoliczności bezsporne.

W dniu 2 września 2016 roku ubezpieczona przedłożyła pozwanemu zaświadczenie, że w roku szkolnym 2016/2017 jest słuchaczem Szkoły Policealnej Studium (...) w M., na kierunku – technik masażysta.

Dowód: zaświadczenie – k. 72 akt KRUS.

Decyzją z 8 września 2016 roku pozwany ponownie ustalił wysokość renty rodzinnej, do 30 czerwca 2017 roku.

Kolejną decyzją z tej samej daty, tj. z 8 września 2016 roku, pozwany pomniejszył wypłatę części uzupełniającej renty rodzinnej z tytułu prowadzenia przez ubezpieczoną działalności rolniczej, począwszy od 1 października 2016 roku.

Ubezpieczonej nie została doręczona decyzja o pomniejszeniu wypłaty świadczenia oraz nie złożyła ona odwołania od powyższej decyzji.

Okoliczności bezsporne.

W dniu 9 stycznia 2017 roku ubezpieczona wniosła o podjęcie wypłaty renty rodzinnej w pełnej wysokości.

Do powyższego wniosku załączyła kserokopię postanowienia z 7 stycznia 2015 roku, sygn. akt I Ns 858/14, w którym Sąd Rejonowy w Malborku stwierdził, że spadek po S. R. na podstawie ustawy nabyła żona spadkodawcy D. R. oraz zstępna córka W. R., każda w 1/2 części z dobrodziejstwem inwentarza.

Pismem z 19 stycznia 2017 roku pozwany zwrócił się do ubezpieczonej o podanie, kto obecnie prowadzi gospodarstwo rolne.

W odpowiedzi na ww. pismo ubezpieczona nadesłała oświadczenie z 5 lutego 2017 roku, w którym wskazała, ze zrzekła się spadku po zmarłym ojcu na rzecz siostry oraz na potwierdzenie tej okoliczności załączyła kserokopię wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.

W oświadczeniu z 8 marca 2017 roku wskazała, że postępowanie spadkowe po zmarłej matce nie zostało przeprowadzone.

Nadto, załączyła zaświadczenie z 16 lutego 2017 roku o uczestnictwie w Kwalifikacyjnym Kursie Zawodowym: (...) – technik usług kosmetycznych Kwalifikacja: A.6 – Wykonywanie zabiegów kosmetycznych twarzy, z terminem rozpoczęcia kursu na dzień 13 lutego 2017 roku oraz planowanym terminem zakończenia kursu na dzień 7 grudnia 2017 roku.

W zaświadczeniu z 3 marca 2017 roku dyrektor Szkoły Policealnej Studium (...) w M. potwierdził, iż ubezpieczona była uczennicą I semestru na kierunku technik – masażysta od początku roku szkolnego 2016/2017 do 14 lutego 2017 roku.

Dowód: wniosek – k. 83 akt KRUS, kserokopia postanowienia – k. 84 akt KRUS, pisma KRUS – k. 85, 86 akt KRUS, zaświadczenie – k. 87 akt KRUS, kserokopia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku – k. 89 akt KRUS, oświadczenia – k. 90, 96 akt KRUS, zaświadczenie z 2 marca 2017 roku – k. 97 akt KRUS.

Zaskarżoną decyzją z 23 marca 2017 roku pozwany przeliczył rentę rodzinną przysługującej ubezpieczonej P. R., począwszy od 1 lutego 2017 roku do 30 czerwca 2017 roku, przy czym nie wyrównał ubezpieczonej renty rodzinnej do pełnej wysokości w związku z pomniejszeniem wypłaty części uzupełniającej renty rodzinnej od 1 października 2016 roku do 31 stycznia 2017 roku.

Okoliczności bezsporne.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, w tym w aktach ubezpieczeniowych, bowiem żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ich rzetelności i autentyczności. Brak było zatem, w ocenie Sądu, przesłanek, by odmówić im przymiotu wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej P. R. należało uwzględnić.

Zgodnie z treścią przepisu art. 29 pkt 1 ustawy z 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (tj. Dz. U. z 2016 roku, poz. 277 ze zm.), renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny zmarłego:

1)  emeryta lub rencisty mającego ustalone prawo do emerytury albo renty rolniczej z ubezpieczenia;

2)  ubezpieczonego, który w chwili śmierci spełniał warunki do uzyskania emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy; przyjmuje się, że był on całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.

Do renty rodzinnej są uprawnieni następujący członkowie rodziny zmarłego:

1) dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,

2) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka,

3) małżonek (wdowa, wdowiec),

4) rodzice

- jeżeli spełniają warunki do uzyskania takiej renty w myśl przepisów emerytalnych (art. 29 pkt 2).

Stosownie do treści przepisu art. 68 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2017 roku, poz. 1383 ze zm.), dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

Przepis art. 32 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników stanowi, iż wypłata renty rodzinnej, przysługującej osobie pełnoletniej, ulega zawieszeniu, jeżeli uprawniony prowadzi działalność rolniczą. Przepisy art. 28 ust. 3, 4 i 6-10 oraz art. 34 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 28 ust. 3 ww. ustawy, wypłata ulega zawieszeniu w całości, jeżeli emeryt lub rencista nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, z zastrzeżeniem ust. 5-7 i 9-11.

Uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając:

1) gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków, osobie niebędącej:

a) małżonkiem emeryta lub rencisty,

b) jego zstępnym lub pasierbem,

c) osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,

d) małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b lub c;

2) gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych;

3) gruntów i działów specjalnych należących do małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia;

4) własności (udziału we współwłasności) nieustalonej odpowiednimi dokumentami urzędowymi, jeżeli grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka (ust. 4).

6. Wypłata ulega zawieszeniu w połowie, jeżeli: 2) rencista pobiera okresową rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez dwa lata.

7. Wypłata ulega zawieszeniu w jednej czwartej, jeżeli:

1) emeryt lub rencista nie zawarł umowy z następcą stosownie do przepisów rozdziału 7 i nie ma możliwości sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego co najmniej po cenie odpowiadającej ich oszacowaniu według przepisów o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa albo

2) trwają czynności zmierzające do wywłaszczenia tych nieruchomości, ich wykupu na cel uzasadniający wywłaszczenie albo do trwałego wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów lub

3) nieruchomości te są położone w strefie ochronnej lub na innym obszarze specjalnym, utworzonym na podstawie odrębnych przepisów w związku z wprowadzeniem ograniczeń w użytkowaniu gruntów rolnych albo w celach ochronnych.

8. Jeżeli wypłata ulega zawieszeniu w myśl ust. 3 lub 5, zawiesza się w całości wypłatę dodatku pielęgnacyjnego, przysługującego z tytułu ukończenia 75 lat.

9. W przypadku podjęcia działalności rolniczej na gruntach:

1) nabytych w drodze dziedziczenia lub

2) uprzednio wydzierżawionych co najmniej na 10 lat, jeżeli dzierżawa ustała wcześniej z przyczyn niezależnych od wydzierżawiającego, lub

3) odzyskanych w wyniku rozwiązania - z przyczyn niezależnych od uprawnionego - umowy, na podstawie której uprzednio zbył on te grunty, albo w wyniku uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej

- wypłata nie ulega zawieszeniu przez okres jednego roku.

10. W przypadku zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej polegającej na przekazaniu gospodarstwa rolnego w formie aktu notarialnego osobie niepełnoletniej wypłata ulega zawieszeniu w całości do czasu osiągnięcia przez tę osobę 18 lat.

Przepis art. 34 ww. ustawy stanowi:

1. Prawo do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega zawieszeniu na zasadach określonych w przepisach emerytalnych. W takim przypadku nie zawiesza się jednak wypłaty części składkowej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo nadwyżki emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin ponad 95% emerytury podstawowej.

2. Przy stosowaniu zawieszenia prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia, zgodnie z ust. 1, nie bierze się pod uwagę dochodów z działalności rolniczej.

Spornym w niniejszej sprawie pozostawało, czy pozwany zasadnie pomniejszył wypłatę części uzupełniającej renty rodzinnej przysługującej ubezpieczonej, począwszy od 1 października 2016 roku do 31 stycznia 2017 roku. Innymi słowy, czy istniały przesłanki do wypłaty ubezpieczonej renty rodzinnej w pełnej wysokości za okres od października 2016 roku do stycznia 2017 roku, a nie dopiero od 1 lutego 2017 roku jak w zaskarżonej decyzji.

Bezspornym przy tym było, iż decyzja pozwanego z 8 września 2016 roku w przedmiocie pomniejszenia wypłaty części uzupełniającej renty rodzinnej, począwszy od 1 października 2016 roku nie została doręczona ubezpieczonej oraz nie złożyła ona odwołania od powyższej decyzji. W aktach pozwanego brak jest dowodu doręczenia tej decyzji.

Pozwany niezasadnie w zaskarżonej decyzji podjął wypłatę renty rodzinnej w pełnej wysokości od 1 lutego 2017 roku, wskazując iż w tej dacie zostały przez ubezpieczoną wyjaśnione wszystkie okoliczności w sprawie.

Wskazać bowiem należy, iż ubezpieczona nie otrzymała decyzji pozwanego z 8 września 2016 roku w przedmiocie pomniejszenia wypłaty części uzupełniającej renty rodzinnej, począwszy od 1 października 2016 roku. Nadto, jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, przez cały czas, nieprzerwanie, kontynuowała naukę szkolną, dostarczając pozwanemu stosowne zaświadczenia na potwierdzenie tej okoliczności. Nie prowadziła gospodarstwa rolnego, bowiem już we wniosku z 17 września 2014 roku o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym ojcu zrzekła się swojego udziału w spadku na rzecz siostry. Z prawomocnego postanowienia Sadu Rejonowego w Malborku z 7 stycznia 2015 roku, sygn. akt I Ns 858/14, wynika, że spadek po zmarłym S. R. nabyły małżonka i córka W. R., po 1/2 udziału. Po śmierci matki natomiast gospodarstwo rolne prowadzi siostra ubezpieczonej, zaś ona kontynuuje naukę szkolną.

Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania wskazać należy, iż nie było podstaw do pomniejszenia wypłaty części uzupełniającej renty rodzinnej przysługującej ubezpieczonej w okresie od 1 października 2016 roku do 31 stycznia 2017 roku. Dlatego Sąd, na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. oraz cytowanych powyższej przepisów, w pkt I wyroku zmienił zaskarżoną decyzję.

SSO Bożenna Zalewska