Sygn. akt I C 577/16
Dnia 21 grudnia 2016 r.
Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:
Przewodniczący: SSR Tadeusz Kotuk
Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Szymańska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 grudnia 2016 r. w G. sprawy z powództwa K. D. przeciwko R. K.
o zachowek
I. zasądza od pozwanego R. K. na rzecz powódki K. D. kwotę 8.266,66 zł (osiem tysięcy dwieście sześćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt sześć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 14 września 2012 r. do dnia zapłaty;
II. w pozostałym zakresie powództwo oddala;
III. znosi pomiędzy stronami koszty procesu.
Sygn. akt I C 577/16
Stan faktyczny
W dniu 25 lipca 2005 r. w G. zmarła Z. B. (1). Postanowieniem z dnia 26 października 2005 r. (sygn. akt VII Ns 1431/05) Sąd Rejonowy w Gdyni stwierdził, że spadek po niej nabyli z mocy ustawy: wnuczka K. D., córka L. K., syn K. W. – każde po 1/3 części spadku.
Dowód: odpis postanowienia, k. 10
Na skutek ujawnienia się w późniejszym czasie testamentu zmarłej, Sąd Rejonowy w Gdyni postanowieniem z dnia 11 stycznia 2011 r. (sygn. VII Ns 162/10) zmienił w/w postanowienie i stwierdził, że spadek po Z. B. (1) na podstawie testamentu z dnia 28 kwietnia 1998 r. nabył w całości R. K., wprost.
Dowód: odpis postanowienia, k. 11
W skład spadku po Z. B. (1) wchodził udział w części ułamkowej (1/8) współwłasności zabudowanej budynkiem nieruchomości objętej księgą wieczystą (...).
Okoliczność bezsporna
Wartość rynkowa całej w/w nieruchomości wg stanu na 25 lipca 2005 r. wynosiła 396.800 zł.
Dowód: opinia biegłego J. Ś., k. 88-136
K. D. nie otrzymała w jakiejkolwiek formie zachowku po Z. B..
Okoliczność bezsporna
Ocena dowodów
Sąd uznał opinię biegłego J. Ś. za pełną, jasną i wewnętrznie niesprzeczną. Zarzuty strony powodowej zostały przez biegłego przekonująco wyjaśnione na rozprawie (k. 156). Sąd w tej sytuacji nie dostrzegł potrzeby dopuszczania dowodu z opinii innego biegłego.
Pozostałe ustalenia faktyczne oparto na odpisach dokumentów urzędowych (odpisy orzeczeń sądowych).
Kwalifikacja prawna
Powódka jest osobą uprawnioną do zachowku (jako tzw. zstępny), gdyż gdyby nie testament, wchodziłaby w skład grona spadkobierców ustawowych po zmarłej Z. B. (art. 991 § 1 k.c.).
Jeżeli chodzi o substrat zachowku, to jedynym wynikającym z materiału dowodowego składnikiem spadku był udział zmarłej we współwłasności nieruchomości objętej księgą wieczystą (...).
Sporna była pomiędzy stronami wartość rynkowa tej nieruchomości. W tym stanie rzeczy okoliczność ta, jako wymagająca wiedzy specjalnej, została ustalona przez sąd poprzez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Wartość całej nieruchomości Sąd ustalił na 396.800 zł. Z tego wynika, że udział we współwłasności przypadający spadkodawczyni wynosił 49.600 zł. A więc wysokość przysługującego powódce zachowku w takim przypadku wynosi 8.266,66 zł (49.600/3/2).
Strona pozwana powoływała się w odpowiedzi na pozew na art. 5 k.c., lecz nie przedstawiła żadnych dowodów, które mogłyby uzasadniać sięgnięcie przez Sąd po tę normę w niniejszej sprawie. Opis wcześniejszych (tj. przed śmiercią Z. B.) rozporządzeń udziałami w przedmiotowej nieruchomości nie ma żadnego wpływu na rozstrzygnięcie sprawy o zachowek.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie I. sentencji na mocy art. 991 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i § 2 k.c.
W pozostałym zakresie powództwo oddalono jako zawyżone na mocy art. 991 § 1 k.c. a contrario (punkt II. sentencji). Należy podkreślić, że z wyliczeń przedstawionych w uzasadnieniu pozwu wstępnie wynikać miałoby, że wartość zachowku przysługującego powódce wynosiłaby 8.937 zł (a więc sumę bliską zasądzonej w punkcie I. sentencji), lecz pełnomocnik powódki uznał, że powinno to być 20.000 zł z uwagi na wzrost cen nieruchomości, co ostatecznie nie znalazło potwierdzenia w materiale dowodowym.
Ponieważ każda ze stron przegrała proces w zbliżonej skali, koszty stron wzajemnie zniesiono na mocy art. 100 k.p.c. (punkt III. sentencji).