Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

Protokolant: Małgorzata Nakielska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 grudnia 2017 r. w Warszawie

sprawy (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o ustalenie wysokości zadłużenia z tytułu składek

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. w W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 22 czerwca 2017 r. znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

(...) spółka z o.o. z siedzibą w W. dnia 20 lipca 2017 r., za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., złożyła odwołanie od decyzji z dnia 22 czerwca 2017 r., znak: (...), stwierdzającej, że jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Zaskarżonej decyzji strona odwołująca zarzuciła naruszenie:

⚫

art. 24 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez podejmowanie rozstrzygnięcia odnośnie zobowiązań, których termin przedawnienia upłynął,

⚫

prawa materialnego, poprzez niezgodność stanowiska organu rentowego ze zgromadzonym przed nim materiałem dowodowym polegającym na zignorowaniu uzasadnień,

⚫

prawa procesowego poprzez wydanie decyzji bez wskazania źródła dla przedstawionych wartości liczbowych, a szczególnie bez wskazania algorytmów będących narzędziem dla ich obliczania.

Uwzględniając wskazane okoliczności odwołująca się spółka wniosła o: uchylenie zaskarżonej decyzji w całości, orzeczenie o umorzeniu zobowiązań spółki wobec organu rentowego ze względu na przedawnienie terminu ich powstania i wymagalności, ewentualnie przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania ( odwołanie z dnia 20 lipca 2017 r., k. 2-3 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podkreślił, że zaskarżona decyzja jest zasadna. Odnośnie zarzutu przedawnienia należności organ rentowy wskazał, iż zmiana dotycząca okresu przedawnienia z 10 lat na 5 lat została wprowadzona z dniem 1 stycznia 2012 r. Do przedawnienia należności z tytułu składek, których bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tymże bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 r. Jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012 r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Nadto organ rentowy podkreślił, że bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego. Organ rentowy w dniu 30 sierpnia 2016 r. skierował do spółki zawiadomienie o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, przerywając tym samym bieg przedawnienia ( odpowiedź na odwołanie z dnia 21 sierpnia 2017r., k. 5v a.s.).

Na rozprawie w dniu 8 grudnia 2017 r. pełnomocnik organu rentowego podtrzymał stanowisko wyrażone w odpowiedzi na odwołanie i wniósł o zasądzenie od odwołującej na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych ( protokół z rozprawy z dnia 8 grudnia 2017 r., k.27 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 sierpnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. skierował do (...) sp. z o.o. zawiadomienie o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od października 2008 r. do sierpnia 2013 r., ubezpieczenie zdrowotne za okres od czerwca 2008 r. do sierpnia 2013 r., Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od lipca 2008 r. do sierpnia 2013 r., wzywając jednocześnie spółkę do złożenia w terminie 7 dni pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia tych składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek. Do niniejszego zawiadomienia organ rentowy dołączył szczegółowe zestawienie należności, w którym wyszczególniono: okresy zaległości, rodzaje należności, terminy płatności, kwoty zaległości oraz kwoty odsetek za zwłokę. Zawiadomienie zostało odebrane w dniu 5 września 2016 r. ( zawiadomienie o wszczęciu postępowania z dnia 30 sierpnia 2016 r. wraz z zestawieniem, nienumerowane karty akt rentowych).

W piśmie z dnia 9 września 2016 r. spółka wyjaśniła, że nie opłacała składek w związku z brakiem płynności finansowej, która przyczyniła się również do redukcji pracowników spółki ( pismo wyjaśniające, nienumerowana karta akt rentowych).

Wobec powyższego w dniu 4 kwietnia 2017 r. organ rentowy skierował do spółki zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego oraz pismo informujące o możliwości rozłożenia należności na raty ( nienumerowane karty akt rentowych).

Odwołująca w dniu 28 kwietnia 2017 r. wystąpiła z wnioskiem o umorzenie należności z tytułu składek z powodu ich całkowitej nieściągalności ( wniosek z dnia 28 kwietnia 2017 r., nienumerowana karta akt rentowych).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. dnia 5 maja 2017 r. wysłał do odwołującej pismo informujące o warunkach rozpatrzenia wniosku. W niniejszym piśmie organ rentowy wezwał odwołującą do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni, wskazując, iż nieuzupełnienie wniosku we wskazanym terminie skutkować będzie pozostawieniem go bez rozpatrzenia ( pismo organu rentowego z dnia 5 maja 2017 r., nienumerowana karta akt rentowych).

Z uwagi na nieuzupełnienie braków wniosku, dnia 24 maja 2017 r. organ rentowy wysłał do spółki pismo o pozostawieniu wniosku o umorzenie należności bez rozpatrzenia ( pismo z dnia 24 maja 2017 r., nienumerowana karta akt rentowych).

W dniu 22 czerwca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał decyzję znak: (...), stwierdzającą, że (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. jest dłużnikiem organu rentowego z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wraz z odsetkami na łączną kwotę 639 472,63 zł, w tym z tytułu:

⚫

składek na ubezpieczenia społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od października 2008 r. do sierpnia 2013 r.: 267 310,40 zł,

⚫

odsetek za zwłokę: 204 204 zł,

⚫

kosztów upomnienia: 17,60 zł,

⚫

kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł,

⚫

składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od czerwca 2008 r. do sierpnia 2013 r.: 71 926,47 zł,

⚫

odsetek za zwłokę: 55 075 zł,

⚫

kosztów upomnienia: 8,80 zł,

⚫

kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł,

⚫

z tytułu: składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od lipca 2008 r. do sierpnia 2013 r.: 23 132,56 zł,

⚫

odsetek za zwłokę: 17 790 zł,

⚫

kosztów upomnienia: 8,80 zł,

⚫

kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł

( decyzja ZUS z dnia 22 czerwca 2017 r., znak: (...), nienumerowana karta akt rentowych).

W dniu 20 lipca 2017 r. spółka złożyła odwołanie od ww. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, inicjując tym samym niniejsze postępowanie ( odwołanie z dnia 20 lipca 2017r., k. 2-3 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych. Zdaniem Sądu powołane wyżej dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział z dnia 22 czerwca 2017 r., znak: (...), jako niezasadne, nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2017 r., poz. 1778 ze zm., dalej: ustawa systemowa), płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Na podstawie przepisu art. 32 ustawy systemowej, do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

W myśl przepisu art. 47 ust. 1 ustawy systemowej, płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:

1) do 10 dnia następnego miesiąca - dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie
za siebie;

2) do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3) do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników.

W świetle przepisu art. 23 ust. 1 ustawy systemowej, od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2017 r. poz. 201, 648, 768, 935, 1428 i 1537) z wyłączeniem art. 56a.

Sąd mając na uwadze całość zgromadzonego materiału dowodowego zważył,
że decyzja organu rentowego odpowiadała prawu, zatem brak jest podstaw do jej zmiany. pierwszej kolejności należy podkreślić, iż sam fakt nieopłacenia składek za sporne okresy nie był przez strony kwestionowany. Odwołująca już na etapie postępowania administracyjnego wyjaśniła, że nieopłacenie składek wynikało z utraty płynności finansowej spółki, przy czym spółka nie kwestionowała wskazanych przez organ rentowy kwot. Z kolei w odwołaniu od decyzji spółka podniosła, iż organ rentowy nie wskazał źródła dla przedstawionych kwot należności. W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż szczegółowe wyliczenie należności z uwzględnieniem: okresów zaległości, rodzaju należności, terminów płatności, kwoty zaległości oraz kwoty odsetek za zwłokę z podziałem na poszczególne fundusze, zostało przesłane z zawiadomieniem o wszczęciu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek. Ponadto dołączono je także do zaskarżonej decyzji. Nieuzasadnione jest zatem twierdzenie odwołującej, iż organ rentowy nie przedstawił źródła dochodzonych należności.

Odnosząc się z kolei do podnoszonego przez odwołującą zarzutu przedawnienia należy wskazać, że zgodnie z art. 24 ust. 4 ustawy systemowej, należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6. Bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego (art. 24 ust. 5b ustawy systemowej).

Ponieważ bieg przedawnienia spornych należności składkowych rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., dla rozstrzygnięcia sprawy kluczowe znaczenie ma art. 27 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców ( Dz. U. z 2011 r., nr 232, poz. 1378, dalej: ustawa deregulacyjna). Zgodnie z jego ust. 1 do przedawnienia należności z tytułu składek, o którym mowa w art. 24 ust. 4 ustawy systemowej, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 r. Według zatem zasady wynikającej z tego przepisu do należności składkowych nieprzedawnionych do 1 stycznia 2012 r. (wedle starych zasad z zastosowaniem 10-letniego okresu przedawnienia) ma zastosowanie 5-letni termin przedawnienia, z tym jednakże bardzo istotnym zastrzeżeniem, że liczy się go nie od daty ich wymagalności, tak jak o tym stanowi art. 24 ust. 4 ustawy systemowej, ale od dnia 1 stycznia 2012 r. Z kolei wyjątek od tej zasady przewidziany został w art. 27 ust. 2 ustawy deregulacyjnej, stosownie do którego jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012 r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Powołana regulacja oznacza, że wybór odpowiedniego terminu przedawnienia pięcioletniego (liczonego od dnia 1 stycznia 2012 r.) lub dziesięcioletniego (liczonego od daty wymagalności składki) - zależy od tego, który z nich upłynie wcześniej.

W niekwestionowanym stanie faktycznym ustalono, że należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne obejmowały okres od października 2008 r. do sierpnia 2013 r., na ubezpieczenie zdrowotne od czerwca 2008 r. do sierpnia 2013 r., a na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od lipca 2008 r. do sierpnia 2013 r. Bieg terminu przedawnienia w stosunku do tych składek został przerwany w dniu 30 sierpnia 2016 r., kiedy to skierowano do odwołującej zawiadomienie o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia należności z tytułu składek.

Z powyższego wynika, iż w stosunku do wskazanych składek nie upłyną wynikający z art. 24 ust 4 ustawy systemowej 5 –letni bieg terminu przedawnienia. Nie upłyną też 10- letni bieg terminu przedawnienia, wynikający z przepisów obowiązujących do dnia 31 grudnia 2011 r.

Konkludując, Sąd Okręgowy wywiódł, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu i z tych względów na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., odwołanie podlegało oddaleniu.

Zarządzenie: (...)