Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSO Wacław Banasik (spr.)

Sędziowie SO Małgorzata Szeromska

SO Małgorzata Michalska

Protokolant st. sekr. sąd. Katarzyna Gątarek

po rozpoznaniu na rozprawie 20 grudnia 2017 r. w P.

sprawy z powództwa A. R. , Z. R.

przeciwko B. C. , A. C.

o zadośćuczynienie i zaniechanie naruszeń

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Płocku z 19 stycznia 2017 r.

sygn. akt I C 679/10

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od B. i A. małżonków C. na rzecz A. i Z. małżonków R. kwotę 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego za II instancję.

IV Ca 420/17

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Płocku wyrokiem z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie I C 679/10 zasądził od pozwanych B. C. i A. C. solidarnie na rzecz powodów A. R. i Z. R. solidarnie kwotę 5000 zł oraz kwotę 1423 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, nakazał pozwanym powstrzymywania się od podejmowania działań związanych z działalnością ośrodka (...) w J. skutkujących przekroczeniem dopuszczalnych wartości równoważnego poziomu H. w środowisku zewnętrznym określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu, to jest 55 dB dla pory dziennej dla ośmiu kolejno po sobie następujących najmniej korzystnych godzin dnia oraz 45 dB dla pory nocnej podczas najniekorzystniejszej jednej godziny na terenie nieruchomości należącej do powodów, położonej w J. pod numerem (...), orzekł o kosztach sądowych.

Rozstrzygnięcie to zapadło po dokonaniu następujących ustaleń faktycznych i rozważań prawnych.

A. i Z. R. są właścicielami nieruchomości oznaczonej numerem (...)położonej w miejscowości J., gmina B.. Nieruchomość ta jest zabudowana domem, w którym A. i Z. R. mieszkają. Dom położony jest na wzniesieniu porośniętym lasem mieszanym. U podnóża wzniesienia, na którym położona jest nieruchomość oznaczona numerem (...)należąca do A. i Z. R., znajduje się płaski teren, na którym zlokalizowany jest ośrodek (...). Nieruchomość na której znajduje się ośrodek jest oznaczona numerem (...)i należy do B. i A. C.. Nieruchomość ta położona jest na terenie B..

Na terenie tej nieruchomości A. C. prowadzi działalność gospodarczą. Jego żona B. i syn R. są czynnie zaangażowani w prowadzenie tej działalności. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej ośrodka (...) począwszy od 11 czerwca 2009 roku organizowane były imprezy taneczne i imprezy innego rodzaju, w czasie których odtwarzana była muzyka. Sporadycznie zdarzały się takie imprezy, w których uczestniczyły zespoły muzyczne. W okresie tym pochodzące z posesji B. i A. C. dźwięki osiągały taki poziom, że były doskonale słyszalne na posesji A. i Z. R., uniemożliwiały swobodną rozmowę poza budynkiem, były słyszalne przy zamkniętych oknach w pomieszczeniach, utrudniały egzystencję, zakłócały sen i powodowały u A. i Z. R. znaczny poziom dyskomfortu objawiający się bólami głowy, nadmierną drażliwością, kłopotami z zaśnięciem. A. i Z. R. w związku z immisją hałasu pochodzącą z nieruchomości B. i A. C. podjęli leczenie w poradni neurologicznej i stwierdzono u nich potrzebę systematycznego leczenia w związku z wzmożoną pobudliwością nerwową, rozdrażnieniem, zaburzeniami snu. U A. R. i Z. R. rozpoznano nerwicę sytuacyjną. Aktualnie wskazane dolegliwości uległy osłabieniu.

Począwszy od 2014 roku B. i A. C. ograniczyli organizowanie w ramach ośrodka (...) imprez związanych z emitowaniem hałasu słyszalnego na posesji A. i Z. R. w stopniu powodującym uciążliwość.

W ocenie Sądu Rejonowego zgromadzone dowody pozwalają na uwzględnienie powództwa o zasądzenie zadośćuczynienia oraz zakazanie naruszeń na przyszłość, które znajduje oparcie w treści art. 144 k.c. i art. 23 k.c.

Analiza stanu faktycznego doprowadziła Sąd Rejonowy do przekonania, że w ramach działalności prowadzonego przez pozwanych ośrodka (...) miały miejsce immisje dźwięku, które wykraczały ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych i tym samym naruszały dobra osobiste powodów. Immisje doprowadziły do pogorszenia się stanu zdrowia powodów i miały znaczący wpływ na ich funkcjonowanie. Potwierdzają to opinie biegłych z zakresu medycyny.

Sąd ten uznał, że jest niedopuszczalne by aktualnie, kiedy poziom ujawnionych aberracji psychicznych w społeczeństwie, wynikających z nadmiernego stresu, braku właściwej higieny pracy i życia codziennego osiągnął tak wysoki, wręcz alarmujący poziom, możliwe było nadmiernie pobłażliwe podchodzenie do sytuacji gdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą w sposób szkodliwy i nieuprawniony ingeruje w życie jednostki powodując po jej stronie ujemne konsekwencje. Żyjemy w społeczeństwie, które nie zachowuje zasad higieny w zakresie wypoczynku. Poziom hałasu w miejscach publicznych, nawet takich jak sale zabaw dla najmłodszych, przekracza dopuszczalne normy nie tylko dlatego, że sami uczestnicy zabaw zachowują się tak głośno lecz dlatego, że osoby dorosłe uważają, że takiej zabawie koniecznie towarzyszyć musi głośna muzyka. W tym stanie rzeczy konieczne jest by chronić tych, którzy domagają się poszanowania ich prawa do wypoczynku w ciszy. Konieczne jest też promowanie właściwych wzorców i postaw oraz wychowawcze oddziaływanie na społeczeństwo. Miejsce zdarzeń to B. Park Narodowy, miejsce które z definicji powinno kojarzyć się z ciszą. Nie bez znaczenia jest i to, że jest to kompleks środowiskowy polegający szczególnym regulacjom związanym z ochroną zwierząt. Oględziny miejsca zdarzenia były w ocenie sądu I instancji w tej sprawie konieczne i dały sądowi większe możliwości w zakresie tego by uświadomić sobie z jakim terenem mamy do czynienia. Posesja powodów położona jest przy nieutwardzonej drodze, na uboczu, wśród drzew na wzgórzu. Pozornie oaza spokoju. Powodowie z pewnością kierowali się tymi względami wybierając miejsce zamieszkania. To powodowie byli tam wcześniej. Pobudowali dom, pielęgnowali ogród. Pozostawali w przekonaniu, że znaleźli miejsce spokojnego wypoczynku, do którego mają pełne prawo. Działalność pozwanych wpływa jednak na to, że ich prawo doznało uszczerbku. Pozwani nie dostosowali się do stosunków miejscowych lecz wprowadzili własne normy. W czasie oględzin Sąd Rejonowy miał możliwość zweryfikowania opinii Z. R., który wskazywał, że poziom hałasu jest dla powodów tak dokuczliwy ponieważ ich nieruchomość położona jest u szczytu terenu przypominającego ukształtowaniem terenu antyczny amfiteatr. Niewątpliwie czynności procesowe na miejscu zdarzenia potwierdziły tę opinię.

Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że dowody z zeznań świadków, którym dano wiarę, w powiązaniu z zeznaniami pozwanych i ustaleniami biegłych wskazują na to, że prawo powodów do spokojnego, niezakłóconego odpoczynku, niezakłócania miru domowego zostało naruszone w sposób uzasadniający przyznanie zadośćuczynienia i nakazanie zaniechania podobnych działań na przyszłość.

Sąd rejonowy zauważył również, że art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r. stanowi, że każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji. Artykuł 8 dotyczy szeroko rozumianego prawa do poszanowania prywatnej (indywidualnej) sfery życia jednostki. Sfera ta jest przy tym rozumiana bardzo szeroko, wykraczając poza tradycyjne pojmowanie „prywatności” i obejmuje cztery podstawowe dziedziny: życie prywatne, życie rodzinne, mieszkanie (rozumiane jako „dom”) oraz korespondencję. Twórcy Konwencji świadomie zdecydowali się na nadanie temu przepisowi szerokiego ujęcia (zob. A. Czubik, Prawo do prywatności w travaux preparatoires EKPCz, Problemy współczesnego prawa międzynarodowego, europejskiego i porównawczego 2000, z. 2). Trybunał niejednokrotnie wypowiadał się w sprawie naruszeń art. 8 Konwencji odnosząc się do takich kwestii jak zakłócenia normalnego funkcjonowania środowiska naturalnego (hałas na terenach przy lotnisku – zob. wyr. ETPCz z 21.2.1990 r. w sprawie P. and R. p. (...) oraz z 7.8.2003 r. w sprawie H. and O. p. (...) ; hałas wywołany działalnością dyskoteki (ETPCz z 16.11.2004 r. w sprawie M. G. (1) p. Hiszpanii), zanieczyszczenie przemysłowe – ETPCz z 19.2.1998 r. w sprawie G. and O. p. Włochom; z 10.11.2004 r. w sprawie Ta’kin and O. p. Turcji; z 9.6.2005 r. w sprawie F. p. Rosji). Z orzecznictwa EKPCz wynika, że odpowiedzialność na podstawie art. 8 Konwencji materializuje się przy spełnieniu dwóch warunków: 1) zakłócenia środowiska naturalnego muszą wywierać bezpośrednie negatywne skutki na jakość życia prywatnego jednostki (zob. np. wyr. ETPCz w sprawie P. and R. , par. 40; w sprawie H. , par. 96); 2) skutki te muszą mieć charakter poważny: nie wystarczy zaistnienie niedogodności zawsze występujących w życiu wielkiego miasta (zob. wyr. ETPCz w sprawie F. , par. 69), choć – z drugiej strony – niedogodności te nie muszą przybierać rozmiaru zagrażającego zdrowiu czy życiu jednostki (zob. wyr. ETPCz z 9.12.1994 r. w sprawie L. O. p. (...), par. 51; w sprawie Ta’kin, par. 113; zob. też art. 2, Nb 41). Z orzecznictwa ETPCz wynika, że na władzach publicznych spoczywają pozytywne obowiązki do ustanowienia należytej regulacji funkcjonowania prywatnych podmiotów gospodarczych, zapewnienia poszanowania tych regulacji i dostarczenia odpowiednich informacji osobom zainteresowanym (zob. wyr. ETPCz w sprawie L. O. , par. 55; w sprawie H. , par. 98 i 119; w sprawie M. G. (1) , par. 55;w sprawie G. , par. 60; w sprawie T. , par. 124; wyr. ETPCz z 20.4.2004 r. w sprawie S. p. (...), par. 59 – zob. też I . K. , Prawo do informacji, s. 77).

Sąd Rejonowy zasądził od pozwanych B. C. i A. C. solidarnie na rzecz powodów A. R. i Z. R. kwotę 5 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie ich dóbr osobistych związanych z prawem do wypoczynku, niezakłóconego miru domowego. W ocenie tego sądu kwota dochodzona przez powodów nie jest wygórowana, wręcz przeciwnie w przekonaniu sądu ma ona wręcz charakter symboliczny.

W punkcie II wyroku Sąd Rejonowy nakazał pozwanym powstrzymanie się od podejmowania działań związanych z działalnością ośrodka (...) w J. skutkujących przekroczeniem dopuszczalnych wartości równoważnego poziomu hałasu w środowisku zewnętrznym określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalności poziomu hałasu to jest 55 dB dla pory dziennej dla ośmiu kolejno po sobie następujących najmniej korzystnych godzin dnia oraz 45 dB dla pory nocnej podczas najniekorzystniejszej jednej godziny na termie nieruchomości należącej do powodów. Obowiązek objęty punktem II orzeczenia nie ma charakteru wyjątkowego. Po pierwsze wskazano w nim normy hałasu obowiązujące zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, po drugie zaś, jak wynika z opinii biegłej A. K. (1), powodowie aktualnie spełniają te normy. Sąd nie dążył tym samym do nałożenia na pozwanych szczególnych ograniczeń. Punkt II orzeczenia jest z resztą zgodny z oczekiwaniami powodów: takie właśnie ograniczenia postulowali w ramach proponowanej ugody.

O kosztach procesu sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powodów kwotę 1.423 zł mając na uwadze opłatę sądową (200 zł+450 zł), opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 zł) i wynagrodzenie pełnomocnika (600 zł +156 zł) przewidziane w § 6 pkt 3 i § 7 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Wobec tego, że pozwani przegrali proces to oni powinni ponieść wszelkie koszty jakie w toku postępowania powstały. Sąd nakazał zatem pobrać od nich na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2.489,27 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa. Łączne koszty obejmujące wynagrodzenia biegłych i należności związane ze stawiennictwem świadków i dojazdem na miejsce czynności procesowej wyniosły 3.589,27 zł. Pozwani uiścili dwie zaliczki w łącznej kwocie 1.100 zł.

Apelację od tego wyroku złożyli pozwani B. C. i A. C.. Zarzucili oni Sadowi Rejonowemu:

1.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik postępowania, tj. art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c . polegające na tym, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku oraz ustalenia Sądu I instancji są wewnętrznie sprzeczne, niekonsekwentne i dowolne, bowiem pozornie dał wiarę zeznaniom świadków M. K., G. B., J. P., D. D., T. G., A. K. (2), J. G., S. P., S. I., P. M., W. G. oraz B. C., a następnie stwierdził, że nie mają one wpływu na ocenę przedmiotu sprawy lub nie wpływają na ocenę zeznań świadków E. J., L. M., L. R., M. J., M. G. (2) oraz B. K.;

2.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c . poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w sposób dowolny, a nie swobodny, sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego poprzez przyjęcie, że zeznania świadków M. K., E. K., G. K., A. K. (2), T. G., J. G., W. G. oraz R. C. są niewiarygodne w zakresie uznania hałasu z (...) za nieprzekraczające przeciętną miarę, bowiem powyżsi świadkowie bywają gośćmi (...), pomimo że zeznania ich były spójne i logiczne, większość z nich mieszka w bliższej odległości (...) niż Powodowie, „sympatyzowanie” z (...) jest rzekome lub domniemane, popieranie jakiejkolwiek inicjatywy nie może stanowić jedynego kryterium przesądzającego uznanie zeznań całkowicie za niewiarygodne, świadkowie będący gośćmi (...) i niemieszkający w pobliżu potwierdzają ich zeznania;

3.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w sposób dowolny, a nie swobodny, sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego poprzez przyjęcie, że zeznania świadka B. K. są w pełni wiarygodne i stanowią „bardzo wartościowy materiał dowodowy”, w sytuacji w której stwierdzenie świadka, że w (...) (centrum wydarzeń) można spokojnie rozmawiać, a grająca muzyka w tym nie przeszkadza, natomiast w drugim miejscu, oddalonym aż o 400 m muzyka zupełnie przeszkadza w rozmowie, jest wewnętrznie sprzeczne, innym mieszkańcom też przeszkadza hałas z (...), ale boją się odwetu ze strony uczestników imprezy, jest nie poparte żadnymi dowodami, w tym w zeznaniach jakiegokolwiek innego świadka, a wytoczenie niniejszego powództwa stanowi dowód na jej przeciwieństwo;

4.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w sposób dowolny, a nie swobodny, sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego poprzez całkowite pominięcie kryterium bliskości zamieszkania do (...) jako kryterium oceny wiarygodności zeznań świadków, a oparcie rozstrzygnięcia na zeznaniach świadków, którzy mieszkają najdalej od (...), tj. 500 m w przypadku M. J. i ponad 2 km w przypadku E. J., L. M., L. R., oraz M. G. (2);

5.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. w zw. z art. 241 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. w zw. z art. 212 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w sposób dowolny, a nie swobodny, poprzez sprzeczność poczynionych ustaleń ze zgromadzonym materiałem dowodowym polegającą na zupełnym pominięciu wniosków z przeprowadzonego dowodu z opinii biegłej A. K. (1) z zakresu badań akustycznych z dnia 10 lipca 2014 r., w której stwierdzono, że „wykonane pomiary akustyczne wykazały, że działalność Ośrodka (...) związana m.in. z odtwarzaniem muzyki nie powoduje obecnie przekroczenia dopuszczalnych wartości równoważnego poziomu hałasu w środowisku zewnętrznym na terenie sąsiednich nieruchomości, w szczególności na nieruchomości powodów”, pomimo że wbrew stwierdzeniu Sądu I Instancji, że „strony nie wnosiły o przeprowadzenie eksperymentu procesowego, który prowadziłby do odtworzenia warunków określanych przez powodów jako uciążliwe”, powód wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii z zakresu audiometrii celem pomiaru poziomu hałasu na posesji powodów i pozwanego w czasie trwania imprezy zorganizowanej na terenie Ośrodka (...) na okoliczność, że poziom emisji dźwięku nie przekraczał norm prawem dozwolonych i nie jest obiektywnie uciążliwy dla powodów, opinia biegłej A. K. (1) była przeprowadzona w wyniku wizji lokalnej oraz pomiarów poziomu dźwięku wykonanych w środowisku zewnętrznym w czasie trwania imprezy zorganizowanej na terenie ośrodka (...), opinia nie została uznana przez Sąd I Instancji za niejasną, nielogiczną, niespójną, niekategoryczną i bez uzasadnienia, a jedynie za „nieprzydatną”, biegły odniósł się do wszystkich okoliczności wskazanych w tezie dowodowej ujętej w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego, oraz zawarł w opinii sprawozdania z analizy zebranej w sprawie dokumentacji. Opinia zawierała uzasadnienie ostatecznych wniosków, sformułowanych w sposób przystępny i zrozumiały dla osób nieposiadających wiadomości specjalnych. Wnioski opinii nie budził zastrzeżeń co do ich zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, a były kwestionowane jedynie przez stronę powodową, jako że opinia nie była zgodna z ich interesem, powodowie nie wykazali żadnym dowodem, oprócz przesłuchania stron, że „opinia była sporządzona w warunkach nieodpowiednich”, ani powód ani Sąd nie zażądał ustnego wyjaśnienia opinii lub dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych, która prowadziłaby do odtworzenia warunków określanych przez powodów jako „uciążliwe”;

6.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. w zw. z art. 241 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. w zw. z art. 212 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w sposób dowolny, a nie swobodny, poprzez przyjęcie, że immisje dźwięku z (...) były ponad przeciętną miarę tylko na tej podstawie, że działalność Pozwanych prowadzona jest w lesie na terenie B. Parku Narodowego, gdzie co do zasady powinno być cicho, gdy (...) prowadzona jest całkowicie legalnie - zgodnie z wszelkimi decyzjami administracyjnymi i przepisami prawa administracyjnego, pozostali sąsiedzi (...), mieszkający znacznie bliżej niż Powodowie, potwierdzili, że dźwięk nie przekracza przeciętnej miary, bezsporne jest, że posesję Powodów oraz Pozwanych dzieli spory teren zalesiony oraz ok. 400 m, więc oczywiste jest, że las i odległość stanowią naturalne bariery dźwięku, podczas oględzin dokonanych przez Sąd I instancji nie miały miejsca żadne wydarzenia ani nie grała żadna muzyka w (...), co utrudnia stwierdzenie, że poziom hałasu jest dokuczliwy;

7.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w sposób dowolny, a nie swobodny, sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego poprzez uznanie, że „immisje doprowadziły do pogorszenia się stanu zdrowia powodów i miały znaczący wpływ na ich funkcjonowanie”, gdy opinie biegłych lekarzy nie zawierają jednoznacznych wniosków, że te dolegliwości występują, a ich przyczyną jest hałas, a jedynie podsumowują wypowiedzi Powodów co do ich objawów, powodowie zaczęli leczyć się na początku 2009 r., a (...) rozpoczęła działalność w czerwcu 2009 r., owodowie zrealizowali jedynie po 4 recepty w okresie od 2009 r. do 2011 r., w tym pierwsza recepta została zrealizowana w dniu 2 lutego 2009 r., czyli przed rozpoczęciem działalności (...), powszechną informacją w środowisku lokalnym jest, że powodowie chcą doprowadzić do zamknięcia działalności (...) i są jedynymi osobami, które „skarżą się na (...)”.

W oparciu o powyższe zarzuty apelujący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, a w konsekwencji zasądzenie od powodów na rzecz pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, za I instancję według norm przepisanych, zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu w II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Z ostrożności procesowej, na podstawie art. 286 k.p.c. apelujący wnieśli o przeprowadzenie uzupełniającej opinii biegłej A. K. (1) z zakresu badań akustycznych z dnia 10 lipca 2014 r. na okoliczność poziomu dźwięków na nieruchomości Powodów z (...) przy „imprezie z muzyką na żywo i nagłośnieniem”, ewentualnie, na podstawie art. 211 k.p.c. o przeprowadzenie eksperymentu procesowego poziomu dźwięków na nieruchomości Powodów z (...) przy „imprezie z muzyką na żywo i nagłośnieniem” na okoliczność poziomu dźwięków na nieruchomości Powodów z (...) przy „imprezie z muzyką na żywo i nagłośnieniem”.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna. Ze zgłoszonym w apelacji podstawowym zarzutem naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w realiach niniejszej sprawy nie sposób się zgodzić. Zgodnie bowiem z tym przepisem k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczają: obowiązek wyprowadzenia przez sąd z zebranego materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych, ramy proceduralne, poziom świadomości prawnej sędziego oraz dominujące poglądy na sądowe stosowanie prawa. Swobodna ocena dowodów dokonywana jest przez pryzmat własnych przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego zasobu doświadczeń życiowych. Uwzględnia wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego.

A zatem z dowolną oceną zebranego w sprawie materiału dowodowego mamy miejsce wówczas gdy Sąd przekroczy granice oceny swobodnej. W przedmiotowej sprawie taka sytuacja nie miała miejsca. Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie w granicach swobodnej oceny dowodów. Sąd ten wskazał dowody, na podstawie których ustalił stan faktyczny, wyczerpująco wyjaśnił jakim dowodom i dlaczego odmówił wiarygodności. Jak zostało utrwalone w doktrynie i orzecznictwie, jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd I instancji wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko bowiem w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to tylko wówczas przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona i w konsekwencji Sąd II instancji może zmienić ustalony w ten sposób stan faktyczny. Tymczasem ocena dowodów dokonana przez Sąd I instancji w przedmiotowej sprawie jest prawidłowa, wyciągnięte zaś wnioski poprawne i logiczne, apelujący zaś, poza własną oceną materiału dowodowego, nie wskazali skutecznie żadnych nowych dowodów, czy faktów, uzasadniających odmienną od dokonanej przez Sąd I instancji ocenę podniesionych przez niego okoliczności. Nawet z niektórych dowodów wskazywanych przez pozwanych jako wiarygodne wynika, że w początkach ich działalności gospodarczej istniał problem z nadmiernym hałasem. Przywołać można chociażby zeznania M. K., porównującej natężenie dźwięków emitowanych z ośrodka (...) do hałasu z włączonego telewizora (karta 112), G. K., kojarzącej natężenie dźwięków z muzyką a samochodzie (karta 174), W. G., przyznającej, że za czasów interwencji pani J. były problemy z hałasem emitowanym przez ośrodek pozwanych(karta 666). Indywidualne odczucia świadków co do tego czy było za głośno czy też nie mogą przesądzać o braku podstaw do uwzględnienia powództwa. Ocena wiarygodności zeznań świadków, na podstawie których Sąd Rejonowy dokonał ustaleń faktycznych, nie była determinowana przez miejsce zamieszkania tych osób. E. J., L. M., L. R., B. K. opowiadali o swych spostrzeżeniach i odczuciach dokonanych w trakcie wizyt w miejscu zamieszkania powodów. Ich relacje potwierdzają liczne skazujące wyroki za popełnienie wykroczeń z art. 51 § 1 k.w., pismo dyrektora (...) Zespołu Parków (...) w O. z dnia 2.09.2010 r.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego o nieprzydatności dla rozstrzygnięcia sprawy opinii biegłej A. K. (1). Sąd Rejonowy przeprowadził dowód z opinii tej biegłej zgodnie z wnioskiem pozwanych z dnia 26.11.2010 r., jednakże dopiero w czerwcu lipcu 2014 r., a więc w okresie, gdy nawet dla powodów działalność pozwanych nie stanowiła już problemu (zeznania Z. R. karta 672, Pismo biegłej karta 421). W tej sytuacji opinia nie została oparta na badaniu stopnia hałasu odpowiadającemu warunkom z 2009, 2010 roku. Ponieważ wyłącznie strona powoda zgłosiła zastrzeżenia do opinii tej biegłej Sąd I instancji prawidłowo stosując przepis art. 286 k.p.c. zażądał ustosunkowania się do zarzutów. Wbrew twierdzeniom apelacji po złożeniu przez biegłą opinii pozwani nie wnosili o jej uzupełnienie, przeprowadzenie eksperymentu procesowego, dlatego ich wnioski zawarte w apelacji, jako spóźnione, zostały przez Sąd Okręgowy pominięte na podstawie art. 381 k.p.c.

Nie znajduje również oparcia w zgromadzonej dokumentacji lekarskiej, opiniach biegłych, zeznaniach świadka M. G. (2) twierdzenie apelujących o braku wpływu immisji na stan zdrowia powodów. Analiza tych dowodów, a zwłaszcza opinia biegłej J. B., wskazuje jednoznacznie, że nerwica sytuacyjna, zdiagnozowana u powodów, niewątpliwie wywołana została przez rozpoczęcie przez pozwanych uciążliwej działalności gospodarczej. Fakt wcześniejszego neurologicznego leczenia się przez powoda nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem wcześniejsze dolegliwości były następstwem zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych w odcinku szyjnym kręgosłupa. Wzmożona pobudliwość nerwowa u powoda wystąpiła u niego dopiero w dniu 14 lipca 2009 r. Również i intensywność leczenia nie ma znaczenia dla ustalenia wpływu immisji na stan zdrowia powodów. Wpłynęła jednak na rozmiar roszczeń powodów, a tym samym i na wysokość zasądzonego zadośćuczynienia.

Nie sposób doszukać się w treści apelacji uzasadnienia podstaw do stawiania Sądowi Rejonowemu zarzutów naruszenia przepisów art. 212 § 1 k.p.c., art. 232 k.p.c. i art. 241 k.p.c., dlatego Sąd Okręgowy uznał za zbędne ustosunkowanie się do nich w pisemnym uzasadnieniu.

Prawidłowa ocena zgromadzonych dowodów skutkowała właściwym zastosowaniem przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego. Sąd Okręgowy podziela wywody prawne Sądu Rejonowego, zaprezentowane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, do których zresztą i apelujący nie zgłosili żadnych zastrzeżeń.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację. Orzeczenie o kosztach procesu w II instancji znajduje uzasadnienie w treści art. 98 k.p.c. Zasądzone koszty procesu odpowiadają wynagrodzeniu pełnomocnika pozwanych, ustalonemu na podstawie § 2 pkt3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Wacław Banasik

Małgorzata Szeromska Małgorzata Michalska