Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 listopada 2017r

Sąd Rejonowy w Gdyni – Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

Protokolant: Yuliya Kaczor

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2017r w Gdyni

sprawy z powództwa L. Z.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 10 000 zł. (dziesięć tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 kwietnia 2015r do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1476 zł. (jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu przez adwokata M. S.;

3.  nakazuje ściągnięcie od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 1875,51 zł. (jeden tysiąc osiemset siedemdziesiąt pięć złotych pięćdziesiąt jeden groszy) tytułem kosztów opinii biegłych do spraw ortopedii, laryngologii i psychologii.

Sygn. akt I C 832/16

UZASADNIENIE

Powódka L. Z. wniosła pozew przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 10 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 kwietnia 2015r. do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, powiększonych o podatek VAT, tytułem pomocy prawnej udzielonej powódce, całkowicie zwolnionej od kosztów procesu, z urzędu.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 2.01.2015r. kierująca samochodem marki T. (...) nr rej. (...) E. M., ubezpieczona w pozwanym zakładzie ubezpieczeń z tytułu OC, wykonując manewr skrętu w lewo z głównej ulicy (...) w podporządkowaną ul. (...) w G., nie ustąpiła pierwszeństwa powódce, poruszającej się po wyznaczonym przejściu dla pieszych, wskutek czego powódka została potrącona. Powódka w wyniku wypadku doznała następujących urazów: głowy, w tym urazu lewej okolicy czołowej (rana), lewej stopy, klatki piersiowej, kręgosłupa szyjnego, stawu (...) prawego (kostka boczna), kolana prawego, przodostopia lewego i niedosłuchu ucha lewego. Pozwany wypłacił powódce po wypadku kwotę 1 000 zł tytułem zadośćuczynienia, 168 zł. tytułem odszkodowania za poniesione koszty opieki i kwotę 85,14 zł. tytułem zwrotu kosztów leczenia, jednak w ocenie powódki kwota ta jest nieadekwatna w stosunku do doznanej krzywdy. Odpowiedzialność pozwanego, w ocenie powódki, wynika z art. 444§1 k.c., 445 § 1 k.c.

(pozew k. 2-4)

W odpowiedzi na pozew pozwany Towarzystwo (...) S.A. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że powódka przyczyniła do wypadku co najmniej w 50% z uwagi na fakt, że wypadek miał miejsce wówczas, gdy powódka przechodziła przez jezdnię w miejscu do tego nie wyznaczonym w obrębie skrzyżowania, zatem w miejscu niedozwolonym, a nie jak wskazuje, na przejściu dla pieszych. Nadto już przed wypadkiem powódka miała dość poważne problemy ze zdrowiem – zmiany dyskopatyczno – zwyrodnieniowe oraz cierpiała na omdlenia. Według pozwanego, z dokumentacji medycznej powódki wynika, że w wypadku została ona potłuczona, jednak bez żadnych poważnych urazów, skutkujących trwałym uszczerbkiem na zdrowiu. Nadto powódka nieprawidłowo wskazała początkową datę odsetek za opóźnienie, prawidłową jest data wyrokowania (wyrok SN z 30.10.2003r w sprawie sygn. akt IV CK 130/02).

(odpowiedź na pozew k. 37 - 41)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2.01.2015r. E. M., kierująca samochodem marki T. (...) o nr rej. (...), około godziny 7.40, skręcając w lewo z głównej ul. (...) w podporządkowaną ul. (...) w G., chciała zobaczyć czy jest otwarty kiosk, czy będzie mogła kupić prasę, w związku z tym nie zauważyła powódki i potrąciła przechodzącą przez ulicę (...). Powódka poruszała się w miejscu, w którym przed wypadkiem i po wypadku znajdowało się i znajduje się nadal, wyznaczone przejście dla pieszych. Był w dacie wypadku i nadal jest w tym miejscu znak „przejście dla pieszych”, mimo że w dacie wypadku przejście dla pieszych było remontowane, w związku z remontem drogi. Nie było namalowanych pasów na jezdni, ponieważ była kładziona nowa nawierzchnia, pasy aktualnie są w tym miejscu. Nie zostało w związku z remontem wyznaczone inne przejście dla pieszych. Powódka w żaden sposób nie przyczyniła się do wypadku. Przyczyną wypadku było niewłaściwe zachowanie kierującej samochodem marki T., nie zachowała ona szczególnej ostrożności, poruszając się po skrzyżowaniu ulic. Nieuważnie obserwowała ruch, co było powodem, że nie dostrzegła pieszej i nie udzieliła jej należnego pierwszeństwa w ruchu. E. M., sprawca wypadku, była ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...).

dowody: zeznania świadka E. M. k. 71 akt, zeznania powódki k. 148 i v , płyta k.150 akt, opinia biegłego z dnia 18.05.2015r sporządzona dla potrzeb postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Gdyni w sprawie 1DS 321/15, a następnie Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt IX K 617/15 k. 162- 169 oraz k. 72 akt, płyta k. 73 akt

Po wypadku powódka została odwieziona na (...) Szpitala Miejskiego w G. , gdzie przeprowadzono diagnostykę. W dokumentacji medycznej opisano uraz okolicy kostki bocznej prawej, stłuczenie stopy lewej, uraz kręgosłupa szyjnego. Staw skokowo – goleniowy unieruchomiono longetą gipsową. Rozpoznano stłuczenie kręgosłupa szyjnego, stłuczenie stopy lewej, skręcenie stawu skokowego prawego z podejrzeniem złamania kostki bocznej. Powódka przez okres sześciu tygodni nosiła kołnierz ortopedyczny w celu unieruchomienia kręgosłupa szyjnego, zaś podłużnik gipsowy, a następnie ortezę w okresie do dwóch miesięcy. Powódka została skierowana do poradni neurologicznej, gdzie lekarz neurolog rozpoznał wstrząśnienie mózgu. Powódka w wyniku wypadku doznała stłuczenia głowy, stłuczenia odcinka szyjnego kręgosłupa z następowym kręgozmykiem C2/C3, skręcenia stawu skokowo – goleniowego z następową niestabilnością tylną I stopnia, stłuczenia przodostopia lewego. Są złe rokowania na przyszłość co do wyleczenia zespołu bólowego odcinka szyjnego i kręgozmyku C2/C3 oraz niestabilności tylnej stawu skokowo – goleniowego prawego. Ortopedyczny trwały uszczerbek na zdrowiu u powódki po wypadku wynosi 10%.

dowody: dokumentacja medyczna powódki k. 7- 25 akt, opinia ortopedy z dnia 20.01.2017r k. 82-87 akt

Po wypadku powódka była dwukrotnie konsultowana przez laryngologa w dniach 16.01.2015r i 2.02.2015r, w konsultacjach nie stwierdzono niedosłuchu, który powstałby w wyniku wypadku komunikacyjnego. W związku z obustronnym niedosłuchem zalecono aparat słuchowy. W wyniku badania przeprowadzonego przez biegłego do spraw laryngologii w dniu 20.04.2017r stwierdzono niedosłuch częściowo – odbiorczy, związany z fizjologicznym procesem starzenia się narządu słuchu, a nie skutkiem urazu głowy, który powódka doznała w wyniku wypadku. Powódka nie doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu z powodu schorzeń laryngologicznych, po wypadku w dniu 2.01.2015r.

dowody: opinia laryngologa z dnia 20.04.2017r k. 120-121 akt

Brak podstaw by stwierdzić u powódki zaburzenia emocjonalne czy psychopatologiczne przed wypadkiem. Wypadek spowodował u powódki gorsze samopoczucie psychiczne adekwatne do zaistniałych okoliczności. Nie nosiło ono znamion zaburzeń psychopatologicznych i aktualnie brak u powódki zaburzeń psychicznych lub emocjonalnych. Obniżenie aktywności życiowej powódki może wynikać z obrażeń fizycznych, których doznała powódka, mogła też odczuwać dyskomfort psychiczny związany z niemożnością wyjścia z domu.

dowody: opinia psychologa z dnia 25.07.2017r k. 129-132, opinia uzupełniająca biegłego psychologa z dnia 12.09.2017r k. 247V, płyta k. 150 akt

Pozwany wypłacił powódce kwotę 1 000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w wyżej opisanym wypadku oraz kwotę 85,14 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, a także kwotę 168 zł. tytułem refundacji kosztów opieki osób trzecich. Powódka nie otrzymała żadnych innych świadczeń powypadkowych. Powódka przed wypadkiem z dnia 2.01.2015r nie leczyła się na inne dolegliwości. Powódka w sierpniu 2012r uległa, w wyniku osłabienia po pielgrzymce, zasłabnięciu i została zbadana w Szpitalu (...). W. a (...) sp. z o. o. w G..

dowody: decyzja pozwanego o wypłacie świadczeń na rzecz powódki z dnia 11.05.2015r, 11.06.2015r k. 27 akt, odmowa wypłaty dalszego zadośćuczynienia i propozycja ugody z dnia 9.07.2015r k. 28 oraz z dnia 4.08.2015r k. 30, oświadczenie powódki z 6.09.2016r k. 58 akt, zeznania powódki k. 148 i v , płyta k.150 akt

Powódka ma 82 lata. Powódka przed wypadkiem była osobą bardzo aktywną, całkowicie samodzielną i nie wymagała żadnej pomocy osób trzecich. W 2014r uczestniczyła w pielgrzymce pieszej z G. do C.. Przed wypadkiem chodziła 1-2 razy w tygodniu na tańce, chodziła także do klubu seniora. Aktualnie zaprzestała tańczenia, ponieważ boli ją noga i ma zawroty głowy. Odbyła rehabilitację czterokrotnie. Wymagała pomocy dzieci po wypadku, bo nie mogła chodzić. Dzieci pomagały w zakresie sprzątania, zakupów i gotowania. Powódka mieszka samodzielnie, na pierwszym piętrze. Nie wychodziła z domu po wypadku przez około miesiąc. Obecnie jak przechodzi przez ulicę to czuje lęk.

dowód: zeznania powódki k. 148 i v , płyta k.150 akt

Sąd zważył, co następuje:

Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd dał wiarę zgromadzonym w sprawie oraz w aktach szkody i aktach karnych – w zakresie przeprowadzonego dowodu - dokumentom, co do przebiegu wypadku komunikacyjnego, jego sprawcy, zakresu zaopatrzenia powypadkowego powódki, dokumentacji z leczenia powódki, co do jej istnienia i treści. Dokumenty te co do swojej wiarygodności, zawartych w nich treści, potwierdzonych podpisami osób, które je sporządzały nie były kwestionowane przez strony, nie budziły wątpliwości Sądu i znalazły potwierdzenie w zeznaniach świadka E. M. i powódki. Ponadto Sąd oparł się na zeznaniach powódki oraz świadka E. M. co do przebiegu wypadku, trybu życia, stanu psychicznego i fizycznego przed i po wypadku oraz przebiegu leczenia powódki. Zeznania te należy ocenić jako szczere i spontaniczne, brak podstaw do kwestionowania ich wiarygodności.

Sad oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych na podstawie art. 217§2 kpc, z uwagi na fakt, że pozwany nie kwestionował opinii w zakresie rekonstrukcji wypadku sporządzonej dla potrzeb postępowania karnego, z której zgodnie z wnioskiem pozwanego przeprowadzono dowód, a nadto przebieg wypadku znajdował pełne potwierdzenie w zeznaniach E. M. – uznanej za sprawcę wypadku oraz w zeznaniach powódki, dając spójny obraz rzeczywistości, stąd uwzględnienie wniosku pozwanego w sposób zbędny przedłużyłoby postępowanie w sprawie.

Sąd dał również wiarę, a wnioski opinii przyjął za własne, złożonym w sprawie opiniom biegłych do spraw ortopedii, laryngologii i psychologii, czyniąc ją podstawowym materiałem dowodowym dla rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu biegły ortopeda trafnie ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy, precyzyjnie wskazał obrażenia, jakich doznała powódka w wyniku wypadku z dnia 2.01.2015r oraz ocenił aktualny stan zdrowia powódki, rokowania na przyszłość, a także stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu, którego doznała powódka. Nadto żadna ze stron nie kwestionowała dowodów z opinii biegłego ortopedy i laryngologa, nie budzą one również wątpliwości Sądu co do prawidłowości ich sporządzenia i zawartych w nich wniosków. Opinia biegłego psychologa, jakkolwiek zakwestionowana, została w pełni podtrzymana i wyjaśniona w opinii uzupełniającej złożonej na rozprawie, co w ocenie Sądu czyni ją przydatnym materiałem dowodowym dla rozstrzygnięcia.

Sąd podzielił wnioski biegłego z zakresu laryngologii i psychologii. W sporządzonej opinii biegły laryngolog stwierdził jednoznacznie, że istniejący niedosłuch u powódki nie powstał w wyniku urazu powypadkowego, jest konsekwencją fizjologicznego procesu starzenia. Biegły psycholog nie stwierdził trwałych następstw wypadku u powódki, ani żadnego trwałego uszczerbku na zdrowiu, stwierdził, że obniżenie aktywności życiowej powódki mogło być związane z obrażeniami ortopedycznymi po wypadku, mogło wiązać się z adekwatnym obniżeniem nastroju, jednak powódka nie wymagała pomocy psychiatry czy psychologa, a lęk przy przekraczaniu ulicy może być zarówno naturalną konsekwencją wypadku, jak i może być związany z niedosłuchem, który powoduje ostrożniejsze poruszanie się po mieście.

W niniejszej sprawie powódka domagała się zasądzenia na swoją rzecz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Podstawą prawną roszczeń powódki był przepis art. 822 kc, art. 444§1 kc i art. 445 § 1 k.c., z których wynika, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę od ubezpieczyciela sprawcy szkody.

Sąd miał również na względzie, iż wobec niewymierności szkody niemajątkowej - kryteria rozstrzygające o wysokości zadośćuczynienia nie dają się sprowadzić do prostego schematu. Określając wysokość "odpowiedniej sumy", Sąd powinien niewątpliwie kierować się celami oraz charakterem zadośćuczynienia i uwzględnić wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej szkody niemajątkowej. Podstawowe znaczenie musi mieć rozmiar doznanej krzywdy, o którym decydują przede wszystkim takie czynniki, jak rodzaj uszkodzenia ciała czy rozstroju zdrowia, ich nieodwracalny charakter polegający zwłaszcza na kalectwie, długotrwałość i przebieg procesu leczenia, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i długotrwałość, wiek poszkodowanego i jego szanse na przyszłość oraz poczucie nieprzydatności społecznej (por. wyrok SN z 2004-04-01 II CK 131/03).

Sąd uznał, że adekwatna wysokość zadośćuczynienia za krzywdę w związku z urazem doznanym przez powódkę w wypadku, stanowi kwotę 11.000 zł. Ponieważ pozwany wypłacił powódce z tego tytułu kwotę 1 000 zł, Sąd zasądził brakującą kwotę 10 000 zł. zgodnie z żądaniem pozwu. Sąd, oceniając zasadność powództwa co do wysokości, miał na względzie, iż powódka na skutek wypadku doznała 10 % trwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku urazów ortopedycznych, dolegliwości bólowe u powódki utrzymują się nadal, rokowania na przyszłość co do wyleczenia zespołu bólowego odcinka szyjnego i kręgozmyku C2/C3 oraz niestabilności tylnej stawu skokowo – goleniowego prawego są złe. Powódka w żaden sposób nie przyczyniła się do wypadku. Przechodziła przez skrzyżowanie prawidłowo, a E. M. – sprawca wypadku, była obowiązana ustąpić powódce pierwszeństwa. Ogólna wysokość zadośćuczynienia w kwocie 11.000 zł w opinii Sądu pozostaje odpowiednia do charakteru urazu, długości i sposobu leczenia, dyskomfortu doznanego z tytułu urazu w codziennym funkcjonowaniu. Podkreślić bowiem należy, iż w wyniku wypadku powódka była zmuszona do poruszania się w longecie, następnie ortezie na nodze przez okres do dwóch miesięcy, a przez 6 tygodni nosiła kołnierz ortopedyczny. Wymagała pomocy dzieci, nie mogła opuszczać mieszkania przez około 1 miesiąc.

Ponadto Sąd wziął pod uwagę, iż powyższy wypadek miał znaczenie również dla kondycji psychicznej powódki. Jak wynika z opinii biegłego z zakresu psychologii, w wyniku wypadku powódka wprawdzie nie odniosła żadnego trwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym, jednakże wystąpiły u powódki obniżenie aktywności życiowej z uwagi na niemożność wychodzenia z domu i gorsze samopoczucie psychiczne po wypadku adekwatne do okoliczności. Powódka zaniechała chodzenia na tańce, co dotychczas praktykowała 1-2 razy w tygodniu z uwagi na zachowanie kondycji.

Mając na uwadze powyższe Sąd w punkcie pierwszym wyroku na podstawie art. 822 k.c. i 824 ¹ k.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. oraz art. 481 § 1 i 2 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 10 000 zł (11.000 – 1 000 zł.) tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25.04.2015r. do dnia zapłaty, uwzględniając roszczenie pozwu w całości. Zdaniem Sądu powódka prawidłowo zażądała zapłaty odsetek zgodnie z treścią art. art. 817 § 1 i § 2 kc. Zgodnie z tymi przepisami ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1 (tj. terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku). Zbliżona regulacja zawarta zastała w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) W myśl art. 14 ust. 1 tejże ustawy zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Zgodnie z ust. 2 w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. Nie budzi wątpliwości Sądu, że nieuzasadnione uchybienie terminowi określonemu w art. 817 § 1 kc powodować będzie po stronie ubezpieczyciela obowiązek zapłaty odsetek. Okoliczność taka podlegać będzie bowiem rygorom określonym przez art. 481 § 1 kc, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jednakże, biorąc pod uwagę obowiązujące na gruncie postępowania cywilnego zasady obliczania terminów oraz datę zgłoszenia pozwanemu szkody uznać należało, że pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia od dnia 25.04.2015 roku, a wszelkie okoliczności zdarzenia mogły zostać wyjaśnione w postępowaniu likwidacyjnym szkody, z uwagi na zaplecze posiadane przez ubezpieczyciela i wyspecjalizowaną działalność gospodarczą, którą od lat prowadzi.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), co do pełnomocnika ustanowionego z urzędu, po powiększeniu o podatek VAT (1476 zł.). Na koszty strony powodowej składały się: wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika w stawce minimalnej z VAT (1476 zł).

W punkcie trzecim sentencji Sąd, na mocy art. 5 ust. 3 i 4, art. 8 ust.1 i art. 83 i 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. nr 167 poz. 1398 z późn. zm.) nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 500 zł. tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka została zwolniona oraz kwotę 1 375,51 zł. wyłożoną tymczasowo ze Skarbu Państwa tytułem wynagrodzenia biegłych (łączna wartość opinii biegłych to kwota 2 375,51 zł, która została pomniejszona o zaliczkę uiszczoną przez pozwanego w kwocie 1000 zł.).