Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Choczaj

Protokolant: st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2018 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa G. Windykacji (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą
w W.

przeciwko M. K.

o zapłatę

1.  umarza postępowanie w części przekraczającej kwotę 105 283,00 zł (sto pięć tysięcy dwieście osiemdziesiąt trzy złote) wobec cofnięcia pozwu,

2.  oddala powództwo w pozostałej części.

Sygn. akt I C 379/17

UZASADNIENIE

(...) Windykacji (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wniósł do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie o wydanie nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko M. K. i orzeczenie nim obowiązku pozwanej zapłaty na rzecz powoda kwoty 119 034,13 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu (04 kwietnia 2017 roku) do dnia zapłaty i kosztów procesu.

Postanowieniem z dnia 12 października 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie przekazał sprawę do rozpoznania do Sądu Okręgowego
w Sieradzu.

W piśmie procesowym z dnia 27 grudnia 2017 roku pełnomocnika powoda cofnął pozew w zakresie kwoty 13 751,13 zł i wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 105 283,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, podnosząc zarzut przedawnienia.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 05 października 2007 roku M. K. i J. K. zawarli z (...) Bank S.A. w K. umowę konsolidacyjnego kredytu gotówkowego nr (...) na kwotę 37 250,74 zł z okresem spłaty do dnia 05 października 2014 roku, (dowód: umowa kredytu - k. 33 - 35 verte) .

W dniu 16 kwietnia 2009 roku M. K. zawarła z (...) Bank S.A. w K. umowę konsolidacyjnego kredytu gotówkowego nr (...) na kwotę 15 790,65 zł z okresem spłaty do dnia 25 kwietnia 2016 roku, (dowód: umowa kredytu - k. 23 - 26) .

W dniu 02 czerwca 2009 roku M. K. zawarła z (...) Bank S.A. w K. umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) na kwotę 9 484,54 zł z okresem spłaty do dnia 16 czerwca 2014 roku, (dowód: umowa kredytu - k. 28 - 30) .

We wszystkich umowach bank zastrzegł dla siebie prawo wypowiedzenia umowy z trzydziestodniowym terminem, (dowód: umowa kredytu - k. 23 - 26, k. 28 - 30 i k. 33 - 35 verte) .

Odsetki wskazane w powyższych umowach nie mogły przekraczać odsetek maksymalnych, określonych w art. 359 § 2 ¹ k.c., (dowód: umowa kredytu - k. 23 - 26, k. 28 - 30 i k. 33 - 35 verte) .

W dniu 16 maja 2011 roku (...) Bank S.A. w W. wystawiła bankowy tytuł egzekucyjny na kwotę 39 600,45 zł, dotyczącą niespłaconego kredytu z dnia 05 października 2007 roku o nr (...), (dowód: bankowy tytuł egzekucyjny - k. 37) .

Postanowieniem z dnia 13 czerwca 2011 roku Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli nadał wyżej wymienionemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności, (dowód: postanowienie - k. 38) .

W dniu 30 lipca 2014 roku (...) Bank S.A. w W. zawarła
z easyDebt Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w W. umowę przelewu wierzytelności, w tym wynikających z powyższych umów, (dowód: umowa - k. 43 - 46; załącznik - k. 21) .

W § 4 tej umowy zbywca oświadczył, że przysługują mu wymagalne wierzytelności pieniężne z umów kredytu. Natomiast w § 5 dodał, że jest następcą prawnym (...) Bank S.A. w K., (dowód: umowa - k. 43 - 46) .

W załączniku do umowy przelewu wskazano, że wypowiedzenie umowy
z dnia 16 kwietnia 2009 roku nastąpiło w dniu 16 czerwca 2010 roku, umowy
z dnia 05 października 2007 roku - w dniu 26 maja 2010 roku, a umowy z dnia
02 czerwca 2009 roku - w dniu 31 maja 2010 roku, (dowód: załącznik - k. 21) .

W dniu 15 grudnia 2016 roku powód zawarł z easyDebt Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w W. umowę przelewu wierzytelności, w tym wynikających
z powyższych umów zawartych przez pozwaną z (...) Bank S.A. w K., (dowód: umowa - k. 48 - 53; załącznik - k. 64 - 69) .

Z wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego wynika,
że na dzień 15 grudnia 2016 roku wysokość kwoty wymagalnego zadłużenia wynosiła 119 034,13 zł, w tym 54 567,64 zł z tytułu kapitału i 64 466,49 zł z tytułu odsetek, (dowód: wyciąg - k. 20) .

Powyższy stan faktyczny nie był sporny pomiędzy stronami i ustalono
go na podstawie dokumentów załączonych do pozwu, które zostały sporządzone przez podmioty do tego uprawnione, w ramach przyznanych im kompetencji.
Do tego autentyczność ich nie była kwestionowana przez strony i nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie pełnomocnik powoda w piśmie z dnia
27 grudnia 2017 roku cofnął pozew w zakresie kwoty 13 751,13 zł i wniósł
o zasądzenie od pozwanej kwoty 105 283,00 zł z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

Cofnięcie pozwu nie wymagało zezwolenia pozwanej i świetle przepisów Sąd uznał je za dokonane skuteczne (nie jest sprzeczne z prawem
ani zasadami współżycia społecznego, nie zmierza do obejścia prawa), orzekając tym samym na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 203 k.p.c., jak w punkcie 1 wyroku.

W pozostałej części powództwo podlegało oddaleniu ze względu
na skutecznie podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia.

Zgodnie z treścią art. 117 k.c. roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu, a ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić
się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeknie się zarzutu przedawnienia, jednakże zrzeczenie się jest niedopuszczalne przed upływem terminu przedawnienia.

Na skutek przedawnienia zobowiązanie cywilne przekształca się w tzw. zobowiązanie niezupełne ( obligatio naturalis ), może być ono dochodzone przed sądem, bowiem zobowiązanie to nadal istnieje, jednak po stronie dłużnika odpada tzn. odpowiedzialność, co oznacza, iż nie można go przymusić do spełnienia przedawnionego roszczenia. Sąd jest związany takim zarzutem i w sytuacji
gdy stwierdzi, iż na skutek upływu czasu roszczenie się przedawniło, zobligowany jest do oddalenia powództwa w zakresie przedawnionego roszczenia.

W myśl przepisów art. 118 k.c. i art. 120 § 1 k.c. termin przedawnienie wynosi 10 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej 3 lata i swój bieg rozpoczyna z dniem, w którym roszczenia stało się wymagalne.

Pojęcie wymagalności roszczenia nie zostało zdefiniowane przez żaden przepis kodeksu cywilnego. W literaturze przedmiotu określa się wymagalność roszczenia jako stan, gdy wierzyciel może postawić skuteczne żądanie, aby dłużnik uczynił niezwłocznie zadość jego roszczeniu. Podobnie wymagalność roszczenia definiuje Sąd Najwyższy, stwierdzając, że roszczenie staje się wymagalne wówczas, kiedy wierzyciel może skutecznie żądać od dłużnika zadośćuczynienia jego roszczeniu (patrz wyrok SN z dnia 12 lutego 1991 r., III CRN 500/90, OSN 1992, nr 7-8, poz. 137).

W niniejszej sprawie stosunek obligacyjny powstał pierwotnie pomiędzy (...) Bank S.A. w K. a pozwaną. W drodze przelewu wierzytelności,
w miejsce uprawnionego z wszystkimi jego prawami wstąpił powód. Zatem należy stwierdzić, iż roszczenie związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej, a termin przedawnienia wynosi 3 lata.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że roszczenie stało się wymagalne z chwilą upływu 30 - dniowego terminu wypowiedzenia. Powód nie przedstawił dokumentu wypowiedzenia umowy, jednakże z załącznika
do umowy cesji wierzytelności z 2014 roku wynika, że wypowiedzenie umowy
z dnia 16 kwietnia 2009 roku nastąpiło w dniu 16 czerwca 2010 roku, umowy
z dnia 05 października 2007 roku - w dniu 26 maja 2010 roku, a umowy z dnia
02 czerwca 2009 roku - w dniu 31 maja 2010 roku. Nawet gdyby uznać,
że załącznik do umowy nie jest miarodajnym w tym zakresie dowodem terminu wymagalności roszczenia, to należy zauważyć, że na dzień 15 grudnia 2016 roku (co wynika z wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego) zostały wyliczone przez bank odsetki w wysokości 64 466,49 zł od kwoty kapitału 54 567,64 zł. Zatem z powyższego chociażby wynika, że roszczenia stały
się wymagalne z całą pewnością przed 04 kwietnia 2014 roku (w dniu 04 kwietnia 2017 roku powód złożył pozew), tym bardziej, że odsetki nie mogły przekraczać odsetek maksymalnych.

Ponadto w tym miejscu należy zwrócić uwagę na treść umowy przelewu wierzytelności z 2014 roku, z której wynika, że przedmiotem tej umowy
są wierzytelności wymagalne. Z załącznika do tej umowy wynika, że odsetki
na dzień sporządzenia umowy przelewu wierzytelności w zakresie dotyczącym umowy z dnia 16 czerwca 2009 roku wynoszą łącznie ponad 14 000,00 zł,
w zakresie umowy z dnia 05 października 2007 roku - prawie 29 000,00 zł,
a w zakresie umowy z dnia 02 czerwca 2009 roku - ponad 9 000,00 zł. Zatem również z powyższego zestawienia wynika, że roszczenia stały się wymagalne
z całą pewnością przed 04 kwietnia 2014 roku (w dniu 04 kwietnia 2017 roku powód złożył pozew), tym bardziej, że odsetki nie mogły przekraczać odsetek maksymalnych.

Ponadto należy dodać, że z bankowego tytułu egzekucyjnego wynika,
że roszczenie z tytułu umowy z dnia 05 października 2007 roku stało
się wymagalne przed 16 maja 2011 roku.

Stosownie do treści art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Zgodnie zaś z treścią art. 124 § 1 k.c., po każdym przerwaniu biegu terminu przedawnienia, biegnie on na nowo, co powoduje, że przerwanie biegu przedawnienia stawia dłużnika w takim samym położeniu prawnym jak w chwili, kiedy dochodzone roszczenie stało się wymagalne, zaś sam termin przedawnienia zostaje naliczany na nowo.

Pierwotny wierzyciel składając wniosek o nadanie klauzuli wykonalności wystawionemu przez siebie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu doprowadził tym samym do przerwania biegu przedawnienia. W tych warunkach termin przedawnienia zaczął biec na nowo, jednakże nie dla powoda, gdyż jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2014 roku wydanym w sprawie
o sygn. akt II CSK 196/14, przerwanie biegu przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. następuje co do zasady tylko pomiędzy stronami postępowania, jeżeli z istoty łączącego je stosunku prawnego wynika, że są materialnie zobowiązane lub uprawnione, a więc skutek przerwania zachodzi tylko w podmiotowych i przedmiotowych granicach czynności podjętej przez wierzyciela.

Wobec tego powód nie może powoływać się na przerwanie biegu terminu przedawnienia wywołanego wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Tym samym bieg terminu przedawnienia należy liczyć od wymagalności wierzytelności, który w zakresie roszczenia objętego umową z dnia 16 kwietnia 2009 roku rozpoczął się w dniu 17 czerwca 2010 roku, w zakresie roszczenia objętego umową z dnia 05 października 2007 roku - w dniu 27 maja roku, a w zakresie roszczenia objętego umową z dnia
02 czerwca 2009 roku - w dniu 01 czerwca 2010 roku, mając na uwadze daty wypowiedzenia wskazane w załączniku do umowy przelewu wierzytelności z 2014 roku. Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 2 wyroku.