Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Gz 236/13

POSTANOWIENIE

Dnia 27 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Woźniak

Sędziowie: (del. ) SR Natalia Pawłowska – Grzelczak

SSO Agnieszka Górska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2014 roku w Szczecinie,

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku K. S.

o ogłoszenie upadłości

na skutek zażalenia wnioskodawczyni na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 26 lipca 2013 roku, sygn. akt XII GU 46/13

postanawia:

oddalić zażalenie

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 26 lipca 2013 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie oddalił wniosek K. S. o ogłoszenie upadłości. Wskazując na przepis art. 11 Prawa upadłościowego i naprawczego Sąd uznał, że wnioskodawczyni jest niewypłacalna od dnia 21 lutego 2013 r., albowiem ma dwóch wierzycieli na łączna kwotę 81.000 zł. Wartość posiadanego aktualnie przez dłużniczkę majątku nie pozwala jednak na wszczęcie postępowania upadłościowego. Wnioskodawczyni poza comiesięcznym wynagrodzeniem w kwocie 375 zł posiada jedynie telewizor, pralkę i lodówkę o łącznej wartości 4700 zł wg cen zakupu sprzed kilku lat, zaś faktycznie wartość rynkowa tych przedmiotów nie przekracza 2000 zł. Nawet gdyby przyjąć, że w skład majątku wchodzi również udział w samochodzie F. (...) to jego wartość tego udziału, zważywszy na model i rocznik pojazdu, oscyluje na poziomie 4000 zł. W ocenie Sądu tak ustalona wartość majątku dłużniczki nie pokryłaby kosztów postępowania związanych z wynagrodzeniem syndyka i koniecznością dokonania wymaganych prawem ogłoszeń, kosztów biurowych, bankowych i pocztowych, które łącznie wyniosłyby około 14.000 zł. Powołując się zatem na przepis art. 13 Prawa upadłościowego i naprawczego Sąd uznał, że nawet przy przyjęciu, że spełnione zostały przesłanki ogłoszenia upadłości brak jest majątku na zaspokojenie kosztów postepowania.

Wnioskodawczyni złożyła zażalenie na powyższe postanowienie, zarzucając błędną ocenę poprzez uznanie, że majątek wnioskodawcy nie wystarczy na koszty postępowania. Zdaniem skarżącej do oceny jej majątku winna być przyjęta rynkowa wartość majątku w kwocie 4700 zł, skarżąca nie używała bowiem zakupionego sprzętu i zabezpieczyła go tak, by nie uległ zniszczeniu i zabrudzeniu. Ponadto sąd winien także uwzględnić dochody z wynagrodzenia skarżącej w kwocie 375 zł, skoro nie musi ona ponosić opłat za mieszkanie, zaś zakup produktów spożywczych finansuje jej mama. We wniosku o ogłoszenie upadłości dłużniczka zwróciła się przy tym o zezwolenie na likwidację masy upadłości pod nadzorem syndyka, aby zminimalizować koszty prowadzonego postepowania.

Mając powyższe zarzuty na względzie skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się niezasadne.

Powołane w zażaleniu argumenty okoliczności nie zmieniają prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego. Sąd ten przyjął, że wnioskodawczyni jest niewypłacalna w rozumieniu art. 10 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2009, nr 175, poz. 1361), dalej zwanej puin”, a zatem zaistniała wobec niej podstawowa przesłanka ogłoszenia upadłości. Oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości było zaś wynikiem stwierdzenia przesłanki negatywnej, określonej w art. 13 ust. 1 puin. Przepis ten nie został wymieniony w art. 491 2 ust. 1 puin, wśród tych, których nie stosuje się w postępowaniu o ogłoszenie upadłości wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, co jest zrozumiałe, jeśli uwzględni się fakt, iż celem każdego postępowania upadłościowego jest zaspokojenie wierzycieli, a nie wchodzi to w rachubę w sytuacji, w której majątek upadłego nie starcza nawet na koszty postępowania. Ta same racje legły u podstaw przepisu art. 361 pkt 1 puin, przewidującego umorzenie postępowania w przypadku gdy majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Biorąc pod uwagę wartość majątku dłużniczki, rację trzeba przyznać Sądowi Rejonowemu co do negatywnej prognozy w tym zakresie. Wbrew zarzutom podniesionym w zażaleniu nie sposób przy ocenie wartości tego majątku przyjmować cen z daty zakupu sprzętu. Zasady doświadczenia życiowego nie pozwalają bowiem przyjąć, by za sprzęt zakupiony w 2007 r., nawet w razie jego nieużywania, możliwe byłoby uzyskanie ceny równej cenie zakupu. Przede wszystkim, biorąc pod uwagę sukcesywne zwiększanie przez producentów funkcjonalności tego rodzaju sprzętu, nie można spodziewać się zainteresowania nabyciem sprzętu zakupionego 7 lat wcześniej za cenę równą cenie zakupu – nawet w przypadku niekorzystania z niego przez wnioskodawczynię.

Brak też jest podstaw by przy ocenie wartości majątku dłużniczki na potrzeby postepowania upadłościowego uwzględniać wartość udziału w samochodzie marki F. (...) skoro sama dłużniczka przyznaje, że nie wie, gdzie przebywa obecnie jej były małżonek, w którego posiadaniu samochód ten uprzednio znajdował się. Abstrahując zatem od trudności z uzyskaniem ekwiwalentu za sprzedaż udziału we współwłasności samochodu osobowego, w chwili obecnej nie można ustalić miejsca, w którym samochód ten się znajduje.

Nierealne jest także, zdaniem Sądu, założenie, iż dłużniczka byłaby w stanie wygospodarować jakieś oszczędności z uzyskiwanego wynagrodzenia za pracę w kwocie 375 zł, które mogłaby przeznaczyć na cele postępowania upadłościowego. Sam fakt, że wnioskodawczyni nie ponosi kosztów wyżywienia, czy opłat za mieszkanie nie oznacza, że nie dotyczą jej pozostałe zwykłe koszty utrzymania, takie jak koszty odzieży, obuwia, komunikacji miejskiej, środków czystości czy ewentualnych leków. Niewielka wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego przez dłużniczkę świadczy o tym, że wygospodarowanie nadwyżki po zaspokojeniu podstawowych potrzeb, nie jest możliwe.

W tej sytuacji przeprowadzenie likwidacji majątku przez samą dłużniczkę pod nadzorem syndyka, choć przyczyniłoby się do zmniejszenie kosztów postepowania, to nie w takim stopniu, który ograniczyłby je do kwoty, na jaką opiewa realna wartość majątku dłużniczki. Nadal istniałaby konieczność pokrycia tych kosztów, które generowane są niezależnie od wielkości wierzycieli czy składu majątku, takich przede wszystkim jak koszty obwieszczeń oraz wynagrodzenie syndyka.

Przepis art. 230 ust. 1 puin stanowi, że do kosztów postępowania upadłościowego zalicza się opłaty sądowe oraz wydatki niezbędne do osiągnięcia celu postępowania. Do wydatków, o których mowa w ust. 1, należą w szczególności: wynagrodzenie i wydatki syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy oraz ich zastępców, wynagrodzenie i wydatki członków rady wierzycieli, wydatki związane ze zgromadzeniem wierzycieli, koszty doręczeń, obwieszczeń i ogłoszeń, przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości podatki i inne daniny publiczne, wydatki związane z zarządem masy upadłości, w tym przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości należności ze stosunku pracy oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, wydatki związane z likwidacją masy upadłości (art. 230 ust.2).

Zauważyć trzeba, że w przypadku tzw. upadłości konsumenckiej jedyną modyfikacją co do sposobu dokonywania obwieszczeń jest to, że o ogłoszeniu upadłości obwieszczenia dokonuje się, w myśl art. 491 2 ust. 3 puin - przez ogłoszenie w budynku sądowym oraz zamieszczenie w co najmniej jednym dzienniku o zasięgu krajowym, nie jest zaś wymagane ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Ponadto, nawet w przypadku pozostawienia likwidacji w rękach samego upadłego, syndykowi, który sprawowałby na tymi czynnościami nadzór, nadal przysługuje wynagrodzenie, którego wysokość kalkulować należałoby na poziomie nie niższym niż 2000 zł. Do tego doliczyć należy koszty czynności o charakterze biurowym, np. wydatki syndyka związane choćby z korespondencją z sądem, sędzią – komisarzem, wierzycielem, koszty związane z usługami pocztowymi czy bankowymi, które kalkulować można na poziomie 300 zł.

Powołane wyżej okoliczności prowadzą do wniosku, że majątek wnioskodawczyni, nie wystarcza nawet na pokrycie kosztów postępowania, co nakazuje, zgodnie z art. 13. ust. 1 puin, oddalenie wniosku o ogłoszenie jej upadłości.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c w zw. z art. 35 puin orzekł, jak w sentencji.