Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III S 290/17

POSTANOWIENIE

Dnia 16 stycznia 2018r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący-Sędzia: SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędziowie: SO Henryk Brzyżkiewicz

SO Magdalena Hupa - Dębska

po rozpoznaniu posiedzeniu niejawnym w dniu 16 stycznia 2018r.

skargi A. P.

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy

w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

w sprawie sygn. akt I Nc 3564/17 prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach

postanawia:

oddalić skargę.

SSO Magdalena Hupa - Dębska SSO Andrzej Dyrda SSO Henryk Brzyżkiewicz

Sygn. akt III S 290/17

UZASADNIENIE

Skarżący A. P. 28 listopada 2017r. wniosła skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, w której żądał: stwierdzenia przewlekłości postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Tarnowskich Górach w sprawie o sygn. akt I Nc 3564/17, przyznania jej kwoty 2.000 zł oraz zobowiązania Sąd do podjęcia odpowiednich czynności w sprawie.

W odpowiedzi na skargę Skarb Państwa – Prezes Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach wniósł o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje :

Sąd Okręgowy, na podstawie akt o sygn. I Nc 3564/17 Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach, ustalił następujący przebieg postępowania.

Sprawa wpłynęła do Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach w dniu 28 kwietnia 2017r.

Zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 2 maja 2017r. wpisał sprawę do repertorium Nc oraz przedłożono referendarzowi

Referendarz sądowy w dniu 21 czerwca 2017r. wydał nakaz zapłaty. Niemniej jednak zarządzeniem z dnia 12 czerwca 2017r. nakazano doręczyć jego odpis powódce i pozwanemu.

Odpis nakazu został doręczony stronom postępowania odpowiednio w dniu 3 sierpnia 2017r. pełnomocnikowi powoda i 4 sierpnia 2017r. pozwanemu.

Wnioskiem z dnia 22 listopada 2017r. (data wpływu do Sądu w dniu 28 listopada 2017r.) pełnomocnik powoda wniósł o doręczenie tytułu wykonawczego.

Zgodnie z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004r., Nr 179, poz.1843 z późniejszymi zmianami) przewlekłość postępowania zachodzi wtedy, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

Badanie, czy w konkretnej sprawie nastąpiła zwłoka w jej rozpoznaniu musi uwzględniać ustalenie rozsądnego terminu postępowania w oparciu o wszystkie okoliczności danej sprawy oraz w oparciu o następujące kryteria: złożoność sprawy, postępowanie samego skarżącego i właściwych organów, jak również znaczenie przedmiotu postępowania dla skarżącego (porównaj: wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 51219/09; wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 25 września 2012r., 1415/11; decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 29 maja 2012r., 9848/10, wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 28940/08).

Zwrócić należy uwagę, że zbędną zwłoką nie jest każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności, dlatego przewlekłość postępowania zachodzi wówczas, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. (porównaj: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013r. KSP 3/13, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013r. sygn. akt II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 listopada 2010r. sygn. akt II S 28/10; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 2 września 2015r., II S 18/15).

Ustawa nie określa przeciętnego czasu oczekiwania na rozpatrzenie sprawy. W judykaturze zasadniczo za przewlekłe uznaje się postępowanie trwające ponad 12 miesięcy, (porównaj: postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 2006 r., I OPP 64/06 i z dnia 24 lipca 2008 r., II OPP 20/08 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2005 r., III SPP 96/05), co ma swoją podstawę w domniemaniu ustawowym ustalonym art. 14 w/w ustawy. Wskazać przy tym należy, że samo przekroczenie wskazanego terminu, co niewątpliwie ma miejsce w analizowanej sprawie wszczętej w marcu 2014r., nie prowadzi do automatyzmu wyrażającego się stwierdzeniem przewlekłości, gdyż uwzględnić należy nadto terminowość i celowość podejmowanych czynności. Zatem, w świetle utrwalonego orzecznictwa, o przewlekłości postępowania nie decyduje ogólny czas trwania postępowania ani też odczucia skarżącego, a jedynie taki przypadek, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie strony, a w szczególności strony, która zarzuca przewlekłość postępowania. (porównaj: postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2013r., II FPP 9/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2013 r. KSP 1/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012r., III SPP 8/12).

Przewlekłość postępowania musi być nadto następstwem okoliczności, które pozostają w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością organu prowadzącego postępowanie. Tym samym, jeżeli zwłoka wynika z zachowania strony, uczestników postępowania lub innych organów, na które organ prowadzący postępowanie nie ma wpływu, a równocześnie podejmuje on skutecznie działania dyscyplinujące i naprawcze, zmierzające do jak najszybszego zakończenia sprawy, to brak jest podstaw do stwierdzenia w takich okolicznościach o naruszeniu prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 maja 2013r., I ACa 36/13).

Wskazanym powyżej kryteriom uzasadniającym stwierdzenie przewlekłości postępowania sądowego odpowiada sposób procedowania przez Sąd I instancji w przedmiotowej sprawie. Postępowanie w niniejszej sprawie zostało zainicjowane pod koniec kwietnia 2017r., pomimo iż pozew został sporządzony już w lutym 2017r. Nakaz zapłaty został natomiast wydany w czerwcu 2017r. Co prawda, na podstawie akt sprawy nie można precyzyjnie ustalić daty jego wydania (21 czerwca lub 12 czerwca), niemniej jednak nie ulega wątpliwości, że wydanie nakazu zapłaty nastąpiło przed upływem dwóch miesięcy od wniesienia pozwu.

Co prawda doręczenie jego nastąpiło dopiero w sierpniu, niemniej jednak nie można pominąć okoliczności, że czynności te były podejmowane w okresie wakacyjnym, gdzie oczywistym jest, że pracownicy, nie tylko wymiaru sprawiedliwości, korzystają z urlopu wypoczynkowego. Z przyczyn oczywistych powoduje to, że okres ten jako newralgiczny właśnie ze względu na korzystanie z uprawnień pracowniczych, skutkuje wydłużeniem czasu wykonywania czynności. Niemnie jednak, co należy podkreślić, doręczenie to nastąpiło przed upływem dwóch miesięcy od wydania nakazu zapłaty.

Nakaz zapłaty uprawomocnił się 21 sierpnia 2017r. natomiast wniosek o nadanie klauzuli wykonalności został złożony przez pełnomocnika skarżącej dopiero pod koniec listopada 2017r. (data wpływu do sądu – 28 listopada 2017r.). Wykraczając nieco poza ramy skargi, wskazać przy tym należy, że wniosek został uwzględniony w dniu 4 grudnia 2017r.

Wskazane powyżej okoliczności wskazują zatem w sposób jednoznaczny, że postępowanie w niniejszej sprawie nie przekroczyło wskazanego na wstępie domniemania „nieprzewlekłości”, tj. okresu 12 miesięcznego na rozpoznanie sprawy, ale również, ewentualne opóźnienie wszczęcia postępowania egzekucyjnego wynika z zaniechań pełnomocnika skarżącej reprezentującego ją w badanej sprawie.

Z przytoczonych wyżej względów na mocy art. 12 ust. 1 powołanej ustawy Sąd Okręgowy oddalił skargę jako nie znajdującą usprawiedliwionych podstaw prawnych.

SSO Magdalena Hupa – Dębska SSO Andrzej Dyrda SSO Henryk Brzyżkiewicz