Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 2 września 2015 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie w II Wydziale Karnym w składzie:

po rozpoznaniu

w sprawie P. S. (1)

oskarżonego o przestępstwo z art. 207 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

skargi A. S.

na przewlekłość postępowania sądowego toczącego się przed Sądem Okręgowym w Kielcach, sygn. akt IX Ka 50/14

na podstawie art. 12 ust 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.), art. 17 ust. 3 wskazanej tej ustawy oraz art. 8 ust. 2 tej ustawy w zw. z art. 626 § 1 k.p.k.

postanawia:

1.  stwierdzić, że w sprawie nastąpiła przewlekłość postępowania od dnia 13 lutego 2015 roku do dnia 29 lipca 2015 roku;

2.  zwrócić skarżącej opłatę od skargi;

3.  kosztami postępowania obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Oskarżycielka posiłkowa – A. S. wystąpiła do tut. Sądu ze skargą na przewlekłość postępowania prowadzonego przed Sądem Okręgowym w Kielcach pod sygn. IX Ka 50/14 wnosząc o:

1.  stwierdzenie przewlekłości postępowania we wskazanej powyżej sprawie;

2.  zobowiązanie Sądu Okręgowego w Kielcach do rozpoznania wskazanej powyżej sprawy w terminie dwóch miesięcy od rozpoznania skargi.

W uzasadnieniu skargi skarżąca podniosła, że 30 października 2013 r. w Sądzie Rejonowym w Kielcach zapadł korzystny dla niej wyrok, który oskarżony P. S. (1) oraz jego obrońca zaskarżyli apelacjami przyjętymi pod koniec grudnia 2013 r. Jak stwierdziła: „Od tamtej pory po dziś dzień oskarżony nagminnie i ewidentnie drwi sobie z Sądu odwlekając zakończenie sprawy i ustalając sobie terminy rozpraw pod swoje własne potrzeby”.

Skarżąca podkreśliła, że P. S. (1) stawiał się na terminy innych rozpraw przed Sądem Okręgowym w Kielcach, które toczyły się z jego udziałem, podczas gdy w sprawie, której dotyczy wniesiona skarga, „[p]rzy każdym wyznaczonym terminie rozpraw nie stawia się on albo jego obrońca”.

Wskazała następnie, że w sprawie doszło do rażącego naruszenia jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, bo postępowanie odwoławcze trwa zdecydowanie dłużej niż jest to konieczne dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Ustosunkowując się do skargi, Sąd Okręgowy w Kielcach wniósł o jej nieuwzględnienie.

W uzasadnieniu przedstawionego stanowiska stwierdzono, że „nie wystąpiła w sprawie przewlekłość postępowania, daje się natomiast zauważyć wyraźne nadużywanie gwarancji procesowych przez oskarżonego”.

Ze stanowiskiem Sądu Okręgowego skarżąca podjęła polemikę w piśmie z 20 lipca 2015 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

W oparciu o akta sprawy oraz stanowisko przedłożone przez Sąd Okręgowy w Kielcach, Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan sprawy.

Postępowanie odwoławcze w sprawie przeciwko oskarżonemu P. S. (1), w której skarżąca A. S. występuje jako oskarżyciel posiłkowy, toczy się od blisko dwudziestu miesięcy.

Akta sprawy o sygn. IX Ka 50/14, wraz z apelacjami oskarżonego P. S. (1) oraz jego obrońcy, wpłynęły do Sądu Okręgowego w Kielcach 17 stycznia 2014 r.

Zarządzeniem z 29 stycznia 2014 r. na dzień 20 marca 2014 r. wyznaczono w sprawie termin rozprawy odwoławczej.

Pismem datowanym na 18 marca 2014 r. obrońca oskarżonego złożył wniosek o zmianę terminu rozprawy ze względu na jego chorobę, której przewidywalny termin zakończenia ustalono na 24 marca 2014 r. Rozprawa uległa wówczas odroczeniu.

Zarządzeniem z 7 kwietnia 2014 r. Sąd Okręgowy w Kielcach wyznaczył kolejny termin rozprawy odwoławczej na 29 maja 2014 r.

Pismem datowanym na 27 maja 2014 r. obrońca oskarżonego złożył wniosek o zmianę terminu rozprawy ze względu na jego chorobę i wiążącą się z nią niezdolność do pracy w dniach 27-30 maja 2014 r. Rozprawa uległa wówczas ponownemu odroczeniu.

Zarządzeniem z 7 czerwca 2014 r. na 2 września 2014 r. wyznaczony został kolejny termin rozprawy odwoławczej.

Pismem datowanym na 29 sierpnia 2014 r. obrońca złożył wniosek o odroczenie rozprawy, do którego dołączył dotyczące oskarżonego skierowanie do szpitala. Rozprawa uległa wówczas odroczeniu do 28 października 2014 r. Pobyt oskarżonego w szpitalu w dniach 24-31 października 2014 r. został wówczas udokumentowany kartą informacyjną nadesłaną na żądanie Sądu przez szpital.

Pismem z 27 października 2014 r. obrońca złożył wniosek o odroczenie rozprawy ze względu na chorobę oskarżonego w czasie od 24 do 31 października 2014 r.

Sąd odroczył wówczas rozprawę i wyznaczył jej termin na 16 grudnia 2014 r.

Pismem z 16 grudnia 2014 r. obrońca złożył wniosek o odroczenie rozprawy ze względu na hospitalizację oskarżonego. Została ona udokumentowana zaświadczeniem lekarskim, w którym wskazano, że oskarżony jest hospitalizowany od 15 grudnia 2014 r. W przedłożonym zaświadczeniu nie wskazano przewidywanego terminu końca pobytu oskarżonego w szpitalu. Sąd Okręgowy w Kielcach odroczył wówczas rozprawę nie wskazując jej nowego terminu. Z uzyskanego następnie zaświadczenia ze szpitala wynikało, że termin hospitalizacji oskarżonego zakończył się 17 grudnia 2014 r.

Pismem z 22 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy zlecił biegłemu lekarzowi ocenę stanu zdrowia P. S. (1) w kontekście możliwości jego uczestnictwa w rozprawie.

W opinii, datowanej na 13 lutego 2015 r., biegły stwierdził, że oskarżony może uczestniczyć w rozprawie przy zachowaniu wskazanych tam środków ostrożności mających na celu ochronę jego zdrowia.

Zarządzeniem z 29 stycznia 2015 r. Sąd Okręgowy wyznaczył kolejny termin rozprawy na 10 marca 2015 r.

Oskarżony stawił się na rozprawę w dniu 10 marca 2015 r., podczas której Sąd wydał postanowienie o dopuszczeniu dowodu z opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. Mając na uwadze wskazany w postanowieniu termin na sporządzenie opinii przez biegłych, Sąd wyznaczył kolejny termin rozprawy na 12 maja 2015 r.

Pismem z 31 marca 2015 r. Sąd poinformował strony oraz ich reprezentantów, że w razie zaistnienia konieczności odroczenia rozprawy wyznaczonej na 12 maja 2015 r., kolejnymi terminami rozpoznania sprawy będą: 19 maja 2015 r. oraz 28 maja 2015 r.

Oskarżony stawił się na rozprawę 12 maja 2015 r. Przedłożył wówczas kartę informacyjną ze szpitala kardiologicznego, z której wynikało, że był hospitalizowany w dniach 30 marca - 2 kwietnia 2015 r., w związku z czym nie stawił się na badanie psychiatryczne wyznaczone mu przez Sąd na 30 marca 2015 r.

12 maja 2015 r. Sąd zarządził przerwę w rozprawie do 19 maja 2015 r. wyznaczając jednocześnie kolejny termin badania psychiatrycznego na 18 maja 2015 r.

Rozprawa w dniu 19 maja 2015 r. nie odbyła się ze względu na chorobę sędziego–referenta.

26 maja 2015 r. Sąd otrzymał wiadomość od biegłych, że oskarżony nie stawił się na wyznaczone dwa terminy badania psychiatrycznego (18 maja 2015 r. oraz 25 maja 2015 r.) i wskazał kolejny termin badania na dzień 8 czerwca 2015 r.

Oskarżony nie stawił się na kolejny termin rozprawy w dniu 28 maja 2015 r. Obrońca usprawiedliwił jego nieobecność zaświadczeniem lekarskim, z którego wynikało, że od 28 maja 2015 r. oskarżony jest hospitalizowany.

Sąd odroczył wówczas rozprawę wyznaczając kolejne terminy na 23 czerwca 2015 r., 25 czerwca 2015 r. oraz 16 lipca 2015 r.

Jednocześnie Sąd wyznaczył kolejny termin badania psychiatrycznego oskarżonego na 8 czerwca 2015 r.

Pismem z 15 czerwca 2015 r. P. S. (1) wniósł o odroczenie terminu rozprawy wskazując, że czeka na termin operacji wszczepienia rozrusznika serca. To twierdzenie oskarżony udokumentował kartą informacyjną ze szpitala, z której wynikało, że był hospitalizowany w dniach 28 maja - 8 czerwca 2015 r., a termin ponownego przyjęcia do szpitala, w celu wszczepienia rozrusznika serca, został ustalony na 6 lipca 2015 r.

23 czerwca 2015 r. Sąd Odroczył rozprawę i odwołał terminy wyznaczone na 25 czerwca 2015 r. oraz na 16 lipca 2015 r.

25 czerwca 2015 r. Sąd postanowił o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego lekarza kardiologa celem sporządzenia opinii, czy stan zdrowia oskarżonego umożliwia mu udział w rozprawie odwoławczej.

P. S. (2) nie stawił się na badanie kardiologiczne, wyznaczone mu na 3 lipca 2015 r.

Z pisma nadesłanego przez szpital, w którym oskarżonemu miał zostać wszczepiony rozrusznik serca, datowanego na 15 lipca 2015 r. wynika, że oskarżony nie jest pacjentem szpitala od 8 lipca 2015 r.

Postanowieniem z 30 lipca 2015 r., ze względu na okres urlopowy i związaną z tym nieobecność wskazanych pierwotnie biegłych lekarzy psychiatrów, Sąd Okręgowy postanowił powołać innych imiennie biegłych w celu sporządzenia opinii o stanie psychicznym oskarżonego. Terminy badania zostały oznaczone na 24 sierpnia 2015 r. oraz 31 sierpnia 2015 r.

Pismem z 30 lipca 2015 r. Sąd poinformował oskarżonego, że na termin w dniu 31 sierpnia 2015 r., zostanie przymusowo doprowadzony przez Policję z prawem zatrzymania do 48 godzin. Tego samego dnia wydany został nakaz doprowadzenia.

Kolejne terminy rozpraw w sprawie zostały wyznaczone na 15 września 2015 r., 22 września 2015 r. oraz 1 października 2015 r.

Mając na uwadze powyższe, jak również przedstawione przez skarżącą zarzuty, Sąd Apelacyjny stwierdza, co następuje.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i ust. 1a ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. nr 179 poz. 1843 ze zm.; dalej: ustawa o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).

Z art. 2 ust. 2 wskazanej powyżej ustawy wynika, że dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty albo czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu zakończenia postępowania przygotowawczego lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

W świetle powołanego powyżej uregulowania czynnikami miarodajnymi dla oceny wystąpienia przewlekłości postępowania jest terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd/prokuratora, jednak wnioski stąd wynikające korygowane są również przez charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, a także doniosłość sprawy dla strony skarżącej. Nie jest również bez znaczenia zachowanie stron postępowania. Oznacza to, że standard ochrony prawa do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki ma charakter zindywidualizowany (por. także postanowienie Sądu Najwyższego z 13 listopada 2014 r., sygn. III SPP 255/14, LEX nr 1544569).

Merytoryczną ocenę zarzutów skarżącej należało poprzedzić stwierdzeniem, że skarga złożona na podstawie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy nie stanowi instrumentu prawnego umożliwiającego merytoryczną ocenę decyzji podejmowanych w toku prowadzonego postępowania przez sąd lub przez prokuratora Taka ocena może być dokonywana wyłącznie w ramach rozpoznawania złożonych przez stronę środków zaskarżenia.

Sąd rozpoznający skargę na przewlekłość postępowania przygotowawczego nie jest uprawniony do ingerowania w tok prowadzonego postępowania oraz porządek czynności procesowych (por. także postanowienie Sądu Najwyższego z 13 maja 2014 r., sygn. WSP 5/14, LEX nr 1466594).

W świetle art. 2 ust. 1 i ust. 1a ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy, żądanie skarżącej zobowiązania Sądu Okręgowego w Kielcach do rozpoznania niniejszej sprawy w terminie dwóch miesięcy od rozpoznania sprawy, nie może zostać uwzględnione. To żądanie należało zatem ocenić jako bezzasadne.

Sąd Apelacyjny był natomiast w niniejszej sprawie uprawniony, a zarazem zobligowany do ocenienia in concreto (przy uwzględnieniu okoliczności wskazanych w skardze), zgodnie z art. 4 ust. 5 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy, terminowości czynności podejmowanych przez Sąd przez pryzmat powołanego powyżej art. 2 ust. 2 tej ustawy.

Ocena, czy w konkretnej sprawie doszło do przewlekłości postępowania, nie powinna ograniczać się wyłącznie do upływu czasu i subiektywnych odczuć skarżącego, lecz być wypadkową czynników obiektywnych, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do podejmowania działań zgodnych z obowiązującymi przepisami, przewidującymi zachowanie określonych procedur. Nie każda przy tym zwłoka może być przyczyną stwierdzenia przewlekłości, lecz jedynie zwłoka nieuzasadniona. Jak już wskazano powyżej, ocena, czy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne, dokonywana musi być zawsze na podstawie zarówno analizy charakteru dokonywanych czynności, jak i stanu faktycznego sprawy (por. także postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 16 kwietnia 2014 r., II S 17/14, LEX nr 1467026 oraz postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 11 maja 2005 r. sygn. II S 26/05).

W niniejszej sprawie Sąd niezaprzeczalnie i bez nieuzasadnionych przerw podejmował czynności zmierzające do zapewnienia obecności oskarżonego oraz jego obrońcy na wyznaczanych kolejno terminach rozpraw. Te czynności, wobec złożonych dwukrotnie przez obrońcę wniosku o odroczenie rozprawy ze względu na jego chorobę oraz z uwagi na podjęte przez oskarżonego zabiegi zmierzających do utrudniania postępowania, nie przybliżały jednak Sądu do merytorycznego rozpoznania sprawy, tj. zbadania zasadności zarzutów podniesionych w apelacjach oskarżonego oraz jego obrońcy.

W stanowisku Sądu stwierdzono, że w sprawie niniejszej nie wystąpiła przewlekłość postępowania, „daje się natomiast zauważyć wyraźne nadużywanie gwarancji procesowych przez oskarżonego”.

W świetle powyższego w niniejszej sprawie rozważenia wymagało zatem przede wszystkim to, czy odraczanie kolejnych terminów rozpraw ze względu na dążenie do zapewnienia oskarżonemu możliwości udziału w rozprawie odwoławczej było potrzebne. Ustalenia dotyczące tej kwestii muszą uwzględniać gwarancję prawa do obrony wynikającą zarówno z art. 6 k.p.k., jak i z przepisów zawartych w aktach prawnych w stosunku do ustawy nadrzędnych, a to z art. 42 ust. 2 Konstytucji oraz z art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Niewątpliwie udział oskarżonego i - jeżeli ma obrońcę, to także obrońcy - w rozprawie odwoławczej ma charakter gwarancyjny (por. także wyrok Sądu Najwyższego z 11 marca 2015 r., sygn. V KK 33/15, LEX nr 1653778).

W powołanym powyżej wyroku Sąd Najwyższy stwierdził jednak, że specyfika postępowania drugoinstancyjnego nie przemawia za każdorazowo obligatoryjnym udziałem oskarżonego w rozprawie, lecz przy ocenie znaczenia możliwości zrealizowania uprawnienia w tym zakresie istotną rolę odgrywa ustalenie, czy przedmiotem rozpoznania na niej mają być kwestie natury wyłącznie prawnej, czy również - i w jakim zakresie - natury faktycznej. Wskazał przy tym, że wykładnia art. 6 ust. 1 i 3 lit. c Europejskiej Konwencji Praw Człowieka dokonywana przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wskazuje, że jako konieczne traktuje się dopuszczenie oskarżonych do udziału w rozprawie apelacyjnej co najmniej wówczas, gdy podnoszone są zarzuty odnoszące się do ustaleń faktycznych, zaś wtedy, gdy sąd odwoławczy kontroluje wyrok wyłącznie pod względem prawnym, wymagane jest dopuszczenie do udziału w rozprawie obrońcy (por. także wyroki Sądu Najwyższego z: 25 maja 2001 r., sygn. IV KKN 591/00, LEX nr 51404 oraz 8 maja 2008 r., sygn. III KK 520/07 LEX nr 435387).

Mając na uwadze przebieg postępowania odwoławczego przed Sądem Okręgowym w Kielcach, w związku z którym została sformułowana rozpoznana w niniejszym postępowaniu skarga na przewlekłość postępowania, na szczególną uwagę zasługuje postanowienie Sądu Najwyższego z 10 grudnia 2014 r., sygn. III KK393/14,www.sn.pl

W tym postanowieniu Sąd Najwyższy stwierdził oczywistą bezzasadność kasacji opartej m. in. na zarzucie naruszenia art. 117 § 2a k.p.k. oraz art. 6 k.p.k. przez nieuwzględnienie wniosku skazanego o odroczenie terminu rozprawy apelacyjnej. W powołanym powyżej judykacie Sąd Najwyższy stwierdził, że niestawiennictwo skazanego we wskazanym terminie oraz przedłożenie przez niego dokumentacji medycznej w sprawie wymagało oceny, uwzględniającej całokształt postawy prezentowanej przez oskarżonego w toku postępowania sądowego, a także szeregu innych okoliczności, które wykluczały automatyzm w zakresie uznania nieobecności skazanego na rozprawie za usprawiedliwioną. Uznając zasadność stanowiska Sądu Apelacyjnego, że skazany swoje schorzenie traktuje w sposób instrumentalny, wykorzystując je według własnych potrzeb dla tamowania biegu postępowania, Sąd Najwyższy stwierdził, że taka postawa skazanego stanowi nadużycie prawa i w związku z tym nie podlega ochronie w ramach prawa do obrony.

Należy tu także zważyć na judykatu Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, w których wskazywano, że z ochrony wynikającej z gwarancji wynikających z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka nie korzystają obstrukcyjne zachowania uczestnika postępowania, nie można z nich zatem zasadnie wywodzić zarzutów naruszenia przez państwa-strony przepisów tej kowenencji (por. np. orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 22 grudnia 2000 r. w sprawie Coe ̈me i in. przeciwko Belgii, połączone skargi nr 32492/96, 32547/96, 32548/96, 33209/96, 33210/96). Trybunał strasburski wskazywał nadto, że obstrukcyjne zachowania oskarżonego polegające na przewlekaniu procesu nie mogą uzasadniać zarzutu naruszenia art. 5 ust. 3 EKPC (por. orzeczenie ETPC z 28 listopada 2006 r. w sprawie Buta przeciwko Polsce , skarga nr 18368/02).

W niniejszej sprawie znamienne jest, że okresy pogorszenia stanu zdrowia oskarżonego wymagające hospitalizacji, ewentualnie uzasadniające uzyskanie zaświadczenia lekarskiego o niemożności stawiennictwa w sądzie wyraźnie zbiegają się w czasie z wyznaczanymi terminami rozpraw i są krótkotrwałe. Uzasadnia to prawidłowość konkluzji przedstawionej w stanowisku Sądu Okręgowego o nadużywaniu przez oskarżonego gwarancji procesowych. W tej sytuacji Sąd prowadzący postępowanie powinien był przeciwdziałać.

Badając zasadność zarzutów podniesionych w rozpatrywanej skardze Sąd Apelacyjny uwzględnił tę okoliczność, że pismem z 22 grudnia 2014 r. zlecił biegłemu lekarzowi ocenę stanu zdrowia P. S. (1) w kontekście możliwości jego uczestnictwa w rozprawie. Najpóźniej zatem wtedy powziął wątpliwości co do niemożności stawiennictwa oskarżonego na wyznaczanych rozprawach, potwierdzoną opinią biegłego datowaną na 13 lutego 2015 r., w której biegły stwierdził, że oskarżony może uczestniczyć w rozprawie przy zachowaniu wskazanych tam środków ostrożności mających na celu ochronę jego zdrowia. Uwzględnia także i tę okoliczność, że wyznaczając termin badania przez biegłych lekarzy psychiatrów Sąd zdecydował o wydaniu nakazu doprowadzenia oskarżonego na termin badania oznaczony na 31 sierpnia 2015 r.

Mając na uwadze wskazaną powyżej powtarzalność zachowania oskarżonego w tym zakresie, Sąd Okręgowy, jako organ zobowiązany do czuwania nad sprawnym przebiegiem postępowania powinien był w odpowiednim punkcie czasowym podjąć decyzje procesowe służące realizacji tej wartości. To zaniechanie uzasadnia trafność zarzutu przewlekłego prowadzenia postępowania odwoławczego sprawie, w której skarżąca występuje jako oskarżyciel posiłkowy. Podkreślenia wymaga tu, że art. 2 § 1 k.p.k. jako cele postępowania karnego wymienia m. in. uwzględnienie interesu pokrzywdzonego przestępstwem oraz rozstrzygnięcie sprawy w rozsądnym terminie. Prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki gwarantowane jest też na płaszczyźnie konstytucyjnej przez art. 45 ust. 1 Konstytucji

Ze względu na specyfikę sytuacji, w której podstawą stwierdzenia zasadności skargi na przewlekłość postępowania jest zaniechanie podjęcia czynności przeciwdziałających obstrukcji procesowej, trudno jest w niniejszej sprawie wskazać precyzyjny punkt czasowy, od którego postępowanie toczy się przewlekle. Stan taki zaistniał najpóźniej od daty uzyskania przez Sąd opinii biegłego z 13 lutego 2015 r., weryfikującej stan zdrowia oskarżonego. Stan ten ustał natomiast 29 lipca 2015 roku, to jest w dniu bezpośrednio poprzedzającym wydanie przez Sąd nakazu doprowadzenia oskarżonego na badanie przez biegłych lekarzy psychiatrów wyznaczone na dzień 31 sierpnia 2015 roku.

W tym stanie rzeczy, skargę należało ocenić jako zasadną.

W dalszym postępowaniu Sąd Okręgowy powinien uwzględnić powołane powyżej judykaty Sądu Najwyższego oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu wskazujące konsekwencje nadużywania praw procesowych.

Art. 17 ust. 3 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy nakłada na sąd obowiązek zwrócenia uiszczonej opłaty w każdym wypadku uwzględniania skargi, także wówczas, gdy skarga ta uwzględniona została jedynie częściowo. Mając na uwadze tę okoliczność orzeczono o zwrocie uiszczonej opłaty.

Koszty postępowania ponosi Skarb Państwa (art. 626 § 1, 632 k.p.k. stosowane tu per analogiam).

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności orzeczono, jak na wstępie.

SSA Wojciech Dziuban SSA Tomasz Duski SSA Barbara Nita-Światłowska