Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 1396/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2017r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Jachniewicz

Protokolant: Katarzyna Tymińska

pod nieobecność Prokuratora

po rozpoznaniu 2 lutego 2017r., 25 kwietnia 2017r., 13 lipca 2017r., 19 grudnia 2017r. na rozprawie sprawy:

A. H., syna M. i M. z domu S., urodzonego (...) w W.

oskarżonego o to że:

w okresie od dnia 28.02.2014 r. do dnia 03.03.2014r. w G., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu przyjętego z góry zamiaru, wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 100.000 zł Bank (...) SA, w ten sposób, że w celu uzyskania dla siebie kredytu gotówkowego w w/w kwocie i zawarcia umowy o nr (...) posłużył się jako autentycznym uprzednio podrobionym zaświadczeniem o zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) Sp. z o.o. z dnia 28.02.2014r. oraz raportami dla osoby ubezpieczonej (...) za okres od sierpnia 2013 r. do stycznia 2014r. dotyczącymi okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania kredytu, przedkładając je w Oddziale Banku, czym wprowadził w błąd kredytodawcę co do swojej sytuacji materialnej i zatrudnienia, nie mając zamiaru ani możliwości wywiązania się ze zobowiązania,

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

1.  Oskarżonego A. H. uznaje za winnego popełnienia przestępstwa zarzucanego mu w akcie oskarżenia i za to, przy zastosowaniu art. 11 § 3 k.k. , na mocy art. 286 § 1 k.k. skazuje go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

2.  Na mocy art. 44 § 2 k.k. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa podrobionego zaświadczenia o zatrudnieniu opisanego w wykazie dowodów rzeczowych nr I/894/15/P pod. poz. 3;

3.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. C. kwotę 723,24 zł (siedemset dwadzieścia trzy złote 24/100) tytułem zwrotu kosztów udzielonej oskarżonemu pomocy prawnej z urzędu;

4.  Na mocy art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od obowiązku poniesienia kosztów sądowych w sprawie.

Sygn. akt II K 1396/15

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu lutym 2014 roku za pośrednictwem poczty elektronicznej do R. Ś. – pracownika oddziału Banku (...) S.A. w G. przy ul. (...), z pośrednictwa Libra przesłało zaświadczenie o dochodach oraz wizerunek dowodu osobistego A. H., w celu sprawdzenia czy A. H. ma możliwość wzięcia kredytu na kwotę 100.000 złotych. Po wprowadzeniu do systemu stosownych informacji z ww. dokumentów, okazało się, że A. H. ma zdolność kredytową i może otrzymać kredyt w takiej wysokości.

Kolejnym krokiem było dokonanie przez R. Ś. weryfikacji, czy ww. osoba jest zatrudniona we wskazanej na zaświadczeniu o dochodach firmie, tj. (...) Sp. z o.o. i na jakim stanowisku pracuje. R. Ś. zadzwoniła w dniu 28 lutego 2014 r. na podany nr 662 625 687 i w rozmowie z osobą, która przedstawiła się jako Z. S., który poinformował ją, że jest władny potwierdzić fakt zatrudniania pracowników w ww. firmie, R. Ś. ustaliła, że A. H. pracuje w (...) Sp. z o.o., nadto potwierdzone przez ww. osobę zostały też zarobki, okres zatrudnienia oraz stanowisko A. H.. Na podstawie zezwolenia przełożonego R. Ś., powyższa weryfikacja mogła obyć się bez wizytacji w firmie, albowiem kwota udzielanego kredytu nie przekraczała 100.000 zł.

Następnie R. Ś. zadzwoniła do pośrednictwa Libra i poinformowała pracownika tegoż pośrednictwa, że A. H. może wziąć kredyt w kwocie 100. 000 zł, musi jednak stawić się osobiście w oddziale banku wraz z oryginałami niezbędnych dokumentów.

W dniu 3 marca 2014 r. A. H. wraz z nieustalonym mężczyzną przyszedł do oddziału banku (...) S.A. w G. przy ul. (...) i przedłożył oryginały dokumentów w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu z firmy (...) Sp. z o.o., drukami (...) za wymagany okres 6 miesięcy od sierpnia 2013 r. do stycznia 2014 r., oraz dokumentem tożsamości w postaci dowodu osobistego.

W toku dalszych czynności R. Ś. wytłumaczyła oskarżonemu warunki umowy rachunku bankowego i kredytu. Następnie dokonała kserokopii jego dowodu osobistego potwierdzając za zgodność oraz odebrała od oskarżonego oryginalne druki (...) oraz zaświadczenie z firmy (...) Sp. z o.o. i porównała czy wszystkie dane na przedłożonych przez oskarżonego dokumentach zgadzają się z tymi przesłanymi wcześniej drogą elektroniczną za pośrednictwem Libra. R. Ś. dokonała kserokopii ww. dokumentów, potwierdzając je za zgodność z oryginałem, a oryginały oddała oskarżonemu. Nadto na zaświadczeniu o zatrudnieniu R. Ś. zamieściła adnotację o potwierdzeniu zatrudnienia i wynagrodzenia A. H..

Kolejno A. H. zapoznał się i podpisał następujące dokumenty : wniosek o udzielenie kredytu gotówkowego, pismo pt. informacje wnioskodawcy – do wniosku o udzielenie kredytu gotówkowego, umowę kredytu gotówkowego na kwotę 100.000 zł, terminarz spłaty kredytu i odsetek, oświadczenie o poddaniu się egzekucji zapłaty, dyspozycję pobrania prowizji lub opłaty. Zgodnie z ww. umową raty kredytu gotówkowego miały być spłacone całkowicie do 3 marca 2020 roku.

Na potrzeby kredytu utworzony został rachunek o nr (...), z którego do dnia 26 marca 2014 wypłacona została cała kwota 100.000 zł. Do dnia wydania wyroku kredyt nie został spłacony.

A. H. nigdy nie pracował w firmie (...) Sp. z o.o., a w inkryminowanym czasie w ogóle nie posiadał legalnego zatrudnienia. Zaświadczenie o zatrudnieniu oraz druki (...) były podrobione.

Dowód : zeznania świadka R. Ś.- prot. przesł. –k. 67—68, akta spr. –k. 66-67 zeznania świadka R. P. - prot. przesł. –k. 108-109, ujawnione na rozprawie w dniu 19.12.2017r. –k. 95, dokumentacja kredytowa –zał. do a/o-k. 7-20, wyciąg z rach. bankowego –zał. do a/o-k.28-29, częściowo wyjaśnienia oskarżonego –k. 63-66, 67, zał. do a/o –k. 170-173

W toku sprawy przeprowadzono dowód z opinii biegłego z zakresu badań pisma ręcznego i podpisów, w wyniku dokonanych badań porównawczych odnośnie wpisów i podpisów w rubrykach dowodowego dokumentu „Zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach” z firmy (...) Sp. z o.o., datowanego na 28.02.2014 r. na nazwisko A. H., stwierdzono :

1. wpisy i podpisy Pracodawcy :

- nie zostały napisane przez A. H.,

- nie zostały napisane przez R. Ś.,

2. podpis pracownika – wnioskodawcy:

- został napisany przez A. H.,

- nie zostały napisane przez R. Ś.,

3. wpisy i podpis Doradcy Klienta Detalicznego III Stopnia R. Ś. o sprawdzeniu zatrudnienia i zarobków od „28.02.2014 Potwierdzono …” do (...) i parafka :

- nie zostały napisane przez A. H.,

- zostały napisane przez R. Ś..

Dowód : opinia biegłego z zakresu badania pisma ręcznego z załącznikami – zał. nr 1 do a/o-k. 119-148,

A. H. był wcześniej uprzednio czterokrotnie karany, w tym trzykrotnie przed popełnieniem zarzucanego mu czynu.

Dowód : karta karna –k. 31-33, 70-72,

A. H. nie przyznał się do zarzucanych mu czynów.

Vide : wyjaśnienia oskarżonego –k. 63-66, 67, zał. do a/o –k. 170-173

Sąd zważył, co następuje :

Dokonując ustaleń faktycznych w sprawie, Sąd oparł się na zeznaniach świadków R. Ś. i R. P., opinii biegłego z zakresu badań porównawczych pisma ręcznego, a także na zebranych dokumentach urzędowych i prywatnych. Wyjaśnienia oskarżonego A. H. posłużyły poczynieniu ustaleń faktycznych w ograniczonym zakresie, w jakim zostały uznane za wiarygodne.

Za w pełni wiarygodne Sąd uznał zeznania świadków R. Ś. i R. P.. Ww. świadkowie w inkryminowanym czasie byli pracownikami banku (...) S.A., przy czym R. Ś. bezpośrednio udzielała kredytu oskarżonemu w oparciu o przedłożone przez niego, podrobione dokumenty. Świadkowie ci styczność z oskarżonym mieli zatem wyłącznie z tytułu wykonywanej przez siebie pracy, oskarżony jest dla nich osobą zupełnie obcą, nie mieli więc interesu w tym by świadczyć nieprawdę.

Zeznania R. Ś., w szczególności te złożone na etapie postępowania przygotowawczego były szczegółowe, co wynika z całą pewnością z faktu, że pamięć świadka była świeższa, a nadto logiczne oraz zbieżne z tymi złożonymi na rozprawie. Nadto zeznania ww. świadka znalazły też potwierdzenie w pozostałym, uznanym za wiarygodny materiale dowodowym, w szczególności opinii biegłego, treści dokumentów prywatnych, w tym umowy kredytowej.

Odnosząc się do wyjaśnień oskarżonego A. H., to Sąd dał im wiarę w ograniczonym zakresie. Niewiarygodne były z pewnością jednoznaczne twierdzenia oskarżonego, że nie popełnił zarzucanego czynu. Nie wiarygodny był też przedstawiony przez oskarżonego przebieg wydarzeń, w szczególności w oddziale banku w dniu zdarzenia. A. H. wskazywał, że to nie on przyniósł przedmiotowe podrobione dokumenty, a że dokumenty te już na niego czekały w oddziale banku. Powyższe kontestuje po pierwsze, z faktem, że na zaświadczeniu o zatrudnieniu datowanym na 28.02.2014r., w rubryce podpis pracownika widnieje podpis oskarżonego, co jednoznacznie potwierdził dowód z opinii biegłego, przy czym jak wynika z zeznań R. Ś., wykluczone jest, by podpis ten klient składał w oddziale banku bezpośrednio przed podpisaniem umowy kredytu. Nie uszły też uwadze Sądu rozbieżności w wyjaśnieniach oskarżonego, który na etapie postępowania przygotowawczego wskazywał, iż do banku udał się innym mężczyzną – pośrednikiem, umowę podpisywał zaś sam w pokoju, w którym pracowała R. Ś.. Na rozprawie głównej przyznał zaś, że przez cały czas, tj. gdy zawierał umowę, był z nim inny mężczyzna. Za niewiarygodne należało też uznać wyjaśnienia oskarżone odnośnie tego, iż miał on zamiar płacić tak wysokie raty kredytu, nie mając przy tym zatrudnienia. Powyższe świadczy o niekonsekwencji oskarżonego, który przedstawia obraz wydarzeń w sposób, który umożliwi mu uniknięcie bądź złagodzenie odpowiedzialności karnej.

Odnosząc się do tej części zeznań, w której oskarżony wskazywał, że został on namówiony przez inną, wskazaną osobę, tj. D. C. do wzięcia kredytu w tak wysokiej kwocie, jak również, że osoba ta podrobiła przedmiotowe dokumenty, to nie wykluczając ich prawdziwości, wskazać należy, że powyższe okoliczności nie mają znaczenia dla bytu przestępstwa zarzucanego oskarżonemu, zwłaszcza, że zebrane w sprawie dowody jednoznacznie przesądzają o winie oskarżonego.

Sąd oparł się na opinii biegłego z zakresu badań porównawczych pisma ręcznego, gdyż brak było podstaw do kwestionowania jej rzetelności. Została ona wydana przez osobę posiadającą niezbędne kwalifikacje i doświadczenie zawodowe we wskazanej dziedzinie nauki. Jest przejrzysta, spójna i pełna. Formułuje jasne odpowiedzi na pytania postawione w postanowieniu o dopuszczeniu tego dowodu. Nie była również kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd oparł się na dokumentach urzędowych i prywatnych przywołanych w ustaleniach faktycznych. Zostały one sporządzone przez uprawnione do tego osoby, w zakresie ich kompetencji i prawem przepisanej formie. Ich autentyczność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Stanowią one obiektywne dowody zaświadczonych nimi okoliczności.

Sąd oparł się także na dowodach rzeczowych w postaci dokumentacji kredytowej (zał. do a/o –k. 7-20), gdyż brak było wątpliwości, co do jej autentyczności.

Ustalony stan faktyczny dawał podstawę do przypisania A. H. czynu z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

W okresie od dnia 28.02.2014 r. do dnia 03.03.2014r. oskarżony przedłożył w oddziale (...) SA, w G., wspólnie i w porozumieniu z inną osobą działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu przyjętego z góry zamiaru i posłużył się jako autentycznym uprzednio podrobionym zaświadczeniem o zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) Sp. z o.o. z dnia 28.02.2014r. oraz raportami dla osoby ubezpieczonej (...) za okres od sierpnia 2013 r. do stycznia 2014r. Nie ma wątpliwości co do tego, iż informacje zawarte w treści tychże dokumentów oraz wynikające z oświadczeń, były istotne z punktu widzenia decyzji o udzieleniu kredytu. Wskazywały one, że kredytobiorca posiada i będzie posiadał w przyszłości składniki majątkowe, mogące podlegać zajęciu i posłużyć zaspokojeniu roszczeń kontrahentów w przypadku nieuiszczenia rat kredytu, co miało znaczenie w kontekście oceny ryzyka kredytowego. W ten sposób, u pracownika przyjmującego wniosek oraz zawierającego z oskarżonym umowę kredytu o nr (...), wywołał mylne przeświadczenie co do możliwości dochodzenia roszczeń ze środków pozyskiwanych rzekomo ze świadczonej przez siebie pracy. Oczywiste jest to, że gdyby bank miał świadomość rzeczywistego stanu rzeczy, to nie przyznałby wnioskowanego kredytu. Oczywiste jest również to, że wypłacenie kwoty 100.000 zł na zlecenie banku stanowiło niekorzystne rozporządzenie jego mieniem. Okoliczności popełnienia czynu wskazują na to, że uzyskana przez A. H. pożyczka nie miała zostać spłacona.

Sąd nie znalazł jakichkolwiek podstaw do stwierdzenia, iż w czasie popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu, zachodziła jakakolwiek okoliczność wyłączająca jego kryminalną bezprawność. Nie zachodziły również żadne okoliczności wyłączające winę oskarżonego. Nie był on w szczególności ograniczony w możliwości rozpoznania znaczenia i konsekwencji swoich czynów przez chorobę psychiczną, niedorozwój umysłowy lub czasowe zaburzenie czynności psychicznych. A. H. jest i w trakcie popełnienia czynu był, osobą dorosłą. W inkryminowanym czasie nie zaszła także czasowa niepoczytalność oskarżonego. Oskarżony jest całkowicie zdolny do poniesienia odpowiedzialności karnej za zachowanie, którego się dopuścił.

Stopień szkodliwości społecznej czynu A. H. należy określić, jako wysoki. Należy tu mieć na uwadze przede wszystkim wysoką kwotę wyłudzonego kredytu, okoliczności popełnienia czynu oraz stopień zawinienia. Oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim, a pobudki, które skłoniły go to podjęcia tego działania były niskie. Oskarżony działał bowiem w celu osiągnięcia łatwego zysku.

W punkcie pierwszym sentencji wyroku Sąd skazał A. H. na karę 1 roku pozbawienia wolności.

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd kierował się przesłankami z art. 53 k.k.

Na niekorzyść A. H. przemawiają okoliczności mające decydujące znaczenie przy ocenie szkodliwości społecznej czynu (opisane powyżej), a w szczególności wysoka kwota wyłudzonego kredytu. Za okoliczność obciążającą należy uznać także fakt jego wielokrotnej karalności.

Sąd nie dopatrzył się okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego.

Sąd uznał, iż do osiągnięcia względem A. H. wychowawczych i prewencyjnych celów kary przyczynić się może jedynie orzeczenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Należy bowiem, po raz kolejny, podkreślić, iż był on uprzednio karany, także w dacie popełnia czynu. Zdaniem Sądu, oskarżony jest sprawcą nie szanującym norm prawnych, a popełnianie przestępstw przychodzi mu z łatwością. Wobec takich osób konieczne jest konsekwentne karanie nawet za stosunkowo drobne przestępstwa. Mając na względzie opisane wyżej okoliczności, stwierdzić można, iż brak jest przesłanek dających nadzieję na to, iż pozostając na wolności, oskarżony będzie przestrzegał obowiązującego porządku prawnego, a tym bardziej, że nie popełni kolejnego przestępstwa. Brak zarówno woli jak i umiejętności przeprowadzenia należytej krytycznej oraz efektywnej oceny swojego postępowania, pozwalają przyjąć, iż dalsze przebywanie oskarżonego na wolności stanowiłoby realne zagrożenie dla społeczeństwa.

W ocenie Sądu nie byłoby w odbiorze społecznym dobrym sygnałem zastosowanie wobec tak postępującego sprawcy, dobrodziejstwa art. 69 k.k. Zachowanie oskarżonego nie wskazuje na to, żeby żałował tego, co zrobił. W świetle powyższych okoliczności można postawić tezę o negatywnej prognozie kryminologicznej wobec A. H..

W punkcie 2. Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa podrobionego zaświadczenia o zatrudnieniu, albowiem dokument ten posłużył do popełnienia przestępstwa, a orzeczenie w tym zakresie miało charakter obligatoryjny.

W punkcie 3. Sąd zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. C. wynagrodzenie tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Z uwagi na trudną sytuację majątkową A. H. oraz perspektywę przebywania w zakładzie karnym, Sąd w punkcie 4. wyroku zwolnił go z obowiązku poniesienia kosztów sądowych w sprawie.