Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 1157/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący:

SSR Justyna Supińska

Protokolant:

sekr. sąd. Natalia Freyer

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2018 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K.

przeciwko (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. na rzecz pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. kwotę 1 200 złotych ( jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  kosztami procesu w pozostałym zakresie obciąża powoda (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w K. uznając je za uiszczone.

Sygn. akt VI GC 1157/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 września 2016 roku złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. kwoty 3 576,72 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 30 września 2016 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany zamówił od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. oprogramowanie Forte Pakiet, w związku z czym zobowiązany był do zapłaty na jego rzecz kwoty 3 161,10 złotych, którą to wierzytelność powód nabył w dniu 27 czerwca 2016 roku.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 16 lutego 2017 roku w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1689847/16 referendarz sądowy Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) spółka ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. wniósł o oddalenie powództwa w całości wskazując, że pozwany przez szereg lat współpracował z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w zakresie korzystania z oprogramowania Symfonia. Pozwany podniósł jednakże, że w maju 2013 roku otrzymał oświadczenie, iż producent tego programu wyraził zgodę na realizację zamówienia pozwanego na rozbudowę systemu o dodatkowe stanowisko w wersji obecnie używanej, na okres 6 miesięcy, zaś po tym okresie, jak wskazał, program będzie wymagał podniesienia do wyższej wersji. Po upływie wskazanego powyżej terminu dalsze użytkowanie programu przez pozwanego zostało zablokowane. Pozwany podniósł także, że zapłacił umówione wynagrodzenie w całości oraz, że powód nie wykazał roszczenia dochodzonego pozwem zarówno co do zasady, jak i co do wysokości wskazując jednocześnie, że powód nie wykazał również, ażeby dokonał aktualizacji oprogramowania w okresie, za jaki domaga się zapłaty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. przez szereg lat współpracował z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w zakresie korzystania z oprogramowania (...).

W związku z koniecznością zakupienia uprawnień do korzystania z tego oprogramowania przez nowego pracownika oraz podjętymi przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. przygotowaniami do zmiany wykorzystywanego oprogramowania finansowo – księgowego, P. S. reprezentujący (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., uzyskał od przedstawiciela (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. jako dystrybutora (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zapewnienie, że producent tego oprogramowania wyraził zgodę na realizację jego zamówienia na rozbudowę programu Symfonia o dodatkowe stanowisko w wersji obecnie używanej, na okres sześciu miesięcy oraz, że po tym okresie program będzie wymagał podniesienia do wyższej wersji.

W dniu 22 maja 2013 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. złożył (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. – będącego dystrybutorem oprogramowania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., zamówienie na rozbudowę oprogramowania (...) o jedno stanowisko, za cenę 2 000 złotych (numer seryjny (...)) oraz zamówienie na usługę (...), tj. usługę aktualizacji oprogramowania, za cenę 500 złotych netto.

Świadczenie usług objętych zamówieniem obejmowało okres 12 miesięcy i ulegało przedłużeniu automatycznie o okres kolejnych 12 miesięcy, o ile użytkownik nie złoży, co najmniej 45 dni przed upływem terminu obowiązywania umowy, oświadczenia o rezygnacji z usługi (...), w formie określonej w regulaminie.

zamówienie – k. 55-56 akt, formularz zamówienia – k. 57 akt, zamówienie – k. 96 akt, regulamin świadczenia usług aktualizacji Forte Pakiet – k. 97-98 akt

W dniu 31 maja 2013 roku w związku z wcześniejszymi ustaleniami (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. jako przedstawiciel dystrybutora (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. przekazał (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. numer licencji w rozbudowanej ilości stanowisk (4) – numer seryjny (...)- (...) oraz wygenerowany kod aktywacyjny – na okres 6 miesięcy.

W dniu 10 stycznia 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. otrzymał kod aktywacyjny na okres kolejnych 26 tygodni (numer seryjny (...)- (...)).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. korzystał z oprogramowania (...) do końca czerwca 2014 roku. Po tym okresie korzystanie z tego oprogramowania zostało zablokowane, gdyż (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. nie otrzymał przedłużenia licencji na dalszy okres i nie złożył zamówienia na wyższą wersję tego oprogramowania.

wydruk korespondencji mailowej – k. 92-94 akt, zeznania świadka P. S. – protokół rozprawy z dnia 24 stycznia 2018 roku – k. 108-110 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:02:03-00:38:02)

W międzyczasie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. wdrożył w swoim przedsiębiorstwie inny system (...).

W celu umożliwienia korzystania z danych zawartych w dotychczasowym systemie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. zamówił jedno stanowisko programu Symfonia, bez aktualizacji.

zeznania świadka P. S. – protokół rozprawy z dnia 24 stycznia 2018 roku – k. 108-110 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:02:03-00:38:02)

W dniu 22 grudnia 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wystawił na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. fakturę numer (...) tytułem odnowienia na okres 12 miesięcy usługi (...) na kwotę 3 161,10 złotych, z terminem płatności do dnia 05 stycznia 2015 roku.

W treści faktury wskazano numer seryjny (...) 150- (...), 4 stanowiska.

Faktura nie została ujęta w księgach rachunkowych (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K..

faktura – k. 54 akt, zeznania świadka P. S. – protokół rozprawy z dnia 24 stycznia 2018 roku – k. 108-110 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:02:03-00:38:02)

W dniu 27 czerwca 2016 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. nabył od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. m. in. wierzytelność wynikającą z faktury numer (...), o czym zawiadomił (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K..

umowa o przelew wierzytelności numer (...) wraz z załącznikami – k.58-70 akt, pełnomocnictwo – k. 53 akt, zawiadomienie o cesji wierzytelności wraz z dowodem nadania i odbioru – k. 49-52 akt

Pismem z dnia 07 lipca 2016 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. wezwał (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. do zapłaty kwoty 3 161,10 złotych wraz z odsetkami w kwocie 364,09 złotych.

wezwanie do natychmiastowej zapłaty – k. 47-48 akt

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w tej części, w której pozostawał bezsporny pomiędzy stronami, Sąd ustalił na podstawie oświadczeń stron w zakresie, w jakim nie były one kwestionowane przez stronę przeciwną.

Sąd uwzględnił także wyżej wymienione dowody z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych, nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się także na zeznaniach świadka P. S. uznając je za wiarygodne i opierając się na nich przy ustaleniu, że pozwany zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę na rozbudowę oprogramowania (...) o jedno stanowisko wraz z aktualizacją, w efekcie czego przez 6 miesięcy wszyscy uprawnieni pracownicy mogli korzystać z jednakowej dotychczasowej wersji programu i że na tych warunkach odbywało się korzystanie z oprogramowania Symfonia do końca czerwca 2015 roku. Okoliczności te znajdują potwierdzenie w korespondencji mailowej pomiędzy świadkiem a pracownikiem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. jako przedstawicielem dystrybutora tego oprogramowania, z której wynika przekazanie pozwanemu numeru licencji o numerze seryjnym (...)- (...) w rozbudowanej ilości stanowisk oraz wygenerowanego kodu aktywacyjnego na okres 6 miesięcy, a następnie – w dniu 10 stycznia 2014 roku – na okres kolejnych 26 tygodni.

Świadek ten potwierdził także, że po upływie tego terminu dla możliwości korzystania z oprogramowania Symfonia koniecznym było wykonanie podniesienia tego oprogramowania do wyższej wersji, co wymagało złożenia odrębnego zamówienia przez pozwanego, a czego pozwany nie uczynił, z uwagi na wdrożenie w przedsiębiorstwie pozwanego już innego systemu finansowo – księgowego (E.), a także, że nie została pozwanemu udzielona licencja na dalsze korzystanie z oprogramowania Symfonia w jakiejkolwiek wersji.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 24 stycznia 2018 roku Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka I. G., gdyż pozwany nie wykonał zobowiązania Sądu i nie wskazał aktualnego adresu świadka oraz pominął dowód z zeznań stron, albowiem osoby uprawnione do reprezentowania stron, mimo prawidłowego wezwania nie stawiły się na rozprawę i nie usprawiedliwiły swojej nieobecności.

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. kwoty 3 576,72 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 30 września 2016 roku do dnia zapłaty, tytułem opłaty za aktualizację na 2015 rok oprogramowania (...) w ramach systemu Forte Pakiet (4 stanowiska, numer seryjny (...) 150- (...)).

Poza sporem pomiędzy stronami niniejszego procesu pozostawało, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. przez szereg lat współpracowała z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w zakresie korzystania z oprogramowania (...) i jego aktualizowania.

Pozwany podniósł jednak, że w maju 2013 roku rozbudował wprawdzie program Symfonia o dodatkowe stanowisko dla jednego pracownika, jednakże zgodnie z informacją uzyskaną od dystrybutora tego oprogramowania po upływie sześciu miesięcy korzystanie z niego wymagało podniesienia oprogramowania do wyższej wersji, a także, że ostatecznie w ten sposób korzystał z oprogramowania do końca czerwca 2014 roku, po czym poprzednik prawny powoda dokonał blokady dalszego użytkowania programu przez pozwanego wobec nie wykupienia wyższej wersji tego oprogramowania.

Oceniając zasadność roszczenia dochodzonego pozwem przypomnieć należy, że zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, a według treści art. 232 k.p.c. strona w postępowaniu sądowym zobowiązana jest wskazywać fakty oraz dowody na potwierdzenie swoich twierdzeń. Wskazać także należy, że zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą kontradyktoryjności Sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku, sygn. akt I CKU 45/96). Dopuszczenie dowodu z urzędu jest co do zasady prawem, a nie obowiązkiem Sądu. W związku z powyższym, jeżeli materiał dowodowy zgromadzony przez strony nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z nieudowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów.

Wobec powyższego, w myśl art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c., to strona powodowa była zobowiązana wskazać dowody dla stwierdzenia faktu istnienia wierzytelności będącej przedmiotem umowy cesji zawartej z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniu 27 czerwca 2016 roku i jej wysokości, tj. dowody pozwalające zweryfikować prawidłowość wysokości dochodzonej kwoty, zwłaszcza z uwagi na stanowisko pozwanego, który zakwestionował istnienie i wysokość tego roszczenia. W tej sytuacji to powód powinien był wykazać, że strony w 2015 roku łączyła umowa, której przedmiotem była aktualizacja oprogramowania (...) na wszystkich czterech stanowiskach oraz, że powód takiej aktualizacji na rok 2015 dokonał przekazując pozwanemu odpowiednie kody aktywacyjne, wreszcie to powód zobowiązany był także do wykazania sposobu ustalenia wysokości dochodzonego roszczenia.

Tymczasem powód, poza przedstawieniem zamówienia na dodatkowe stanowisko oraz zamówieniem na usługę aktualizacji tego stanowiska, a także faktury, nie przejawił żadnej dalszej inicjatywy dowodowej, w szczególności wobec kwestionowania istnienia roszczenia, w tym wykonania aktualizacji na rok 2015 na wszystkich czterech stanowiskach oraz wysokości roszczenia. Sąd zważył przy tym, że zgodnie z treścią faktury aktualizacja miała dotyczyć oprogramowania o numerze seryjnym (...) 150- (...), podczas gdy z treści korespondencji mailowej między stronami wynika, iż udostępniane na okres 6 miesięcy oraz okres kolejnych 26 tygodni kody aktywacyjne dotyczyły innego numeru seryjnego, tj. (...) 110- (...). Wreszcie w piśmie procesowym z dnia 13 września 2017 roku (k. 95 akt) pełnomocnik powoda wskazywał, że kody do aktualizacji oprogramowania na rok 2015 przesłane zostały pozwanemu w dniu 31 października 2014 roku, nie tylko nie przedkładając na tę okoliczność żadnego dowodu, ale także wskazując, że dotyczyło to licencji numer (...), a zatem licencji o jeszcze innym numerze seryjnym.

Wreszcie powód, mimo zarzutów pozwanego, w żaden sposób nie odniósł się do wysokości dochodzonego roszczenia, w szczególności nie wykazując, z czego wynikała i w jaki sposób została wyliczona należność wynikając z faktury numer (...) na kwotę 3 161,10 złotych brutto. Wskazać bowiem należy, że w formularzu zamówienia usługi (...) opłata za korzystania z tejże usługi (aktualizacji) na dodatkowym stanowisku została określona na kwotę 500 złotych netto, zaś należność wskazana w spornej fakturze wynosi kwotę 2 570 złotych netto (4 stanowiska). Powód w toku procesu w żaden sposób nie wykazał okoliczności wyjaśniających te rozbieżności. Sąd miał na uwadze przy tym, że faktura ma walor dokumentu prywatnego (art. 245 k.p.c.) i w sytuacji kwestionowania faktu wykonania usługi wyszczególnionej na tej fakturze, nie może ona stanowić samoistnego dowodu na okoliczność wykonania zlecenia w niej określonego, a także wysokości roszczenia. Wobec więc zarzutów pozwanego co do braku podstaw do wystawienia faktury oraz zarzutów odnośnie wysokości dochodzonego roszczenia, to powód zgodnie z przytoczonym powyżej przepisem art. 6 k.c. okoliczności te winien udowodnić, czego w niniejszej sprawie bezsprzecznie nie uczynił.

Za niezasadny jednakże należało uznać podniesiony przez pozwanego zarzut niewykazania przez powoda swojej legitymacji procesowej – powód przedłożył bowiem umowę przelewu wierzytelności wraz z załącznikami, z której jednoznacznie wynika, że została ona zawarta przez osoby uprawnione do reprezentowania stron oraz, że jej przedmiotem była m. in. wierzytelność wobec pozwanego wynikająca z faktury numer (...) na kwotę 3 161,10 złotych brutto. Nie ma zatem wątpliwości, że powód nabył przedmiotową wierzytelność, przy czym kwestią odrębną jest wykazanie istnienia tej wierzytelności, jej zasadności i wysokości. Niezasadny okazał się także zarzut przedawnienia roszczenia, mając na bowiem uwadze termin zapłaty określony na dzień 05 stycznia 2015 roku i dwuletni termin przedawnienia, wskazać należy, że w chwili wniesienia pozwu (w dniu 30 września 2016 roku), roszczenie powoda nie było przedawnione.

W tych okolicznościach uznać należało, że wbrew rozkładowi ciężaru dowodu, powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. nie wykazał, iż przysługuje mu względem pozwanego roszczenie objęte żądaniem pozwu tak co do zasady, jak i wysokości, stąd też na podstawie art. 750 k.c. w zw. z art. 734 k.c. w zw. z art. 6 k.c. a contrario, Sąd w punkcie I wyroku oddalił powództwo jako nieudowodnione.

O kosztach procesu Sąd orzekł natomiast w punkcie II sentencji wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w dyspozycji art. 98 k.p.c. w zw. art. 99 k.p.c. i 108 § 1 k.p.c., zasądzając od powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. jako strony przegrywającej na rzecz pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. – jako strony wygrywającej zwrot poniesionych przez niego kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1 200 złotych, których wysokość Sąd ustalił w oparciu o § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804 ze zmianami) w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia pozwu.

Kosztami procesu w pozostałym zakresie Sąd obciążył powoda (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w K. uznając je za uiszczone.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 19 lutego 2018 roku