Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie w IV Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Tomasz Ładny

Protokolant: Paulina Puzia

Oskarżyciel publiczny: A. N.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 25.09.2017r., 13.11.2017r., 21.12.2017r. i 9.02.2018r.

sprawy M. M., s. A. i D., ur. (...) w P.

oskarżonego o to, że:

w dniu 07 lipca 2015r. w W. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził (...) Bank (...) SA do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 4988 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników w/wym. banku, co do zamiaru wywiązania się z umowy kredytu, w ten sposób, że w celu zawarcie umowy o Kredytu na zakup Towarów i Usług Nr (...) w wysokości 4988 zł poświadczył nieprawdę podając nieprawdziwe dane osobowe, co miało istotne znaczenie dla uzyskania przedmiotowego kredytu, co stanowiło działanie na szkodę (...) Bank (...) SA z/s we W.

tj. o czyn z art. 286§1 kk w zw. z art. 297§1 kk w zw. z art. 11§2 kk

orzeka

I.  Oskarżonego M. M. w ramach zarzucanego mu czynu uznaje za winnego tego, że w nieustalonym miejscu w okresie 29.06.2015r. – 7.07.2015r. chcąc, aby inna osoba dokonała wyłudzenia kredytu udzielił jej pomocy w ten sposób, że w celu osiągnięcia przez nieustaloną osobę korzyści majątkowej założył rachunek bankowy w banku (...) o numerze (...) niezbędny do tego wyłudzenia, który następnie w dniu 6.07.2015r. rozszerzono o kolejny rachunek o numerze (...), które wykorzystano następnie do zawarcia w dniu 7.07.2015r. umowy kredytu z (...) Bank (...) SA na zakup towarów o nr (...) w wysokości 4988 zł poprzez wskazanie nieprawdziwych danych osobowych, adresu, zajęcia i wynagrodzenia co doprowadziło do wprowadzenia w błąd w/w banku i niekorzystnego rozporządzenia mieniem tego banku w kwocie 4988 zł, tj. czynu z art. 18§3 kk w zw. z art. 286§1 kk i za to skazuje go, a na mocy art. 19§1 kk w zw. z art. 286§1 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

II.  Na mocy art. 624§1 kpk zwalnia oskarżonego z ponoszenia kosztów postępowania obciążając nimi Skarb Państwa.

III.  Zasądza ze Skarbu państwa na rzecz obrońcy – adw. P. O. -wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną oskarżonemu z urzędu w kwocie 826.56 (osiemset dwadzieścia sześć i 56/100) złotych, w tym 23% VAT,

sygn. akt IV K 438/17

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. M. zamieszkuje w P.. W nieustalonej miejscu w okresie od 29.06.2015r. – 7.07.2015r. podjął on decyzję o udzieleniu nieustalonej osobie pomocy w dokonaniu przestępstwa wyłudzenia kredytu na zakup sprzętu elektronicznego w systemie sprzedaży ratalnej. W tym celu w dniu 29.06.2015r. w Oddziale Banku (...) w K. przy ul. (...) M. M. otworzył rachunek bankowy. Przy założeniu rachunku posłużył się dowodem osobistym (...). Następnie w dniu 6.07.2015r. za pośrednictwem bankowości elektronicznej otwarto dodatkowy do wcześniej otwartego rachunek bankowy. Następnego dnia rachunek ten został wykorzystany przez nieustaloną osobę do wyłudzenia kredytu, w ten sposób, że ta osoba w celu dokonania zakupów na stronie sklepu internetowego (...) podała dane kupującego (...) wskazując numer dowodu osobistego (...), PESEL (...) i adres zamieszkania w W. przy ul. (...), a także nierzetelne dane o zatrudnieniu i dochodach, a następnie wypełniła niezbędne dokumenty w celu uzyskania kredytu na zakup wybranych towarów, przy czym do zawarcia umowy niezbędne było dokonanie przelewu kwoty 1 zł na wskazany w systemie numer rachunku bankowego. Przelewu tego dokonano z w/w rachunku dodatkowego założonego w dniu 6.07.2015r. Następnie dokonano automatycznie przelewu zwrotnego kwoty 1 zł wskazując w nim jednocześnie indywidualny identyfikator transakcji, który był niezbędny do zawarcie umowy kredytowej. Nastąpiło to poprzez wprowadzenie danych w postaci imienia , nazwiska, numeru umowy oraz w/w indywidualnego identyfikatora transakcji w formularzu akceptacyjnym. Po poprawnym wprowadzeniu przez tą samą nieustaloną osobę danych - umowa została zawarta, a zakupione towary o wartości 4988zł dostarczono nieustalonej osobie za pośrednictwem kuriera w W., przy czym kurier miał dostarczyć je na w/w adres wskazany podczas zawierania umowy, a odebrała je nieustalona osoba. Kredytodawcą był w tym przypadku (...) Bank (...) SA, który wprowadzono w błąd poprzez wskazanie nieprawdziwych danych osobowych, adresu, zajęcia i wynagrodzenia kredytobiorcy co doprowadziło do zawarcia umowy zakupu towarów o nr (...) o wartości 4988 zł i niekorzystnego rozporządzenia mieniem tego banku w tej kwocie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: zeznań świadków: E. F. (k.47v.-48), P. G. (k.54v.-55) P. R. (k.215-216, 19-20) i W. T. (k.216-217, 101v.-102) oraz dokumentów ujawnionych i zaliczonych w poczet materiału dowodowego na rozprawie.

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień w postępowaniu przygotowawczym (k.144), zaś na rozprawę nie stawił się i prowadzoną ją pod jego nieobecność.

Sąd nie uwzględnił twierdzeń oskarżonego co do jego winy uznając, że dokonanie tego czynu bez jego udziału nie było możliwe.

Sąd dał wiarę świadkom przesłuchanym w tej sprawie. Świadek P. R. opisał przebieg tego zakupu wskazując szczegóły procedury zakupu, dane wskazane przez nabywcę i okoliczność, że udzielony kredyt nie był spłacany oraz wysokość powstałej szkody. E. F. zeznała, że na jej adres przychodziła jakaś korespondencja adresowana do Ł. M. z banku (...), lecz tej osoby nie zna. W. T. zeznał na okoliczności dostarczenia paczki adresatowi, lecz z jego relacji wynika, że nie pamięta okoliczności ani miejsca jej doręczenia, zaś P. G. zeznał, że należącego do niego dowodu osobistego (...) nikomu nie użyczał.

Sąd uwzględnił zeznania wszystkich w/w świadków. Zeznania P. R. znajdują potwierdzenie w załączonych dokumentach dotyczących przedmiotowego zakupu i kredytu, zaś żaden z dowodów nie wskazuje na jakikolwiek udział w tym przestępstwie E. F., której adres wskazano jako adres kredytobiorcy czy też P. G., którego numer dowodu osobistego wskazano jako należący do Ł. M.. Sąd nie znalazł także podstaw do kwestionowania zeznań W. T. – uwzględniając powszechnie znany charakter pracy kurierów dostarczających towary.

Sąd poddał analizie dokumenty załączone do akt sprawy i podjął także z urzędu czynności zmierzające do ustalenia osób korzystających z urządzeń, którym przypisano numery IP wykorzystane do obsługi rachunku bankowego. Dokonane sprawdzenia nie przyniosły rezultatu i ostatecznie nie ustalono kto wprowadził dane umożliwiające dokonanie tego zakupu i sprzedaż tych towarów na raty.

Należy zważyć co następuje:

Zgromadzony w tej sprawie materiał dowodowy nie jest kompletny, lecz brak jest środków dowodowych, których wykorzystanie mogłoby mieć wpływ na ustalenia faktyczne w tej sprawie. Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Zeznania przesłuchanych świadków nie dostarczyły podstaw do identyfikacji sprawcy, a jedynie zeznania P. R. zawierają powtórzenie danych wynikających z dokumentów, którymi dysponuje pokrzywdzony bank, wskazujących na czas, miejsce i okoliczności dokonania przedmiotowego zakupu towarów i wyłudzenia kredytu na nie, danych wskazanych przez sprawcę i procedurę tej transakcji zawartej przez internet. Informacje dotyczące numerów IP, telefonu, adresu poczty elektronicznej jak i dane z banku (...) nie umożliwiły ustalenia osoby, która przedmiotowe towary zamówiła, wypełniła umowę, dokonała przelewu i odebrała towar. Mimo wyczerpania środków dowodowych Sąd nie znalazł podstaw do przypisania oskarżonemu czynu w formie zjawiskowej przyjętej w akcie oskarżenia. Nie zdołano powiązać osoby oskarżonego z żadnym działaniem związanym z zawarciem umowy sprzedaży tego towaru i jego kredytowaniem i w konsekwencji wobec braku dowodów na jego sprawstwo Sąd przyjął, że uzasadnione jest przypisanie mu jedynie odpowiedzialności za pomocnictwo do tego przestępstwa. Wniosek ten wypływa wprost z dokumentów załączonych do akt sprawy. Założony przez oskarżonego rachunek bankowy wymagał jego osobistego stawiennictwa w banku i z informacji banku wynika (k.77), że oskarżony rachunek założył w placówce banku w dniu 29.06.2015r. w K. przy ul. (...) posługując się dowodem osobistym (...). Dowód osobisty o tym numerze był następnie wykorzystywany przez oskarżonego, czego dowodem jest protokół jego przesłuchania w charakterze świadka w toku tego postępowania. Jakkolwiek dowód ten jest objęty zakazem dowodowym, to nie jest nim objęte to na jakiej podstawie podczas tej czynności stwierdzano jego tożsamość, a z tych danych wynika wprost, że w dniu 15.06.2016r. tożsamość M. M. ustalono na podstawie dowodu osobistego (...) – k. 58. Na tej podstawie nie budzi wątpliwości fakt, że oskarżony założył ten rachunek bankowy w dniu 29.06.2015r. Następnie ten rachunek został rozszerzony o rachunek dodatkowy, który został założony przez internet. Jak wynika z informacji uzyskanych z banku – k. 236 – założenie tego dodatkowego rachunku było możliwe wyłącznie w sytuacji posiadania numeru użytkownika i hasła dostępu do serwisu, które powinno być znane tylko oskarżonemu. W tej sytuacji Sąd uznał, że założenie tego dodatkowego rachunku nie było możliwe bez wiedzy i zgody oskarżonego, a zważywszy na datę otwarcia rachunku podstawowego (29.06.2015r.) i rachunku dodatkowego (6.07.2015r.) nie budzi wątpliwości fakt, że założono je wyłącznie w celu dokonania tego wyłudzenia. Nie sposób wysnuć innego wniosku w sytuacji, gdy rachunek użyty do wyłudzenia kredytu i towarów założono dzień wcześniej. W ocenie Sądu oskarżony o tym wiedział i akceptował to, a tym samym chciał, aby inna osoba popełniła to przestępstwo i jej w tym pomógł dostarczając instrumentów umożliwiających zawarcie przy użyciu jego rachunku bankowego umowy zakupu na kredyt tych towarów. Takie zachowanie oskarżonego wypełnia znamiona pomocnictwa do tego oszustwa i Sąd nie wychodząc poza granice oskarżenia przypisał oskarżonemu czyn z art. 18§3 kk w zw. z art. 286§1 kk – uprzedzając wcześniej o możliwości takiej zmiany (k.258). W ocenie Sądu nie istnieją podstaw do przyjęcia, aby mogło się to odbyć bez wiedzy, zgody i pomocy oskarżonego, na co wskazują czas i miejsce otwarcia rachunku bankowego – podstawowego i dodatkowego i czas zawarcia umowy.

W tym stanie rzeczy wina oskarżonego zdaniem Sądu nie budzi wątpliwości. Odnośnie orzeczonej kary Sąd miał na względzie stopień winy i społecznej szkodliwości tego czynu, sposób działania i wysokość powstałej szkody, jak też uprzednią karalność oskarżonego. Jak wynika z danych o jego karalności był on trzykrotnie skazywany na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania – 2 razy w 2013r. i raz w 2014r., przy czym wyrokiem Sądu Rejonowego w Bytomiu z dnia 4.12.2013r. orzeczono wobec niego za przestępstwo rozboju karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na okres 4 lat. Okres próby trwał do 12.12.2017r. a zatem przypisanego mu w nin. sprawie przestępstwa oskarżony dopuścił się w okresie prób orzeczonych za 3 inne przestępstwa, w tym jedno przestępstwo podobne. Powyższe w ocenie Sądu uzasadnia wymierzenie oskarżonemu kary bezwzględnej pozbawienia wolności. W ocenie Sądu kara roku pozbawienia wolności jest adekwatna i uwzględnia dyrektywy wymiaru kary wskazane w art. 53 kk.

Na mocy art. 624§1 kpk oskarżonego zwolniono z ponoszenia kosztów sądowych uznając, że nie jest w stanie ich uiścić w sytuacji, gdy na stałe nie pracuje, a dochody z prac dorywczych uzyskuje nieregularnie (k.187).

Obrońcy Sad zasądził wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną oskarżonemu z urzędu zgodnie ze stawkami wynikającymi z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej przez adwokata z urzędu.