Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Daria Ratymirska

Protokolant: sekr. sąd. Daria Mokrzycka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 stycznia 2018 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę kwoty 13.782,93 zł

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. K. kwotę 8.012,50 zł (osiem tysięcy dwanaście złotych 50/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 5.000 zł od dnia 15 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty; od kwoty 3.012,50 zł od dnia 13 października 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w dalszej części;

III.  rozstrzyga, że koszty procesu, który powód wygrał w ~ 58%, będą stosunkowo rozdzielone, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

(...)

UZASADNIENIE

Powód M. K. wniósł pozew przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 13.782,93 zł, w tym, kwoty 10.000 zł, tytułem zadośćuczynienia, i kwoty 3.436,07 zł, tytułem refundacji kosztów rehabilitacji i dojazdów na leczenie, oraz kwoty 346,86 zł, tytułem utraconego dochodu, wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 15.01.2016r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu podał, że został poszkodowany w wypadku komunikacyjnym z dnia 15.10.2015 roku, którego sprawca ubezpieczony był u strony pozwanej, doznał urazu kręgosłupa, czego następstwem były dolegliwości bólowe. W związku z tym powód odbył leczenie specjalistyczne u ortopedy i neurologa oraz rehabilitację, nosił kołnierz ortopedyczny przez 4 tygodnie, przebywał na zwolnieniu lekarskim przez 31 dni, przyjmował leki przeciwbólowe. Bezpośrednio po wypadku nie mógł się schylać, ruszać głową, korzystał z pomocy osób trzecich. Podał, że nie wrócił dotychczas do stanu zdrowia jak przed wypadkiem. Zaprzeczył, aby występowały u niego zmiany zwyrodnieniowe, gdyż jest osobą względnie młodą (30 lat) i do chwili wypadku nie zgłaszał żadnych dolegliwości i nie podejmował leczenia w tym kierunku. Podniósł, że w związku z leczeniem powypadkowym poniósł wydatki na zakup paliwa na dojazdy do placówek medycznych oraz na zabiegi rehabilitacyjne (3436,07 zł), ponadto, w związku z przebywaniem na zwolnieniu lekarskim utracił część wynagrodzenia w kwocie 346,86 zł.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana przyznała, że ponosi co do zasady odpowiedzialność za szkodę na osobie powoda z dnia 15.10.2015 roku, z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody, wyrządzone w związku z ruchem tych pojazdów, na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o obowiązkowych ubezpieczeniach komunikacyjnych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w związku z przepisami kodeksu cywilnego. Zaprzeczyła, aby w zdarzeniu tym powód odniósł uszkodzenia ciała i rozstrój zdrowia, uzasadniające przyznanie zadośćuczynienia. Opierając się na uszkodzeniach pojazdu, pozwany Zakład podniósł, że siła zderzenia była niewielka. Sprzeciwił się żądaniu powoda zasądzenia odszkodowania, podnosząc, że nie wykazał on związku tych wydatków ze zdarzeniem z dnia 15.10.2015r. Co do żądania w zakresie odsetek, pozwany zarzucił, że - o ile powód w piśmie z dnia 11.12.2015r. zawiadomił pozwanego o szkodzie i wezwał do zapłaty skonkretyzowanego roszczenia o zadośćuczynienie, to w piśmie tym nie zostało przedstawione wezwanie do zapłaty odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów leczenia, ani nie zostały przedstawione jakiekolwiek dokumenty, potwierdzające poniesienie tych wydatków. Pozwany nie mógł więc popaść w opóźnienie z zapłatą odszkodowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W wyniku wypadku z dnia 15 października 2015r., powód (32 lata) doznał urazu kręgosłupa szyjnego ze skręceniem i naderwaniem odcinka szyjnego i urazu kręgosłupa lędźwiowego o niewielkim stopniu nasilenia. Niezależnie od tego u powoda występują zmiany zwyrodnieniowe dyskopatyczne niewielkiego stopnia w zakresie kręgosłupa szyjnego.

Do wypadku doszło, kiedy powód, kierujący samochodem osobowym marki A. (...) zatrzymał się przed przejściem dla pieszych, w celu przepuszczenia przechodniów, a jadący za nim kierujący pojazdem marki V. (...) J. J. nie zachował bezpiecznej odległości i uderzył w samochód kierowany przez powoda. Bezpośrednio po wyhamowaniu, powód schylił się w prawą stronę, żeby podnieść dokumenty, które spadły pod siedzenie pasażera na skutek nagłego hamowania. W tym momencie nastąpiło uderzenie od tyłu przez samochód marki V..

Po wypadku powód był konsultowany przez ortopedę, neurologa, stosował zalecone leki przeciwbólowe oraz fizykoterapię, nosił kołnierz ortopedyczny. Miał dolegliwości bólowe ze strony kręgosłupa. Bezpośrednio po zdarzeniu, w okresie 3-4 tygodni, odczuwał ograniczenia w wykonywaniu codziennych prac, z uwagi na te dolegliwości oraz konieczność noszenia kołnierza ortopedycznego. Stan powoda na skutek podjętego leczenia uległ poprawie. Aktualni powód nie ma żadnych ograniczeń co do wykonywania obowiązków zawodowych, rodzinnych i społecznych, może uprawiać sport. Nie występują u niego zaburzenia w ruchomości kręgosłupa, napięcia mięśni przykręgosłupowych, asymetria odruchów, osłabienie siły mięśniowej ani zaniki mięśniowe.

Dowód:

karta informacyjna leczenia szpitalnego (k-18)

zaświadczenia lekarskie, skierowania na rehabilitację, do poradni specjalistycznej (k-19-21, 24-25,29,30,33,34,38,39);

zeznania świadka J. J. (k-71);

opinia z zakresu medycyny sądowej i rekonstrukcji wypadków drogowych wydana przez biegłych sądowych M. B. i J. W. (1) (k-94 i nast., 147 i nast.);

opinia biegłych sądowych neurologa J. W. (2) i ortopedy S. L. (k-151 i nast.);

zeznania powoda (k-71-72).

Na skutek wypadku powód był niezdolny do pracy w okresie od 6.10 do 1.11.2015r. oraz od 3.1 do 17.11.2015r. W tym czasie przebywał na zwolnieniu lekarskim, w związku z czym utracił część wynagrodzenia za pracę w kwocie łącznie 346,86 zł (netto).

Dowód:

zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy (k-22,23)

zaświadczenie pracodawcy powoda (k-41,180)

zeznania powoda (k-71-72).

W celu leczenia skutków wypadku powód poddał się rehabilitacji, ponosząc w związku z tym wydatki w łącznej kwocie 2910 zł.

Dowód:

faktury za zabiegi rehabilitacyjne (k-27,32,36);

zeznania powoda (k-71-72).

Na dojazdy do placówek medycznych, w celu leczenia i rehabilitacji po wypadku, powód wydał łącznie 102,50 zł – w tym celu przejechał 500 km, korzystał z samochodu marki C. (...), który średnio zużywał 5 litrów paliwa (benzyny (...)) na 100 km, przy średniej cenie benzyny Pb 95, wynoszącej 4,10 zł za litr.

Dowód:

faktury za paliwo (k-26,28, 31,37);

zeznania powoda (k-71-72).

Sąd zważył, co następuje:

Kwestia odpowiedzialności pozwanej za skutki wypadku powoda nie była sporna. Zgodnie z przepisem art. 822 § 1 i 2 kc, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia.

Przepis art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, odpowiednią sumę, tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową), ujmowaną, jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości, oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia, przeżywane w związku z wypadkiem. Zadośćuczynienie, przyznawane jednorazowo, stanowić ma rekompensatę za całą krzywdę. Ma na celu przede wszystkim złagodzenie doznanych cierpień, a jego wysokość musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy, rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość. ( tak: wyrok SN z dnia 20.04.2006r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8.02.2006r., I A Ca 1131/05, LEX nr 194522).

Skutki wypadku na zdrowiu powoda ustalono w oparciu o w.w. opinie biegłych lekarzy z zakresu medycyny sądowej, ortopedii i neurologii - ocenione jako wiarygodne, spójne, jasne i rzetelne, dokumentacją medyczną oraz zeznania powoda.

Ustalono, że doznany w wypadku uraz kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego nie spowodował trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Niewątpliwie jednak uraz spowodował wystąpienie dolegliwości ze strony kręgosłupa. Obiektywnie uzasadnionymi były bóle tej okolicy, występujące bezpośrednio po zdarzeniu w okresie około urazowym, co jednak nie świadczy o uszkodzeniu kręgosłupa, a jedynie o nieprawidłowym napięciu mięśni przykręgosłupowych. Uwzględniając okoliczność, że przed wypadkiem powód nie odczuwał dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego, uznano, że uraz był czynnikiem, wyzwalającym zespół bólowy. Bezpośrednio po zdarzeniu, w okresie 3-4 tygodni, jak wskazali biegli lekarze, powód mógł odczuwać ograniczenia w wykonywaniu codziennych prac, z uwagi na dolegliwości bólowe oraz konieczność noszenia kołnierza ortopedycznego. Na intensywność i długotrwałość odczuwanych przez powoda dolegliwości miały jednakże wpływ występujące u niego zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, które nie są następstwem wypadku z dnia 15.10.2015r. Biegli nie stwierdzili ponadto żadnej patologii w zakresie kręgosłupa lędźwiowego, nie stwierdzili objawów o typie korzeniowym. U powoda występuje prawidłowa ruchomość kręgosłupa lędźwiowego z prawidłowym napięciem mięśni przykręgosłupowych. Stan jego zdrowia na skutek podjętego leczenia uległ poprawie. Aktualnie powód nie ma żadnych ograniczeń co do wykonywania obowiązków zawodowych, rodzinnych i społecznych, wbrew zgłaszanym wątpliwościom - może uprawiać sport. Nie występują u niego zaburzenia w ruchomości kręgosłupa, napięcia mięśni przykręgosłupowych, asymetria odruchów, osłabienie siły mięśniowej ani zaniki mięśniowe. Wskazując na pozytywne rokowania, biegli zarazem stwierdzili, że istnieje możliwość wystąpienia późnych powikłań przebytego urazu kręgosłupa w przyszłości. Każdy uraz kręgosłupa niesie bowiem ze sobą możliwość wystąpienia późnych powikłań w postaci wczesnych zmian zwyrodnieniowych.

Miarkując zadośćuczynienie, Sąd miał ponadto na uwadze, że w wyniku wypadku powód nie doznał trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przy czym okoliczność ta sama w sobie nie świadczy o braku podstaw do zasądzenia zadośćuczynienia. Dowody, zgromadzone w sprawie, pozwoliły na uznanie, że przedmiotowy wypadek skutkował u powoda rozstrojem zdrowia, utrudniającym prawidłowe funkcjonowanie w życiu codziennym. Uzasadnia to zasądzenie zadośćuczynienia w oparciu o powołane wyżej przepisy. Adekwatna do rozmiaru krzywdy będzie kwota 5.000 zł. Suma ta uwzględnia rodzaj naruszonego dobra, jakim jest zdrowie człowieka, młody wiek powoda (32 lata), rozmiar cierpień, odczuwanych przez niego w związku z bólami karku, ale także obecność samoistnych schorzeń, będących współprzyczyną odczuwanych dolegliwości, oraz pomyślne przeprowadzenie procesu leczenia i rehabilitacji. Odsetki od kwoty 5000 zł zasądzono zgodnie z żądaniem – bezspornym było, że powód wezwał stronę pozwaną do zapłaty z tego tytułu konkretnej kwoty pismem z dnia 11.12.2015r. (art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 455 kc i art. 817§1 kc w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych). Ustawowy okres na likwidację szkody i zapłatę odpowiedniego świadczenia minął 14.01.2016r., a zatem w dniu następnym pozwana była w opóźnieniu, powodującym obowiązek zapłaty odsetek ustawowych. W dalszej części, powództwo o zapłatę z tytułu zadośćuczynienia, jako żądanie nadmierne i nieadekwatne do rozmiaru szkody, podlegało oddaleniu.

Odnosząc się do zarzutu pozwanej, że nieprawidłowa pozycja powoda w momencie wypadku – tj. brak oparcia ciała o fotel oraz schylanie się po dokumenty i naciągnięcie pasa bezpieczeństwa – wpłynęła na powstanie lub zwiększenie urazów ciała, wskazać należy, w oparciu o dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu medycyny sądowej i rekonstrukcji wypadków drogowych, że zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie. W przypadku zatrzymania pojazdu wynikającego z warunków ruchu, np. przed przejściem dla pieszych, brak jest podstaw do wnioskowania o nieprawidłowym zachowaniu kierującego pojazdem, który przyjmował pozycję inną, niż zalecana (prawidłowa), np. taką, jak powód w niniejszej sprawie. Należało podzielić stanowisko biegłych, że nie można wymagać od kierującego spodziewania się uderzenia w tył pojazdu po każdorazowym zatrzymaniu. Dlatego nawet w sytuacji, gdy powód w momencie uderzenia w tył jego samochodu schylał się i nie był prawidłowo oparty w fotelu i zabezpieczony właściwie pasami, co mogło wpłynąć – zgodnie z zarzutem pozwanej – na powstanie urazu, w szczególności kręgosłupa lędźwiowego, to okoliczność tak nie zwalnia pozwanego Zakładu od odpowiedzialności odszkodowawczej. Brak jest także podstaw do zmniejszenia wysokości odszkodowania (zadośćuczynienia), skoro pozwany nie wykazał, aby poszkodowany powód, swoim nieprawidłowym zachowaniem, przyczynił się do powstania szkody. Zgodnie z opinią biegłych, w okolicznościach sprawy nie można postawić powodowi zarzutu niewłaściwego zachowania.

Zgodnie z przepisem art. 444 § 1 kc, naprawienie szkody obejmuje także zwrot wszelkich wydatków, poniesionych przez poszkodowanego w związku z leczeniem i rehabilitacją oraz inne dodatkowe koszty, związane z doznanym uszczerbkiem. Odnosząc się do zarzutów pozwanej, Sąd ustalił – w oparciu o opinię biegłych lekarzy – że postępowanie lecznicze powoda po wypadku było prawidłowe i wynikało z zaleceń konsultujących powoda lekarzy, pozostawało w związku przyczynowym z wypadkiem z dnia 15.10.2015r., podobnie, jak przebywanie przez miesiąc na zwolnieniu lekarskim - w okresie od 6.10 do 1.11.2015r. i od 3.11 do 17.11.2015r., kiedy to koniecznym było powstrzymywanie się od przeciążeń kręgosłupa. Okoliczność, że powód był kierowany na rehabilitację przez lekarza wynika ponadto z dokumentów, dołączonych do pozwu.

Wobec powyższego, uwzględniając treść przepisu art. 361§2 kc, należne powodowi odszkodowanie obejmuje: kwotę 2910 zł, tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji (wysokość tych wydatków powód wykazał, przedstawiając odpowiednie rachunki); kwotę 346,86 zł, tytułem utraconego dochodu, w związku z przebywaniem na zwolnieniu lekarskim i wypłatą niższego wynagrodzenia, co powód wykazał na podstawie zaświadczenia pracodawcy (k-41, 180); kwotę 102,50 zł, tytułem zwrotu wydatków na paliwo w związku z dojazdami do placówek medycznych – na podstawie zeznań powoda ustalono, że w tym celu przejechał 500 km, samochodem marki C. (...), spalającym średnio 5 litrów benzyny na 100 km, przy średniej cenie benzyny w tamtym okresie wynoszącej 4,10 zł za litr, co daje łączny koszt z tego tytułu w kwocie 102,50 zł. W dalszej części powództwo o zapłatę odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów dojazdów podlegało oddaleniu, po uwzględnieniu zarzutów strony pozwanej w tym zakresie. Brak bowiem możliwości refundacji kosztów przejazdów wyłącznie w oparciu o dokumenty, potwierdzające zakup paliwa. Odbyć się to powinno zgodnie z rzeczywistym wydatkiem, a więc zgodnie z faktycznym zużyciem paliwa. Uznać zatem należało, że dołączone do pozwu faktury, dotyczące zakupu większej ilości paliwa, pozostają bez związku z wypadkiem.

Zgodnie ponadto zarzutem pozwanej, brak było podstaw prawnych do zasądzenia odsetek od kwoty odszkodowania od dnia, wskazanego w pozwie, skoro powód nie wykazał, aby przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie wzywał pozwaną do zapłaty konkretnej kwoty, tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji, wydatków na dojazdy czy, tytułem utraconego dochodu (art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 455 kc i art. 817§1 kc). Dlatego odsetki w tym zakresie należą się dopiero po upływie terminu 30 dni od dnia doręczenia pozwu (k-52).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono, jak w punkcie I i II wyroku.

Orzeczenie o kosztach w pkt III wyroku oparto na przepisach art. 100 zd. 1 kpc w zw. z art. 98§1 i 3 kpc i art. 108§1 kpc.