Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 04-04-2017 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Bogumiła Bilewicz

Protokolant: sekretarz sądowy Sylwia Karkoszka

po rozpoznaniu w dniu 21-03-2017r. w Kaliszu na rozprawie

sprawy z powództwa M. S. (1)

przeciwko Towarzystwo (...) S.A. w W.

o zapłatę i ustalenie

I.  Oddala powództwo.

II.  Zasądza od powoda M. S. (1) na rzecz pozwanego Towarzystwo (...) S.A. w W. kwotę 2 417,00 zł tytułem kosztów postępowania.

SSR Bogumiła Bilewicz

Sygn. akt I C 2859/15

UZASADNIENIE

Powód M. S. (1) wniósł o:

- zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. kwoty 20.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze zdarzeniem z dnia 25.09.2012 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 10.12.2012 r. do dnia zapłaty,

- ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za wszelkie skutki zdarzenia z dnia 25.09.2012 r. jakie mogą wystąpić w przyszłości dla powoda oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód podał, że w dniu 25.09.2012 r. powód uczestniczył w zajęciach terenowych lekcji geografii uczniów klas II Zespołu Szkół w P.. Zajęcia odbywały się na polu biwakowym przy restauracji (...) nad zbiornikiem J.. Po zakończonej części lekcyjnej zorganizowano biwak dla uczestników lekcji, podczas którego uczniowie w tym poszkodowany, korzystali z trampoliny znajdującej się na polu biwakowym. Podczas zabaw na trampolinie doszło do zderzenia poszkodowanego z innym uczniem, co doprowadziło do upadku powoda, a następnie do urazu kolana w postaci uszkodzenia (...) niewielkiego uszkodzenia rogu tylnego łąkotki bocznej kolana prawego. Powód w związku z utrzymującymi się dolegliwościami bólowymi rozpoczął leczenie w poradni ortopedycznej, które jest kontynuowane do chwili obecnej.

Pozwany Towarzystwo (...) SA z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany przyznał, że udzielał ochrony ubezpieczeniowej od odpowiedzialności cywilnej uczniom i personelowi pedagogicznemu Zespołu Szkół w P. na podstawie polisy nr (...).

Pozwany podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w toku postępowania likwidacyjnego szkody osobowej z dnia 25.09.2012 r. i odmówił wypłaty odszkodowania. Pozwany zaprzeczył temu, aby nauczyciele Zespołu Szkół w P. i placówka oświatowa ponosili odpowiedzialność za urazy powoda odniesione w związku z korzystaniem przez powoda z trampoliny znajdującej się na polu biwakowym prowadzonym przez PHU (...) w P..

Pozwany zaprzeczył, aby trampolina znajdowała się w chwili zdarzenia w złym stanie technicznym oraz by nie posiadała regulaminu użytkowania, a nauczyciele mieli obowiązek zakazać uczniom korzystania z niej.

Pozwany podniósł, że nauczyciele obecni na polu biwakowym w sposób należyty spełniali swój obowiązek nadzoru nad uczniami, a zdarzenie miało charakter nieszczęśliwego wypadku.

Z ostrożności procesowej pozwany podniósł, że w razie ustalenia złego stanu technicznego trampoliny lub braku regulaminu jej użytkowania odpowiedzialność winien ponieść właściciel pola biwakowego. W przypadku ustalenia złego stanu technicznego trampoliny pozwany zaprzecza, aby fakt ów pozostawał w związku przyczynowym z wystąpieniem szkody u powoda. W tej sytuacji pozwany podniósł zarzut przyczynienia się powoda do powstania i rozmiaru szkody w wysokości 50%.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25.09.2012 r. uczniowie klas (...) nr 1 w Zespole Szkół w P., w tym powód uczestniczyli w zajęciach terenowych lekcji geografii. Zajęcia odbywały się na polu biwakowym przy restauracji (...) nad zbiornikiem J.. Po zakończonej części lekcyjnej zorganizowano gry i zabawy integracyjne oraz biwak dla uczestników lekcji; uczniowie korzystali z boisk oraz trampoliny znajdującej się na polu biwakowym.

W lekcji brali udział uczniowie klas pierwszych gimnazjum, łącznie około 30 uczniów. Uczniami opiekowali się wychowawcy klas S. J. (1) i M. F. (1). Teren ośrodka był zamknięty, uczniowie mogli korzystać ze wszystkich znajdujących się na terenie ośrodka sprzętów zabawowych.

(dowód: zeznania powoda M. S. k.144 protokół rozprawy z 26.01.2017 r. 00;02;15, zeznania świadka M. K. k. 93v protokół rozprawy z 16.02.2016 r. 00;37;04, M. F. k.94 01;11;01, S. J. k.95 protokół rozprawy z 16.02.2016 r., K. O. k.148 protokół rozprawy z 21.03.2017 r. 00;02;44, Ł.M. k.148v protokół rozprawy z 21.03.2017 r. 00;17;44)

Na terenie ośrodka stała trampolina, ze ściankami z siatki za wyjątkiem wejścia. Przy trampolinie znajdował się regulamin korzystania z trampoliny. Na placu zabaw znajdował się również regulamin korzystania z placu. Trampolina nie była uszkodzona.

(dowód: częściowo zeznania powoda M. S. k.144 protokół rozprawy z 26.01.2017 r. 00;02;15, zeznania świadka M. K. k. 93v protokół rozprawy z 16.02.2016 r. 00;37;04, M. F. k.94 01;11;01, S. J. k.95 protokół rozprawy z 16.02.2016 r.,

K. O. k.148 protokół rozprawy z 21.03.2017 r. 00;02;44, Ł.M. k.148v protokół rozprawy z 21.03.2017 r. 00;17;44)

Regulamin nie określał ilości osób, które mogły jednocześnie z trampoliny korzystać lecz wskazywał maksymalną wagę osób korzystających z trampoliny.

(dowód: zeznania świadków M. F. k.94 01;11;01, S. J. k.95 protokół rozprawy z 16.02.2016 r., Ł.M. k.148v protokół rozprawy z 21.03.2017 r. 00;17;44)

Powód skakał na trampolinie z M. K. (2), to było „normalne” skakanie. Przed trampoliną na swoją kolej oczekiwał K. O. (2) i Ł. M..

( dowód: zeznania powoda M. S. k.144 protokół rozprawy z 26.01.2017 r. 00;02;15, zeznania świadka M. K. k. 93v protokół rozprawy z 16.02.2016 r. 00;37;04, K. O. k.148 protokół rozprawy z 21.03.2017 r. 00;02;44, Ł.M. k.148v protokół rozprawy z 21.03.2017 r. 00;17;44)

W pewnym momencie noga powoda wpadła pomiędzy nogi M. K. (2), M. K. (2) upadł na powoda, a noga powoda wykręciła się w drugą stronę.

(dowód: zeznania powoda M. S. k. 144 protokół rozprawy z 26.01.2017 r. 00;02;15 w zw. z k.93v protokół rozprawy z 16.02.2016 r. 00;12;57)

Powód zszedł z trampoliny i kulejąc doszedł do ławki, gdzie wszyscy jedli kiełbaski, a następnie wszyscy wrócili do szkoły. Powód został zwolniony z ostatniej lekcji WF i autobusem wrócił do domu. Noga go nie bolała, nie mógł jednak zginać kolana. Następnego dnia powód zgłosił się na pogotowie ratunkowe w S., gdzie stwierdzono zerwanie więzadeł i pęknięcie rzepki.

(dowód: zeznania powoda M. S. k. 144protokół rozprawy z 26.01.2017 r. 00;02;15 w zw. z k.93v protokół rozprawy z 16.02.2016 r. 00;12;57)

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda, świadka M. K. (2), R. S., w tym zakresie, gdy zeznali że nie było regulaminu korzystania z trampoliny albowiem zeznania w tym zakresie są sprzeczne z zeznaniami świadków M. F. (1), S. J. (1), K. Ł. i Ł. M., które Sąd uznał za wiarygodne, spójne i wzajemnie się uzupełniające. Z zeznań świadków wynika, że na terenie ośrodka znajdował się regulamin korzystania z całego ośrodka, a obok trampoliny był regulamin korzystania z trampoliny.

Jeśli chodzi o zeznania świadka R. S., to świadek nie była na terenie ośrodka w dniu zdarzenia, zatem nie może mieć wiedzy o wyposażeniu ośrodka w tym dniu. Natomiast zeznania świadka M. K. (2) w konfrontacji z pozostałymi świadkami są niewiarygodne. Poza tym jeżeli świadek twierdzi, że „człowiek mógłby wypaść”, to takie swoje spostrzeżenia mógł zgłosić nauczycielom – czego świadek nie uczynił, co czyni niewiarygodnym zeznania świadka w tym zakresie.

Sąd zważył co następuje:

Podstawą prawną odpowiedzialności pozwanego jest art.415 kc zgodnie z którym, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Do przesłanek odpowiedzialności deliktowej należą: zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361-363 k.c.).

Przepis art. 415 k.c. dla przypisania odpowiedzialności deliktowej, wymaga nie tylko ustalenia bezprawności zachowania sprawcy, ale także jego winy, określanej subiektywną przesłanką odpowiedzialności. Chodzi o podmiotową niewłaściwość postępowania. Wina jest bezsporna, jeżeli sprawca dopuszcza się umyślnie czynu bezprawnego. Ma on wówczas zamiar naruszenia obowiązujących nakazów lub zakazów, chce je przekroczyć (zamiar bezpośredni) albo przewiduje taką możliwość i godzi się na ten skutek (zamiar ewentualny). Trudniejsza jest ocena, jeżeli sprawca nie kieruje się zamiarem zachowania bezprawnego. Winę nieumyślną sprawcy uznaje się w dwóch sytuacjach. Z dezaprobatą spotyka się zachowanie, gdy sprawca nie chce postępować bezprawnie i chociaż przewiduje taką możliwość, nie godzi się na ten skutek, bezpodstawnie sądząc, że go uniknie (lekkomyślność, rażące niedbalstwo). Ujemna ocena dotyczy także sytuacji, gdy sprawca jest nieświadomy tego, że jego zachowanie może być bezprawne, chociaż miał możliwość i powinność dokonania właściwej oceny sytuacji, gdyby działał z dostateczną starannością (niedbalstwo). / por. Komentarz do art.415 kodeksu cywilnego, A. Kidyba (red.), A. Olejniczak, A. Pyrzyńska, T. Sokołowski, Z. Gawlik, A. Janiak, G. Kozieł, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, LEX, 2010/.

W art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Dla stwierdzenia w określonym stanie faktycznym adekwatnego związku przyczynowego należy: 1) ustalić, czy zdarzenie stanowi warunek konieczny wystąpienia szkody (test conditio sine qua non); 2) ustalić, czy szkoda jest normalnym następstwem tego zdarzenia (selekcja następstw); /por. Z. Banaszczyk (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2005, art. 361, nb 7-8; M. Kaliński, Szkoda na mieniu..., s. 386 i n./;

Przekładając powyższe rozważania na stan przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, iż powstanie szkody w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości. Jednakże nie można przypisać pozwanemu winy za zaistniałe zdarzenie.

Zdarzenie powyższe należy bowiem rozpatrywać w kategoriach „nieszczęśliwego wypadku” - wypadku losowego, który występuje, bez negatywnego udziału jakiejkolwiek osoby, a co za tym idzie, za który nie można przypisać komukolwiek winy.

Podkreślić należy, że poszkodowany kierując swoje roszczenie przeciwko osobie sprawującej nadzór nad osobą małoletnią w wieku powyżej 13 lat, - którą kodeks cywilny traktuje jako osobę działającą z rozeznaniem powinien – stosowanie do treści art. 415 kc – udowodnić sprawującemu nadzór jego winę. Odpowiedzialność sprawującego nadzór tylko wówczas może wchodzić w rachubę, gdy poszkodowany zdoła mu udowodnić takie konkretne zaniedbanie, które pozostaje w związku przyczynowym ze szkodą.

Strona powodowa winna udowodnić, że po stronie szkoły doszło do zaniedbań w zakresie wypełniania nałożonych na nią obowiązków uzasadniających postawienie zarzutu winy. W oparciu o zebrany materiał dowodowy Sąd uznał, że niedopełnienie obowiązków nie miało miejsca. Nauczyciele byli z uczniami na terenie ośrodka, teren ośrodka był ogrodzony. Uczniowie mogli korzystać ze sprzętów i boisk na terenie ośrodka. Nie było podstaw do przyjęcia, że na terenie ośrodka grozi uczniom jakiekolwiek niebezpieczeństwo.

Zebrany materiał dowodowy wskazuje, że nie uchybiono modelowi starannego działania w zakresie opieki nad uczniami.

Lekcja geografii w terenie odbywała się pod opieką dwóch nauczycieli – wychowawców klas. Nie wykazano, że, że doszło do zaniedbań, zagrożenia bezpieczeństwa uczniów. Nie bez znaczenia jest także wiek poszkodowanego i pozostałych uczniów; obowiązek pieczy nad uczniami nie może być pojmowany tak, że przy każdej grupie uczniów i przez cały czas musiał towarzyszyć im nauczyciel. W szczególności nie można przyjąć istnienia takiego obowiązku wobec uczniów starszych, w tym wypadku uczniowie byli uczniami klas I gimnazjum. Opiekunowie – wychowawcy klas podjęli wszelkie racjonalne środki, aby zapewnić bezpieczeństwo uczniom.

Uzasadnieniem tezy powoda, że doszło do zaniedbań nie może być twierdzenie, że doszło do wypadku, gdyż oczywistym jest, że może do niego dojść także w sytuacjach, którym nie można było zapobiec mimo zachowania należytej staranności.

Ośrodek, na terenie którego odbywała się lekcja w terenie, a następnie zabawy sportowe był należycie przygotowany do pobytu uczestników; brak jest dowodów na okoliczności przeciwne. Nie można zatem przypisać pozwanej niezachowania należytej staranności w zakresie miejsca w którym doszło do zdarzenia.

Brak jest podstaw do uznania, iż nauczyciele dopuścili do zabawy na uszkodzonej trampolinie. Przede wszystkim należy podkreślić, że przyczyną zdarzenia nie był stan techniczny trampoliny, co podnosi powód w uzasadnieniu pozwu. Złożona przez powoda fotografia trampoliny (karta 17 akt) nie zawiera daty kiedy fotografia została wykonana, nie wynika z niej że stan techniczny trampoliny był zły. Jeśli natomiast chodzi o twierdzenia powoda, że siatki boczne trampoliny były ”poszarpane”, kolorystyka siatki była inna niż trampoliny, nie było zabezpieczeń przy wejściu, a sprężyny były odkryte, to powód nie udowodnił związku przyczynowego pomiędzy ww twierdzeniami a powstaniem szkody. Do zdarzenia bowiem doszło nie z tej przyczyny, że siatki boczne trampoliny były ”poszarpane”, kolorystyka siatki była inna niż trampoliny, nie było zabezpieczeń przy wejściu, a sprężyny były odkryte. Powód nie doznał urazu z tych przyczyn, nie wpadł również w sprężyny. Ze zgromadzonych w sprawie dowodów nie wynika, że trampoliny tego typu winny mieć zakryte sprężyny. Z tych też względów Sąd uznał za nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy twierdzenia świadka R. S..

Skoro zatem nie można pozwanemu przypisać winy, to wobec niespełnienia się przesłanki z art. 415 k.c. powództwo należy uznać za nieuzasadnione i podlega oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie 98 § 1 i 3 k.p.c., statuującego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu w odniesieniu do kosztów i zobowiązującego stronę przegrywającą do zwrotu kosztów postępowania stronie wygrywającej. Na koszty procesu poniesione przez pozwaną składało się wynagrodzenie adwokata w wysokości 2.400,00 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

SSR Bogumiła Bilewicz