Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 301/16

POSTANOWIENIE

Dnia 17 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Marek Makowczenko

Protokolant:

st. sekr. sądowy Justyna Kurzynowska-Lubecka

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2017 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z wniosku E. B.

z udziałem M. W., Z. W., K. W. (1)

oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych nie złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku

postanawia:

wniosek oddalić.

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni E. B. po sprecyzowaniu wniosła o zatwierdzenie oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o przyjęciu spadku po zmarłym wuju – R. W. z dobrodziejstwem inwentarza przed Sądem Rejonowym w Giżycku w sprawie I Ns 765/14, przedmiotem której było stwierdzenie nabycia spadku po R. W. (k. 29 – 30). W uzasadnieniu wskazała, że przed Sądem Rejonowym w Giżycku toczyło się postępowanie w sprawie I Ns 765/14 o stwierdzenie nabycia spadku po R. W.. Postanowieniem z dnia 12 marca 2014r. Sąd stwierdził nabycie spadku wprost przez wnioskodawczynie. W dniu 12 stycznia 2016r. firma windykacyjna wezwała wnioskodawczynię do zapłaty kwoty 2.100,83 zł z tytułu wierzytelności posiadanej wobec spadkodawcy załączając na potwierdzenie wymagalności roszczenia nakaz zapłaty w sprawie VIII Nc 119/09. W tym czasie wnioskodawczyni dowiedziała się o istnieniu długów spadkowych. Ponieważ w toku sprawy o stwierdzenie nabycia spadku wnioskodawczyni nie mogła przestawić dowodów na istnienie długów sąd orzekł nabycie spadku wprost. Wnioskodawczyni nie posiada wiedzy o całości zobowiązań spadkodawcy, a jej sytuacja materialna nie pozwala na ich spłatę, nie jest w stanie ponosić ciężaru niefrasobliwości finansowej spadkodawcy. Ponieważ w skład spadku po R. W. wchodzi udział w nieruchomości, której współwłaścicielką jest również wnioskodawczyni obawia się skierowania egzekucji do tej nieruchomości.

.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 23 sierpnia 2009r. do Sądu Rejonowego w Giżycku VIII Zamiejscowego Wydziału Grodzkiego w W. wpłynął pozew S-C. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W. przeciwko R. W. o zapłatę. W dniu 6 kwietnia 2009r. Sąd wydal w sprawie VIII Nc 119/09 nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Nakaz uprawomocnił się dnia 9 maja 2009r.

Dowód: z akt sprawy VIII Nc 119/09 pozew k. 2 – 5 , nakaz k. 24.

R. W. był bratem ojca wnioskodawczyni. Nie posiadał on dzieci, zamieszkiwał w miejscowości P., nadużywał alkoholu. Nie utrzymywał kontaktów z wnioskodawczynią. Zmarł w dniu 28 kwietnia 2011r.

Dowód : zeznania świadka G. D. k. 58, przesłuchanie wnioskodawczyni k. 49 – 49v.

W dniu 27 listopada 2014r. wnioskodawczyni reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła do Sądu Rejonowego w Giżycku o stwierdzenie nabycia spadku po swoim ojcu J. W., po braciach ojca K. W. (2), R. W. oraz po dziadku H. W.. Wnioskodawczyni domagała się również na podstawie art. 1019§2 w związku z art. 88 §2 kc przywrócenia terminu do złożenia oświadczenie o przyjęciu spadku po R. W. z uwagi na błąd co do rzeczywistego stanu spadku. W uzasadnieniu w tym zakresie podała, że M. W. odebrał telefon z instytucji skupiającej długi i w czasie rozmowy powziął wiadomość, że jego zmarły brat – R. W. pozostawił długi. Spadkobiercy pozostawali w usprawiedliwionym błędnym wyobrażeniu co do stanu czynnego masy spadkowej. Spadkodawca przed śmiercią nie zawiadomił ich o zaciągniętych zobowiązaniach kredytowych. Był osobą skrytą ze skłonnością do nadużywania alkoholu. Pomimo pozostawania we wspólnym gospodarstwie domowym ze spadkobiercami nie poinformował ich o swojej sytuacji majątkowej. Również w pozostawionych rzeczach osobistych spadkodawcy nie odnaleziono żadnej wzmianki o zaciągniętym kredycie.

Dowód: z akt sprawy I Ns 765/14 wniosek k. 2 – 4.

Postanowieniem z dnia 12 marca 2015r. Sąd w sprawie I Ns 765/14 stwierdził, że spadek po R. W. na podstawie ustawy nabyli ojciec H. W. w ½ części, brat M. W. w 1/6 części, brat Z. W. w 1/6 części oraz bratanica E. B. w 1/6 części. W pisemnych motywach Sąd wskazał, że nie wykazano w postępowaniu istnienia zobowiązań R. W., ani błędu spadkobierców co do przedmiotu spadku oraz o wykazaniu jakiejkolwiek staranności w ustaleniu rzeczywistego stanu majątku spadkowego. Sąd podkreślił, że niezależnie od powyższych kwestii do zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenie w przedmiocie przyjęcie bądź odrzucenia spadku niezbędne jest złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza albo o odrzuceniu spadku w formie wymaganej przez art. 1018§3 kc. W sprawie oświadczenie takie nie zostały złożone, co wykluczyło możliwość uwzględnienia wniosku w trybie art. 1019 kc. Od orzeczenie tego nie wywiedziono apelacji i w dniu 8 kwietnia 2015r. uprawomocniło się.

Dowód: z akt sprawy I Ns 765/14 postanowienie k. 26, uzasadnienie k. 29 –31v.

W piśmie z dnia 12 stycznia 2016r. S-C. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W. wezwał wnioskodawczynie do zapłaty należności wynikającej w nakazu zapłaty w sprawie VIII Nc 119/09.

Dowód: wezwanie do zapłaty k. 4.

Punktem wyjścia w niniejszej sprawie jest art. 1019§1,2 oraz 3 kc stanowiący, że w przypadku oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku złożonego pod wpływem błędu lub groźby stosuje się przepisy o wadach oświadczenie woli. Przy czym uchylenie się od skutków prawnych oświadczenie powinno nastąpić przed sądem zaś spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca. Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenie w terminie może w ten sam sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenie przez sąd.

Z art. 88 §1 oraz 2 kc wynika natomiast, że uchylenie się od skutków prawnych oświadczenie woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie. Uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu – z upływem roku od jego wykrycie, a w razie groźby – z upływem roku, od kiedy stan obawy ustał.

W realiach niniejszej sprawy uprawnienie wnioskodawczyni do uchylenia się od skutków prawnych nie złożenia oświadczenia w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia spadku wygasło. Przyjąć należało, że najpóźniej od dnia 27 listopada 2014r. rozpoczął bieg wskazany już wyżej roczny termin. Tego dnia bowiem wnioskodawczyni złożyła wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po R. W. i domagała się przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia o sposobie przyjęcia spadku z uwagi na błąd co do rzeczywistego stanu spadku. Zatem wówczas wykryto błąd. Jak wskazano wyżej w sprawie I Ns 765/14 oświadczenie takie nie zostało złożone. Termin określony w art. 88 kc jest terminem zawitym i z jego upływem uprawnienie do uchylenia się wygasa. W tej sytuacji składanie oświadczenia w piśmie z dnia 1 marca 2016r. inicjującym przedmiotową sprawę uchybiało wskazanemu terminowi i nie mogło zostać zatwierdzone przez Sąd. Wnioskodawczyni nie posiadała już uprawnienia do uchylenia się od skutków prawnych nie złożenia oświadczenia.

Mając to na uwadze orzeczono jak w postanowieniu.