Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 317/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2018 roku

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SA - Hanna Wnękowska ( spr.)

Sędziowie SA - Zbigniew Kapiński

S.O. ( del) - Paweł Dobosz

Protokolant - sekr. sąd. Sylwester Leńczuk

przy udziale Prokuratora Leszka Woźniaka

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2018 r.

sprawy H. K.

córki B. i H. zd. S.

urodzonej (...) w Z.

oskarżonej o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2017 roku

sygn. akt XII K 188/16

zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonej H. W.--K.

uchyla i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie;

zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. S. Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 738 zł ( w tym 23% VAT) z tytułu obrony z urzędu przed Sądem Apelacyjnym.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2017 r. sygn. XII K 188/16 oskarżona H. K. została uniewinniona od popełnienia zarzucanego jej czynu.

Od wyroku tego apelację wniósł prokurator zarzucając - po zmodyfikowaniu apelacji na rozprawie odwoławczej – błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ treść rozstrzygnięcia. Wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Wniosek apelacji o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania jest zasadny.

Sąd Okręgowy nie wyjaśnił i nie rozważył wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, a w szczególności dla oceny prawnej czynu oskarżonej.

Poza sporem jest fakt, że oskarżona nie wywiązała się z nałożonego na nią postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli obowiązku zakupu na rzecz małoletnich dzieci udziałów w lokalu mieszkalnym nr (...) usytuowanym w budynku nr (...) przy ul. (...) w W.. Środki na zakup w/w/ udziałów pochodziły z udziałów nieletnich w spadku po ich zmarłym ojcu tj. z ich udziału w sumie uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład spadku. W wyniku sprzedaży oskarżona wraz z dziećmi uzyskała kwotę 311 363,26 zł.

Podnoszona przez Sąd Okręgowy okoliczność ,że przyczyną niewywiązania się przez oskarżoną z powyższego obowiązku była jej trudna sytuacja materialna jest o tyle bez znaczenia, iż niemożność nabycia wskazanego wyżej mieszkania ( a co za tym idzie i udziałów w tym mieszkaniu na rzecz dzieci ) nie zwalniała oskarżonej z obowiązku zabezpieczenia środków finansowych stanowiących udział małoletnich dzieci w spadku po ojcu.

Tymczasem oskarżona nie tylko tego nie uczyniła, ale środki te roztrwoniła dysponując nimi jak właściciel.

Poza sferą rozważań Sądu pozostał fakt zakupu przez oskarżoną z pieniędzy uzyskanych w drodze spadku nowego samochodu za kwotę 44 tysięcy złotych a także fakt , iż oskarżona mimo trudnej sytuacji finansowej , dość regularnie poruszała się po mieście taksówką. Wprawdzie Sąd Okręgowy przywołał zeznania kierowcy A. T., który woził oskarżoną do różnych sklepów na terenie W. a także do (...)u , ale tylko jako argument, że oskarżona urządzała mieszkanie przy ul. (...) oraz ,że próbowała uzyskać zatrudnienie. Sąd nie dostrzegł, że tego rodzaju kursy taksówką które miały miejsce dość regularnie ( raz na dwa tygodnie ) są kosztowne , a zatem oskarżona pozostająca w trudnej sytuacji finansowej nie powinna sobie na nie pozwalać.

Ustalając ,że oskarżona pożyczyła pieniądze G. S. aby ten pomógł jej załatwić kredyt – Sąd Okręgowy oparł się na wyjaśnieniach oskarżonej stwierdzając w uzasadnieniu ,że nie dysponował przeciwnym dowodem , który pozwoliłby zakwestionować wyjaśnienia H. K. w tym zakresie . Tymczasem świadek T. S., który remontował mieszkanie przy ul. (...), w którym to mieszkaniu G. S. często bywał zeznał m.in. wiem ,że pani H. podczas remontu mieszkała u pana G. S. , nie wiem czy je wynajmowała….. Wiem, że brał od niej pieniądze i nie oddał. Z tego co widziałem to pieniądze te były przeznaczone na rozrywkowy tryb życia pana G.. Wiem ,że była to kwota około 100 tysięcy złotych, które pan G. pobrał w kilku ratach ( k. 539 ). Zacytowany fragment zeznań świadka T. S. pozostał poza sferą zainteresowania Sądu Okręgowego.

Wskazane wyżej okoliczności, mimo, że mają istotne znaczenie dla dokonania ustaleń faktycznych oraz oceny prawnej przedmiotowych zachowań oskarżonej zostały przez Sąd Okręgowy pominięte. Warto zwrócić uwagę ,że okoliczności te przeczą konstatacji Sądu opartej wyłącznie na wyjaśnieniach oskarżonej, że w swoim rozumieniu zrobiła wszystko jak najlepiej dla dzieci.

Podkreślenia wymaga, że według wypracowanego w doktrynie i orzecznictwie stanowiska przez przywłaszczenie powszechnie rozumie się rozporządzenie jak swoją własnością cudzą rzeczą ruchomą lub cudzym prawem majątkowym, z wykluczeniem osoby uprawnionej (por. W. Świda (w:) I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny..., s. 614; O. Górniok (w:) System Prawa Karnego..., t. 4, s. 409). Istotą przywłaszczenia jest zatem zewnętrzne zachowanie się sprawcy - określane powszechnie jako rozporządzenie rzeczą ruchomą przez włączenie jej do swojego majątku albo wykonywanie w inny sposób w stosunku do rzeczy ruchomej uprawnień właścicielskich (por. A. Marek., T. Oczkowski, Przywłaszczenie..., 2015, s. 103).

Sąd Okręgowy nie rozważył przedmiotowego zachowania oskarżonej w aspekcie znamienia rozporządzenia przez nią jak swoimi środkami finansowymi małoletnich dzieci ograniczając się do wywodów wykazujących , że oskarżona nie miała zamiaru włączenia tych środków finansowych do swego majątku.

Wskazane wyżej uchybienia spowodowały uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Przy ponownym rozpoznaniu Sąd Okręgowy wyjaśni i rozważy wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności , z uwzględnieniem uwag poczynionych wyżej, rozstrzygnięcie oprze na całokształcie ujawnionych dowodów ocenionych zgodnie z zasadami statuowanymi w obowiązujących w tym zakresie przepisach, a uzasadnienie wyroku sporządzi przestrzegając wymogów określonych w art. 424 k.p.k.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.