Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni E. F. wystąpiła do Sądu Rejonowego w Głubczycach z wnioskiem o zgodny dział spadku po J. M. (1), M. M. (1) i J. G.. Jako uczestników postępowania wnioskodawczyni E. F. wskazała M. M. (2), L. M. (1), M. K., L. M. (2) i J. M. (2).

Wraz z wnioskiem o dział spadku po J. M. (1), M. M. (1) i J. G. wnioskodawczyni E. F. zgłosiła żądanie stwierdzenia zasiedzenia na swoją rzecz udziału K. G. we współwłasności nieruchomości stanowiących: a) działkę ewidencyjną nr (...) arkusz (...) położoną w J., dla której prowadzona jest Księga Wieczysta D. H. A oraz b) działkę ewidencyjną nr (...), numer hipoteczny „K. nr 7a”, położoną w W. przy ul. (...).

Należy w tym miejscu podkreślić, że objęte wnioskiem o zasiedzenie nieruchomości stanowią jedyny majątek spadkowy, który miałby podlegać podziałowi w niniejszym postępowaniu.

W toku postępowania okazało się, iż nie zostali wskazani przez wnioskodawczynię wszyscy uczestnicy, którzy winni brać udział w tym postępowaniu. Przede wszystkim nie zostali wskazani spadkobiercy po K. G.. W sprawie I Ns (...) Sąd Rejonowy w G. postanowieniem z dnia 3 lutego 2016 roku stwierdził, iż spadek po K. G. dziedziczy w całości Skarb Państwa, reprezentowany przez Starostę (...).

W toku postępowania Sąd wezwał do udziału w sprawie jako uczestników postępowania Skarb Państwa - Starostę (...) i (...) W. – Dzielnicę P..

Wezwane do udziału w sprawie (...) W. – Dzielnica P. wniosło o oddalenie wniosku E. F..

Wezwany do udziału w sprawie Skarb Państwa - Starosta (...) wniósł o oddalenie wniosku E. F. w zakresie zasiedzenia udziału K. G. we współwłasności nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...), położoną w J., wnosząc jednocześnie o zasądzenie na rzecz spadkobiercy ustawowego K. G. – Skarbu Państwa spłaty w wysokości wartości jej udziału spadkowego w tej nieruchomości.

Sąd ustalił:

Objęte wnioskiem E. F. o dział spadku i o zasiedzenie nieruchomości to działka ewidencyjna nr (...), arkusz (...), położona w J., dla której prowadzona jest Księga Wieczysta D. H. A oraz działka ewidencyjna nr (...), numer hipoteczny „K. nr 7a”, położona w W. przy ul. (...). Nieruchomości te zostały nabyte jeszcze przed II wojną światową przez małżonków J. G. i K. G..

Po zakończeniu II wojny światowej w latach czterdziestych ubiegłego wieku J. G. i jego druga żona K. G. zamieszkali w miejscowości S.. Rodzice wnioskodawczyni E. J. M., córka J. G. i M. M. (1) po zakończeniu II wojny światowej zamieszkali w miejscowości B.. J. G. dokumentację związaną z nieruchomościami nabytymi przed rozpoczęciem II wojny światowej w W. i J. powierzył swojej córce J. M. (1). J. G. i K. G. po osiedleniu się w S. nie objęli w faktyczne posiadanie nabytych przed II wojną światową działek w W. przy ul. (...) oraz w J.. Nie ponosili oni także ciężarów publicznych związanych z tymi nieruchomościami.

Wnioskodawczyni E. F. dopiero w 2010 roku po śmierci brata J. M. (3) weszła w posiadanie dokumentacji związanej z nabyciem przez J. G. i K. G. nieruchomości w W. i J. przed rozpoczęciem II wojny światowej. Wnioskodawczyni E. F. nie widziała fizycznie tych nieruchomości a zna je tylko z dokumentów.

Z dokumentów przedstawionych w sprawie przez wnioskodawczynię E. F. wynika, że działka ewidencyjna nr (...) arkusz (...), stanowiąca lasy, o powierzchni 0,5016 ha położona w J., dla której prowadzona jest Księga Wieczysta D. H. A, wpisana była w ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego w O. w 2011 roku na rzecz J. K. oraz J. i K. małżonków G. po 1/2 części, zaś w roku 2014 dokonano zmiany tego wpisu poprzez wpisanie jako władających tą nieruchomością K. G. w 1/4 części, L. M. (2) w 3/16 częściach, J. M. (3) w 3/16 częściach, L. M. (1) w 3/16 częściach oraz E. F. w 3/16 częściach. Wnioskodawczyni E. F. od 3 lat płaci podatek za tę nieruchomość.

Z dokumentów przedstawionych w sprawie przez wnioskodawczynię E. F. oraz (...) W. – D. P. wynika, że działka ewidencyjna nr (...), numer hipoteczny „K. nr 7a”, położona w W. przy ul. (...), stanowi obecnie drogę lokalną, oznaczoną jako działka nr (...) i część działki nr (...), które decyzją Wojewody (...) zostały skomunalizowane i stały się z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 roku własnością Gminy W. D. P.. Wnioskodawczyni E. F. w 2013 roku złożyła wniosek do Urzędu Miasta (...) W. o zwrot tej wywłaszczonej nieruchomości. Postępowanie administracyjne w tej sprawie nie zostało dotąd zakończone.

J. G. zmarł dnia 7 marca 1966 roku. Spadek po nim na podstawie ustawy odziedziczyły córka J. M. (1) oraz żona K. G. po 1/2 części każda z nich.

J. M. (1) zmarła dnia 24 kwietnia 1978 roku. Spadek po niej na podstawie ustawy odziedziczyły dzieci J. M. (3), L. M. (2), L. M. (1) i E. F. po 3/16 części każde z nich oraz mąż M. M. (1) w 4/16 częściach.

K. G. zmarła dnia 5 listopada 1980 roku. Spadek po niej na podstawie ustawy odziedziczył Skarb Państwa w całości.

M. M. (1) zmarł dnia 13 listopada 2007 roku. Spadek po nim na podstawie ustawy odziedziczyły dzieci J. M. (3), L. M. (2), L. M. (1) i E. F. po 1/4 części każde z nich.

J. M. (3) syn M. M. (1) zmarł dnia 24 listopada 2010 roku, przed śmiercią mieszkał w miejscowości S.. Ani postępowanie spadkowe, ani poświadczenie dziedziczenia po nim nie zostało przeprowadzone. Jego spadkobiercy ustawowi córka M. K., syn M. M. (2) oraz żona I. M. złożyli jedynie oświadczenia o przyjęciu spadku po J. M. (3). Syn J. J. (2) M. w chwili otwarcia spadku po nim był małoletni.

/ dowód: dokumenty k. 9 – 34 i 197 – 202, akta I Ns (...) Sądu Rejonowego w G. zeznania świadków M. W. k. 250 i T. B. k. 250, zeznania uczestnika postępowania L. M. (1) k. 260 oraz zeznania wnioskodawczyni E. F. k. 260 /

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek E. F. o zgodny dział spadku po J. M. (1), M. M. (1) i J. G. oraz o zasiedzenia na jej rzecz udziału K. G. we współwłasności nieruchomości stanowiących działkę ewidencyjną nr (...), numer hipoteczny „K. nr 7a”, położoną w W. przy ul. (...) oraz działkę ewidencyjną nr (...), arkusz (...), położoną w J., dla której prowadzona jest Księga Wieczysta D. H. A, w ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 172 § 2 k.c., posiadacz nieruchomości nie będący właścicielem, nabywa jej własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat trzydziestu jako posiadacz samoistny, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Po zakończeniu II wojny światowej w latach czterdziestych ubiegłego wieku J. G. i K. G. po osiedleniu się w S. nie objęli w faktyczne posiadanie nabytych przed II wojną światową nieruchomości w W. przy ul. (...) oraz w J.. Nie ponosili oni także ciężarów publicznych związanych z tymi nieruchomościami. J. G. przekazał jedynie dokumentację związaną z nieruchomościami nabytymi przed rozpoczęciem II wojny światowej w W. i J. swojej córce J. M. (1)

W niniejszej sprawie najistotniejsze znaczenie ma fakt, iż objęta wnioskiem o zasiedzenie nieruchomość, położona w W. przy ul. (...), działka ewidencyjna nr (...), numer hipoteczny „K. nr 7a”, stanowi obecnie drogę lokalną, oznaczoną jako działka nr (...) i część działki nr (...), które decyzją Wojewody (...) zostały skomunalizowane i stały się z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 roku własnością Gminy W. Dzielnica P.. Wnioskodawczyni E. F. w 2013 roku złożyła wniosek do Urzędu Miasta (...) W. o zwrot tej wywłaszczonej nieruchomości. Postępowanie administracyjne w tej sprawie nie zostało dotąd zakończone.

Natomiast w odniesieniu do nieruchomości działki ewidencyjnej nr (...), stanowiącej lasy, o powierzchni 0,5016 ha, położonej w J., dla której prowadzona jest Księga Wieczysta D. H. A, wpisana była ona w ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego w O. w 2011 roku na rzecz J. K. oraz J. i K. małżonków G. po 1/2 części, zaś w roku 2014 dokonano zmiany tego wpisu poprzez wpisanie jako władających tą nieruchomością K. G. w 1/4 części, L. M. (2) w 3/16 częściach, J. M. (3) w 3/16 częściach, L. M. (1) w 3/16 częściach oraz E. F. w 3/16 częściach.

Należy podkreślić w tym miejscu, że wnioskodawczyni E. F. nie wykazała w postępowaniu dowodowym drugiej istotnej przesłanki związanej ze skutecznym powoływaniem się na przepisy o zasiedzenie nieruchomości, mianowicie nie wykazała, że była posiadaczem samoistnym objętego wnioskiem o zasiedzenie udziału K. G. we współwłasności tych nieruchomości.

Postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie wykazało ewidentnie, że wnioskodawczyni E. F. dopiero w 2010 roku po śmierci brata J. M. (3) weszła jedynie w posiadanie dokumentacji związanej z nabyciem przez J. G. i K. G. nieruchomości w W. i J. przed rozpoczęciem II wojny światowej. Żadne działania władcze w stosunku do tych nieruchomości nie zostały przez ten czas podjęte przez wnioskodawczynię E. F.. Wnioskodawczyni E. F. nie objęła tych nieruchomości we faktyczne władanie a jedynie od 3 lat płaci podatek za nieruchomość położoną w J.. Sama przyznała, że nieruchomości tych położonych w W. i w J. fizycznie nie widziała a zna je tylko z dokumentów.

Należy w tym miejscu podkreślić, że tylko wykonywanie przez posiadacza nieruchomości czynności faktycznych, wskazujących na samodzielny, rzeczywisty i niezależny od woli innej osoby stan władztwa, polegającego na faktycznym władaniu rzeczą jak właściciel, znamionuje posiadanie jako samoistne.

Dlatego też w ocenie Sądu wniosek E. F. o dział spadku po J. M. (1), M. M. (1) i J. G. nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...), numer hipoteczny „K. nr 7a”, położonej w W. przy ul. (...) jest przedwczesny w sytuacji gdy z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 roku nieruchomość ta stała się własnością Gminy W. D. P.. Wnioskodawczyni E. F. w 2013 roku złożyła wniosek do Urzędu Miasta (...) W. o zwrot tej wywłaszczonej nieruchomości ale postępowanie administracyjne w tej sprawie nie zostało dotąd zakończone. Przedmiot ewentualnego działu spadku jest więc zdarzeniem przyszłym i niepewnym. Natomiast wniosek E. F. o zasiedzenia na jej rzecz udziału K. G. we współwłasności tej nieruchomości nie znajduje żadnych podstaw faktycznych oraz prawnych.

Zdaniem Sądu także wniosek E. F. o dział spadku po J. M. (1), M. M. (1) i J. G. nieruchomości działki ewidencyjnej nr (...), stanowiącej lasy, o powierzchni 0,5016 ha, położonej w J., dla której prowadzona jest Księga Wieczysta D. H. A jest przedwczesny a wniosek o zasiedzenia na jej rzecz udziału K. G. we współwłasności tej nieruchomości nie znajduje żadnych podstaw faktycznych oraz prawnych.

Zważyć w tym miejscu należy, że w ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego w O. w roku 2014 wpisano jako władających tą nieruchomością K. G. w 1/4 części, L. M. (2) w 3/16 częściach, J. M. (3) w 3/16 częściach, L. M. (1) w 3/16 częściach oraz E. F. w 3/16 częściach. Zapisy w ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego w O. nie mają rękojmi wiary publicznej przypisanej zapisom w księgach wieczystych, nadto nie zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe ani też poświadczenie dziedziczenia po J. M. (3) syn M. M. (1), który zmarł dnia 24 listopada 2010 roku, a przed śmiercią mieszkał w miejscowości S.. To, że wskazani przez wnioskodawczynię E. F. jako jego spadkobiercy ustawowi córka M. K., syn M. M. (2) oraz żona I. M. złożyli oświadczenia o przyjęciu spadku po J. M. (3) a syn J. J. (2) M. w chwili otwarcia spadku po nim był małoletni, nie daje właściwych podstaw do przeprowadzenia działu spadu po nim. Należy przy tym zauważyć, że Sąd Rejonowy w G. nie jest właściwy do rozpoznania sprawy o stwierdzenie nabycia spadku po J. M. (3), bowiem przed śmiercią mieszkał on w miejscowości S..

Nadto nie można w niniejszej sprawie przyjmować błędnego założenia przyjętego w pierwotnym wniosku E. F., iż jest to zgodny dział spadku skoro uczestnik postępowania Starosta (...) wniósł o zasądzenie na rzecz spadkobiercy ustawowego K. G. – Skarbu Państwa spłaty w wysokości wartości jej udziału spadkowego w nieruchomości położonej w J..

W tym miejscu należy podkreślić, że wnioskodawczyni E. F. nie wykazała żadnej inicjatywy dowodowej w zakresie ustalenia aktualnego stanu prawnego nieruchomości położonej w J. ani w wykazania jej wartości, celem ustalenia wysokości ewentualnej spłaty, wobec jednoznacznego stanowiska procesowego uczestnika postępowania Starosty (...), co do udziału K. G. we współwłasności tej nieruchomości.

Mając na względzie powyższe ustalenia i rozważania Sąd oddalił wniosek E. F. jako przedwczesny a tym samym bezzasadny.