Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Cz 2050/16

POSTANOWIENIE

Dnia 10 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Tomasz Pawlik (spr.)

Sędziowie: SO Leszek Dąbek

SR (del.) Łukasz Malinowski

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2017 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa I. B.

przeciwko K. S.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki

na postanowienie Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 6 lipca 2016 r., sygn. akt II C 909/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Łukasz Malinowski SSO Tomasz Pawlik SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Cz 2050/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem, zawartym w pkt 3 wyroku z dnia 6 lipca 2016 r., Sąd Rejonowy odstąpił od obciążania pozwanej kosztami procesu. Jednocześnie, w pkt 1 i 2 wyroku, Sąd ten zasądził od pozwanej na rzecz powoda 10.500 zł z ustawowymi odsetkami i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, a także rozłożył zasądzoną należność na 76 rat miesięcznych.

Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu Sąd I instancji wskazał art.102 k.p.c. i powołał się na trudną sytuację majątkową, rodzinną oraz zdrowotną pozwanej, która spowodowała także rozłożenie zasądzonej należności na raty. W tym zakresie ustalono, że pozwana doznała poważnych urazów w wyniku wypadku jaki miał miejsce już po zaciągnięciu zobowiązania (pożyczki) u powódki. Urazy te spowodowały zaburzenia pamięci oraz tzw. niewydolność prawostronną. Konieczne także był długotrwałe leczenie szpitale i rehabilitacja. Obecnie pozwana znajduje się w bardzo złej sytuacji finansowej z uwagi na liczne zobowiązania finansowe. Utrzymuje siebie i syna ze stypendium i alimentów w łącznej wysokości ok.1 500 zł.

Na opisane rozstrzygnięcie dotyczące kosztów procesu zażalenie wniosła powódka , która zarzucając Sądowi Rejonowemu naruszenie art.98 § 1 i art. 102 k.p.c. wniosła o jego zmianę i zasądzenie na jej rzecz od pozwanej 3 039,60 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania przez Sądem I instancji, a także o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego.

Skarżąca podniosła, że nie wyraziła zgody na nie obciążanie pozwanej kosztami postępowania. Podkreśliła, że pozwana swoją postawą doprowadziła do powstania tych kosztów, nie reagując na wielokrotne rozmowy dotyczące konieczności spłaty długu. W tym kontekście kwestionowała, aby w sprawie zaistniał szczególnie uzasadniony wypadek pozwalający na zastosowanie art.102 k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zastosowanie odstępstwa z art. 102 k.p.c. od ogólnej reguły z art. 98 k.p.c. wymaga ustalenia, że w danym postępowaniu zachodzi przypadek szczególnie uzasadniony. Nieobciążanie strony przegrywającej kosztami postępowania powinno mieć miejsce wyjątkowo, tj. w sytuacji, gdy zobligowanie jej do poniesienia tych kosztów byłoby rażąco niezgodne z zasadami słuszności. Nadto, aby sięgnąć po art. 102 k.p.c., w grę wchodzić musi jeszcze inna, dodatkowa przesłanka zasługująca na aprobatę społeczną.

W realiach sprawy, wbrew twierdzeniom zażalenia, zaistniały przesłanki do zastosowania art.102 k.p.c.. Przemawiała za tym bardzo niekorzystna sytuacja finansowa, osobista i zdrowotna pozwanej. Nadto zaistniała szczególna przesłanka polegająca na tym, że nawarstwienie zaległości płatniczych pozwanej nastąpiło bez jej winy, w wyniku nieszczęśliwego wypadku o poważnych skutkach, który miał miejsce po zaciągnięciu zobowiązania dochodzonego w sprawie. Całość rozpatrywanych okoliczności spowodowała zatem, że zobligowanie pozwanej do poniesienia kosztów procesu byłoby niezgodne z zasadami słuszności.

Bez znaczenia było to czy powódka wyraziła zgodę na nie obciążanie pozwanej kosztami. Decyzja co do tego czy zaistniały przesłanki do zastosowania art.102 k.p.c. należała bowiem do Sądu, skoro sprawa zakończona została wydaniem wyroku, a nie zawarciem ugody.

Brak także podstaw do przyjęcia, że postawa pozwanej była naganna, skoro przyczyną powstania przeterminowanych należności była także poważna choroba dłużniczki.

Z tych wszystkich względów, gdy zażalenie okazało się bezzasadne, orzeczono jak w sentencji na zasadzie art.385 w zw. z art.397 § 2 k.p.c.

SSR (del.) Łukasz Malinowski SSO Tomasz Pawlik (spr.) SSO Leszek Dąbek