Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09.10.2017r

Sąd Rejonowy w Zakopanem Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Janusz Kukla

Protokolant sek. sąd. G. P.

po rozpoznaniu dnia 04.07.2017r; 27.09.2017r sprawy:

S. S.

urodz. (...) w N. B.

s. S. i Z. z d. S.

oskarżonego o to , że :

w okresie pomiędzy 30 listopada a 20 lipca 2016 roku w nieokreślonej miejscowości rejonu (...) w celu użycia za autentyczny przerobił dokument w postaci umowy o roboty budowlane z dnia 30 listopada 2012 oku poprzez wpisanie w miejsce cyfry "6" w § 2 pkt 1 ust B umowy - cyfry "9" a następnie dokument ten przedłożył, jako autentyczny w Sądzie Rejonowym w Zakopanem w sprawie IC 344/16, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi

to jest o czyn z art. 270§2a kk

I. na mocy art. 66§1kk i art. 67§1kk postępowanie karne przeciwko oskarżonemu S. S. warunkowo umarza na okres 1 (jednego) roku próby;

II. na mocy art. 67§3kk i art. 39 pkt 7kk orzeka oskarżonemu świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 1.500 (tysiąca pięciuset) złotych;

III. na mocy art. 629kpk w zw. z art. 627kpk zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 170 (sto siedemdziesiąt) złotych tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 100 (sto) złotych opłaty sądowej

Sygn. akt II K 36/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 października 2017 roku

Sąd ustalił stan faktyczny:

Oskarżony prowadzi działalność gospodarczą pod firmą o nazwie Firma (...) z siedzibą w Z.. S. S. w dniu 30 listopada 2012 r. zawarł ze Z. B. umowę o roboty budowlane. Na umowie data jej zawarcia początkowo określona była na dzień 26 listopada 2012 r., która to następnie zmieniona została na dzień 30 listopada 2012 r.. Zmiana spowodowana została podpisaniem ubezpieczenia budowy w dniu 30 listopada 2012 r. Wobec powyższego dzień 26 listopada 2012 r. został przekreślony i odręcznie nakreślono w jego miejsce dzień 30-ty tego miesiąca. Ponadto z tego samego powodu w paragrafie 2 umowy zmieniono datę z 29 na 30 listopada 2012 r. Powyższe zmiany zostały zaparafowane zarówno przez Z. B. jak i wykonawcę – oskarżonego S. S..

Dowód: wyjaśnienia oskarżonego S. S. k. 88-89, 114-115, zeznania świadka Z. B. k. 33-34, 115-116, A. S. (1) k. 73, 114, kserokopia umowy k. 4-15,

Pozwem wniesionym w dniu 17 maja 2016 r. do Sądu Rejonowego w Zakopanem, oskarżony S. S. domagał się zapłaty od Z. B. kwoty 45.000,- złotych tytułem wykonanych dodatkowych robót-budowlanych. Oskarżony na użytek powyższego postępowania cywilnego zarejestrowanego pod sygn. IC 344/16 przerobił dokument w postaci umowy o roboty budowlane z dnia 30 listopada 2012 roku poprzez wpisanie w miejsce cyfry "6" w § 2 pkt 1 ust B umowy - cyfry "9". W ten sposób oskarżony zgodnie z poczynionymi ze Z. B. uzgodnieniami zmienił określony początkowo termin zakończenia robót z dnia 30.06.2013 r. na dzień 30.09.2013 r. Oskarżony nie poinformował Z. B., będącego stroną umowy o zmianie treści umowy, a sam Z. B., nie zaparafował zmiany naniesionej przez oskarżonego.

Dowód: wyjaśnienia oskarżonego S. S. k. 88-89, 114-115, zeznania świadka Z. B. k. 33-34, 115-116,akta Sądu Rejonowego w Zakopanem sygn.. IC 344/16,

Następnie przerobioną w powyższy sposób umowę S. S. złożył w Sądzie Rejonowym w Zakopanem jako załącznik do pisma procesowego w sprawie do sygn.. akt IC 344/16. Powołując się na dokument o przerobionej przez niego treści, S. S. podnosił, iż strony umowy zgodnie przesunęły termin zakończenia prac do 30.09.2013 r. oraz wnosił o uwzględnienie wniesionego powództwa o zapłatę w/w kwoty na jego rzecz przez Z. B..

Dowód: wyjaśnienia oskarżonego S. S. k. 88-89, 114-115, zeznania świadka Z. B. k. 33-34, 115-116, akta Sądu Rejonowego w Zakopanem sygn.. IC 344/16,

Oskarżony S. S. jest żonaty, posiada 4 pełnoletnich już dzieci. Z zawodu jest technikiem budowlanym. Prowadzi własną działalność gospodarczą z czego osiąga dochód w wysokości około 1000 złotych miesięcznie. Jest właścicielem budynku mieszkalnego w miejscowości N., działki, samochodu osobowego marki S., samochodu ciężarowego oraz samochodu dostawczego V. (...). Oskarżony nie był karany sądownie.

Dowód: dane osobo-poznawcze k. 88, karta karna k. 85

W toku postępowania przygotowawczego:

Oskarżony S. S. przyznał się do winy i złożył wyjaśnienia, w których podał, że poprawkę terminu zakończenia robót budowlanych określonego w paragrafie 2 umowy naniósł w obecności swojego syna A. S. (1) oraz Z. B.. Jak podał poprawka ta była spowodowana przesunięciem terminu w związku z wykonaniem dodatkowych robót, a Z. B. zgodził się na zmianę terminu i to zaparafował. Ponadto oskarżony wniósł o warunkowe umorzenie prowadzonego przeciwko niemu postępowania. (k. 88-89)

Prokurator wystąpił do Sądu z wnioskiem o warunkowe umorzenie postępowania prowadzonego przeciwko S. S. na okres 1 roku próby oraz orzeczenie od niego świadczenia pienionego w kwocie 1.500 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. (k. 90-92)

W toku rozprawy głównej:

Oskarżony nie wyraził zgodny na wniosek Prokuratora o warunkowe umorzenie postępowania. Słuchany przed Sądem zmienił swoje stanowisko procesowe, nie przyznał się do winy oraz złożył wyjaśnienia. Utrzymywał w nich, że ponieważ w robotach wykonywanych przez jego firmę na rzecz Z. B. nastąpiła przerwa, a i zlecenie zostało częściowo zmienione, w rozmowie ze Z. B. zasugerował potrzebę zmiany terminu robót zapisanego w umowie, na co on wyraził zgodę. Oskarżony wyjaśnił, że w związku z powyższym poprawił termin, na ten wspólnie uzgodniony, czego kserokopie wręczył Z. B., który miał przynieść swój egzemplarz umowy w poprzedniej wersji, a czego nie uczynił i przy tym zalegał z zapłatą na kwotę około 45.000zł. W związku z istniejącą zaległością oskarżony założył sprawę w sądzie o zapłatę, gdzie zawarli ugodę odnośnie istniejącej zaległości w wyniku czego oskarżony uzyskał kwotę 20.000 zł, a sprawa została zakończona. Dodatkowo oskarżony wyjaśnił, ze wcześniej Z. B. nie zgłaszał do niego żadnych pretensji, w tym zastrzeżeń do poczynionej poprawki w umowie, aż do chwili, kiedy założył sprawę o zapłatę. Jak wyjaśnił, dla wszystkich oczywistym było, że termin wykonania robót musi ulec zmianie. (k. 114-115)

Ustalając stan faktyczny sprawy sąd oparł się częściowo o wyjaśniania oskarżonego S. S., zeznania świadków: częściowo A. S. (1) i w całości Z. B., a nadto dowody z dokumentów takie jak: kserokopia umowy o roboty budowlane oraz dokumentacji zalegającej w załączonych do sprawie aktach Sadu rejonowego w Zakopanem sygn.. IC 344/16, oraz danych o oskarżonym i danych o karalności.

Sąd uznał za wiarygodne w części wyjaśnienia oskarżonego S. S., w jakiej przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu w toku postępowania przygotowawczego. Ponadto Sad dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, który potwierdził, iż naniósł na umowie poprawkę dotyczącą zmiany terminu zakończenia robót wykonywanych przez jego firmę na rzecz Z. B.. Powyższe okoliczności nie były kwestionowane przez żadną ze stron, znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadków A. S. (1) i Z. B. oraz załączonej do akt dokumentacji. Wyjaśnienia te były logiczne, spójne i korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. W toku bezpośredniego przesłuchania na rozprawie głównej, Sąd doszedł do przekonania, że oskarżony w tym zakresie wyjaśniał zgodnie z prawdą. Natomiast w pozostałym zakresie w jakim oskarżony podnosił, iż powyższej zmiany w treści umowy dokonał za zgodą Z. B., który miał tą zmianę zaparafować, Sąd nie dał wiary oskarżonemu. Zdaniem Sądu w tym zakresie wyjaśnienia S. S. stanowiły przyjętą linię obrony, która jednak w świetle zeznań Z. B. okazała się bezskuteczna.

Sąd w pełni dał wiarę świadkowi Z. B., na którego rzecz usługi zgodnie z zawartą umową na roboty budowlanego świadczył oskarżony S. S.. Świadek zeznał, że w toku sprawy cywilnej o zapłatę z powództwa oskarżonego, w której był pozwanym, sąd zażądał dostarczenia oryginałów umowy o roboty budowlane, której stronami był oskarżony i świadek. Świadek zeznał, że wówczas S. S. przedłożył do sprawy swój egzemplarz umowy, a on swój. Sąd zauważył, że te egzemplarze się różnią ponieważ inne były daty końcowe, a wówczas zdaniem świadka, S. S. pomówił go, że na swoim egzemplarzu świadek „wyskrobał” datę końcową żyletką. Świadek przyznał, że w trakcie prowadzenia robót i częściowej zmianie koncepcji, później pojawiła się potrzeba przeprowadzenia pewnych dodatkowych prac, po wylaniu pierwszej płyty. Przyznał także, że wyraził zgodę na 3 miesięczne przesunięcie terminu, tj. 2 miesiące z tytułu wstrzymania prac przez nadzór i dodatkowo jeden miesiąc. Te 3 miesiące, były bezsporne i do końca września nie miał do S. S. żadnych pretensji. Świadek zaprzeczył natomiast aby miał zaparafować naniesioną na umowie przez oskarżonego zmianę terminu końcowego robót. Zeznania świadka były logiczne, spójne i klarowne, a ponadto odpowiadały treści dokumentacji załączonej do akt. Sąd nie dopatrzył się podstaw aby świadkowi temu wiary odmówić.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka A. S. (1) jedynie w części. Świadek ten jest synem oskarżonego, i podczas składanych zeznań starał się kreować je w sposób korzystny dla oskarżonego. Sąd podobnie jak oskarżonemu, dał świadkowi wiarę w części w jakiej zeznał, że ze Z. B., porozumieli się odnośnie zmiany terminu wykonania robót z uwagi na przestój będący wynikiem decyzji nadzoru budowlanego, a w rozmowie ze Z. B. w obecności oskarżonego na temat zmiany terminy wykonania robót, Z. B. zgodził się na przesuniecie terminu wykonania robót budowlanych. Powyższą okoliczność potwierdził w swych zeznaniach sam Z. B.. Wobec powyższego w tym zakresie nie istniały podstawy aby świadkowi wiary odmówić. Natomiast w części zeznań w jakiej podał, że w wyniku uzgodnienia ze Z. B. oskarżony poprawił datę wykonania robót, a Z. B. parafował tą zmianę na ich umowie, której kserokopie mu wręczono, Sąd nie dał wiary świadkowi. Jak wynika z wiarygodnych zeznań Z. B. wyraził on zgodę na 3 miesięczne przesunięcie terminu zakończenia robót, jednak zaprzeczył natomiast aby miał zaparafować naniesioną na umowie przez oskarżonego zmianę terminu.

W toku postępowania przeprowadzono dowód z akt Sądu Rejonowego w Zakopanem sygn.. IC 344/16, w których to widnieje załączona do pisma procesowego z dnia 20 lipca 2016 r. umowa o roboty budowlane z naniesioną przez oskarżonego poprawką odnośnie daty zakończenia robót. Stwierdzić należy, iż umowa ta różni się od egzemplarza umowy przedłożonego do akt przez Z. B.. Ponadto wbrew twierdzeniom oskarżonego, naniesiona przez niego poprawka różni się od tych naniesionych wcześniej, które rzeczywiście zostały zaparafowane przez obie strony umowy. Na przedłożonej przez oskarżonego umowie, nie widnieje dodatkowa parafka Z. B. zatwierdzająca zmianę terminu z 30.06.2013 r. na 30.09.2013 r. co świadczy, iż oskarżony sam bez akceptacji drugiej strony umowy przerobił treść w/w dokumentu, który następnie jak to wynika z załączonych akt postępowania cywilnego przedłożył do sprawy IC 344/16 toczącej się z jego powództwa.

Poza powyższym, stwierdzić należy, że pozostałe zgromadzone w sprawie dowody z dokumentów są wiarygodne i nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Nadto zostały one sporządzone przez uprawnione do tego osoby i nie budzą wątpliwości co do swojej autentyczności, co sprawia, iż zasługują one na pełne uwzględnienie ze strony Sądu.

Sąd zważył co następuje:

Oskarżony w okresie pomiędzy 30 listopada 2012 r., a 20 lipca 2016 roku w celu użycia za autentyczny przerobił dokument w postaci umowy o roboty budowlane z dnia 30 listopada 2012 oku poprzez wpisanie w miejsce cyfry "6" w § 2 pkt 1 ust B umowy - cyfry "9" a następnie dokument ten przedłożył, jako autentyczny w Sądzie Rejonowym w Zakopanem w sprawie IC 344/16, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi.

Na gruncie niniejszej sprawy uprawnione są następujące uwagi:

Przedmiotem ochrony a art. 270 kk jest wiarygodność dokumentów. Zgodnie z §1 odpowiedzialności karnej podlega ten kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa. Przestępstwo z art. 270§1 i 2 a kk można popełnić jedynie umyślnie. Przepis art. 270 § 1 przewiduje dwie postacie fałszowania dokumentu: podrobienie i przerobienie. Natomiast §2a wspomnianego przepisu stanowi o wypadku mniejszej wagi.

Nie ulega wątpliwości, iż oskarżony osobiście i własnoręcznie przerobił zawartą umowę o roboty budowlane w zakresie dotyczącym daty końcowej robót, co zresztą w swych wyjaśnieniach potwierdził. Oskarżony z pewnością działał umyślnie, bowiem jak dowiodło przeprowadzone postepowania dowodowe, wiedział, że przerobiona przez niego data zakończenia robót budowlanych nie została zaparafowana na umowie przez Z. B. będącego stroną umowy, a pomimo to w toku prowadzonego z jego powództwa postępowania cywilnego posłużył się on tym przerobionym egzemplarzem umowy dochodząc swoich roszczeń, mając jednocześnie świadomość, iż Z. B. posiada egzemplarz bez naniesionej poprawki.

W niniejszej sprawie zdaniem Sądu bez wątpienia zachodził przypadek mniejszej wagi , o którym mowa w art. 270§2a kk. O zakwalifikowaniu zachowania jako wypadku mniejszej wagi powinny decydować te okoliczności, które zaliczane są do znamion czynu zabronionego. Wypadek przestępstwa mniejszej wagi zachodzi bowiem wówczas, gdy znamiona przestępstwa, przede wszystkim przedmiotowe, cechują się niewysoką społeczną szkodliwością [wyrok SA w Krakowie z dnia 6 listopada 2008 r., II AKa 163/08, KZS 2008, z. 12, poz. 33]. Inaczej mówiąc, o ocenie czynu jako wypadku mniejszej wagi decydują elementy składające się na ocenę stopnia jego społecznej szkodliwości, ponieważ charakteryzuje się on stopniem społecznej szkodliwości zmniejszonym w stosunku do typu podstawowego [zob. wyrok SN z dnia 3 grudnia 1980 r., V KRN 338/80, OSNPG 1981, nr 5, poz. 50, i wyrok SN z dnia 9 października 1996 r., V KKN 79/96, OSNKW 1997, nr 3-4, poz. 27, z glosą K. B., PiP 1997, z. 9, oraz R.A. S., Okoliczności uzasadniające przyjęcie "wypadku mniejszej wagi", Prok. i Pr. 1996, nr 12, s. 128-129].

Zachowaniem swoim oskarżony S. S. wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 270§ 2a kk.

Oceniając stopień winy oskarżonego S. S. należy zauważyć, że jest on osobą dorosłą, od której można oczekiwać odpowiedniego poziomu rozwoju intelektualnego i która winna zdawać sobie sprawę z tego, że przedłożenie w celu użycia za autentyczny w postępowaniu sądowym dokumentu przez niego przerobionego stanowi czyn karalny, który również musi spotkać się z odpowiednią reakcją organów wymiaru sprawiedliwości. Nie można nie zauważyć, że oskarżony świadomie i dobrowolnie, przedłożył przedmiotową umowę wraz z pismem procesowym w postępowaniu cywilnym przed Sądem Rejonowym w Zakopanem w sprawie zarejestrowanej pod sygn.. IC 344/16

W niniejszej sprawie zaznaczeniu wymaga jednak, że jak wykazało postępowanie dowodowe oskarżony i Z. B. dokonali uzgodnień dotyczących przedłużenia terminu wykonania robót. Stąd też zauważyć należy, że samo przedłużenie terminu było zgodne z wolą stron umowy. Jednakże oskarżony nie był uprawniony do samodzielnego przerobienia na umowie przedmiotowej daty bez zaparafowania jej przez obie strony umowy. Oskarżony swoim działaniem nie spowodował żadnej szkody. Stąd też stwierdzić należy, że działalnie oskarżonego charakteryzowało się niewysokim stopniem społecznej szkodliwości. Na podstawie przytoczonych powyżej okoliczności, zdaniem Sądu należy przyjąć, iż jego czyn stanowił wypadek mniejszej wagi, o którym mówi art. 270§2a kk.

Rozważenia wymaga jednak kwestia zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego. Sąd może bowiem warunkowo umorzyć postępowanie karne, stosownie do treści art. 66 § 1 i 2 kk, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia, uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa, przy czym warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie zachodziły właśnie przesłanki z art. 66 § 1 i 2 kk uzasadniające warunkowe umorzenie postępowania karnego prowadzonego przeciwko oskarżonemu S. S. o zarzucony mu czyn stanowiący przestępstwo z art. 270§ 2a kk.

Czyn popełniony przez oskarżonego jest bowiem społecznie szkodliwy, ale ocena stopnia społecznej szkodliwości oraz stopnia winy w przekonaniu Sądu musi być dokonana w wypadku oskarżonego z uwzględnieniem wskazanych powyżej okoliczności sprawy. Sąd uwzględniając powyższe okoliczności uznał, że stopień społecznej szkodliwości czynów ustalony na podstawie art. 115 § 2 kk oraz stopień winy oskarżonego nie są znaczne.

Okoliczności popełnienia czynu przez oskarżonego nie budzą wątpliwości, co opisano we wcześniejszej części uzasadnienia, oskarżony przyznał iż zmienił datę na sporządzonej umowie i roboty budowlane. Oskarżony nie był dotychczas karany. Z zawodu jest technikiem budowlanym. Jest właścicielem firmy remontowo-budowlanej, budynku mieszkalnego, działki oraz trzech samochodów. Postawa oskarżonego przekonuje, że popełnione przestępstwo było przykrym epizodem i nigdy więcej nie będzie miało już miejsca.

Sąd biorąc pod uwagę przytoczone okoliczności uznał, że postępowanie karne prowadzone wobec oskarżonego o zarzucony mu czyn należy warunkowo umorzyć. Przytoczone powyżej właściwości i warunki osobiste oskarżonego sprzeciwiają się wymierzeniu kary. Gdyby natomiast oskarżony nadużył okazanego mu zaufania, istnieje możliwość podjęcia warunkowo umorzonego postępowania, co powinno dodatkowo motywować go do przestrzegania porządku prawnego.

Sąd wyznaczył dla oskarżonego roczny okres próby.

Mając na względzie cele wychowawcze oraz aby oskarżony odczuł konsekwencje ekonomiczne czynu zabronionego sąd orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 1.500 złotych na cel społeczny. Ustalając wysokość świadczenia pieniężnego, Sąd miał na uwadze sytuację majątkową oskarżonego, wskazaną we wcześniejszej części uzasadnienia.

Ponadto na zasadzie art. 627 kpk w zw. z art. 629 kpk Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 170 złotych tytułem kosztów postępowania w tym kwotę 100 złotych tytułem opłaty