Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2018r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Stanisław Jabłoński

Protokolant Jowita Sierańska

po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2018 r.

sprawy D. S., ur. (...) we W.

córki S. i H. zd. T.

oskarżonej o przestępstwa z art. 157 § 2 k.k. i art. 216 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Oleśnicy

z dnia 26 września 2017 r. sygn. sprawy II K 751/16

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od oskarżonej D. S. na rzecz oskarżycielki prywatnej K. S. kwotę 840 (osiemset czterdzieści) złotych, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;

III.  kosztami postępowania odwoławczego obciąża oskarżoną.

UZASADNIENIE

D. S. została oskarżona o to, że

1.  w dniu 26.05.2016 r. ok. godz. 23.00 w O. stosując przemoc fizyczną polegającą na kilkukrotnym uderzeniu po głowie i twarzy K. S., spowodowała obrażenia ciała w postaci otarcia naskórka na twarzy po stronie prawej, zlokalizowane przy kącie żuchwy, w okolicy stawowej i na policzku oraz powierzchni prawobocznej nosa, naruszające czynności narządów ciała i rozstroju zdrowia na okres nie dłuższy niż 7 dni, tj. o czyn z art. 157 § 2 k.k. oraz, że

2.  w dniu 26.05.2016 r. ok. godz. 23.00 w O. bez powodu okazując lekceważenie porządku prawnego znieważyła słowami powszechnie uznanymi za obelżywe K. S., tj. o czyn z art. 216 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Oleśnicy wyrokiem z dnia 26 września 2017 r. uznał oskarżoną D. S. za winną popełnienia obu zarzucanych jej czynów i wymierzył jej za czyn opisany w pkt 1 części wstępnej wyroku na podstawie art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. karę 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 ( dziesięciu) złotych, zaś za czyn opisany w pkt 2 części wstępnej wyroku na podstawie art. 216 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierzył oskarżonej karę 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 ( dziesięciu) złotych, na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 2 k.k. połączył oskarżonej wymierzone w pkt I i II kary grzywny wymierzając karę łączną 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięciu) złotych, na podstawie art. 46 § 2 k.k. orzekł od oskarżonej D. S. na rzecz pokrzywdzonej K. S. nawiązkę w kwocie 1.000 zł. (jednego tysiąca) złotych, na podstawie art. 628 pkt 1 k.p.k. zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżycielki prywatnej kwotę 300 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu oraz zasądził od oskarżonej D. S. na rzecz K. S. kwotę 2.000 zł. tytułem ustanowienia pełnomocnika w sprawie.

Apelację od tego wyroku wywiódł obrońca oskarżonej zaskarżając go w całości na korzyść oskarżonej zarzucając obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia, a to:

1. naruszenie art. 2 § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, przeprowadzeniu tej oceny w sposób dowolny i wybiórczy, sprzeczny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, w konsekwencji nieuzasadnionym i niepopartym odpowiednią podstawą prawną przyjęciu, iż oskarżona dopuściła się zarzucanych jej aktem oskarżenia czynów, przy czym materiał dowodowy zebrany w sprawie nie pozwala na owe przyjęcie, albowiem:

a/ z zeznań naocznych świadków zdarzenia, tj. J. J. oraz P. S. (1) wynika, iż to P. S. (1) podeszła pod dom przy ul. (...), gdzie została zaatakowana i zwyzywana przez oskarżycielkę prywatną oraz że oskarżona kilkukrotnie ostrzegała oskarżycielkę prywatną aby ta puściła jej dziecko,

b/. zeznania T. S., która zeznała, iż pod dom podeszła D. S. i zaczęła krzyczeć są sprzeczne z zeznaniami naocznych świadków, zwłaszcza nie korespondują one z zeznaniami oskarżycielki prywatnej, która w przeciwieństwie do matki, wskazała, iż do furtki podeszła P. S. (1),

c/. nagrania znajdujące się na płycie DVD mającej być koronnym dowodem pozwalającym na ustalenie przebiegu zdarzenia, w rzeczywistości nie ukazują przebiegu zdarzenia z dnia 26.05.2016 r.; z nagrania tego wynika, że oskarżona odpowiada na pytania policjantów, nie przyznaje się do pobicia K. S. i stara się wyjaśnić cały przebieg zdarzenia oraz że córka oskarżonej mówi, że została uderzona przez oskarżycielkę prywatną.

2. naruszenie art. 4 k.p.k. i art. 410 k.p.k. polegające na oparciu orzeczenia o winie oskarżonej tylko na dowodach obciążających i pominięciu dowodów korzystnych dla oskarżonej, bez należytego uzasadnienia takiego stanowiska.

Nadto obrońca zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mogący mieć wpływ na treść orzeczenia, a to:

1. błąd polegający na stwierdzeniu, że oskarżona dopuściła się czynów zarzucanych jej w akcie oskarżenia, mimo poważnych wątpliwości w tym względzie, wynikających z zeznań świadków, nie wyłączając zeznań samej oskarżycielki prywatnej.

Mając na uwadze powyższe, w oparciu o treść przepisu art. 427 § 1 k.p.k., art. 437 § 2 k.p.k., obrońca wniósł o:

• zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od obu zarzucanych jej czynów,

ewentualnie o

• uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy nie jest zasadna

Przeprowadzona przez Sąd Okręgowy kontrola instancyjna nie wykazała uchybień Sądu I instancji, które mogłyby skutkować wzruszeniem zaskarżonego wyroku.

W szczególności bezzasadne są podniesione w środku odwoławczym zarzuty obrazy prawa procesowego, które mogły mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art.2§ 2 kpk, art. 4 kpk., art.7 kpk., art.410 kpk.

Wnikliwa analiza akt sprawy oraz pisemnych motywów zaskarżonego rozstrzygnięcia, wskazuje jednoznacznie, że Sąd Rejonowy uwzględnił przy wyrokowaniu całokształt materiału dowodowego ujawnionego na rozprawie głównej, mając na uwadze okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonej. Następnie dokonał poprawnej oceny dowodów, a stanowisko swoje uargumentował w sposób należyty, wskazując którym konkretnie dowodom dał wiarę i dlaczego, a którym wiary tej odmówił.

Wywody sądu meriti w tym zakresie są jasne i przekonujące, poczynione ustalenia logicznie wypływają z całokształtu zgromadzonego w toku procesu materiału, natomiast przeprowadzona ocena dowodów uwzględnia zarówno wskazania wiedzy, jak i zasady doświadczenia życiowego. W konsekwencji prawidłowego procedowania Sądu I instancji, ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku pozostają pod ochroną art.7 kpk. i nie mogą stanowić przedmiotu skutecznego zarzutu, o którym mowa w art.438 pkt.3 kpk.

Szczegółową ocenę zasadności apelacji rozpocząć trzeba od kilku uwag natury ogólnej, a mianowicie, że gdy pewne ustalenia faktyczne zależne są od np. dania wiary wyjaśnieniom oskarżonej lub jej odmówienia, to ewentualne zastrzeżenia co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów rozstrzygane mogą być jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobody ocen wynikającej z treści art.7 kpk. ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2002 r., sygn. akt V KKN 221/01, Prok.i Pr.-wkł. 2003/11/5).

Także podniesiony w apelacji, zarzut obrazy art.4 kpk.nie może stanowić podstawy apelacji, bowiem statuuje on jedynie tzw. dyrektywę ogólną postępowania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 czerwca 2013 r. , sygn. akt II Aka 181/13, LEX nr 1356730). Przedmiotem uchybień, zarzucanych w skardze apelacyjnej, mogą zaś być tylko konkretne normy nakazujące lub zakazujące dokonywania określonych czynności w określonej sytuacji procesowej ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2002 r., sygn. akt V KKN 90/01, LEX nr 53913).

Również zarzut obrazy art.92 kpk. w zw. z art.410 kpk. które to przepisy określają podstawę wyroku, którą to podstawę stanowić może jedynie całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej to uchybienie to zachodzi wyłącznie w sytuacji, gdy wyrok oparty został na dowodach, których nie przeprowadzono (czy to bezpośrednio, czy pośrednio) w toku przewodu sądowego w trybie przepisów regulujących postępowanie dowodowe przed Sądem, albo gdy podstawa faktyczna wyroku pomija w ogóle część tak ujawnionych dowodów. Nie chodzi zaś o to, aby orzeczenie zapadło na podstawie wykluczających się dowodów, bo jest to oczywiście niemożliwe. Sąd ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a przy ustaleniu stanu faktycznego pominąć inne, jeśli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom. Wówczas zatem, gdy w następstwie oceny dowodów, Sąd przyjmuje za podstawę ustaleń faktycznych tylko niektóre z nich, nie dochodzi do naruszenia art.410 kpk.

W konsekwencji nie stanowi obrazy tego przepisu wyciągnięcie przez Sąd wniosków odmiennych, niż postuluje to strona, na podstawie poszczególnych okoliczności, które zostały ujawnione w toku rozprawy Uwzględniając przedstawioną wyżej wykładnię dyskutowanej regulacji, Sąd Okręgowy zważył, mając na uwadze treść apelacji, że obrońca w istocie kwestionuje ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd a quo.

Wywiedziona przez skarżącego argumentacja sprowadza się bowiem do wyeksponowania dowodów przeciwnych do tych, które Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne, czyniąc je podstawą swoich ustaleń. Zasadność twierdzeń na poparcie stanowiska skarżącego należało zatem poddać badaniu przez pryzmat art.7 kpk., lecz nie art.92 kpk. w zw. z art.410 kpk.

Przechodząc zatem do oceny zarzutu naruszenia art.7 kpk., Sąd Okręgowy stwierdził, że jest on bezzasadny. Sąd I instancji poczynił na podstawie pozyskanych dowodów trafne ustalenia faktyczne wskazując, którym konkretnie dowodom, w jakim zakresie i dlaczego dał wiarę, a także dlaczego innym wiary tej odmówił. Przeprowadzona przez Sąd meriti ocena materiału dowodowego przyjętego za podstawę wydanego wyroku jest trafna, nie wykazuje błędów natury faktycznej, uwzględnia wskazania wiedzy, reguły logicznego rozumowania oraz zasady doświadczenia życiowego. Dokonana została przy tym po wszechstronnym rozważeniu całokształtu okoliczności ujawnionych podczas przewodu sądowego i jako taka pozostaje pod pełną ochroną przepisu art.7 kpk. Autor apelacji opiera stawiany zarzut wyłącznie na polemice z ustaleniami Sądu Rejonowego. Brak jest w treści wniesionych środków odwoławczych wykazania konkretnych uchybień w procesie dochodzenia przez Sąd a quo do ustalonych faktów, które mogłyby świadczyć o naruszeniu którejś z reguł dowodzenia określonej w przepisach procedury karnej.

Podkreślić trzeba, że skuteczny zarzut obrazy art.7 kpk. nie może polegać wyłącznie na przedstawieniu – tak jak czyni to skarżący - dowodów wskazujących na okoliczności odmienne, aniżeli przyjęte za podstawę ustaleń sądu meriti, jeśli ustalenia stanowiące podstawę wyroku znajdują oparcie w choćby części dowodów, które sąd uznał za wiarygodne, kształtując swoje przekonanie po rozważeniu (z poszanowaniem dyrektyw płynących z art.7 kpk.) wszelkich istotnych okoliczności ujawnionych w toku rozprawy.

W tym kontekście Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę dowodów Sądu a quo.

W obszernym i szczegółowym pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy odniósł się do wszystkich ujawnionych w toku rozprawy dowodów, które miały znaczenie dla rozstrzygnięcia. Sąd meriti oparł ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę wyroku na dowodach, z których wynikają okoliczności przesądzające o sprawstwie i winie oskarżonej w zakresie przypisanego im czynu. Okoliczności te tworzą spójną i logiczną całość, a walor środków dowodowych uznanych przez Sąd za wiarygodne, jest tym większy, że korespondują one ze sobą, wzajemnie się uzupełniając, pomimo że pochodzą z różnych i niezależnych od siebie źródeł dowodowych – zarówno osobowych, jak i z zapisów nagrania na płytce DVD dołączonej do akt.

Precyzując powyższą konstatację, wskazać należy, że sąd meritii opierają c swoje ustalenia głównie na zeznaniach K. S., powołał jakimi kierował się przesłankami przyjmując, że pokrzywdzona w czasie zajścia została uderzona przez oskarżoną i znieważona. Z pisemnych motywów wynika, że sąd oparł swoje ustalenia także na częściowych wyjaśnieniach oskarżonej D. S., oraz świadków M. S. (1), S. S. (2), M. S. (2), M. C., T. S., P. S. (1), J. J., J. C., funkcjonariuszy policji J. S. i P. S. (2). Z ustaleń sądu i Instancji wynika, ze przedmiotowe zdarzenie miało dwuetapowy przebieg, który w początkowej fazie obejmował jedynie córkę oskarżonej i oskarżycielkę prywatną, która nie wyraziła zgody na wejście na posesję teściów oskarżonej oraz etap drugi , kiedy doszło do pobicia i znieważenia pokrzywdzonej przez oskarżoną. To ustalenie dotyczące etapów zajścia w zasadzie nie jest kwestionowane przez strony, jedynie rozbieżności dotyczą faktu pobicia i znieważenia oskarżycielki prywatnej.

Ustalenie Sądu Rejonowego dotyczące przyjęcia , że oskarżycielka prywatna została uderzona i znieważona przez oskarżoną, a więc przyjęcie za wiarygodne zeznań K. S. w tej części ma oparcie nie tylko w dowodach osobowych ale także w zapisie karty informacyjnej z dnia 27 maja 2016 r. oraz w orzeczeniu lekarskim z dnia 28 maja 2016 r. k. 19, 21-22 akt , w którym stwierdzono, ze stwierdzone u oskarżycielki prywatnej obrażenia mogły powstać w czasie i okolicznościach podanych przez K. S.. Ustaleń Sadu I Instancji nie podważają także zeznania świadka J. J. / k. 52 akt /, której zeznania sąd poddał krytycznej analizie słusznie uznając, że zasługują one na uwzględnienie jedynie w tym zakresie, który dotyczy przebiegu zdarzenia i jego etapów. Podkreślić należy, że świadek ten konsekwentnie podawał, że między stronami doszło do szarpaniny i co ważne oskarżycielka prywatna w sposób jednoznaczny nie wyraziła zgody na wejście na teren posesji teściów oskarżonej zarówno córce oskarżonej , jak i oskarżonej. W tej sytuacji nie można uznać, aby zajście sprowokowała oskarżycielka prywatna.

W tej sytuacji, gdy zajście miało - co oczywiste - dynamiczny przebieg co potwierdzają zapisy z nagrań dołączonych na płycie DVD logicznych i uprawnionym było poczynienie przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych na podstawie „ częściowych„ zeznań świadków oraz wyjaśnień oskarżonej i taka ocena dowodów nie wykracza poza ramy zakreślone treścią art. 7 kpk.

Zatem Sąd I Instancji nie dopuścił się żadnego z uchybień podniesionych w apelacji obrońcy, w tym błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i dlatego Sąd Okręgowy mając też na uwadze , że wymiar kar jednostkowych grzywny i kara łączna grzywny nie noszą cech rażącej surowości , jak też kwota nawiązki nie jest nadmiernie wysoka utrzymał w mocy zaskarżony wyrok. Jednocześnie Sad Odwoławczy zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżycielki prywatnej kwotę 840 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym a kosztami postępowania odwoławczego obciążył oskarżoną D. S..