Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Gabriela Sobczyk

Sędziowie: SO Leszek Dąbek (spr.)

SO Roman Troll

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 lutego 2018 r. w G.

sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela M. H. (H.)

przeciwko dłużnikowi A. D.

o świadczenie pieniężne

w przedmiocie skargi dłużnika na rozstrzygnięcie zawarte w punktach 2 i 4 postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) M. R. z dnia 7 marca 2017 roku w sprawie o sygn. akt Km 1071/13

na skutek zażalenia Komornika Sądowego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Rybniku M. R.

na postanowienie Sądu Rejonowego w (...)

z dnia 7 sierpnia 2017 r., sygn. akt I Co 165/17

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Roman Troll SSO Gabriela Sobczyk SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Cz 2200/17

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w (...) w postanowieniu z dnia 7 08 2017r. uchylił rozstrzygnięcia zawarte w punktach 2 i 4 postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) M. R. z dnia 7 03 2017r. wydanego w sprawie o sygn. akt Km 1071/13 oraz zobowiązał Komornika

do ponownego ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego, uznając,

że przy ferowaniu postanowienia Komornik wadliwie zastosował regulację art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 9 08 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji zamiast prawidłowej regulacji art. 49 ust. 2 tej ustawy.

Orzeczenie zaskarżył Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym

w R. M. R. , która wnosiła o jego uchylenie.

W uzasadnieniu postanowienia podnosiła, że w okolicznościach sprawy zastosowanie ma regulacja art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 9 08 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji.

Sąd Odwoławczy zważył co następuje:

Sąd pierwszej instancji przy ferowaniu zaskarżonego orzeczenia trafnie ocenił, że dobrowolne spełnienie przez dłużnika w toku prowadzonej egzekucji egzekwowanych świadczeń bezpośrednio do rąk wierzyciela nie stanowi o wy-egzekwowaniu ich przez komornika.

Ocena ta ma odzwierciedlenie w utrwalonym w judykaturze i doktrynie prawa poglądzie prawnym (między innymi w przywołanej w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29 10 2009r. wydanej w sprawie o sygn. akt III CZP 82/09) i Sąd odwoławczy ocenę tę podziela.

Przy ferowaniu zaskarżonego orzeczenia umknęło jednak jego uwadze, iż Komornik w postanowieniu z dnia 7 03 2017r. ustalając koszty postępowania egzekucyjnego podwyższył ustaloną opłatę o podatek od towarów usług,

co wymagało zajęcia w tej kwestii przez Sąd Rejonowy jednoznacznego stanowiska w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

Nie zostało ono w nim zawarte, co z tego powodu czyni potrzebę odniesienia się do tego zagadnienia.

Obowiązek uiszczenia podatku od towarów i usług została nałożony

na dłużnika w postanowieniu wydanym przez komornika w cywilnym postępowaniu egzekucyjnym.

Stanowi on zatem integralną część zapadłego w tym postępowaniu rozstrzygnięcia, które - co należy podkreślić - może zostać zrealizowane wyłącznie w tym postępowaniu (w istocie kształtuje ono wysokość ustalonej opłaty egzekucyjnej i co za tym zakres obowiązku dłużnika ponoszenia kosztów postępowania egzekucyjnego).

Stosunek prawny łączący strony postępowania egzekucyjnego

i komornika nie jest stosunkiem cywilnoprawnym, lecz stosunkiem o charakterze publicznoprawnym, zawiązanym na podstawie norm prawa cywilnego procesowego a jego odmienność między innymi polega na tym, iż strony postępowania egzekucyjnego nie są konsumentami, których powinien obciążać podatek od towarów i usług.

Dlatego ewentualna możliwość obciążenia je podatkiem – podobnie jak ma to miejsce w przypadku obciążenia sądu tym podatkiem przy przyznaniu wynagrodzenia ustanowionemu z urzędu ich fachowym pełnomocnikom – musi w sposób jednoznaczny wynikać z obowiązujących przepisów prawa postępowania cywilnego (podobne stanowisko zajął SN w uchwale z dnia 21 12 2006r. w sprawie o sygn. akt III CZP 127/06 w odniesieniu do obowiązującego wówczas stanu prawnego dotyczącego wynagrodzenia biegłego).

Zagadnienie wysokości pobieranych opłat w postępowaniu egzeku-cyjnym zostało w sposób wyczerpujący uregulowane w Rozdziale 7 „Opłaty egzekucyjne” ustawy z dnia 29 08 1997r. o komornikach sądowych

i egzekucji (Dz.U. z 2015r. poz. 790 j.t.).

Regulacja ta nie przewiduje możliwości obciążenia stron postępowania egzekucyjnego omawianym podatkiem, wobec czego Komornik realizując obowiązek nałożony na niego w zaskarżonym postanowieniu ustali koszt postępowania bez tego podatku.

Niezależnie od tego zwrócić również należy uwagę, że do umorzenia postępowania egzekucyjnego doszło na skutek cofnięcia przez wierzyciela wniosku egzekucyjnego wobec zrealizowania przez dłużnika ugody zawartej przez strony w czasie toczącego się postępowania egzekucyjnego.

W następstwie jej zawarcia doszło zatem do zmodyfikowania przez strony materialnego stosunku prawnego leżącego u podstaw sporządzenia egzekwowanego tytułu wykonawczego.

Jakkolwiek samo w sobie nie prowadziło to do zmiany przedmiotu postępowania egzekucyjnego (stosownie do regulacji art. 804 k.p.c. organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym), to jego zmiana mogła jednak nastąpić w drodze powództwa przewidzianego w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.,

a to z kolei wymagało przed wydaniem przez Komornika postanowienia

z dnia 7 03 2017r. zobowiązania przez niego wierzyciela do jednoznacznego oświadczenia się czy doszło do wydania prawomocnego orzeczenia uwzględniającego tego rodzaju powództwo i do jego ewentualnego przedłożenia (w przypadku istnienia tego orzeczenia podstawą prawną umorzenia postępowania w części pozbawiającej wykonalności tytuł wykonawczy stanowi regulacja art. 825 pkt 2 k.p.c., a to z kolei stwarza nowy stan sprawy dla rozstrzygnięcia o należnych Komornikowi opłatach egzekucyjnych).

Z tej przyczyny Komornik przed wydaniem postanowienia o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego powinien także zobowiązać wierzyciela

do złożenia powyższego oświadczenia.

Resumując z podanych względów orzeczono jak w sentencji

na mocy regulacji art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

SSO Roman Troll SSO Gabriela Sobczyk SSO Leszek Dąbek