Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV K 98/17

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie w IV Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Marcin Krakowiak

Protokolant: Karolina Zarzycka

w obecności Prokuratora: Ewy Gołębiowskiej

po rozpoznaniu na rozprawie głównej w dniu 27 lutego 2018 r.

sprawy Ł. M.

syna J. i E. z d. M.

ur. (...) w W.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w IV Wydziale Karym z dnia 16 stycznia 2015r., sygn. akt IV K 615/14 za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. w zb. z art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełnione w dniu 13 lutego 2014r. na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby, zaś postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w IV Wydziale Karnym w sprawie o sygn. akt IV Ko 411/16 zarządzono wykonanie 1 roku pozbawienia wolności na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 13.02.2014r. godz. 17:55 do dnia 14.02.2014r. godz. 01:31;

2.  Sądu Rejonowego w Wołominie w II Wydziale Karnym z dnia 17 czerwca 2016r., sygn. akt II K 204/16 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. popełnione w dniu 1 marca 2016r. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności i karę 11 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym, gdzie na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od godz. 18:45 dnia 7 marca 2016r. do godz. 18:00 dnia 9 marca 2016r.;

3.  Sądu Rejonowego w Wołominie w II Wydziale Karnym z dnia 4 października 2016r., sygn.. akt II K 222/16 za przestępstwo z art. 222 § 1 k.k. popełnione w dniu 13 marca 2016r. na karę 100 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych, na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od godz.01:40 do godz. 12:41 dnia 13.03.2016r., przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Wołominie II Wydział Karny w sprawie o sygn. akt II Ko 1328/17 orzeczono zastępczą karę 49 dni pozbawienia wolności w zamian za nieuiszczoną grzywnę;

4.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 12 stycznia 2017r., sygn. akt IV K 878/16 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. popełnione w dniu 12 maja 2016r. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności

orzeka

I.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 2015, poz. 396) orzeczone w wyrokach opisanych w pkt 2 i 4 kary pozbawienia wolności łączy i wymierza Ł. M. karę łączną 1 (roku) pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w pkt I wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu Ł. M. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie: o sygn. akt II K 204/16 od godz. 18:45 dnia 7 marca 2016r. do godz. 18:00 dnia 9 marca 2016r., oraz od dnia 26 września 2017 r. do dnia 21 lutego 2018 r.

III.  w pozostałym zakresie wyżej wymienione wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu;

IV.  na podstawie art. 572 k.p.k. umarza postępowanie w zakresie wydania wyroku łącznego co do kar orzeczonych wyrokami opisanymi w pkt 1 i 3;

V.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy adw. A. G. kwotę 147,60 (stu czterdziestu siedem złotych i sześćdziesięciu groszy) wraz z należnym podatkiem VAT tytułem wynagrodzenia za obronę skazanego z urzędu;

VI.  kosztami sądowymi związanymi z wydaniem wyroku łącznego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IV K 98/17

UZASADNIENIE

Ł. M. został skazany prawomocnymi wyrokami:

5.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w IV Wydziale Karym z dnia 16 stycznia 2015r., sygn. akt IV K 615/14 za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. w zb. z art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełnione w dniu 13 lutego 2014r. na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby, zaś postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w IV Wydziale Karnym w sprawie o sygn. akt IV Ko 411/16 zarządzono wykonanie 1 roku pozbawienia wolności na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 13.02.2014r. godz. 17:55 do dnia 14.02.2014r. godz. 01:31;

6.  Sądu Rejonowego w Wołominie w II Wydziale Karnym z dnia 17 czerwca 2016r., sygn. akt II K 204/16 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. popełnione w dniu 1 marca 2016r. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności i karę 11 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym, gdzie na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od godz. 18:45 dnia 7 marca 2016r. do godz. 18:00 dnia 9 marca 2016r.;

7.  Sądu Rejonowego w Wołominie w II Wydziale Karnym z dnia 4 października 2016r., sygn.. akt II K 222/16 za przestępstwo z art. 222 § 1 k.k. popełnione w dniu 13 marca 2016r. na karę 100 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych, na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od godz.01:40 do godz. 12:41 dnia 13.03.2016r., przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Wołominie II Wydział Karny w sprawie o sygn. akt II Ko 1328/17 orzeczono zastępczą karę 49 dni pozbawienia wolności w zamian za nieuiszczoną grzywnę;

8.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w W. z dnia 12 stycznia 2017r., sygn. akt IV K 878/16 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. popełnione w dniu 12 maja 2016r. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności

Sąd zważył, co następuje:

Na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 2015, poz. 396) przepisów rozdziału IX ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (art. 85 - 92 k.k.), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi konieczność orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, tj. po dniu 01 lipca 2015 r. Mając na uwadze wszystkie skazania w tym okoliczność, iż ostatni wyrok skazujący wydany w stosunku do skazanego Ł. M., tj. wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie w IV Wydziale Karnym z dnia 12 stycznia 2017 r. sygn. akt IV K 878/16, prawomocnym z dniem 20 stycznia 2017 r., w tym mając na uwadze treść wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 czerwca 2016 r. sygn. akt II AKa 85/16, przy rozpoznaniu wniosku o wydanie wyroku łącznego w niniejszej sprawie zgodnie z treścią art. 4 § 1 k.k., Sąd dochodząc do przekonania, że względniejsze są przepisy w brzmieniu uprzednio obowiązującym stosował przepisy rozdziału IX ustawy z dnia 06 czerwca 1997 r. Kodeks Karny (art. 85 k.k. – 92 k.k.) w brzmieniu uprzednio obowiązującym, a więc przed wejściem w życie z dniem 01 lipca 2015 r. ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.

Zgodnie z art. 85 k.k. jeżeli sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z nich i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu Sąd orzeka karę łączną biorąc za podstawę kary osobno wymierzone za zbiegające się przestępstwa. W myśl art. 570 k.p.k. Sąd wydaje wyrok łączny z urzędu lub na wniosek skazanego albo Prokuratora, przy czym orzekając na wniosek skazanego Sąd nie jest związany treścią złożonego wniosku i bierze pod uwagę także wyroki, niepowołane we wniosku, a znane Sądowi z urzędu (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 kwietnia 2007 roku, sygn. akt II AKa 52/07, LEX 330999). Analizując przesłanki formalne warunkujące możliwość połączenia kar orzeczonych we wskazanych wyżej wyrokach i orzeczenia kary łącznej Sąd miał na uwadze treść uchwały Sądu Najwyższego z 25 lutego 2005 r. I KZP 36/04 (OSNKW 2005/2/13), zgodnie z którą zawarty w art. 85 k.k. zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok” odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego (kolejnych) przestępstwa”.

Pierwszym wyrokiem wydanym wobec Ł. M. był wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w IV Wydziale Karym z dnia 16 stycznia 2015r. w sprawie o sygn. akt IV K 615/14 (pkt 1). Kara pozbawienia wolności orzeczona wobec skazanego tym wyrokiem zgodnie ze wskazanymi wyżej obowiązującymi uprzednio przepisami prawa karnego nie podlega jednakże połączeniu z karami pozbawienia wolności, oraz karą ograniczenia wolności orzeczoną wobec skazanego w pozostałych wydanych stosunku do niego wyrokach. Żadne bowiem z kolejnych przestępstw jakich dopuścił się skazany nie zostało popełnione przed wydaniem wyroku w sprawie o sygn. akt IV K 615/14, tj. przed dniem 16 stycznia 2015r.

Kolejnym wyrokiem wydanym wobec Ł. M. był wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie w II Wydziale Karnym z dnia 17 czerwca 2016r. w sprawie o sygn. akt II K 204/16 (pkt 2). Orzeczona tym wyrokiem kara pozbawienia wolności i ograniczenia wolności podlega połączeniu z karą pozbawienia wolności orzeczoną wobec skazanego wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 12 stycznia 2017r., sygn. akt IV K 878/16 (pkt 4). Ł. M. dopuścił się bowiem przestępstwa objętego wyrokiem w sprawie IV K 878/16 w dniu 12 maja 2016r., a więc zanim zapadł wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie w II Wydziale karnym w sprawie o sygn. akt II K 204/16 tj. przed dniem 17 czerwca 2016r. W obydwu sprawach orzeczono wobec skazanego kary bezwzględne pozbawienia wolności w tym karę ograniczenia wolności.

Kolejnym wyrokiem wydanym w stosunku do Ł. M. był wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie w II Wydziale Karnym z dnia 4 października 2016r., sygn. akt II K 222/16. Orzeczona tym wyrokiem kara grzywny nie podlega jednak połączeniu z żadnym innym skazaniem albowiem w żadnej innej sprawie Ł. M. nie został skazany na karę grzywny.

Zgodnie z art. 86 § 1 k.k. Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa (zasada absorpcji) do ich sumy (zasada kumulacji) nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, albo 15 lat pozbawienia wolności. Z przepisu tego wynika, że Sąd może zastosować zasadę asperacji.

Przy wymiarze kary łącznej Sąd uwzględnił ponadto pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z 22 marca 1973 roku, sygn. akt I KR 425/72, OSNKW 7-8/1973, poz. 96, zgodnie z którym „w wyroku łącznym obejmującym wyroki, w których wymierzono karę łączną lub kary łączne, wprawdzie łączy się kary wymierzone za poszczególne przestępstwa, ale ze względu na prawomocność rzeczy osądzonej granice nowej kary łącznej wyznaczają także poprzednie kary łączne lub kara łączna”.

Rozważając, która z zasad powinna być zastosowana wobec skazanego Sąd kierował się m. in. także poglądami wyrażonymi w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W jednym z orzeczeń Sąd Najwyższy stwierdził, że: „Wydając wyrok łączny Sąd orzekający powinien rozważyć przede wszystkim, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono te kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak, a ponadto powinien rozważyć, czy okoliczności, które zaistniały już po wydaniu poprzednich wyroków przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej” (wyrok SN z dnia 25.10.1983 r., IV KR 213/83 OSNKW 1984, z. 5-6 poz. 65). Stosownie zaś do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12.09.1985 r., II KR 245/85, OSNKW 1986/5-6/39, istotne kryterium mające wpływ na wymiar kary łącznej w wyroku łącznym stanowi zachowanie się oskarżonego w zakładzie karnym albo w środowisku, w którym znajduje się po prawomocnym skazaniu poszczególnymi wyrokami. Sąd rozpoznający sprawę uwzględnił również pogląd, zgodnie z którym orzeczenie kary łącznej nie musi przynosić skazanemu korzyści, to jest orzeczenia kary łącznej w wymiarze niższym od arytmetycznej sumy poszczególnych kar, czy też poprzez zastosowanie zasady absorpcji.

Przy wymiarze kary łącznej Sąd rozważył zatem stopień związku podmiotowo – przedmiotowego pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary podlegające łączeniu. Podkreślić należy, że w wyrokach opisanych w pkt 2 i 4 istnieje związek podmiotowo – przedmiotowy. W wyrokach tych zachowana jest bowiem tożsamość rodzajowa i przestępstwa te popełnione zostały w dość bliskim odstępie czasowym co skłania do orzeczenia kary zbliżonej do zasady absorpcji.

Wymierzając Ł. M. karę łączną Sąd uwzględnił także treść dotyczących go opinii z Zakładu Karnego W. B.. Należy wskazać, że zachowanie skazanego w warunkach izolacji ocenione zostało jako pozytywne. Należy wskazać, że skazany przestrzega przepisów regulaminu organizacyjno - porządkowego oraz przepisy porządku wewnętrznego jednostki. W grupie współosadzonych funkcjonuje bezkonfliktowo i także wobec przełożonych jest regulaminowy. Skazany nie jest przy tym uczestnikiem nieformalnych struktur podkultury przestępczej. Nie był nigdy karany dyscyplinarnie, pięć razy był nagradzany kodeksowo za dobre wykonywanie swoich obowiązków w miejscu zatrudnienia. Zatrudniony jest nieodpłatnie i postrzegany jest w miejscu swojej pracy jako poprawny pracownik. Należy przy tym jednak zaznaczyć, że na temat popełnionego przestępstwa wypowiada się umiarkowanie krytycznie. Postrzegany jest przy tym jako osoba nadpobudliwa, jednak nie sprawia problemów natury wychowawczej. Z opinii wynika, że proces jego resocjalizacji przebiega prawidłowo. Tym samym opinie te są dość korzystne dla skazanego, a zatem okoliczność ta przemawia za orzeczeniem wobec niego kary łącznej pozbawienia wolności na zasadzie zbliżonej do absorpcji.

Przy wymiarze kary łącznej Sąd miał również na względzie dotychczasowy sposób życia Ł. M.. Należy wskazać, że skazany karany był głównie za przestępstwa przeciwko mieniu, które charakteryzują się przecież znacznym stopniem szkodliwości społecznej. Przeciwko zastosowaniu zasady całkowitej absorpcji przemawia zatem dotychczasowy sposób życia skazanego, który wynika z informacji z KRK. Wymierzane wobec skazanego kary nie spowodowały u niego refleksji nad swoim postępowaniem i nabrania respektu dla wartości chronionych przez obowiązujący porządek prawny. Dotychczasowy sposób życia skazanego świadczy tym samym o znacznym stopniu jego demoralizacji i zdaniem Sądu wymaga długiego okresu jego resocjalizacji w warunkach izolacji od społeczeństwa. W ocenie Sądu kara łączna wymierzona na zasadzie całkowitej absorpcji nie spełniłaby swoich funkcji w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej, a także nie byłaby sprawiedliwa w odczuciu społecznym, gdyż prowadziłaby do nieuzasadnionego „premiowania” skazanego i nadmiernej redukcji orzeczonych wobec niego kar. Należy przy tym zauważyć, iż Sądy orzekające w poszczególnych sprawach, w których w/w został skazany dostosowały wymiar kary nie tylko do celów prewencyjnych, ale także do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów jakich się skazany dopuścił. Tym samym pryzmat oceny dotychczasowego przebiegu okresu wykonywania poszczególnych kar jednostkowych nie jest ze względów oczywistych dla skazanego korzystny. Ponadto należy mieć na uwadze, że popełnienie wielu przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym przemawiającym za orzekaniem kary surowszej niż wynikającej z dyrektywy pełnej absorpcji, przy czym decydujące znaczenie przy wymiarze kary mają w szczególności cele zapobiegawcze i wychowawcze jakie ma odnieść kara w stosunku do osoby skazanego. Analiza dotychczasowego sposobu życia skazanego nie pozwala postawić wobec niego pozytywnej prognozy kryminologicznej. Skazany mimo wielu udzielonych mu przez wymiar sprawiedliwości ostrzeżeń i szans poprawy nie zmienił nigdy swojego postępowania i zawsze powracał na drogę przestępstwa. Wielość i rodzaj popełnionych przez skazanego przestępstw przemawia także za przyjęciem, że ogół jego przestępczej działalności charakteryzuje wysoki stopień społecznej szkodliwości. Jednocześnie wskazać należy, że instytucja kary łącznej nie jest i nie może być formą automatycznego łagodzenia odpowiedzialności karnej, albowiem trudno przyjąć, aby zasadnym było premiowanie skazanego ulgą za to, że dopuścił się wielu przestępstw na przestrzeni tylu lat. Tym samym całkowicie nieuzasadnione byłoby zatem wymierzenie skazanemu kary zbliżonej do dolnego progu wymiaru kary łącznej, gdyż w istocie prowadziłoby to do darowania skazanemu części kar. W tych okolicznościach redukowanie kar poprzez stosowanie absorpcji w szerokim zakresie stanowiłoby nadużycie instytucji kary łącznej, która służy przecież nie ograniczeniu odpowiedzialności karnej sprawcy, lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynów jakich dopuścił się w swoim życiu. W tym miejscu należy podkreślić również, że kara łączna nie powinna być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, lecz być instytucją gwarantującą racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielości przestępstw. Wszystkie powyższe okoliczności dotyczące trybu życia skazanego świadczą zdaniem Sądu o znacznym stopniu demoralizacji skazanego, w konsekwencji również przemawiają przeciw stosowaniu przy wymiarze kary łącznej zasady absorpcji.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd połączył kary orzeczone wyrokami wskazanymi w pkt 2 i 4 i orzekł w pkt I wyroku karę łączną 1 roku pozbawienia wolności.

Określając wymiar kary łącznej Sąd kierował się okolicznościami, wskazanymi wyżej, uwzględniając zatem dotychczasowy sposób życia skazanego, w szczególności jego karalność za popełnione przestępstwa. W ocenie Sądu orzeczona kara będzie karą adekwatną do całościowego zachowania skazanego, skłoni go też do poczynienia rzeczywistej refleksji nad własnym postępowaniem, uświadamiając mu tym samym nieopłacalność wchodzenia w konflikty z prawem. Wymierzona kara będzie zdaniem Sądu sprawiedliwa w odczuciu społecznym i spełni swoje cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Na mocy art. 577 k.p.k. Sąd zaliczył skazanemu Ł. M. na poczet orzeczonej w pkt I wyroku kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie: o sygn. akt II K 204/16 od godz. 18:45 dnia 7 marca 2016r. do godz. 18:00 dnia 9 marca 2016r. oraz od dnia 26 września 2017r. do dnia 21 lutego 2018r.

Sąd ustalił również, że pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w połączonych wyrokach podlegają odrębnemu wykonaniu.

Na podstawie art. 572 k.p.k. wobec braku warunków do objęcia wyrokiem łącznym wyroków Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w IV Wydziale Karym z dnia 16 stycznia 2015r., sygn. akt IV K 615/14 (pkt 1) oraz Sądu Rejonowego w Wołominie w II Wydziale Karnym z dnia 4 października 2016r., sygn. akt II K 222/16 (pkt 3) Sąd w tym zakresie z powodów opisanych wyżej postępowanie umorzył.

O kosztach nieopłaconej a udzielonej skazanemu z urzędu przez adw. A. G. obrony Sąd orzekł działając na podstawie art. art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z § 17 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu przyznając temu obrońcy kwotę 147,60 złotych powiększoną o należny od tej kwoty podatek VAT.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z wydaniem wyroku łącznego z uwagi na fakt że odbywa on karę pozbawienia wolności i nie będzie w stanie ich uiścić.